پاورپوینت کامل کلیات دین شناسی ۱۱۷ اسلاید در PowerPoint

توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

 پاورپوینت کامل کلیات دین شناسی ۱۱۷ اسلاید در PowerPoint دارای ۱۱۷ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است

شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.

لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت کامل کلیات دین شناسی ۱۱۷ اسلاید در PowerPoint،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

---

بخشی از متن پاورپوینت کامل کلیات دین شناسی ۱۱۷ اسلاید در PowerPoint :

>

۶۸

جامعیت دین و نبوت خاصه

در بخش دوم بحث جامعیت دین، به بیان جامعیت دین اسلام می پردازیم. برهان عقلی جامعیت دین اسلام همان است که
در بحث جامعیت دین به طورعام یادآور شدیم. در این جا نخست نمونه ای از آیات قرآن واحادیث اسلامی که بیان گر
جامعیت آیین اسلام است را یادآورمی شویم، آن گاه به پژوهش تطبیقی پرداخته و احکام اسلام را باابعاد وجودی انسان و
تمایلات گوناگون او، می سنجیم تا جامعیت تعالیم و احکام اسلامی روشن شود.

قرآن و جامعیت اسلام

قرآن کریم که منشور جهانی اسلام است، در آیات متعددی بر جامعیت خود تاکید دارد. آیاتی که در ادامه می آید به
روشنی بر این مطلب دلالت می کند.

(و نزلنا علیک الکتاب تبیانا لکل شی ء) ^(۱) کتاب (قرآن) را که بیان گر هر چیز است، بر تو فرو فرستادیم.

از آن جا که هدف اصلی قرآن کریم هدایت بشر است (هدی للناس)مقصود از هر چیز، اموری است که هدایت انسان به
آن ها بستگی دارد، از قبیل عقاید و اخلاق و اعمال و رفتار انسان.

(یهدی الی الحق و الی طریق مستقیم) ^(۲) قرآن کتابی است که به حق،و راه راست هدایت می کند.

روشن است که در حق نقصان و نارسایی راه ندارد و راه راست راهی است که سالک خویش را به مقصود می رساند، و این،
در گرو جامعیت تعالیم و احکام اسلام است. (و انزلنا الیک الکتاب بالحق مصدقالما بین یدیه من الکتاب و مهیمنا علیه) ^(۳)
کتاب (قرآن) را به حق بر تو فرو فرستادیم در حالی که کتب آسمانی پیشین را تصدیق کرده و مهیمن بر آن ها است.

براساس این آیه، قرآن کریم سه ویژگی دارد:
۱) کتابی است بر حق، و حقانیت چنان که پیش از این یادآورشدیم با کمال و جامعیت ملازمه دارد.

۲) تصدیق کننده کتب آسمانی پیشین است، و چون کتب آسمانی پیشین نیز در زمان خود از جامعیت برخوردار بودند،
پس قرآن کریم نیزدارای جامعیت است. قرآن کریم در دو آیه، تورات را بیان گر همه چیز، یعنی همه مسایل مربوط به
هدایت بنی اسرائیل، توصیف کرده است (و تفصیلا لکل شی ء) ^(۴) .

۳) بر کتب آسمانی پیشین هیمنه و برتری دارد، و این به دلیل خاتمیت شریعت اسلام است که جامعیت آن باید متناسب
با جهانی ونهایی بودن آن باشد.

جامعیت اسلام از دیدگاه روایات

در احادیثی از پیامبر اکرم (ص) و ائمه طاهرین علیهم السلام نیزجامعیت اسلام تاکید شده است، در این جا نمونه هایی
را یادآورمی شویم:
۱) از پیامبر گرامی (ص) روایت شده است که در سفر حجه الوداع فرمودند: ای مردم هیچ چیزی نیست که شما را به
بهشت نزدیک سازد، و از دوزخ دور کند، مگر این که شما را به آن امر کرده ام،و هیچ چیزی نیست که شما را از بهشت دور
سازد، به دوزخ نزدیک کند. مگر این که شما را از آن نهی کرده ام ^(۵) .

