پاورپوینت کامل برنامه پیشنهادی دوره اجتهاد در حوزه علمیه ۶۰ اسلاید در PowerPoint

توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

 پاورپوینت کامل برنامه پیشنهادی دوره اجتهاد در حوزه علمیه ۶۰ اسلاید در PowerPoint دارای ۶۰ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است

شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.

لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت کامل برنامه پیشنهادی دوره اجتهاد در حوزه علمیه ۶۰ اسلاید در PowerPoint،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

بخشی از متن پاورپوینت کامل برنامه پیشنهادی دوره اجتهاد در حوزه علمیه ۶۰ اسلاید در PowerPoint :

>

۵۶

پیش گفتار

ازمهم ترین وظایف نظام اداری حوزه علمیه، بررسی و اصلاح وبرنامه ریزی و تکمیل نظام آموزشی حوزه علمیه در زمینه
کتاب های درسی و روش های آموزشی و مقاطع تحصیلی و کیفیت تعلیم و تعلم است که همواره مورد عنایت سیاستگزاران
و مدیران حوزه به ویژه در دوره ده ساله شورای مدیریت حوزه و پس از آن شورای عالی حوزه و همچنین مدیریت حوزه در
سه دوره اخیر بوده و در این باره برنامه ریزی ها و مصوباتی تصویب و اجرا شده است. مجله پیام حوزه نیز براساس وظیفه
خویش از آغاز فعالیت، به این مهم پرداخته است و تاکنون علاوه بر انتشار یک ویژه نامه مستقل، در شماره هایی متعدد،
مطالبی در این باره منتشر کرده است. ^(۱) مقاله زیر نیزکوششی برای طرح مجدد این مهم در بین حوزویان است.

نگاهی به مشکلات نظام آموزشی درس خارج حوزه

اجتهاد چیست و چگونه می توان به دست آن یافت؟ زمان بندی ومرحله بندی دوره اجتهاد چگونه است؟این ها تنها بخشی
از پرسش هایی است که برای طلبه ای که به دوره درسی خارج حوزه علمیه وارد می شود، پیش می آید.

همواره در حوزه، گروه بزرگی از فارغ التحصیلان سطوح عالیه حضوردارند که در پی تکمیل تحصیلات حوزوی خویش
هستند، ولی برنامه وروشی منطقی و قانون مند که با نیازها و استعدادهای سرشار ودرخشان آنان هماهنگی داشته باشد
و وضعیت تحصیلی آنان را مشخص کند، در اختیارشان نیست.

معمولا طلاب بدین گونه عمل می کنند که پس از مشورت با افرادی که سابقه بیشتری دارند، در یک یا چند درس فقه یا
اصول حاضرمی شوند و سپس براساس ملاک هایی که برای خود تعیین کرده اند،استاد دلخواه خویش را پس از گذشت
مدتی انتخاب می کنند. این درحالی است که طلبه مجبور است در درس استاد با هر موضوع و در هرمرحله ای که باشد،
شرکت کند، و از همان ابتدا خود را با مباحثی بدون گذراندن پیش نیازهای لازم و شناخته شده در فقه یا اصول درگیر
نماید.

عموم اساتید نیز معمولا برنامه خاصی برای طلاب تازه وارد در نظرنمی گیرند. گروهی از این طلاب بر اثر ممارست و
تجربه و گذشت زمانی طولانی برای برخی از پرسش های خود جوابی می یابند، جمعی دیگر نیز در وسط راه احساس
ملالت نموده و جدیت آنان را در درس و بحث به افول می گراید.

علاوه بر این موارد، نکات دیگری نیز در دوره خارج قابل بیان است که به برخی از آن ها اشاره می شود:الف) نبود
زمان بندی مناسب در تعیین مدت لازم برای تحصیل دردوره خارج
ب) نبود شاخص و معیار روشن برای مشخص کردن فارغ التحصیلی دراین دوره
ج) نبود برنامه ای کلی در هنگام تحصیل، در جهت شناسایی استعدادها و نیازهای فردی و نیازهای گوناگون اجتماعی
برای هماهنگ کردن رشته تحصیلی آنان با این نیازها و استعدادها;
د) عدم بهره وری از تمامی استعدادها و خلاقیت های ممتاز طلاب دردوره تحصیلی اجتهاد.

