پاورپوینت کامل معرفی و نقد کتاب «نکته­های ویرایش»(۱) ۶۱ اسلاید در PowerPoint

توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

 پاورپوینت کامل معرفی و نقد کتاب «نکته­های ویرایش»(۱) ۶۱ اسلاید در PowerPoint دارای ۶۱ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است

شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.

لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت کامل معرفی و نقد کتاب «نکته­های ویرایش»(۱) ۶۱ اسلاید در PowerPoint،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

بخشی از متن پاورپوینت کامل معرفی و نقد کتاب «نکته­های ویرایش»(۱) ۶۱ اسلاید در PowerPoint :

۷۷

توضیح پژوهشگران:

با توجه به اینکه مقاله حاضر، نقدی تخصصی درباره «ویرایش» است؛ از ویرایش آن براساس شیوه نگارش و ویرایش مجله پژوهشگران خودداری شده است.

«ویرایش» به شیوه امروزین، یکی از علوم میان رشته­ای است که از غرب وارد شده تا مؤلفان و ناشران ایرانی با استفاده از آن، متونی خوش­خوان و سهل­الوصول به خوانندگان ارائه نمایند.

این رشته که در ایران عمر آن به یک قرن نمی­رسد و فراز و فرودهای بسیاری را از سر گذرانده همچنان جوان است تا آنجا که حتی استادانی همچون سمیعی گیلانی، خرمشاهی، فانی، آشوری و صلح­جو که در این عرصه استخوان خورد کرده­اند، معترفند که ویرایش ایرانی هنوز به کمال خود دست نیافته است از این رو است که هرازچندگاهی در میان کتب منتشر شده به کتاب­های جدیدی برمی­خوریم که به بررسی مباحث ویرایش می­پردازند. یکی از این کتاب­ها که در سال گذشته از سوی نشر مرکز به علاقمندان ویرایش ارائه شد، کتاب نکته­های ویرایش به قلم علی صلح­جو است.

صلح­جو که یکی از اولین ویراستاران ایران، و ویراستاری پرکار است؛ علاوه بر تألیف کتاب­هایی نظیر «نکته­های ویرایش» و «فرهنگ اصطلاحات انگلیسی فارسی و چگونگی کاربرد آنها»، تنها در چند سال اخیر بیش از ۱۲ کتاب را ویرایش ، و ۴ کتاب را ترجمه کرده است.

او که متولد ۱۳۲۳ است به تازگی تجربه سال­ها فعالیت ویرایشی خود را در کتاب ۲۱۳ صفحه­ای نکته­های ویرایش به تماشا و تدبر خوانندگان گذارده است تا هرکس از این گلستان دامنی برچیند و به یادگار ببرد. گلستانی که در آن یکصد و پنجاه نکته کاربردی و خواندنی با زبانی روان و ساده تألیف شده­اند. نکته­هایی که در عین حالی که حال یادداشت را دارند، بارها با در اختیار داشتن داستان­ها و حکایت­های جذاب و پندآموز خستگی را از تن خواننده به در می­برند.

فصل های اصلی کتاب عبارتند از: اختصار، پاراگراف، پانوشت، جنسیت، را، رسم­الخط، رقم­نویسی، سبک، فرهنگ لغت، واژه­نامه، گفتمان، متن، مرجع، موقعیت خواننده در برابر متن، نحو، نشانه­گذاری، نمایه، واژه؛ ویرایش، ما و دیگران.

صلح­جو در دو پاراگراف اول مقدمه کتاب خود می­نویسد:

اینها یادداشتهایی است که ضمن کار نوشته­ام. موضوعات و نکته­هایی به نظرم جالب آمده و از چند سطر تا چند صفحه درباره آنها نوشته­ام. وقتی حجم یادداشتها زیاد شد، به فکر انتشار آنها افتادم. درباره شکل نهایی نوشته تردید داشتم. ایا بهتر بود یادداشتها را دستمایه نوشتن کتابی آموزشی درباره ویرایش قرار می­دادم یا آنها را به همین صورت منتشر می­کردم؟ سرانجام فکر اول کنار رفت.

سه عامل مرا به سوی فکر دوم کشاند. اول، نوشتن کتابی درسی درباره ویرایش مستلزم آوردن مطالبی ابتدایی و مقدماتی بود که نوشتن آنها در حوصله من نبود. دوم، نکات ریز و موارد بحث­انگیزی در یادداشتها بود که در چهارچوب کتاب آموزشی نمی­گنجید. سوم، همواره از خواندن یادداشتهای پراکنده لذت برده­ام و ، در نتیجه، فکر کردم شاید کسان دیگری نیز همین­طور باشند.

