پاورپوینت کامل ویژگی های روایی « کهنْ حکایات فارسی» برای اقتباس رسانه ای ۷۳ اسلاید در PowerPoint

توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

 پاورپوینت کامل ویژگی های روایی « کهنْ حکایات فارسی» برای اقتباس رسانه ای ۷۳ اسلاید در PowerPoint دارای ۷۳ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است

شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.

لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت کامل ویژگی های روایی « کهنْ حکایات فارسی» برای اقتباس رسانه ای ۷۳ اسلاید در PowerPoint،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

بخشی از متن پاورپوینت کامل ویژگی های روایی « کهنْ حکایات فارسی» برای اقتباس رسانه ای ۷۳ اسلاید در PowerPoint :

>

۵۱

اشاره

متون کهن فارسی، میراث یادگار و گنجینه ارزشمند روزگار گذشته است، به گونه ای که
دریایی از حکمت, فرهنگ و دانش را در برابر بازماندگان قرار می دهد. نکته های نهفته
در قلب حکایت ها تشنه جانی جست وجوگران، «صراط مستقیم» ر با نوشیدن جرعه ای از
این جام فرو می نشاند و آنان را بر نوشیدن جامی دیگر مشتاق تر می سازد. گذشت
روزگاران از جادوی نهفته در واژه ها و مفاهیم عالی آن نکاسته و اثری بر جلوه انوار
آفتاب وار جملات آن نگذاشته است و چه بسا همچون گوهری در صدف به ارج و قدر آن
افزوده شده است.

اینک این ما اصحاب رسانه و دریایی بی کران از فرهنگ و اندیشه در برابرمان! کدام تار
و پود در طرح حکایتی بر جای مانده از قلم حکایت گری است که می تواند در قالب
رسانه ای نو، مانند تلویزیون و با بیانی مخصوص این زمان و مکان در جامه ای دیگر,
روایتی نو بیاید؟

الف) حکایات فارسی میراث داران قصه های شفاهی

داستان پردازی ایرانی دارای پیشینه ای طولانی است؛ آن قدر طولانی و آن قدر
هنرمندانه و ظریف که داستان پردازی را هنری ویژه ایرانیان دانسته اند. ریشه های آن
را می توان از پیش از اسلام در میان نقل قصه گویان و راویان گمنام کوچه و بازار,
دستانگزاران،[۲] جست وجو کرد که در گذرها، شنوندگان خویش را یافته و دل های آنان را
برای دمی، با روایت پرکشش خود مشغول می داشتند.

این روایات شفاهی کهن در دوره پرشکوه اسلامی ، اندک اندک تن نوشته کاغذ شد؛
به گونه ای که طبقه ای در اجتماع شکل گرفت که به آن دفترنویسان می گفتند. از دوره
ساسانیان نیز داستان های منثوری به جای مانده است و پس از اسلام نمونه های منثور کم
نیست, اما در نگاهی گذرا می توان گفت که داستان پردازی بعد از اسلام را در ایران،
شاعران به پیش برده اند؛ چون معتقد بودند که شنیدن داستان با وزن و قافیه حلاوتی
دیگر دارد، اعتقادی که بسیار بجاست آن را به عادت مردمان در شنیدن داستان از زبان
قصه گویان نسبت دهیم که با شیوه هایی موزون به شرح روایت خود می پرداختند. این
داستان ها و حکایت ها که با ذوق سرایندگان مختلف خود هر بار شرحی نو می یافتند،
نشان دهنده ریشه های مشترک و شفاهی قصه هاست، چنان که امروز از خسرو و شیرین یا
لیلی و مجنون یا یوسف و زلیخا آثاری چندگانه از چند شاعر مختلف در دست است.

در قرن ششم، «مناقب خوانان» با ذکر مناقب آل رسول(ص) و شرح دلاوری ها, جنگ ها و
رنج های آن خاندان گرامی، زمینه ساز خلق آثاری مانند «روضه الشهدا» در عهد صفویه
شدند. همتایان آنان در همین دوران دست به قلم بردند و کتاب هایی داستان گونه با
مضامین مختلف و به نثر نوشتند. طوطی نامه, ابومسلم نامه و قصه مریم شاه دخت شاه
پرتگال محصول اوج توان نویسندگان ایرانی در این دوران است.

به نثر و نظم درآوردن داستان های شفاهی، بیش از هر چیز بیان گر هنر قصه پردازی و
داستان نویسی در میان مردم ایران است؛ سنتی که هم گام با طول عمر بشر هزاران سال از
تولد آن می گذرد و امروزه با وسایل جدید ارتباطی در رخت و شکلی نو به نمایش درآمده
است و به حیات خود ادامه می دهد.[۳]

ب) حکایت و انواع آن

حکایت به معنای داستان, قصه و سرگذشت، در ادبیات کلاسیک فارسی, داستانی غالباً
کوتاه است که در خلال ماجرایی که بیان می کند، نویسنده یا شاعر به بیان نکته ای
می پردازد.[۴]

این نکات که غالباً آموزه ای اخلاقی و باریکه ای فلسفی یا عرفانی زیبایی دربردارند،
گاه بر ویژگی های داستانی حکایت غلبه کرده و بی آنکه پایانی بر سرنوشت شخصیت های
داستان در نظر گرفته شود, ذکر این نکته ها به فراز داستان مبدل شده و به انتقال
مضمون بسنده می شود.

