پاورپوینت کامل دوری از نگاه زنان بیگانهدرسهایی از تفسیر سوره نور«قسمت هفدهم» ۸۷ اسلاید در PowerPoint

توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

 پاورپوینت کامل دوری از نگاه زنان بیگانهدرسهایی از تفسیر سوره نور«قسمت هفدهم» ۸۷ اسلاید در PowerPoint دارای ۸۷ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است

شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.

لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت کامل دوری از نگاه زنان بیگانهدرسهایی از تفسیر سوره نور«قسمت هفدهم» ۸۷ اسلاید در PowerPoint،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

بخشی از متن پاورپوینت کامل دوری از نگاه زنان بیگانهدرسهایی از تفسیر سوره نور«قسمت هفدهم» ۸۷ اسلاید در PowerPoint :

>

۲۰

«… وَ لا یُبْدینَ زینَتَهُنَّ إلاّ ما ظَهَرَ مِنْها وَ لْیَضْرِبْنَ بِخُمُرِهِنَّ علی جُیُوبِهِنَّ و
لا یُبدینَ زینَتَهُنَّ إلاّ لِبُعُولَتِهِنَّ أَوْ آبائهِنَّ أَوْ آباءِ بُعُولَتِهِنَّ أَوْ أبْنائِهِنَّ أَوْ أبناءِ
بُعُولَتِهِنَّ أو اِخوانِهنَّ أوْ بَنی اِخْوانِهِنَّ أوْ بَنی أخَواتِهِنَّ أَوْ نِسائِهِنَّ أوْ ما مَلَکَتْ
أیْمانُهُنَّ أوِ التابِعینَ غَیْرِ أولی الاِرْبَهِ مِنَ الرّجالِ أو الطِفلِ الذَّینَ لَمْ یَظْهَرُوا علی
عَوْراتِ النِساءِ وَ لا یَضْرِبْنَ بأرجُلِهِنَّ لِیُعْلَمَ ما یُخْفینَ مِنْ زینَتِهِنَّ وَ تُوبُوا إلیَ
اللّه ِ جمیعا أیُّها المُؤْمِنُونَ لَعَلَّکُمْ تُفْلِحُونَ».«آیه ۳۱»

شرح کلی:

دو آیه ۳۰ و ۳۱ سوره، نخست موضوع
مهم «ادب نگاه» را در روابط مردان و زنان
مسلمان بیان کرده است و آنگاه به صورتی
ویژه به بانوان مسلمان فرمان می دهد پوشش
خود را کامل کرده و از نمایان ساختن زینت
خود، جز آنچه خود به خود آشکار است و جز
برای محارم، پرهیز کنند. آیه نخست،
مسؤولیت مردان و آیه دوم وظیفه زنان را
بیان می کند. در دو قسمت پیش به شرح کلی
دو آیه، نکات ادبی و لغوی، شرح تفصیلی و
بازگویی روایات مرتبط به بحث پرداختیم. دو
فراز «و لا یبدین زینتهنَّ الاّ ما ظهر منها» و
«و لیضربن بخمرهنّ علی جیوبهنَّ» را در
قسمت پیش به تفصیل بررسی کرده و شرح
دادیم. این آیات به خاطر پیوند نزدیک مطالب
و نکات آن، مناسب است یکجا بررسی و
تفسیر شود اما حجم زیاد مباحث، چاره ای جز
ارائه آن در چند قسمت باقی نمی گذارد.