دور نمای فوق بیان گر گوشه ای از وضعیت فعلی نظام آموزشی درس خارج است. چنان چه حجم روزافزون ورود طلاب به
دوره خارج را باتعداد فارغ التحصیلان و مجتهدان این دوره مقایسه کنیم به خوبی در می یابیم که نظام آموزشی حوزه در
دوره درس خارج با مشکل روبه رو است، لذا لازم است ضمن عنایت به محاسن و برکاتی که این شیوه تاکنون به همراه
داشته، با توجه جدی به رسالت بسیارسنگین و خطیر حوزه های علمیه در این عصر، و بر اساس دیدگاه های همه
صاحب نظران و فرزانگان، کمبودها با برنامه ای صحیح و جامع،برطرف شود.

این مهم با عنایت به این که حوزه های علمیه و نظام آموزشی آن،حاصل تلاش ها و تدابیر گران سنگ و زحمات طاقت
فرسای فقهای بزرگوار و اساتید معظم «ادام الله ظلهم الشریف » در طول تاریخ است و هم چنین براساس سیره علمای
اعلام همواره اصلاحاتی در جهت پویایی بیشتر و رفع نواقص و معایب احتمالی انجام شده است،ضرورت و
همیت برنامه ریزی جدی و اصولی برای تکمیل نظام آموزشی مقطع اجتهاد حوزه را آشکارتر می نماید.

طرح برنامه آموزشی مقطع خارج حوزه قدمی کوچک است که با ارائه آن به اساتید و طلاب محترم، از کلیه
صاحب نظران و دلسوزان،انتظار می رود که با بررسی دقیق آن، زمینه رشد و بالندگی حوزه های علمیه را بیش از پیش
فراهم کنند. در برنامه آموزشی دوره خارج حوزه های علمیه در اولین گام باید مسایل کلان وسیاست های اساسی را مورد
توجه قرار دهیم.

در سیاستگذاری مقطع آموزشی اجتهاد، فصل های زیر دارای اهمیتی خاص هستند:
فصل اول) اهداف آموزشی دوره اجتهاد
فصل دوم) شیوه آموزشی مناسب در دوره اجتهاد
فصل سوم) تعیین مسیر طبیعی و منطقی برای کسب اجتهاد، پس ازتشخیص دقیق موضوع و مستلزمات طبیعی آن
فصل چهارم) شرایط حوزه های علمیه برای رسیدن به وضع مطلوب
فصل پنجم) اصول کلی شیوه آموزشی پیشنهادی برای دوره اجتهاد
فصل ششم)مرحله بندی آموزش در دوره اجتهاد با توجه به فراوانی اهداف و حصول آن در مراحل مختلف
فصل هفتم) طرح کلی هر مرحله از مراحل دوره اجتهاد.

مراحل و اهداف آموزشی دوره اجتهاد

اهداف دوره اجتهاد را می توانیم در سه هدف عمده خلاصه کنیم:
۱) تربیت مجتهد متجزی که در یکی از ابواب فقهی به استنباطبپردازد.
۲) تربیت مجتهد مطلق برای استنباط تمام احکام، یا تربیت کسانی که بالفعل احکام مهم و عمده ابواب فقهی متداول را
استنباطکرده باشند.
۳) تربیت مجتهد فقیه نظریه پرداز که توانایی نظام سازی در یک یا چند زمینه از زمینه های فقه اسلامی را دارا باشد.

به عنوان نمونه برای رسیدن به نظام اقتصادی اسلام یک فقیه،نخست باید نظریه پردازی خوب و سپس یک مکتشف
خوب برای نظام اقتصادی اسلام و یا هر یک از دیگر نظام های اجتماعی و سیاسی وقضایی و حقوقی اسلام باشد.

بنابراین می توانیم میان اجتهاد و فقاهت تفاوت قایل شویم و هرمجتهدی را فقیه ندانیم، زیرا هر مجتهدی نظریه پرداز و
نظام سازنخواهد بود. هر چند هر فقیهی را باید مجتهد بدانیم، زیرا که یک نظریه پرداز و نظام ساز باید مسیر طبیعی
اجتهاد را طی کرده باشد.

شیوه آموزشی مناسب دوره اجتهاد

در حال حاضر شیوه معمول، در دوره اجتهاد، شیوه استاد محوراست. این روش گرچه از نقاط قوت خوبی برخوردار است،
اما بیشتردر جهت تکامل استاد از آن بهره برداری شده است، لذا با توجه به اهداف اساسی این دوره، مناسب است شیوه
طلبه محور جایگزین آن شود.