۲) ابو الجارود از امام باقر (ع) روایت کرده است ^(۶) که فرمود:
هرگاه حدیثی را برای شما گفتم، شاهدی از قرآن، برای آن بخواهید. آن گاه به عنوان نمونه این حدیث را از پیامبر
اکرم(ص) روایت کرد که آن حضرت از گفتگوی بیهوده، و تباه ساختن مال و ثروت، و زیاده روی در پرسش را نهی کرده
است. ^(۷) در این هنگام از آن حضرت درباره این حدیث شواهد قرآنی خواسته شده، امام (ع)به آیات یاد شده در زیر
استشهاد کرد:
(لا خیر فی کثیر من نجواهم الا من امر بصدقه او معروف او اصلاح بین الناس ^(۸) ) در این آیه نجواهایی که مفید و سازنده
نباشد، واتلاف وقت به شمار آید، مردود شناخته شده است، روشن است که نجوا(سخن آهسته و در گوشی) ویژگی خاصی
ندارد، بلکه ملاک،«بیهودگی » است و هر گاه این ملاک در گفت گوهای دیگر نیز وجودداشته باشد، نکوهیده و مردود
خواهد بود.

(و لا توتوا السفهاء اموالکم التی جعل الله لکم قیاما) ^(۹) در این آیه از سپردن اموال به دست افراد سفیه نهی شده است.
فلسفه وغایت اموال، قوام و استواری زندگی بشر است و هر گونه تصرفی که با این فلسفه و غایت ناسازگار باشد، تباه کردن
مال خواهد بود،خواه توسط افراد سفیه باشد، یا افراد غیر سفیه، مصرف کردن مال در مسیری که به فلسفه و غایت آن که
بر پا داشتن حیات معقول بشری است، خدشه وارد می سازد کاری سفیهانه و تباه ساختن مال خواهد بود.

(لا تسالوا عن اشیاء ان تبد لکم تسوکم) ^(۱۰) در این آیه کریمه ازپرسش هایی که پاسخ آن ها تکالیف سنگینی برای سوال
کنندگان خواهدبود. و خداوند به مقتضای اصل تسهیل در شریعت، آن ها را بیان نکرده است، نهی شده است. چنان که در
ادامه آیه می فرماید:(عفا الله عنها) ^(۱۱) حاصل آیه این است که هرگاه حکمی الهی توسطپیامبر اکرم (ص) بیان شد، باید از
پرسش در باره پاره ای خصوصیات که موجب دشوارتر شدن تکلیف می شود خودداری کرد. وچنان که بنی اسرائیل در
ارتباط با بقره بنی اسرائیل از حضرت موسی(ع)چنین سوال هایی کردند و تکلیف را بر خود دشوارتر ساختند.

از این جا به دست می آید که ملاک در نهی از پرسش، آسان سازی وظیفه است و با اصل تسهیل در شریعت، و برداشته
شدن حرج ومشقت های توان فرسا (و ما جعل علیکم فی الدین من حرج) ^(۱۲) هماهنگ است چنین تکالیف توان فرسایی،
چه بسا موجب روی گرداندن آنان ازدین، و مایه خسران ابدی سوال کننده شود. چنان که در آیه یادشده می فرماید:
(و قد سالها قوم قبلکم، ثم اصبحوا بها کافرین) ^(۱۳) در هر حال،بااین قرینه قرآنی روشن می شود که مقصود از سوال در
حدیث پیامبراکرم (ص) سوال های مربوط به احکام دینی است. سوال های عادی، مورد نظر حدیث نبوده است، این گونه
سوال ها حکم دیگری دارد که فعلا مجال بحث درباره آن نیست.

۳) از امام صادق (ع) روایت شده که فرمود:
خداوند در قرآن همه احکام مورد نیاز بشر را بیان کرده است.

سوگند به خدا، هیچ چیزی را که بشر در امر هدایت خود به آن نیاز دارد، فروگذار نکرده است، تا کسی نتواند عذر آورده،
بگوید:اگر این حکم، مورد نظر خداوند بود، در قرآن بیان می شد، آگاه باشید که آن حکم در قرآن آمده است ^(۱۴) .