در قسمت پیش آوردیم که آیه شریفه در
بیان حکم حرمت آشکار ساختن زینت، دو
استثنا آورده است؛ یکی زینتهای آشکار، و
دیگری نگاه گروهی از افراد. شرح استثنای
اول در همان جا گذشت. استثنای دوم که با
تکرار جمله «و لا یبدین زینتهنَّ» آغاز
می شود، دوازده دسته از افراد و نزدیکان زنان
را از حکم یاد شده بیرون می برد و نمایان
ساختن زینت را در برابر آنان جایز می شمارد.
به بیان دیگر، حکم حرمت آشکارسازی
زینت، دو قید خورده است؛ قید نخست، خود
موضوع آشکار ساختن را محدود می کند و قید
دوم، وجوب پوشش همان محدوده را نیز
محدود به نگاه افرادی می کند که از گروه
دوازده گانه در «مستثنی» نیستند. و به عبارت
سوم، در فراز «و لا یبدین زینتهنّ الاّ ما ظهر
منها» دایره استثنا از جهت زینت محدود
است و از جهت افراد، گسترده، و در جمله
دوم، عکس آن است. ولی روشن است که این
دو فراز آیه را باید یکجا و در ربط با هم مورد
توجه قرار داد و حکم شرعی را از آن استنتاج
کرد، چرا که ظاهرا «زینت» در این جمله،
همان «زینت» در جمله نخست است و آنچه
در خصوص معنای زینت و محدوده آن گفتیم
در اینجا نیز جاری است. بنابراین بر اساس
موازین دانش «اصول فقه» و قواعد عرفی
زبان، هر یک از این دو جمله و در واقع هر
یک از این دو حکم، دیگری را مقیّد می سازد.
نتیجه این می شود که زنان مسلمان، زینت
غیر ظاهر خود را تنها می توانند برای این
دوازده دسته آشکار کنند. در زینت ظاهر که
فرقی میان این محرمان و دیگر نامحرمان
نیست و تکلیفی را متوجه آنان نمی کند. این
دوازده دسته غالبا همانها هستند که در فقه و
عرف مردم به نام «محارم» خوانده می شوند.
البته چنان که خواهید دید، محارم، منحصر در
اینان نمی باشد.

شرح تفصیلی:

* و لا یُبدینَ زینَتَهُنَّ إلاّ لِبُعُولَتِهِنَّ أَوْ
… أو الطفل الّذینَ لم یَظْهروا علی عورات
النساء.

این فراز از آیه همانند فراز مشابه پیش،
عطف به جمله «یَغْضُضْنَ مِنْ أبْصارِهِنَّ»
است که شرح ادبی آن گذشته است. برخی
کلمه های نیازمند توضیح را نیز در همانجا به
تفصیل آورده ایم. پیامبر(ص) به فرمان الهی
که با جمله «قُلْ» در ابتدای آیه صادر شده،
مأمور می شود به زنان مسلمان بگوید از حرام
چشم فرو بندند و دامن خویش از نگاه
نامحرمان نگه دارند و زینت پنهان را آشکار
نسازند و پوشش خود را به گریبان و قفسه
سینه بگسترانند و زینت خود را جز برای این
افراد، آشکار نکنند:

۱ـ بُعُولَتِهِنَّ؛ شوهرانشان

۲ـ آبائِهنَّ؛ پدرانشان

۳ـ آباءِ بُعولتَهِنَّ؛ پدران شوهرانشان

۴ـ أبْنائِهِنَّ؛ پسرانشان

۵ـ أبْناء بُعُولَتِهِنَّ؛ پسران شوهرانشان

۶ـ اِخْوانِهِنَّ؛ برادرانشان

۷ـ بَنی اِخْوانِهِنَّ؛ پسرْبرادرانشان

۸ـ بنی أخَواتِهِنَّ؛ پسرْخواهرانشان

۹ـ نسائِهِنَّ؛ زنانشان

۱۰ـ ما مَلَکَتْ أیْمانُهُنَّ؛ بردگانشان

۱۱ـ التابعینَ غَیْرِ اُولِی الاِرْبَهِ مِنَ الرجالِ؛
طفیلی مردانی که نیازمند سرپرستند و در خود
توجه و احساسی به نیاز جنسی ندارند.

۱۲ـ الطفلِ الّذینَ لَمْ یَظهَرُوا علی عَوْراتِ
النساءِ؛ کودکانی که در آنان احساس جنسی
نسبت به زنان قوت نگرفته است.

