پاورپوینت کامل علی بن عیسی اربلی (مورّخ عترت) ۶۴ اسلاید در PowerPoint

توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

 پاورپوینت کامل علی بن عیسی اربلی (مورّخ عترت) ۶۴ اسلاید در PowerPoint دارای ۶۴ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است

شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.

لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت کامل علی بن عیسی اربلی (مورّخ عترت) ۶۴ اسلاید در PowerPoint،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

---

بخشی از متن پاورپوینت کامل علی بن عیسی اربلی (مورّخ عترت) ۶۴ اسلاید در PowerPoint :

>

۷۷

سیما و زادگاه

پدر علی بن عیسی «فخرالدین ابوعلی عیسی بن ابی الفتح بن هندی الشیبانی اربلی» است.
موطن اصلی و محل رشد و بالندگی فخرالدین، جبل هکّاریّه (۱) است. وی که از افراد
خوشنام و پرآوازه زمانش محسوب می شد، در عهد تاج الدین محمد بن نصر، معروف به «ابن
صلایا»، یا «ابن صلایه حسنی علوی»(۲)، از بزرگان اجتماعی – سیاسی اربل و نواحی آن
به حساب می آمد و بخشی از ریاست و اداره آن سرزمین را به عهده داشت. او سرانجام در
جمادی الآخر سال ۶۶۴ ق. وفات یافت. یکی از شاعران معاصرش، در فضل و کمال او چنین
سروده است:

لقد کان فخرالدّین بحرالفضائل

و لم نر بحراً ضمّه قبر

کریم السّجایا هذّب الجود نفسه

الی ان تساوی عنده التُّرْب و التّبر(۳)

نام علی بن عیسی «ابوالحسن بهاءالدین علی بن عیسی» است. تاریخ دقیق تولّد او معلوم
نیست؛ ولی بیشتر قرائن گویای آن است که وی بین سال های ۶۲۰ تا ۶۲۵ ق. به دنیا آمده
است. محل تولّدش را «اربل» نوشته اند. اربل، شهری قدیمی است که در جنوب شرقی شهر
موصل و شمال شرقی کشور عراق واقع شده است. از همان زمان تاکنون، ساکنان اصلی این
سرزمین، از نژاد کُرد و پیرو مذهب تسنّن اند. اینکه اربلی و خانواده اش، از نژاد
کُرد هستند یا عرب، قدری اختلاف وجود دارد. بعضی از محقّقان از کلمه «الشّیبانی» که
پسوند اسم اوست، استفاده کرده اند که «الشیبانی» از قبایل معروف عرب محسوب می شود و
به همین جهت، اربلی را از عرب هایی می دانند که از سالیان قبل در منطقه کردنشین
اربل و هکّاریّه می زیسته اند. در این صورت، به درستی معلوم نیست که خانواده اربلی
از چه زمانی در این منطقه ساکن شده اند؛ ولی از نفوذ، موقعیت و شغل پدرش دانسته می
شود که آنها حدّاقل یک نسل قبل از تولّد علی بن عیسی، به این منطقه آمده اند.(۴)

در مقابل، دسته دیگری از محقّقان، او را وابسته به نژاد کرد می دانند(۵) و دلیل
آنها کردنشین بودن شهر اربل و نواحی آن است.

استادان نامدار

اربلی، علوم مقدّماتی را در زادگاهش آموخت. وی ادبیات، فقه و حدیث را نزد دانشمندان
شیعی و سنّی اربل فراگرفت و در کمترین زمان ممکن، در زمره عالمان بنام شهرش قرار
گرفت. او از دانشورانی است که از تجربیات و آموخته های علمی استادان بسیاری استفاده
کرده است. وی در لابلای نوشته هایش نام برخی از استادانش را ذکر کرده که در ذیل به
نام برخی آنها اشاره می کنیم:

۱. رضی الدین ابی الهیجاء علی بن حسن بن منصور بن موسی اربلی انصاری اوسی (متوفای
۶۴۹ ق.).

۲. سید محیی الدین یوسف بن یوسف بن یوسف بن زیلاق کاتب هاشمی موصلی (مقتول در سال
۶۶۰ ق.)(۶)

۳. سید جلال الدین عبدالحمید بن فخّار موسوی حایری (متوفای ۶۸۴ ق.)

۴. رشیدالدین ابی عبدالله محمد بن ابی القاسم بن عمر بن ابی القاسم (زنده در سال
۶۸۶ ق.)

۵. تاج الدین علی بن انجب، مشهور به «ابن ساعی بغدادی» (متوفّای ۶۷۴ ق.)

۶. کمال الدین ابوالحسن علی بن وضاح حنبلی (متوفای ۶۷۲ ق.)