۴) از امام باقر (ع) روایت شده که فرمود:
خداوند، هر آن چه را که امت در مسیر هدایت خویش به آن نیازدارد، در کتاب خود فرو فرستاده و برای پیامبر (ص) بیان
کرده است و برای هر چیزی حکم و قانونی است و برای آن حد، دلیلی قرار داده است، و برای کسی که از آن حد و قانون
الهی تجاوزکند نیز حدی و حکمی مقرر کرده است. ^(۱۵)

۵) از امام صادق (ع) روایت شده که فرمود:
هیچ امری نیست که دو نفر در آن اختلاف کنند، مگر این که برای آن اصل و قاعده ای در کتاب الهی وجود دارد، گرچه
عقل افراد به آن نمی رسد. ^(۱۶)

۶) از امام علی (ع) روایت شده که فرمود:
پیامبر اکرم (ص) در زمانی که مردم در گمراهی آشکار بسرمی بردند، با کتابی برانگیخته شد که تصدیق کننده کتب
آسمانی پیشین و بیان گر حلال و حرام بود، آن کتاب قرآن است… من شمارا از آن با خبر می سازم، به تحقیق که علم
گذشته و آینده، تاروز قیامت، و آن چه مربوط به حکم و داوری میان شماست در آن است، اگر از من بپرسید، شما را آگاه
خواهم کرد ^(۱۷) .

۷) امام صادق (ع) فرمود:
هیچ چیزی نیست. مگر این که حکم آن در کتاب یا سنت وارد شده است ^(۱۸) .

ابعاد وجودی انسان و جامعیت اسلام اینک که با شواهد و دلایل کتاب و سنت بر جامعیت اسلام آشنا شدیم، به تطبیق
احکام اسلام باابعاد و ویژگی های وجودی انسان می پردازیم.

حیات انسان دارای دو جنبه مادی و معنوی جسمی و روحی است. وهر یک از این دو ویژگی هایی دارد که با توجه به آن ها
حیات انسان دارای سه بعد کلی است:
۱. عقل و تفکر
۲. طبیعت و غریزه
۳. احساس و عاطفه.

بر این اساس نیازهای آفرینشی انسان عبارتند از:
الف) نیازهای طبیعی و غریزی از قبیل: خوراک، پوشاک، مسکن وغیره.

ب) نیازهای عاطفی و احساسی از قبیل: انس و الفت، محبت ودوستی، تعاون و همکاری و غیره.

ج) نیازهای عقلانی و اخلاقی از قبیل: عدالت، راستی، معرفت وغیره

روان شناسان و تمایلات انسان

را به سه دسته فردی، اجتماعی وعالی تقسیم کرده اند:

تمایلات فردی

تمایلات و انگیزه های فردی را «خود دوستی » می نامند. هر کس خویشتن را دوست دارد و خیر و صلاح خود را بیشتر از
دیگران می جوید و بالاتر از هر چیز قرار می دهد. این میل طبیعی نخستین قانونی است که افراد بشر به سائقه و کشش
غریزه از آن پیروی می کنند.

این خیرخواهی فردی تا زمانی که به تمایلات اجتماعی و عالی لطمه وارد نسازد، مفید و برای حیات انسان ضروری است.

تمایلات فردی خود به دو گونه جسمانی و روانی تقسیم می شوند،میل های بدنی و جسمانی مربوط به نیازهای بدنی
هستند; مانندنیاز به تنفس حرکت و نغذیه و استراحت. تمایلات روانی که ازآن ها به نام (ارضاء عزت نفس) یاد می کنند
مظاهر مختلفی دارندکه برخی از آن ها عبارتند از:
۱) تحصیل خوشبختی که راه های دستیابی به آن در علم اخلاق بیان می شود
۲) استقلال طلبی و کسب قدرت و برتری
۳) شهرت طلبی ومقام دوستی که گاهی به غرور وخود برتربیتی می انجامد
۴) احتیاج به هیجانات روحی از قبیل نوازش و مهر و محبت
۵) حس تملک و تصرف در اشیاء به ویژه آن چه حاصل تلاش و کار است.