صلح­جو در این کتاب تلاش کرده تا به بسیاری از مباحثی که برای ویراستاران تازه­کار و جوان، نویسندگان، و علاقمندان اعتلای زبان و ادبیات ایران سودمند است، بپردازد:

۱. او در کنار یادآوری اهمیت «پاراگراف» در نویسندگی متذکر این نکته نیز می­شود که، متأسفانه تاکنون حتی از سوی بزرگان ویرایش ایران درمورد پاراگراف، اهمیت آن و شیوه آموزش آن چیزی درخور دیده نشده است.

۲. او در فصل «را » به مباحث دستوری، زبان شناختی و ویرایشی «را» در زبان فارسی پرداخته است که در آنها به نکات ظریفی برمی­خوریم.

۳. صلح­جو در فصل­های «رسم­الخط»، «سبک»، «گفتمان»، «موقعیت خواننده در برابر متن»، «نحو»، «نشانه­گذاری»، «واژه»؛ «ویرایش، ما و دیگران» که بخش اعظم کتاب را به خود اختصاص داده­اند، تجربه­ها و آموخته­های بسیاری در اختیار نویسندگانی که خود سال­ها به ویرایش متون مشغول بوده­اند، قرار می­دهد از این­رو، توصیه می­کنیم از خواندن این فصول و تدبر در آنها غفلت نشود چون گاهی برخی از موارد ویرایشی تنها برای یک بار و به یکباره در مقابل چشمان ویراستار ظاهر می­شود و اگر ویراستار، آشنا به تجربه­های ویرایشی نباشد در مقابل آنها یا درمانده می­شود، و یا سرگردان؛ مگر اینکه از شم ویرایشی خداداد خود بهره ببرد اگر آن را داشته باشد و کار را به سرانجامی نیکو برساند.

در صفحه ۱۹۲ کتاب «نکته­های ویرایش» ذیل عنوان «لطیفه ویرایشی» به نمونه­ای از این شم خدادادی (!) برمی­خوریم:

«لطیفه­سازی کاری است که به کمک آن می­توان عقده­گشایی کرد و به بیمار احساسی از رضایت داد.» این جمله در اصل طور دیگری بوده و پس از ویرایش به این صورت درآمده است. درباره خادم یا خائن بودن مترجمان زیاد بحث شده است، اما درباره خدمت و خیانت ویراستاران سخنی به میان نمی­اید. در واقع، هیچ کس در خدمت آنان تردید ندارد. این طور نیست. ویراستاران نیز، گاه از سر دلسوزی برای متن، به اصطلاح آن را روانتر می­کنند! به راستی، چگونه می­توانیم بفهمیم که دانشمان تا کجا قد می­دهد؟ جمله فوق، قبل از ویرایش، چنین بوده است: «لطیفه سازوکاری است که به کمک آن می­توان عقده­گشایی کرد و به بیمار احساسی از رضایت داد.»

۴. او در فصل «ویرایش، ما و دیگران» ابتدا به ذکر سابقه ویرایش و ویراستار می­پردازد تا پس از بیان تاریخ ویرایش در ایران خواننده را بدانجا برساند که دریابد ویراستار ایرانی در آغاز راه حتی نمی­دانست که چکار می­کند و چه کسانی به او خط می­دهند؛ سیری که متأسفانه تا امروز نیز ادامه یافته است.

بنا به گفته صلح­جو «توجه بیش از حد به ویرایش زبانی، به رغم محاسنی که داشت، سبب شد که جامعه ویراستاران به حوزه­های دیگر ویرایش توجه نکند.» (ص ۲۰۸) او در ادامه شکوائیه خود می­نویسد: «بعدها، فهمیدیم کسان دیگری در جاهای دیگر دنیا هستند که نام ویراستار دارند اما کارهایی شبیه کار ما انجام نمی­دهند.» (ص ۲۰۸) اینگونه شد که در میان جامعه ویراستاران ایران عناوینی نظیر «ویراستار ارشد» ، «دبیر مجموعه / ویراستار مجموعه » و « مدیر داخلی » پدید آمد اما به­وجودآمدن این عناوین تمام عرصه­های ویرایش را دربر نمی­گیرد، از این رو، او در آخرین صفحه کتاب خود آهی از نهاد برمی­آورد و می­نویسد: «منظور من از این نوشته آن است که بگویم ما در ایران تصور بسیار محدودی از ویرایش داشته­ایم و هنوز هم داریم و عمل­مان نیز در جهت همین برداشت­مان بوده است. » (ص ۲۱۳)

