پاورپوینت کامل گزیده کتابشناسی توصیفی تبلیغ ۱۲۰ اسلاید در PowerPoint

توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

 پاورپوینت کامل گزیده کتابشناسی توصیفی تبلیغ ۱۲۰ اسلاید در PowerPoint دارای ۱۲۰ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است

شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.

لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت کامل گزیده کتابشناسی توصیفی تبلیغ ۱۲۰ اسلاید در PowerPoint،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

---

بخشی از متن پاورپوینت کامل گزیده کتابشناسی توصیفی تبلیغ ۱۲۰ اسلاید در PowerPoint :

>

۲۶۶

شیوه های دعوت و تبلیغ از دیدگاه قرآن

محمدحسین فضل الله ترجمه مرتضی دهقان طرزجانی تهران، انتشارات یاسر، چاپ اول ۱۳۵۹، ۱۴۴ صفحه، رقعی،

این کتاب بر محور تبلیغ و قرآن در دو بخش با سرفصل های گوناگون سامان یافته است. برخی عناوین بخش اول عبارتند
از: دعوت ودولت، ویژگی ذاتی دعوت اسلامی، هدف، شیوه، شیوه اسلام در راه بهبود روابط بشری همگام با ابراهیم(ع)،
همگام با نوح… است.

در بخش دوم مباحث زیر آمده: خاورشناسان و شیوه قدرت و زور درقرآن، سیری در آیات قتال، همگام با جنگ ها و
غزوات پیامبر(ص)،عدم اجبار در دین، اکراه در قرآن، ارتباط آیه با بینش آزادی عقیده، آیه و نظریه اختیار، شیوه های
مسالمت جویانه در پایگاه قدرت.

از نویسنده این کتاب آثار دیگری نیز در باره تبلیغ منتشر شده است. اثر حاضر که برگردان از عربی است، و نام اصلی آن
ذکرنشده است، محروم از نثر فارسی رسا و شیوا است به هر حال نمونه هایی در معرفی این کتاب از همین اثر تقدیم
می شود.

فکر تالیف چنین کتابی، زاییده نیاز شدیدی است که نویسندگان اسلامی با آن روبرو شده اند. این کتاب می کوشد تا
خطمشی اساسی دعوت گر را مطابق با رسالتش ترسیم کند و تجارب انقلابی پیامبر(ص) و ائمه(علیهم السلام) را عرضه
دارد و بدین وسیله تحول عظیمی در مدار عملی تمامی مسلمان ها- چه پیشروان و چه پیروان – بیافریند و شیوه عملی را
آنچنان که در اندیشه ما است پیاده سازد.

چه بسا، آنگاه که به بررسی دوران های درگیری فکری مسلمین بپردازیم، این نیاز بیشتر احساس شود. در چنین
موقعیتی می توانیم اشتباهات عملی دعوتگران را در مسیر دعوتشان بیابیم،متاسفانه عدم کاربرد صحیح شیوه های تبلیغ،
این اثر سو را داشت که نقطه مقابل این فکر تقویت شد و تا آنجا نفوذ یافت که این اندیشه شکل گرفت و شایع شد که:

«دین بحث عقیدتی را جایز نمی شمرد، به مباحثه ترغیب نمی کند وبرای افکار دیگران و مشکلات عقیدتی و شبهات و
مبارزاتشان علیه دین، زمینه مناسب برای عرضه فراهم نمی آورد».

«قرآن مجید روی موضوع ترک تقلید عقیده ها و عادات نادرست پیشینیان شدیدا پافشاری کرده، «عقل » را در مقام
معرفت حقیقی ارج نهاده و بر اقامه برهان و دلیل که اساس ایمان است،ایستادگی می کند، پس حقیقتی که روشنگر
نداشته باشد و روشنگری که فاقد دلیل باشد وجود ندارد». ^(۱)

سیره تبلیغی پیامبر اکرم(ص)

درآمدی بر سیاست تبلیغی اسلام در عصر ارتباطات اصغر افتخاری سازمان تبلیغات اسلامی، چاپ اول تابستان ۱۳۷۷،
رقعی، ۱۴۸ صفحه.

در مقدمه می خوانیم:کتاب حاضر که نتیجه تامل در آثاری چند، پیرامون «تبلیغات درسیره نبوی(ص) است، بااین هدف
تهیه شده است که جوهر اصلی تبلیغ را با مراجعه به سنت نبوی برای خواننده مشخص سازد. ^(۲)

این اثر در چهار فصل به ترتیب زیر سامان یافته است:

فصل اول: تبلیغات در عصر حاضر; فصل دوم: ویژگی ها و اصول تبلیغات اسلامی; فصل سوم: حامل پیام در تبلیغ اسلامی;
فصل چهارم: آسیب شناسی تبلیغ اسلامی.