تمایلات اجتماعی

تمایلات اجتماعی انسان موجب می شوند که نوعی علاقه و دل بستگی به هم نوعان احساس کند و در غم و شادی آنان
سهیم باشد. این تمایلات نیز نمودهای مختلفی دارند که مهم ترین آن ها عبارتند از:
۱) محبت و دوستی خانوادگی
۲) میهن دوستی علاقه ای که هر کس به جامعه ای که عضو آن است دارد،و هر اندازه آن جامعه کوچکتر باشد. دلبستگی
متقابل اعضای آن بیشتر خواهد بود، زیرا اشتراک آنان در منافع و تکالیف روشن تراحساس می شود.

۳) تقلید یا الگوپذیری: هر کس از گفتار و رفتار اشخاصی که مورد محبت او هستند، الگوبرداری می کند، به ویژه اگر برای
آنان نوعی برتری قایل باشد. این اصل در تربیت کمال اهمیت را دارد.

قرآن کریم نیز بر آن تاکید بسیار دارد و می فرماید: (و لکم فی رسول الله اسوه حسنه) ^(۱۹) .

تمایلات عالی

تمایلات عالی بر چهار دسته اند:
۱) حقیقت جویی: یکی از احتیاجات و تمایلات روحی انسان که ازدوران کودکی فعالیت داشته و در گفتار و رفتار کودکان
نیزمشهود است، حس حقیقت جویی است و آن را حس کنجکاوی و حس راستی نیز می نامند.

حقیقت جویی گاهی برای جلب فایده و گاهی بی غرضانه است. انسان حقیقت را از آن جهت که حقیقت است، جست وجو
می کند و چه بساشداید و ناملایماتی را نیز برای درک اساسی ترین عامل پیدایش ورشد فلسفه و دانش را باید حس
کنجکاوی و حقیقت جویی بشر دانست.

۲) زیبایی دوستی: تمایل به جمال و زیبایی نیز یکی از تمایلات روحی انسان است. ادراک زیبایی موجب تهییج عواطف و
انبساط خاطرانسان می شود. این احساس به صورت فطری در دوران انسان موجوداست، ولی پرورش و تلطیف آن در گرو
آن است که انسان به امورهنری و مسایل تفننی توجه بیشتری کند و آن نیز در گرو این است که به لحاظ معیشتی شرایط
مناسبی داشته و از آسایش و رفاه لازم برخوردار باشد.

۳) اخلاقی: انسان به طوری فطری خواهان خیر و فضیلت بوده و ازشر و پلیدی گریزان است. ارضای آن مایه
ضایت خاطر و عدم ارضای آن موجب پشیمانی و احساس شرمندگی است. این تمایل یکی ازمهم ترین وجوه تمایز انسان از
حیوانات است و نمود عینی آن را باید از نشانه های تمدن حقیقی افراد و اقوام بشر دانست.

۴) حس مذهبی: در درون هر یک از افراد بشر تصور مبهمی از مبداکل و آفریننده جهان موجود است که فطرتا میل به
درک آن دارد.

این میل فطری را «حس مذهبی » می گویند. ^(۲۰)

اسلام و تمایلات عالی

تعقل و تفکر و رشد عقلانی و فکری بشری در اسلام جایگاه بسیاربرجسته ای دارد، تا آن جا که قرآن کریم کسانی را که از
خردورزی بی بهره اند بدترین جنبدگان می داند و می فرماید: (ان شر الدواب عند الله الصم البکم الذین لا یعقلون) ^(۲۱) .

و در آیات بسیاری تفکر و خردورزی را غایت نزول وحی و برخی ازقوانین و تعالیم الهی دانسته است.

(و انزلنا الیک الذکر لتبین للناس ما نزل الیهم و لعلهم یتفکرون) ^(۲۲) . (تلک الامثال نضربها للناس لعلهم یتفکرون) ^(۲۳) .

