پاورپوینت کامل برنامه آموزشی رشته تخصصی علم کلام ۷۲ اسلاید در PowerPoint

توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

 پاورپوینت کامل برنامه آموزشی رشته تخصصی علم کلام ۷۲ اسلاید در PowerPoint دارای ۷۲ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است

شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.

لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت کامل برنامه آموزشی رشته تخصصی علم کلام ۷۲ اسلاید در PowerPoint،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

---

بخشی از متن پاورپوینت کامل برنامه آموزشی رشته تخصصی علم کلام ۷۲ اسلاید در PowerPoint :

>

۲۴

رشته تخصصی علم کلام یکی از رشته های تخصصی حوزه علمیه قم است که به منظور آموزشهای عمیق عقاید و کلام اسلامی به
طلاب مستعد به وسیله مدیریت حوزه علمیه تاسیس شده و تحت مسؤولیت آیه الله سبحانی اداره می شود .

مدت تحصیل در این رشته یک هزار ساعت معادل تقریبی ۶۶ واحد درسی و چهار سال تحصیلی است . طرح کلی این رشته شامل
محورهای ذیل است:

الف) هدف; ب) مواد درسی; ج) عناوین و سرفصلها; د) متون درسی (اصلی + جنبی) ; ه) برنامه اجرایی هر سال تحصیلی; و)
شیوه آموزش .

× الف) هدف

هدف اصلی از تاسیس این رشته بالا بردن سطح علمی طلاب مستعد و علاقه مند در زمینه عقاید و کلام است تا در نهایت فارغ
التحصیلان این رشته علاوه بر دستیابی به مدارج عالی در این دانش اصیل دینی، بتوانند پاسخگوی نیازهای علمی و فرهنگی
جامعه در قلمرو مسائل اعتقادی باشند .

بدیهی است که تخصص در رشته های علمی درجات و مراتب متفاوتی دارد و آنچه از تحصیل در این رشته می توان انتظار داشت،
دست یافتن به مراتب اولیه آن است به گونه ای که فارغ التحصیلان، گذشته از اندوخته های علمی سودمند در زمینه عقاید و معارف
دینی، با منابع، مآخذ، مبانی و مسلکهای کلامی آشنا شده، روش بحث و تحقیق را می آموزند و قادر خواهند بود با مطالعه و تلاش
مستمر، به مدارج عالی این علم نایل گردند .

برنامه های آموزشی این رشته به گونه ای طراحی شده است که فارغ التحصیلان مستعد و پر تلاش در زمینه مباحث این علم قادر به
تدریس و تالیف بوده و در مدارس و مراکز مختلف علوم دینی مفید و کارساز باشند .

یادآوری این نکته نیز لازم است که آموزش تخصصی در حوزه های علوم دینی تقریبا جدید و بی سابقه است و الگوهای صددرصد
مناسب در حوزه ها و دانشگاهها برای آن یافت نمی شود . با این حال در تدوین پاورپوینت کامل برنامه آموزشی رشته تخصصی علم کلام ۷۲ اسلاید در PowerPoint از افکار و
آرای صاحب نظران حوزه و دانشگاه بهره گرفته شده و با بهره وری از این آرا و نیز تجربه های به دست آمده در طی چند سال که از
عمر این رشته می گذرد این برنامه تنظیم گردیده است . بدیهی است که باب رشد و تکمیل همچنان بر روی برنامه آموزش گشوده
است و از پیشنهادهای مفید صاحبنظران در این جهت استفاده خواهد شد .

× ب) مواد درسی

دست یابی به مهارتهای لازم در زمینه علم کلام در گرو برخورداری از آگاهیهای لازم در قلمروهای زیر است .

۱) منطق : رسالت علم منطق تبیین روشهای صحیح تفکر و استدلال است و از آنجا که حیات علم کلام وابسته به تفکر و استدلال
است، محقق علم کلام از داشتن آگاهی و مهارت لازم در این زمینه ناگزیر است و با توجه به اینکه شرکت کنندگان در این رشته
قبلا با این علم آشنایی داشته و لااقل یک دوره آن را گذرانده اند در این رشته به یادآوری بحثهای مربوط به صورت و ماده استدلال
که نقش تعیین کننده ای در تفکر و استدلال دارد، اهمیت بیشتری داده می شود .