بخش نخست کتاب مقدمه ای علمی و جامع در باره «چیستی تبلیغ »است که از مقاله «پروپاگاندا» از دایره المعارف
بریتانیکاانتخاب و تلخیص شده است. سایر بخش ها ترجمه و تلخیص و اصلاح کتاب اضواء علی الاعلام فی صدر الاسلام.
خصائصه، دعائمه، وسائله،مناسباته و مراکزه » از محمد عجاج الخطیب است. این کتاب در شش فصل، از تبلیغات اسلامی
به عنوان «علم » سخن رانده و نشان داده است که تبلیغ در اسلام دارای ساختار، الگو و اصولی می باشدکه به آن رنگ علمی
بخشیده و شایسته است تا پیرامون آن تامل وتحقیق بشود.

در مقدمه آمده است:

چون دکتر خطیب در بررسی موشکافانه خود بعضی از نکات ظریف سیره تبلیغی حضرت رسول(ص) را ندیده و یا اگر
متوجه شده به اجمال ازکنار آن ها عبور کرده است از این رو لازم بود تا با مراجعه به منابعی دیگر این بحث تکمیل و
نقایص جبران شود. به همین منظورعمدتا از دو کتاب برای رفع نقص بهره گرفته شد و در هر مورد باآوردن پاورقی هایی
حق صاحبان کتب ادا شد این دو کتاب عبارتنداز:

المدینه فی صدر الاسلام، الحیاه الاجتماعیه و السیاسیه والثقافیه، بیروت، موسسه علوم القرآن و مکتبه
دارالتراث(للمدینه)، ۱۰۴ ه (۱۹۸۴ م)

الدکتور محمد السید الوکیل، المدینه المنوره عاصمه الاسلام الاولی، جده، دارالمجتمع للنشر و التوزیع،۱۴۰۹ ه (۱۹۸۹ م)
البته به تناسب از کتب دیگری هم بهره برده ایم که در متن به آن ها اشاره شده است. ^(۳)

مولف می نویسد: کتاب محمد عجاج الخطیب را با اصلاحاتی چند، به طور مفصل و مبسوط آورده ایم… مولف در پاره ای از
برداشت های تاریخی دچار اشتباه شده است، از این رو برای آنکه بتوانیم گوهره و جوهره واقعی سنت تبلیغی حضرت
رسول(ص) را به نمایش بگذاریم، لاجرم به طرح استنتاجاتی تازه از دیدگاه شیعه پرداخته ایم. ^(۴)

این اثر که خالی از فایده نیست اشکال هایی دارد مانند:

۱) مشخص نیست که پیشنهادها و استنتاج ها از چه کسی است. بهتربود تهیه کننده این اثر در آغاز ترجمه هر اثری یا
فصلی ازمنابع یادشده را آورده و سپس اصلاح و نقد می کرد. یا به گونه ای در متن حروفچینی می شد که مشخص باشد، هر
نظریه از چه کسی است،کدام سخن از مترجم است و کدام از مولف.

۲) اگر همین سیره نبوی(ص) در تبلیغ از نوشته های فارسی سیره نویسان شیعه -و یا به ضمیمه آثار دیگران- استخراج
می شداثری بسیار پربها و جامع تر عرضه می شد.

۳) برخی استنتاج ها قابل تامل است، گرچه اصل سخن شاید درست باشد مثلا در صفحه ۵۸ بند دوم و صفحه ۵۱ و
صفحه ۴۹، آیه تبلیغ.

سخنوری و شخصیت در آداب سخن

سیدمحمدعلی مقدسی قم، انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی چاپ اول،۱۳۷۷، وزیری، شومیز، ۲۰۸ صفحه.

در مقدمه این اثر می خوانیم:

کتاب حاضر حاوی قواعد و آداب سخنوری و در بردارنده دستوراتی برای تقویت جهاز تنفس و در نتیجه تقویت قوه ناطقه
و عوامل رشدشخصیت و غلبه بر ترس و چیرگی بر حس حقارت و صدها موضوع و مطلب دیگر است که رعایت آن ها برای
کسانی که قصد ورود به کرسی خطابه را دارند، ضروری است… کتاب حاضر، هم جنبه درسی و دانشگاهی وحوزوی دارد و
هم در عین حال به تمام معنا کتابی خواندنی وشیرین است. معرفی کتاب را به خود کتاب وامی گذارم ^(۵) و فقط
متذکرمی شوم: مطالب کتاب با آخرین دستاوردهای علمی و تحقیقات جدیددر فن سخنوری هماهنگ است. ^(۶)