امام علی (ع) آن جا که اهداف نبوت پیامبران الهی را بیان فرموده است، یکی از آن ها را برانگیختن اندیشه ها و
کشف گنجینه های عقول دانسته است. (لیثیروا لهم دفائن العقول) ^(۲۴) .

تعقل و تفکر در آفرینش، سرانجام انسان را به جهان بینی توحیدی رهنمون می گردد، او را در مسیر خداپرستی و خضوع
در برابر کمال و جمال مطلق به انگیزه سپاسگزاری از مبدا آفرینش که منعم حقیقی است قرار می دهد، و از این رو است
که دعوت به یکتاپرستی نیز در سرلوحه دعوت های دینی قرار گرفته و لذا است که قرآن می فرمایند: (و لقد بعثنا فی کل
امه رسولا ان اعبدوا الله واجتنبوا الطاغوت) ^(۲۵) .

فضایل و ارزش های اخلاقی نیز از اجزای لا ینفک تعالیم و احکام دینی است. همان گونه که عده ای از فلاسفه اخلاق
گفته اند، روح وجوهر اخلاق را عدالت تشکیل می دهد، یعنی آن گاه که انسان بتوانددر مواجه با مسایل مختلف و
به کارگیری غرایز و تمایلات خویش ازآفت و بیماری زیاده روی و کوتاهی محفوظ بماند و در خط میانه روی قرار گیرد، به
سرچشمه فضایل و ارزش های اخلاقی دست یافته است. وچنین است که برپایی قسط و عدل در حیات بشر – در همه زوایا
وزمینه ها- از جمله اهداف دین بشمار می رود. هم چنان که قرآن می فرماید:
(لقد ارسلنا رسلنا بالبینات و انزلنا معهم الکتاب و المیزان لیقوم الناس بالقسط…) ^(۲۶) .

از این اصل کلی اخلاقی که بگذریم، فروع -اخلاق اعم از اخلاق فردی و اجتماعی- بخش عظیمی از تعالیم و دستورات
دینی را به خوداختصاص داده است که وضوح این مطلب ما را از ذکر شاهد و نمونه بی نیاز می سازد. در اهمیت این مطلب
همین بس که آخرین پیامبرالهی، تتمیم مکارم اخلاق را از اهداف رسالت خویش برشمرده وفرموده است: (انما بعثت
لاتمم مکارم الاخلاق) ^(۲۷) .

اسلام و تمایلات اجتماعی

آن چه بیان شد مربوط به تمایلات عالی انسان بود که پیش از این گفته روانشناسان را در این باره یادآور شدیم و روشن شد
که این تمایلات یعنی حس حقیقت جویی، زیبایی خواهی، فضیلت جویی و حس مذهبی، از اهداف برجسته و برین دین
محسوب می شوند.

در دیدگاه دین محبت و دوستی بنیان و شالوده خانواده را تشکیل می دهد. آن جا که قرآن می فرماید:
(و جعل بینکم موده و رحمه) ^(۲۸) .

بنیاد خانواده صبغه قدسی دارد و دین آن را پسندیده ترین بنا وتشکیلات می داند. (ما بنی بناء فی الاسلام احب الی عز و
جل الله من التزویج) ^(۲۹) .

درباره علاقه به وطن نیز حدیث (حب الوطن من الایمان) معروف است.

البته توجه به این نکته لازم است که در جهان بینی الهی، محبوب بالذات خداوند است، و هر چیز دیگری غیر از خدا
آن گاه محبوبیت می یابد که به گونه ای منتسب به خدا می شود; مانند پیامبران الهی و کتب آسمانی و انسان های مومن و
اولیای خداوند و مکان هایی که خدا در آن ها عبادت می شود، بر این اساس، دوستی میهن بدان جهت مطلوب است که
جایگاه زندگی صالحان و عبادت خداوند و مهد عمل به ارزش های الهی است.