۲) معرفت شناسی: معرفت شناسی علمی است که در باره ماهیت و ساختار معرفت انسان بحث می کند و مسائل مهمی چون رابطه
ذهن با خارج (علم با معلوم)، ابزار و منابع شناخت، قلمرو و محدوده علمی بشر و . . . را مورد کاوش قرار می دهد . بدیهی است
متکلم دینی که برای شریعت اصالت قائل است و نیز به معرفتهای اصیل و صحیح در شناخت دین باور دارد، پیش از هر چیز باید
موضع خود را در قبال مسائل یاد شده بر پایه بحث علمی و برهانی روشن سازد و به اشکالهای مطرح شده در این باب پاسخ دهد .
بدین جهت در سیره متکلمان سلف بوضوح مشاهده می کنیم که آنان گذشته از توجه به علم منطق، مباحث معرفت شناسی را نیز
از نظر دور نداشته و غالبا در مقدمه کتب کلامی خود مباحثی را در این باره مطرح کرده اند .

۳) فلسفه اولی : بیشتر مباحث فلسفه اولی نیز در مقایسه با علم کلام نقش مقدمه و مفتاح را دارد و بدون آشنایی با آنها نمی توان
از عهده ایفای رسالتهای کلامی بر آمد . مسائل کلی مربوط به هستی شناسی نظیر اصالت وجود و تشکیک در حقیقت وجود و
مسائلی چون وجوب و امکان، علت و معلول، حدوث و قدم، قوه و فعل و . . . از این قبیل اند .

بهره گیری از مباحث فلسفی به عنوان مقدمه، در علم کلام سابقه ای طولانی دارد . نمای مختصری از آن را در کتاب الیاقوت تالیف
ابواسحاق ابراهیم بن نوبخت (از متکلمان شیعی قرن چهارم هجری) می توان مشاهده کرد و نمای کاملتر آن را خواجه نصیر
طوسی در کتاب تجرید العقائد ترسیم کرده است و پس از او سایر متکلمان اسلامی – اعم از شیعه و اهل سنت – از این روش پیروی
کرده اند .

۴) درآمد علم کلام: علم کلام بسان دیگر علوم برای خود موضوع و غایت و روش بحث دارد، چنانکه با پاره ای از علوم (اعم از دینی
و غیر دینی) دارای نوعی ارتباط است و بحثهای مربوط به در آمد علم کلام، ماهیت، رسالت و جایگاه ویژه این علم را بیان می کند .

۵) تاریخ و تطور علم کلام: علم کلام در بستر تاریخ اسلامی تطوراتی داشته و مسائل نوی در آن مطرح شده است آشنایی با این
مجموعه مسائل و بررسی آنها نیز برای متکلم ضروری است . بحث دیگری نیز که به گونه ای به تاریخ شناسی علم کلام مربوط
می شود، بررسی ریشه های نهضت احیای فکر دینی در جهان اسلام است; یعنی آشنایی با واکنشهای متفکران اسلامی در برابر
تهاجم فکری، فرهنگی و سیاسی غرب و پیدایش نهضت احیای فکر دینی .

۶) مکتبها و فرقه های کلامی در دنیای اسلام: در دنیای اسلام مکتبها و فرقه های کلامی مختلفی پدید آمده است که برخی
منقرض شده و برخی همچنان دارای حیات علمی و اجتماعی هستند . امامیه، معتزله، اشعریه و ماتریدیه از مهمترین مکاتب
کلامی; و زیدیه، اسماعیلیه، خوارج (خصوصا اباضیه) وهابیه و غلات از جمله فرقه های کلامی اند که آشنایی با آنها برای متکلم
ضروری است .