هشت دسته اول که همه مرد هستند،
معنا و مصداق روشن داشته و نیاز به شرح
ندارد. ولی چهار گروه پایانی، نیازمند توضیح
است، لذا شرح بیشتر را با توجه به پرسشها و
ابهامهای موجود، به این چهار گروه اختصاص
می دهیم.

دسته نهم: نسائهنّ؛ زنانشان

یک دسته از کسانی که زنان مسلمان،
وظیفه دار پوشاندن زینت خود در مقابل آنان
نیستند خود «زنان» می باشند. از کلمه
«نسائهنّ» «اجمالاً» پی می بریم همان گونه
که زن مسلمان می تواند زینت خود را در
مقابل پدر یا برادر خود آشکار کند، رواست آن
را در برابر زنان دیگر نیز نمایان سازد. اگر آیه
شریفه، این معنا را با کلمه «النساء» بیان
کرده بود، طبعا مورد نهم نیز همانند موارد
قبل، معنا و مصداق کاملاً روشنی داشت و
نتیجه می گرفتیم که زنان مسلمان با تمام
زنان محرم هستند، چه مسلمان و چه غیر
مسلمان، چه از خویشان و نزدیکان و چه
دیگران. ولی اضافه شدن کلمه «نساء» به
ضمیر «هنَّ» که مرجع آن، همان زنان
مسلمان (المؤمنات) است که در آغاز آیه آمده،
«نساء» را مقیّد می سازد و طبعا کلیّت و
عمومیت کلمه «النساء» را نخواهد داشت،
مگر بنا بر یک احتمال که شرح آن خواهد
آمد. در نتیجه فقط بخشی از زنان، از حکم
یادشده استثنا شده اند و زن مسلمان می تواند
زینت خود را در معرض نگاه آن دسته از زنان
بگذارد. بر این اساس، در این حکم زنان نیز
دو دسته اند، دسته ای که همانند پدر و برادر،
محرم زن مسلمانند و گروهی که نامحرمند و
یا لااقل در این آیه نامی از آنان برده نشده
است. حال باید به این پرسش پاسخ گفت که

منظور از «نسائهنّ» چیست و شامل کدام
یک از زنان می شود؟

مفسّران و شارحان آیه شریفه، در پاسخ
به این پرسش، حداقل چهار نظر و احتمال را
مطرح کرده اند که از آن میان، دو نظر، عمده و
قابل توجه بیشتر است:

۱ـ اضافه شدن کلمه «نساء» به ضمیر
«هنَّ» نشان می دهد منظور «زنان مسلمان»
است. «زنانشان» یعنی زنان مسلمان.

این گفته در میان شارحان و مفسران
شیعی، موافقان بیشتری دارد.^(۱) آنان روایاتی
را نیز شاهد این گفته شمرده اند. برخی
مفسران اهل سنت نیز همین معنا را
پذیرفته اند.^(۲)

بر اساس این گفته، فقط زنان مسلمان از
حکم کلی آیه استثنا شده اند؛ از این رو، زن
مسلمان باید زینت و زیبایی خود را از چشم
زنان نامسلمان پنهان دارد. آنان نیز چنان که
از برخی روایات بر می آید نامحرم اند.^(۳)

۲ـ اضافه شدن کلمه «نساء» به ضمیر
«هنّ» نشان می دهد که آنان یک نوع تعلّق و
نسبتی با مرجع ضمیر دارند. در اینجا منظور
آن دسته از زنانی می باشند که مانند زنان
خدمتکار با آنان معاشرت دارند. مصداق
روشن آن، زنان خدمتکار هستند، چه مسلمان
و چه غیر مسلمان.