حکایت ها معمولاً به شکل اپیزودیک ـ قطعه وار ـ در متن داستانی بلند یا به شکل
مستقل آمده اند. در مثنوی (قرن هفتم) هر داستانی کلی چند حکایت جزئی را دربرمی گیرد
و در جوامع الحکایات عوفی (قرن هفتم) یا گلستان سعدی (قرن هفتم) با مجموعه ای از
حکایت ه روبه رو هستیم که ذیل عنوانی کلی قرار گرفته و هر کدام استقلال خود را
حفظ کرده اند.

در هر صورت، همه حکایت ها در بیان نکته ای حکمت آموز یا تفهیم و تقریر مفهومی خاص و
نتیجه ای اخلاقی مشترک هستند که نویسنده با زبانی ساده و با کمک تعریف ماجرایی ساده
به آن دست می یابد، مانند این حکایت سعدی:

«هندویی نفط اندازی همی آموخت. حکیمی گفت: تو را که خانه نیین[۵] است, بازی نه این
است.

تا ندانی که سخن عین صواب است مگوی

و آنچه دانی که نه نیکوش جواب است مگوی[۶]

در مجموع، حکایت های فارسی را می توان به دو نوع کلی: تعلیمی و مطایبه آمیز تقسیم
کرد. در حکایت های تعلیمی و آموزنده، ماجرای مطرح شده معمولاً با پند و حکمتی
اخلاقی یا نکته ای عرفانی تناسب دارد و به عبارت دیگر, نویسنده یا گوینده، حکمت و
نکته تعلیمی مورد نظر خود را ـ آن چنان که گفتیم ـ در کسوت ماجرایی ارائه
می کند.[۷]

در حکایت های مطایبه آمیز، ماجرایی روایت می شود که چیزی یا نکته ای خنده انگیز را
دربردارد و موجب خنده مخاطب می شود. به عبارت ساده تر, حکایت مطایبه آمیز، حکایتی
خنده دار است. از این نظر، حکایت های طنز شباهتی بسیار به لطیفه می یابند و در واقع
می توان این دسته از حکایت ها را لطیفه های روایت گونه دانست،[۸] مانند حکایت زیر
از عبید زاکانی:

«مردی جامه ای بدزدید و به بازار برد تا بفروشد. جامه را از او بِرُبودند. پرسیدند
که به چندش بفروختی؟ گفت به اصل مایه».[۹]

روشن است که حکایت های مطایبه آمیز فقط برای مزاح و سرگرمی نیست، بلکه گاهی در آن
نکته ای تعلیمی ظرایف و باریکه های اخلاقی، به تأثیرگذارترین شکل و شیوه بیان
می شوند. از این دست است نمونه طنزهای مولوی در مثنوی.

حکایت های تمثیلی، بخش دیگری از حکایت های فارسی را تشکیل می دهند که با زبانی خاص
و محتوایی متفاوت رو به سویی دیگر و جانبی فراتر دارند و به نظر می رسد از حیث
طبقه بندی جزو ادبیات تعلیمی اند و با هدف تعلیم آداب سلوک و عرفان پی ریزی شده
باشند.

ج) مضمون و موضوع ها در حکایت های فارسی

مفاهیم و مضمون حکایت های فارسی، بسیار وسیع و متفاوتند؛ مضمون های دینی و اسلامی
ـ که سابقه اقتباس آنان در ادبیات فارسی, سابقه ای به درازای تاریخ ادبیات ایران پس
از اسلام دارد ـ مضمون های اخلاقی, تربیتی، تعلیمی و نیز مضمون های طنزآمیز یا
عاشقانه که هر کدام از آنان با جوهر خامه ذهنی آفرینشگر و در قامت اثری دل انگیز
متولد شده و شکل یافته اند.

موضوع حکایت ها نیز همچون مضمون ها، متنوع و متعددند. موضوع حکایت ممکن است درباره
شخصیتی تاریخی (مثل حکایت های اسرار التوحید, مناقب العارفین یا تذکره الاولیاء) و
یا زندگی بزرگان دین و عرفان یا درباره توده مردم (حکایت های گلستان یا مقامات
حمیدی) یا اینکه داستانی با شخصیت های غیر انسان باشد که در اصطلاح «فابل» گفته
می شود (مانند حکایت طوطی و بازرگان مثنوی معنوی مولوی یا برخی حکایت های بهارستان
جامی).[۱۰]

د) روایت در حکایت فارسی

عنصر روایت, بُن مایه و اساس هر اثر داستانی خوانده می شود. از روایت تعریف های
مختلف برجاست. در ساده ترین و عام ترین بیان، شاید بتوان روایت را متنی دانست که
قصه ای را بیان می کند و قصه گویی دارد. برای مثال، اسکولزوکلاگ, در کتاب ماهیت
روایت, روایت را این گونه تعریف می کند: «کلیه متون ادبی را که دارای دو خصوصیت
وجود قصه و حضور قصه گو است، می توان یک متن روایی دانست».[۱۱]

حکایت های داستانی فارسی از دو عنصر روایت و نکته تعلیمی تشکیل شده اند. در مقایسه
با اشکال امروز ساختار های روایی، داستان را به داستان کوتاه و داستان های بلندتر
را به رمان و داستان بلند شبیه می دانند. در هر حال، می توان گفت وجود عنصر روایت
در ساختار هر اثر داستانی، به قصه آن امکان می دهد تا در قالب های مختلف داستانی و
نمایشی درآید و از زبان راویان متعدد روایت شود.