۷) مکتبها و مذاهب غیر اسلامی: گذشته از مکاتب و فرق اسلامی، مکتبها و مذاهب عقیدتی و دینی دیگری نیز در جهان وجود
دارد که آشنایی با تاریخ و عقاید آنها برای متکلم دینی لازم است .

۸) مسائل رایج علم کلام: محور مسائل علم کلام را، توحید، عدل، نبوت، امامت و معاد تشکیل می دهد . رشته تخصصی کلام در
دو مقطع به این موضوع می پردازد; در مقطع نخست به صورت فشرده و در مقطع دوم به صورت مبسوط . متن درسی و مقطع
تدریس آن به طور مشخص در فصلهای بعدی بیان خواهد شد .

۹) مسائل جدید علم کلام: اخیرا برخی از دانشمندان غربی در زمینه عقاید دینی اشکالها و شبهه هایی مطرح کرده اند . بدیهی
است پاسخگویی به این اشکالها، قبل از هر چیز به شناخت ماهیت اشکال و مبادی آن نیاز دارد، تا بتوان با بهره گیری از مبانی
فلسفی و کلامی به آنها پاسخ گفت .

مهمترین بحثهای این بخش مباحثی است که تحت عنوان فلسفه دین مطرح گردیده است . بررسی و تحلیل این نوع مسائل – که
می توان آنها را به عنوان مسائل جدید کلامی نامید – از مواد دیگر پاورپوینت کامل برنامه آموزشی رشته تخصصی علم کلام ۷۲ اسلاید در PowerPoint است .

۱۰) اصول و قواعد کلامی: مباحث کلامی دو گونه اند: برخی از آنها دایره ای محدود دارند و مختص به یک یا دو بابند چون مسائل
مربوط به عینیت و زیادت صفات خدا، رؤیت خدا، اعجاز، عصمت پیامبر و امام، امکان و ضرورت معاد و . . . این نوع از مباحث تحت
عنوان مسائل کلامی جای دارند .

نوع دوم مباحثی است که دایره ای وسیع دارند و در ابواب مختلف مورد استناد قرار می گیرند، مانند بحث حسن و قبح عقلی،
لطف و اصلح، عدل و حکمت و اصل فطرت . . . از این مباحث می توان به عنوان اصول و قواعد کلامی نام برد . اهمیت این نوع
مباحث بررسیهای عمیق و گسترده ای را می طلبد که در گنجایش متون کلامی کلاسیک نیست . بدین جهت یکی از مواد آموزشی
رشته تخصصی بحث در باره اصول و قواعد کلامی است .

۱۱) مسائل ویژه کلامی: پاره ای از مسائل کلامی ویژگی خاصی دارند که بحثهای ویژه ای را طلب می کنند، مانند مساله امامت،
شرک، بدعت، نقد آیین وهابیت، مساله ایمان و کفر، تقیه، بداء و . . . بدین منظور مسائل ویژه کلامی به عنوان ماده ای جداگانه در
نظر گرفته شده است تا این گونه مسائل به نحو جامعتر و عمیقتری بررسی گردند و در حقیقت این کار نوعی تخصص در تخصص
است .

۱۲) الهیات در قرآن و حدیث: مباحث الهیات در قرآن کریم و احادیث معصومان علیهم السلام جایگاه ویژه ای دارد که با نگرش
گسترده و عمیق مورد بحث قرار گرفته است . گرچه در طول برنامه به صورت گذرا بخشهایی از این مباحث به مناسبتهای گوناگون
مطرح می گردند، ولی آشنایی عمیقتر با آن نیازمند بررسیهای ویژه است . بدین منظور این ماده به صورت بخش خاصی تدریس
می شود .

۱۳) روش تحقیق و نگارش: آشنایی با روش تحقیق و نگارش ابزار لازم برای متکلم دینی است . زیرا او برای دستیابی به آرا و
اندیشه های دیگران و بهره گیری از منابع و مآخذ کلامی، باید روش تحقیق را بداند همان گونه که آشنایی با نویسندگی او را در
عرضه افکار و اندیشه های خود با ابزار نیرومند قلم یاری می دهد .