هر چند مفهوم اولیه این معنا و لازمه
ظاهری تقیید این است که زنان دیگر، بیگانه
و نامحرم اند ولی موافقان نظر دوم، چنین
مفهومی را نمی پذیرند. در نگاه آنان، چنان که
برخی تصریح نیز کرده اند^(۴)، اساسا همه
زنان، چه مسلمان و چه غیر مسلمان،
محرم اند و زن مسلمان وظیفه دار پوشاندن
خود یا زیبایی و زینت خود از نگاه آنان نیست.
اگر به «نساء» نیز تصریح شده برای دفع این
توهم است که گمان نشود استثنا اختصاص به
مردان محرم دارد؛ شامل زنانی که با آنان
معاشرت دارند نیز می شود. و جمله «اَوْ ما
مَلَکَتْ أیمانُهُنَّ» که بلافاصله عطف به
«نساء» شده حکم استثنا را به زنان کنیز نیز
سرایت می دهد تا گمان نشود استثنا فقط
شامل زنان آزاده می گردد که از ظاهر اضافه
شدن کمله «نساء» به ضمیر «هنّ» برمی آید،
همان گونه که در مثل اضافه شدن کلمه
«رجال» به ضمیر «کم» در آیه «واسْتَشْهِدُوا
شَهیدَیْنِ مِنْ رِجالِکم» گفته اند.^(۵)

بر اساس این گفته، چنان که اشاره شد،
زن مسلمان وظیفه دار پوشش خود در مقابل
دیگر زنان نیست و از این نظر فرقی میان
زنان خویشاوند و بیگانه، آزاد و کنیز، مسلمان
و غیر مسلمان، و غیر مسلمان نیز چه «ذمّی»
و چه غیر آن، نیست.

دو احتمال دیگر در آیه، یکی این است
که برخی گفته اند منظور، همسران مردان
مسلمان است. از این رو زن مسلمان باید خود
را از همسران نامسلمان مردان بپوشاند، چه
«ذمّی» باشد و چه غیر ذمّی؛ چرا که آنان،
محاسن و زیبایی زنان مسلمان را برای
شوهران خود بازگو می کنند.^(۶)

احتمال دیگر این است که اساسا منظور
از «نسائهنّ»، «امثال» آنان از زنان است که
شامل همه زنان می شود، چه مسلمان و چه
غیر مسلمان؛ چه خویشاوند و همنشین و چه
بیگانه، و اگر «نساء» به ضمیر «هنَّ» اضافه
شده است به خاطر هم جنس بودن با آنان
است و نه هم کیش بودن.^(۷) لازمه شرعی
این احتمال با آنچه موافقان نظر دوم گفته اند
یکسان است و آن اینکه اساسا همه زنان با
یکدیگر محرم اند و از این نظر فرقی میان
هم کیش و هم نشین و بیگانه و آزاد و غیر آزاد
وجود ندارد.

کدام گفته را باید پذیرفت؟

چنان که اشاره شد از میان چهار نظر
یادشده، دو احتمال نخست، بیشتر مورد توجه
قرار گرفته است به گونه ای که عمده نگاهها
به سوی این دو معنا می رود، و از میان این دو
گفته نیز، همان گونه که در برخی روایات
اهل بیت(ع) نیز آمده و بیشتر شارحان و
مفسّران شیعی پذیرفته اند، گفته نخست به
واقع نزدیکتر و با ظاهر آیه مناسب تر است و
یا اساسا جز آن نمی تواند باشد. برخی
مفسران اهل سنت که این احتمال را تقویت
کرده اند، گفته «ابن عباس» را نیز شاهد
گرفته اند که گفته است منظور از «نسائهنّ»
زنان مسلمان است. زن مسلمان نباید زیبایی
خود را به زن یهودی یا مسیحی
نشان دهد.^(۸)