روایت, توالی سلسله ای از حوادث است، اما نباید تصور کرد که فقط اگر سلسله ای از
رویدادها کنار هم زنجیر شوند تشکیل روایت می دهند، بلکه از شرایط عمده این توالی،
به هم مربوط بودن حوادث است و اینکه به شکل اتفاقی با هم تلاقی پیدا نکرده باشند.
به عبارت دیگر، روایت، توالی منظم حوادثی است که دارای ارتباط استنتاجی باشند و یکی
از دیگری منتج شود.[۱۲]

این تعریف، دقیقاً همان تعریفی است که در اصطلاح نامه های ادبی, در شناخت داستان و
در تعریف طرح یا پلات کلی اثر مطرح می شود. بیشتر مفسران, حکایت های فارسی را دارای
طرح ضعیف داستانی می دانند. با وجود این، درک والای نویسندگان و سرایندگان آثار
مذکور از عنصر روایت و قصه گویی و کاربرد آن در انتقال مفاهیم، سبب شده است تا
تقریباً حکایت های تعلیمی و طنز و تمثیلی فارسی از عنصر روایت و قصه گویی و نیز
قصه گو بهره مند باشند و همچنان که بر تأثیر پیام خویش می افزایند, زمینه خوانشی
خلّاق را برای مخاطبان خود فراهم آورند، چنان که در گلستان، بارها به حکایت هایی
برمی خوریم که نه تنها شرح ماجرایی را تمام و کمال در بردارند، بلکه نویسنده, خود
در مقام اول شخص حاضر شده است:

«اعرابی را دیدم در حلقه جوهریان بصره که حکایت همی کرد که وقتی در بیابانی راه گم
کرده بودم و از زاد چیزی با من نمانده و دل بر هلاک نهاده، که ناگاه کیسه ای یافتم
پر مروارید. هرگز آن ذوق و شادی فراموش نکنم که پنداشتم گندم بریان ا ست؛ با آن
تلخی و نومیدی، که معلوم کردم مروارید است.

در بیابان خشک و ریگ روان

تشنه را در دهان چه دُرّ چه صدف

مرد بی توشه کاوفتاد از پای

برکمربند او چه زر چه خزف[۱۳]

هـ) عناصر داستان

همان گونه که اشاره شد، حکایت های فارسی، بازمانده قصه های شفاهی اند و قصه ها از
لحاظ ساختمان داستانی تفاوت هایی با انواع امروزی تر همتایان خود ـ داستان به معنی
متداول ـ دارند. بازخوانی و بازنگری در حکایت ها و ساختار آنان, می تواند یافتن
وجوه اشتراک عناصر و اجزای تشکیل دهنده انواع ادبی مذکور با یکدیگر باشد. به همین
منظور، در بررسی ساختمان یک داستان می توان به وجود اجزای پیوسته ای پی برد که از
مجموع آنان، داستان پدید می آید.

داستان را «نقل وقایع به ترتیب توالی زمان»[۱۴] دانسته اند. عناصر تشکیل دهنده یک
داستان، عبارتند از: پیرنگ یا پلات, کشمکش, تضاد, شخصیت, درون مایه, مضمون, موضوع,
بحران, نقطه اوج, تعلیق و گره گشایی, زاویه دید, صحنه و صحنه پردازی, توصیفات, لحن
و فضا.

وجود هر کدام از این عناصر در داستان، ضروری و ضعف و قوت هر کدام در پرداخت, باعث
جهت بخشی و شکل دهی داستان به سمت و سویی و نیز ضعف و قوت اثر خواهد بود.

داستان ها در زمینه های موضوعی متفاوت خلق می شوند و به بیان مضمون های مورد نظر
نویسندگان خود می پردازند. پیرنگ به نویسنده کمک می کند تا شخصیت های داستانی خود
را در کشاکش حوادث قرار دهد و از آنها وجودی حقیقی معرفی کند که در تضاد با خود یا
اطرافشان، وقایع را شکل می دهند و داستان را پیش می برند. این شخصیت ها در نهایت با
سرنوشتی که به آن دچار می شوند یا گذشت معجزه وار از حوادث, برشی از زندگی را به
نمایش می آورند و مخاطبان را با بخش دیگری از وجودشان روبه رو می سازند.

میزان این رویارویی با حقیقت که نتیجه درک والای مفاهیم اخلاقی و فلسفی