مساله الگو پذیری از افراد برجسته و شایسته که یکی دیگر ازتمایلات اجتماعی انسان است، نیز مورد توجه بسیار دین
قرارگرفته است. قرآن کریم از ابراهیم خلیل ^(۳۰) و پیامبر گرامی اسلام(ص) ^(۳۱) به عنوان دو اسوه و الگوی الهی و پسندیده
یاد کرده است.

اسلام و تمایلات فردی

دین اسلام تمایلات فردی انسان را نیز مورد توجه کامل قرار داده است و اهمیت آن ها را برای حیات بشر پذیرفته و به
هدایت ورهبری آن ها در راستای تمایلات عالی انسان اهتمام ورزیده است.

جایگاه دین در غرایز و تمایلات، موضع کنترل و تعدیل است نه موضع براندازی و ریشه کن ساختن، اگر غرایزی تمایلات
برای زندگی انسان ضرورت نمی داشت و زیانبار بود، اصولا آفریده نمی شد.

آیه زیر یک قاعده کلی در این خصوص بشمار می رود.

(ابتغ فیما آتاک الله الدار الاخره و لا تنس نصیبک من الدنیا واحسن کما احسن الله الیک و لا تبغ الفساد فی الارض ان
الله لا یحب المفسدین) ^(۳۲) .

به واسطه آن چه خداوند به تو ارزانی داشته است، (سعادتمندی در)سرای آخرت را برگزین و بهره دنیوی خویش را
فراموش مکن وهمان گونه که خداوند به تو احسان کرده، تو نیز به دیگران احسان کن. و تبهکاری در زمین را طلب مکن،
به تحقیق که خداوندتبهکاران را دوست ندارد.

کوتاه سخن آن که اگر برخورداری و بهره برداری از مواهب ونعمت های الهی و کوشش در جهت رفاه و آسایش زندگی
دنیوی باآرمان های متعالی حیات و تمایلات برتر انسان سازگار باشد به هیچ وجه نکوهیده و ناپسند نیست، بلکه پسندیده
نیز می باشد. بدین جهت است در دستورات پیشوایان دینی آمده است:
(لیس منا من ترک دنیاه آخرته و لا آخرته لدنیاه) ^(۳۳) کسی که دنیای خود به انگیزه آخرت رها کند، و یا آخرت را برای
نیل به دنیاترک نماید، از ما نیست. یعنی اندیشه و عمل او با اندیشه و عمل ما هماهنگی ندارد.

مطالعه ابواب فقه اسلامی به روشنی جامعیت احکام و قوانین اسلامی را ثابت می کند. این احکام و قوانین را می توان در
محورهای زیردسته بندی کرد:
۱) رابطه انسان با خدا (وجوب نماز و عبادت های دیگر)
۲) رابطه انسان با خویش (وجوب حفظ نفس و حرمت زیان رساندن به خود و غیره)
۳) رابطه انسان با جهان (شناخت قوانین آفرینش و آباد ساختن زمین و غیره)
۴) رابطه انسان با انسان های دیگر (تعاون، خوت، انفاق، و مانند آن).

روشن است که قلمرو اندیشه و رفتار انسان از محورهای یاد شده،بیرون نخواهد بود. از امام کاظم (ع) روایتی نقل شده
است که به روشنی جامع نگری اسلام دلالت می کند، ترجمه روایت چنین است:
«بکوشید تا اوقات زندگی شما در چهار زمینه بکار گرفته شود»:الف در مناجات و راز و نیاز با خدا (ساعه لمناجاه الله)ب
برای تحصیل آن چه در معیشت و زندگی دنیوی مورد نیاز است(و ساعه لامر المعاش) ج دیدار برادران دینی و افرادی که
عقیده،رفتار و اخلاق آن ها مورد اعتماد است و از سر خیرخواهی عیوب وکاستی های انسان را به او گوشزد می کنند. (و
ساعه لزیاره الاخوان و الثقات الذین یعرفونکم عیوبکم و یخلصون لکم فی الباطن) داستفاده از لذت های مشروع، زیرا این
امر موجب می شود که انسان در ابعاد سه گانه پیشین کامیاب و موفق گردد. (و س