فلسفه این حکم چنان که در روایات مورد
اشاره آمده این است که زنان نامسلمان، با پی
بردن به زیبایی های زن مسلمان، ممکن
است آن را برای شوهران خود بازگو کنند؛ از
این رو زنان مسلمان باید خود را از تیررس
نگاه آنان باز دارند. روشن است که برای هیچ
زنی، چه مسلمان و چه غیر مسلمان، جایز
نیست زیبایی ها و محاسن زنان دیگر را برای
مرد نامحرم از جمله شوهر خود، بازگو کند،
ولی زنان مسلمان به خاطر ایمانشان، نوعا از
این گناه پرهیز می کنند ولی چنین اطمینانی
در باره غیر مسلمان وجود ندارد؛ از این رو زن
مسلمان با پوشش خود، باید شؤون اسلامی
خود را حفظ کند و خود را از مفسده و
فتنه انگیزی مردان نامسلمان دور بدارد. البته
کنیزانی که در خدمت و اختیار وی می باشند
حتی اگر مسلمان نباشند، از این حکم استثنا
هستند، چرا که آنان خود را در اختیار وی
می دانند و انگیزه مراعات و حفظ شؤون
صاحب خود را دارند. علاوه اینکه الزام زن به
پوشیده داشتن خود از نگاه کنیزان که نوعا در
خدمت اویند و روابط نزدیکی با وی دارند، هر
چند نامسلمان باشند، مایه دشواری و حرج بر
وی خواهد بود.

الزام، ارشاد یا کراهت؟

پرسشی که در اینجا پیش می آید این
است که آیا این پوشیده داشتن، یک حکم
الزامی و یک تکلیف شرعی قطعی است یا
امری ارشادی و تنزیهی است که در واقع
هشداری پیشگیرانه به زنان مسلمان می باشد
تا تلاش کنند خود را در معرض برخی
مفسده ها قرار ندهند؟ همان گونه که زن
مسلمان باید خود را از نگاه مستقیم نامحرم
دور بدارد، لازم است یا مناسب است، از نگاه
و آگاهی غیر مستقیم بیگانه به واسطه
بازگویی شخص سوم نیز باز بدارد، و همان
گونه که نگاه مستقیم بیگانه نیز زمینه تعرض
به وی و هتک شخصیت اسلامی او را فراهم
می سازد، آگاهی وسوسه انگیز بیگانه زمینه ساز
هتک حرمت وی و نقل مجالس و محافل
شدن است. همان گونه که به عنوان مثال به
مرد مسلمان دستور داده شده از نگاه آلوده به
زن مسلمان پرهیز کند و مرد بیگانه نباید به
زن مسلمان چشم دوزد، و در عین حال به او
توصیه شده حتی از چشم دوختن به پشت سر
زنان و یا نشستن فوری در جای آنان و از
خلوت کردن با آنان پرهیز کند. خلوت کردن،
به صورت الزامی ممنوع شده است و آن دو
دیگر، به صورت غیر الزامی و در سطح امور
ناخوشایند شارع مقدس. حال پرسش این
است که بر مبنای نظر نخست و یا احتمال
سوم که به هر حال زن مسلمان وظیفه دار
نوعی پوشش در مقابل گروهی از زنان شده
است، این وظیفه ای الزامی است که ترک آن
گناه است و یا توصیه ای غیر الزامی است که
در زبان شرع و فقه از آن به «مکروه» یاد
می شود و یا اساسا ارشاد و توجه دادن به یک
امر کلی تر است و آن اینکه زن مسلمان باید
خود را از هر آنچه که زمینه هتک حرمت
اسلامی و تعرض به وی را فراهم می آورد دور
بدارد، همان گونه که در پایان همین آیه حتی
از پا کوبیدن به زمین برای نشان دادن
زیورآلات خود منع شده است. از این رو هر
چند خودنمایی در برابر زنان نامسلمان امری
مکروه است ولی این کراهت برخاسته از
ملاکی کلی و عام است که یک مصداق آن
حفظ خود از نگاه زنان نامسلمان است.

اگر چنان که از ظاهر آیه و استثنای مورد
بحث برمی آید سخن بگوییم باید این حکم را
یک تکلیف الزامی بدانیم و زنان نامسلمان را
نیز یکی از نامحرمانی بشماریم که باید
خود را از آنان پوشاند. بزرگانی چون علاّمه
طبرسی و علاّمه طباطبایی و فاضل مقداد
و برخی از فقهای دیگر همین گفته
را پذ