در شیوه طلبه محور، استاد راهنما است و پرورش علمی صحیح و سریع طلاب هدف اصلی او است در این روش پژوهش
راطلاب به صورت فردی یا گروهی و یا در مرحله ای فردی، و در مرحله ای بالاتر به صورت گروهی انجام می دهند. و استاد،
در این توجیه گر و راهنما و ناظر وارزیابی خواهد بود.

مسیر طبیعی و منطقی گذر از تقلید به اجتهاد

مجتهد کسی است که ازمنابع تعیین شده بر اساس مبانی انتخاب شده با شیوه های صحیح و منتخب ،استنباط احکام را
انجام دهد. بنابراین مجموعه منابع و مبانی و شیوه، قبل از هرگونه استنباطی بایدفراهم باشند. پس بر طالب اجتهاد
لازم است:
۱) منابع استنباط را مستدلا تعیین و مجموعه دلایل مورد قبول خوددر اصل حجیت هر منبع را با تعیین قلمرو حجیت
آن و هم چنین رابطه منابع با یکدیگر، معین کرده باشد تا براساس آن ها به استنباط از این منابع بپردازد.

۲) برای به دست آوردن مبانی اصولی مفید در استنباط، باید درمرحله نخست با تمام مبانی و آثار علمی و عملی هر مبنا و
دلایل آن آشنایی داشته باشد سپس خود، انتخاب مبنا کرده باشد.

۳) به دلیل آن که مبنای اصولی به تنهایی در استنباط کفایت نمی کند، لازم است مجتهد شیوه خاصی در استنباط داشته
باشد، لذاقبل از ممارست در استنباط احکام، باید مبنا را در شیوه استنباط مستحکم کرد و برای حصول آن وقوف به تمام
شیوه های استنباط و ارزیابی آن ضرورت دارد.

۴)متعلم پس از تعیین منابع و انتخاب مبانی اصولی و تعیین شیوه مطلوب استنباط، باید به ممارست استنباط بپردازد.
این مرحله از کار مستنبط را می توان به شکل زیر مرحله بندی کرد:
مرحله نخست) پرداختن به استنباط. کلیات و اصول ابواب فقهی وقواعد عمده فقهی.
مرحله دوم) ممارست در استنباط فروع در یک باب فقهی.
مرحله سوم) ممارست در استنباط فروع در مجموعه ابواب فقهی.
مرحله چهارم) آشنایی با نظریه پردازی و سپس پرداختن به نظریه پردازی.
مرحله پنجم) آشنایی با نظام سازی و سپس پرداختن به نظام سازی فقهی.

راه دستیابی به وضع مطلوب در تحصیل دوره اجتهاد

دوره مقدمات در حوزه را می توان با دوره کارشناسی دانشگاه هابرابر دانست. از سوی دیگر در مقطع کارشناسی
دانشگاهی، شیوه آموزشی کتاب محور، شیوه مطلوب نیست، پس به طریق اولی در مقطع سطح و خارج حوزه باید از
شیوه پیشرفته تری بهره گرفت.

از طرفی نیز پرورش روح تحقیق در تمام مقاطع تحصیلی از مهم ترین اهداف حوزه ها و دانشگاه های ما است.

هم چنین می دانیم که ارایه دروس تمام دوره های آموزشی براساس تربیت روح خلاقیت و پژوهشگری در دانش پژوهان
امری غیر عملی است، اما فعال کردن روح خلاقیت و پژوهشگری در دوره های خارج وسطوح عالیه و پس از آن در دوره
سطوح پایه و سپس مقدمات، عملی خواهد بود.

با توجه به آن چه بیان شد ،سزاوار است در درس های خارج ازابتدای آموزش در این دوره شیوه آموزشی شاگرد محور اجرا
شود،و اساتید راهنما باتوجیه صحیح طلاب به سبک های آموزشی ،نقاطقوت و ضعف هرکدام ،و شیوه یا شیوه های
اجرایی هر سبک را بیان کنند سپس با بیان طبیعت مقطع اجتهاد ،لوازم و مقدمات آن، ومسیر طبیعی، و چشم اندازها و
افقهای دور و نزدیک این دوره آموزشی برای طلاب خود، آنان را راهنمایی کنند. با توجه به شرایط حاکم