۷. حافظ ابی عبدالله محمد بن یوسف بن محمد گنجی شافعی (متوفای ۶۵۷ ق.)(۷)

۸. ابومحمد عبدالله بن احمد بن احمد بن احمد بن خشّاب (متوفای ۵۶۷ ق.).

شاگردان خوشنام

اربلی، مانند هر دانشور دیگر، موفّق به انتشار معلومات و اندوخته های خود گردید.
نام برخی از شاگردان وی که از دریای علم و فضل این استاد پرآوازه، گوهرهای گران
بهایی جمع آوری نموده اند، عبارت است از:

۱. شیخ مجدالدین فضل بن یحیی بن علی مظفّر طیّبی.(۸)

۲. صدر عماد الدّین عبدالله بن محمد بن مکّی.

۳. شرف الدّین احمد بن عثمان نصیبی مدرّس مالکی.

۴. تاج الدّین محمّد بن علی بن عیسی اربلی، معروف به «ابوالفتح» (فرزند اربلی)

۵. شرف الدّین احمد بن محمد بن علی بن عیسی اربلی (نوه اربلی).

۶. عیسی بن محمد بن علی بن عیسی (نوه اربلی)

۷. عزّالدّین ابوعلی حسن بن ابی الهیجاء اربلی.

۸. تاج الدّین ابوالفتح حسین بن ابی بکر اربلی.

۹. امین الدّین عبدالرّحمان بن علی بن ابی الحسن جزری موصلی.

۱۰. حسن بن اسحاق بن ابراهیم بن عیّاش موصلی.

۱۱. محمود بن علی بن ابی القاسم.

۱۲. تقی الدّین ابراهیم بن محمد بن سالم.

۱۳. شمس الدین محمد بن فضل علوی حسنی.(۹)

۱۴. علم الدّین ابو محمد اسماعیل بن عزّالدین موسی بن قاسم.

۱۵. کمال الدّین عبدالرّزاق بن احمد، معروف به «ابن فُوَطی» (متوفای ۷۲۳ ق.)

۱۶. جمال الدّین حسن بن یوسف بن مطهّر حلّی، معروف به «علاّمه حلّی» (متوفای ۷۲۶
ق.)(۱۰)

دوستان دانشور

شناخت کسانی که اربلی با آنها همنشین بوده، ما را از درجه علم و معرفت او آگاه می
سازد و نیز بیانگر جایگاه علمی و اجتماعی اوست. نام برخی از دوستان دانشمند او
عبارت است از:

۱. رضی الدّین علی بن موسی بن جعفر ابن طاووس، معروف به «سید ابن طاووس» (متوفّای
۶۶۴ ق.)

۲. مؤیّد الدّین محمد بن علقمی، وزیر شیعه و دانشمند مستعصم بالله، آخرین خلیفه
عباسی (متوفای ۶۵۶ ق.)

۳. عزّ الدین ابومحمد عبدالرّزاق بن رزق الله بن ابی بکر بن خلف بن الهیجاء رسعنی
حنبلی (متوفای ۶۶۰ ق.)

۴. عمادالدّین ابو محمد عبدالله بن محمد بن مکّی بغدادی معدل.

۵. یوسف بن لؤلؤ بن عبدالله ذهبی (شاعر، متوفّای ۶۸۰ ق.)

۶. صفی الدّین منصور اربلی (شاعر).

۷. شمس الدّین احمد بن خبّاز نحوی موصلی (به احتمال قوی متوفّای ۶۴۱ ق.)

۸. شیخ ظهیرالدّین حنفی اربلی (فقیه، نحوی و شاعر، متوفّای ۶۷۷ ق.)

۹. نجم الدّین یحیی (شاعر موصلی، زنده در سال ۶۷۴ ق.)

۱۰. تاج الدّین علی ابن عبدوس (شاعر بغدادی، متوفّای ۶۷۴ ق.)

۱۱. امین الدّین عبدالرّحمن بن علی موصلی (شاعر).

۱۲. سید صفی الدّین محمد بن بشر علوی موسوی

۱۴. یاقوت بن عبدالله مستعصمی.

۱۵. شمس الدّین احمد بن غزّی (شاعر).

۱۶. نجم الدّین حیدر بن ایسر.