کتاب «نکته های ویرایش » در عین حال که بسیار آموزنده و کارآمد است ، اما در آن خلل­هایی وارد آمده است که به برخی از آنها اشاره می­کنیم:

۱. استاد صلح­جو که خود در فصل «پاراگراف» متذکر کم­توجهی ویراستاران ایرانی به اهمیت پاراگراف شده­اند، تنها به کلی­گویی درباره ویژگی­های پاراگراف پرداخته­اند، و از ذکر و تبیین نمونه­ای عینی آموزشی همانند نمونه­های بسیاری که در کتابشان ذیل نکات ویرایشی مطرح کرده­اند ، خودداری نموده­اند.

۲. هنگام مطالعه صفحه ۱۳۲ کتاب، نکته­ای که ذهن هر ویراستار را به خود مشغول می­کند حضور جمله­ای با دو صورت نوشتاری است که در آنها دو نشانه سجاوندی به جای هم به کار رفته­اند و جناب صلح­جو بدون هیچ مشکلی هر دو را درست و قابل معاوضه با هم دانسته­اند. ما در اینجا عیناً آن دو جمله و توضیحات مربوط به آنها را نقل می­کنیم.

نکته: به صورت اول و سوم جمله دقت کنید.

مثال دیگر:

دوران سیاه غم و محنت به پایان رسید. در این دوران بسیاری از پای درآمدند.

جمله بالا را به دو صورت زیر نیز می­توان نوشت:

دوران سیاه غم و محنت به پایان رسید، دورانی که بسیاری از پای درآمدند.

جداکردن بخشهای جمله بالا با نقطه ویرگول درست نیست، زیرا در این حالت قطعه­ای که بعد از نقطه ویرگول قرار می­گیرد، به لحاظ دستوری جمله نیست، بلکه عبارت است که نمی­توان آن­را بعداز نقطه ویرگول قرارداد. اگر بخواهیم جمله بالارا با نقطه ویرگول جدا کنیم، باید ساخت دستوری آن را، به صورت زیر، تغییر دهیم:

دوران سیاه غم و محنت به پایان رسید؛ در این دوران بسیاری از پای درآمدند.

جالب اینجاست که مؤلف محترم در صفحات ۱۱۲ و ۱۱۳ ذیل عنوان « بن بست ویرایشی » به بررسی چنین وضعیتی پرداخته اند و می­نویسند:

می­گویند نباید نوشت «تحقیقات نشان داده­اند»، زیرا «تحقیقات» جان ندارد و نمی­تواند چیزی را «نشان دهد.» … برای فرار از این مشکل، به عبارت «در تحقیقات نشان داده شده است» پناه می­بریم، اما مسئله همچنان باقی است، زیرا «در فارسی صورت مجهول وجود نداشته است.» گفته­اند تا جایی­که می توان صورت معلوم به کار برد، نباید از مجهول استفاده کرد. مثلاً، نباید نوشت «درخت توسط باغبان بریده شد» … اما زمانی که فرار از «توسط» ما را به چاله «شخصیت بخشی» و فرار از این پدیده ما را به دام مجهول می­کشاند چه باید کرد؟ … عجب مخمصه ای!

۳. ایشان در کتاب خود از دو نوع گیومه استفاده کرد: الف) ’ ‘ ب) « » . اما کاربرد دقیق هرکدام را ذیل نکات ویرایشی ذکر نکرده­اند تا به چرایی و چگونگی استفاده از انواع گیومه در خط فارسی پی ببریم.

۴. در حالی­که در صفحه ۱۴۱ کتاب نکته­های ویرایش می­خوانیم: «برخی از نویسندگان در نشانه­گذاری افراط می­کنند و برخی تفریط. عده­ای، بعد از هر دو سه کلمه یک ویرگول یا نقطه ویرگول می­گذارند و عده­ای دیگر می­گویند زبان و خط فارسی، به هیچ وجه، نیازی به نشانه­گذاری ندارد.» با چنین جمله­ای در صفحه ۱۴۹، که نمونه­های متعددی از آن را می­توان در کتاب حاضر یافت، برمی­خوریم: «به طور کلی، نوشته­های نویسندگان ایرانی،