نمودار مواد، ساعات، واحدهای درسی براساس تجربه به دست آمده، پس از گذشت سه سال از اجرای برنامه های آموزشی رشته
تخصصی و با استفاده از آرای صاحب نظران، برای هر یک از مواد یاد شده ساعات و واحدهایی برابر نمودار زیر در نظر گرفته شده
است .

ماده درسی / ساعات / معادل تقریبی به واحد

منطق / ۵۰ / ۳

معرفت شناسی / ۵۰ / ۳

مدخل علم کلام / ۱۲ / ۱

تاریخ و تطور علم کلام / ۲۵ / ۱

روش تحقیق و نگارش / ۱۲ / ۱

کلام مختصر / ۵۰ / ۳

کلام مبسوط / ۱۲۵ / ۸

مسائل جدید کلامی / ۷۵ / ۵

مسائل رایج کلامی / ۵۰ / ۳

اصول و قواعد کلامی / ۵۰ / ۳

مکتبها و فرقه های کلامی در اسلام / ۲۵ / ۲

مکتبها و فرقه های غیراسلامی / ۵۰ / ۳

فلسفه اولی + الهیات فلسفی / ۳۲۵ / ۲۲

الهیات در قرآن و حدیث / ۷۵ / ۵

تذکر: ۱) از مجموع ۳۲۵ ساعت که مربوط به فلسفه و الهیات فلسفی است آنچه به فلسفه صرف اختصاص دارد حدود ۲۰۰ ساعت و
بقیه مربوط به الهیات است .

۲) از ساعات باقی مانده برای کارهای تحقیقی استفاده می شود .

× ج) عناوین کلی مباحث (سرفصلها)

عناوین کلی مباحث و سرفصلهای مربوط به هر یک از موارد درسی مذکور از این قرار است:

سرفصلهای منطق

۱) انواع استدلال مباشری;

۲) انواع استدلال غیر مباشری;

۳) صناعات خمس .

سرفصلهای معرفت شناسی

الف) تعریف و اقسام معرفت;

ب) رابطه ذهن با خارج (علم با معلوم) ;

ج) ارزش شناخت از دیدگاه مکتبهای مختلف;

د) ادوات و روشهای شناخت;

ه) شرایط و موانع شناخت;

و) ملاک حقیقت در باب معرفت;

ز) حدود و قلمرو شناخت;

ح) نقش معقولات ثانویه در شناخت;

ط) مبانی استقراء در فلسفه علم .

سرفصلهای فلسفه

الف) احکام کلی وجود;

ب) وجود مستقل و رابط;

ج) وجوب و امکان;

د) احکام کلی ماهیت;

ه) وحدت و کثرت;

و) علت و معلول;

ز) قوه و فعل;

ح) قدم و حدوث;

ط) معرفه النفس فلسفه;

ی) نمط هشتم و نهم و دهم اشارات;

ک) الهیات فلسفی (مباحث ذات و صفات)

سر فصلهای در آمد علم کلام

الف) تعریف علم کلام;

ب) موضوع علم کلام;

ج) اهداف و غایات علم کلام;

د) روشهای بحث در علم کلام;

ه) رابطه علم کلام با علوم دیگر;

و) تشابه و تمایز فلسفه با علم کلام;

ز) قلمرو بحثهای کلامی .

سر فصلهای تاریخ و تطور علم کلام

الف) کلام در عصر رسالت;

ب) کلام در عصر خلفا;

ج) کلام در عصر امویان;

د) کلام در عصر عباسیان; (تا آغاز عصر غیبت)

ه) کلام اسلامی در عصر غیبت صغری;

و) کلام اسلامی از عصر شیخ مفید تا عصر خواجه طوسی;

ز) کلام اسلامی از عصر خواجه تا روزگار معاصر .

سر فصلهای مکتبها و فرقه های کلامی در اسلام

۱) مکتبهای کلامی

الف) امامیه;

ب) معتزله;

ج) اشعریه;

د) ماتریدیه .

۲) فرقه های کلامی

الف) خوارج;

ب) مرجئه;