۱۷. سید باقی بن عطوه علوی حسینی.(۱۱)

حوادث و سفرها

در عصر زندگی این مورّخ شهیر، حوادث تلخی اتفاق افتاد که نمونه های زیر از جمله
آنهاست:

۱. سلطه مغول

هجوم لشکریان مغول به بخش های وسیعی از سرزمین های اسلامی، یکی از دردآورترین حوادث
ناگوار عصر اربلی است. اربل، اوّلین بار در سال ۶۳۴ و ۶۳۵ ق. مورد حمله لشکریان
مغول قرار گرفت. در این هجوم، ساکنان اربل در دژهای مستحکم خویش پناه گرفتند و به
مقاومت پرداختند و با حمله شبانه، دشمن را به شکست واداشتند؛ ولی در هجوم دوباره
مغول که در سال ۶۵۷ ق. اتفاق افتاد، مقاومت اربلیان با شکست مواجه شد و ابن صلایا
حسنی علوی، در سیاه کوه به شهادت رسید. کشته شدن او که برای اربلی ناگوار بود، سبب
شد تا وی آنجا را به قصد بغداد ترک نماید. طبق نوشته ابن فوطی، (شاگرد اربلی) ورود
او به بغداد سال ۶۵۷ ق. و بر اساس یادداشت خود اربلی، رجب ۶۶۰ ق. است.(۱۲)

۲. یهودیان در حکومت مغولان

در سال ۶۸۷ ق. حکومت بغداد به دست سعدالدّوله یهودی افتاد. تعدادی از یهودیان نیز
از تفلیس برای نظارت بر «تَرَکات مسلمین» به کمکش آمدند. او رویّه اسلام ستیزی را
در پیش گرفت. با تحریک او، خان مغول (ارغون خان، پسر هلاکو) نه تنها مناصب دولتی را
از چنگ شخصیت های اسلامی شهرهای مختلف در آورد؛ بلکه به قتل و کشتار آنها پرداخت. و
این وضع تا سال ۶۹۰ ق. که سعدالدّوله کشته شد، ادامه یافت. یکی از کسانی که از این
فتنه جان سالم بدر برد؛ ولی سِمَتش را از دست داد، بهاءالدین علی بن عیسی اربلی
بود. این دوره کوتاه، برای دانشمندان مسلمان؛ به ویژه اربلی، سخت و ناگوار بود.
خانه اربلی مورد حمله یهودیان قرار گرفت و بخشی از کتاب ها و منابعی که برای نوشتن
کتاب کشف الغمّه، فراهم کرده بود، به تاراج رفت. وی از این فتنه به گرفتاری های
زمانه تعبیر کرده، می نویسد: «امور تشیب الولید و تذیب الحدید و تعجز الجلید».(۱۳)

۳. جلای وطن

اربلی با انگیزه های گوناگون، سفرهای متعدّدی به شهرها و مناطق مختلف عراق، داشته
است. از لابلای منابع مختلف به دست می آید که وی به شهرهای موصل، بغداد، واسط و…
سفر کرده و سال ها به فعالیت های فرهنگی و اداری پرداخته است.

گرایش مذهبی

۱. گامی به سوی ولایت

از بررسی آثار این شاعر و مورّخ فرزانه؛ بویژه کتاب ارزشمند کشف الغمّه به دست می
آید که وی شیعه دوازده امامی است و شکی در این مورد وجود ندارد(۱۴). بهترین دلیل،
کتاب ارزشمند کشف الغمّه اوست که در آن به شرح زندگانی چهارده معصوم علیهم السلام
پرداخته و مطالبی در باره عقاید خاصّ شیعه، چون: نص و عصمت امامان علیهم السلام
آورده است.

حال، جای این پرسش باقی است که آیا او و خانواده اش از ابتدا شیعه بوده اند، یا
بعدها به این مذهب، گرایش پیدا کرده اند؟

البته در منابع به مذهب پیشین او تصریح نشده و این تردید از عبارت خود او در آغاز
کتاب کشف الغمّه به وجود آمده است. این عبارت با اندکی تسامح و دقّت می تواند به
این معنا باشد که وی در آغاز، شیعه نبوده و بعدها با ایجاد تحوّل، از نعمت هدایت
بهره مند شده و به مذهب اهل بیت علیهم السلام روی آورده است. او می نویسد:

«فانّ الله سبحانه و له الحمد لمّا هدانی الی الصّراط المستقیم و سلک بی سبیل
المنهج القویم و جعل هوای فی آل نبیّه لمّا اختلفت الاهواء و رأیی فیهم حیث اضطربت
الآراء…»(۱۵)

سخن یکی از استادان (۱۶) برجسته در این مورد، این مطلب را تأیید می کند: «اربلی در
آغاز به مذهب تسنّن بود و بعدها به مذهب تشیّع روی آورد و کتاب کشف الغمّه را برای
کفّاره سال های تسنّن خویش نگاشت».

اینکه از چه زمان و چگونه تشیّع در شمال عراق راه یافته و توسّط چه کسانی ادامه
پیدا کرده و چه عاملی باعث هدایت اربلی به مذهب تشیّع شده، بحث فراوان است. کوتاه
سخن اینکه، تشیّع در شمال عراق سابقه طولانی داشته است. برخی از اصحاب امام علی
علیه السلام از جمله: ابراهیم بن مالک اشتر و عمرو بن حمق خزاعی، مدّتی از عمر با
برکت خویش را در آن دیار گذرانده و به تبلیغ تش