اثر حاضر که از دیدگاه نویسندگی کاستی های فراوان دارد، بدون نظم دقیق منطقی حدود ۲۰۰ عنوان را برای اهل منبر
ردیف کرده است. از طرفی چون در مقام کتابسازی و فربه کردن نیست، نکات سودمندی را در حجم اندک، پیش روی
خواننده قرار می دهد. برای آشنایی با نثر و محتوای این اثر، نمونه هایی را در زیرمی آوریم:

راه های رفع نگرانی و نترسیدن از کرسی خطابه:

۱ – همیشه به خود تلقین کنید که به خوبی از عهده سخنرانی برمی آیید…

۲ – باید دانست که سخنرانی در برابر جمع، همان سخن گفتن برای فرد است، چه تفاوت دارد. که انسان برای یک فرد
حرف بزند یابرای جمع کثیری سخنرانی کند. پس چگونه است که از حرف زدن دربرابر فرد وحشتی به خود راه
نمی دهید، اما از سخن گفتن دربرابر جمع وحشت دارید. این چیزی است که با تلقین باید به خودبقبولانید.

۳ – نطق را نزد خود تمرین کنید تا ملکه شود اما به هیچ وجه نطقی را از بر نکنید، سخنران توانا صحبت می کند نه نطق،
باشنوندگان حرف می زند، نه این که مطلبی را از بر بخواند.

۴ – طرح سخنرانی را از پیش آماده کنید و مقدمه و متن و نتیجه را فهرست وار و به ترتیب منطقی در نظر بگیرید،
اشکالی نداردیادداشت های مختصری از رؤوس مطالب در برگ های کوچک در دست نگاه دارید.

۵ – صحبت در برابر آینه – برای مبتدیان – تا اندازه ای می تواندمعایب حرکت و آرایش دست و سر را بر طرف کند، فیلم و
نوار نیزمؤثر است.

۶ – برای تلفظ درست و دقیق نام ها، واژه ها و اسامی اماکن، بهتراست حتی با استفاده از کتب لغت ضبط دقیق آن ها را
بدانیم و به خاطر بسپاریم.

۷ – وسایل صوتی قبلا آزمایش شود، زیرا قطع و وصل صدا و…گوینده و شنونده را می آزارد در فضای کوچک هم نبودنش
بهتر است.

۸ – گوینده نباید در آغاز – و حتی در پایان – اظهار عجز وناتوانی و عذرخواهی کند بلکه باید با اولین جمله ها آتش شوق
رادر دل شنوندگان بر افروزد. مثلا فهرست کوتاهی از مطالب را اعلام و شنوندگان را تشنه و تشویق کند. ^(۷)

جایگاه تبلیغات در جهان امروز

احمد رزاقی سازمان تبلیغات اسلامی، چاپ اول، تابستان ۱۳۷۷، ۱۶۴ صفحه، رقعی در مقدمه کتاب می خوانیم:

گرچه پیام نجات بخش اسلام در سراسر گیتی طنین انداخته است لیکن نباید از اهمیت حیاتی مطالعه و شناخت ابزار و
عناصر و شیوه های مؤثر تبلیغی غافل بوده و رمز موفقیت مبلغان و معماران بزرگ جامعه بشری در تعمیق و گسترش
فرهنگ اسلامی را مورد بی اعتنایی قرار دهیم.

با عنایت به این مهم و با توجه به رسالت سازمان تبلیغات اسلامی…، سعی نمودیم تا با الهام از معمار و مبلغ فقید وفرزانه
انقلاب اسلامی حضرت امام خمینی(ره) ارکان اصلی تبلیغات دینی را به مناسبت سالگرد تاسیس سازمان تبلیغات
اسلامی درمجموعه حاضر تدوین و تشریح و در اختیار علاقه مندان قرار دهیم. ^(۸)

احیای سخنان حضرت امام راحل(ره) و ترویج عملی آن اندیشه ها،بسیار باارزش است. در این اثر نویسنده تلاش کرده تا
به حضرت امام راحل به عنوان «مبلغ » نگاه کند و به اندازه ظرفیت وظرافت بینش خویش از سیما و سیره آن حضرت
سوژه ها و خوشه هایی هماهنگ با «تبلیغات » فراهم کند.

نشر این اثر در حد انتشارات سازمان تبلیغات اسلامی نیست وظاهرا مخاطب مشخصی ندارد و در باره امور گوناگون
مطالبی داردو از کلیاتی درباره تبلیغ و تعریف تبلیغ و جایگاه تبلیغ،گرفته تا رادیو و تلویزیون و اهداف صدا و سیما در
جمهوری اسلامی و حج و تبلیغات خارجی و هنر و اتحاد طلاب و روحانیت انقلابی [کذا] شناسایی و طرد روحانی نمایان،
پرهیز از تجملات وتشریفات در حوزه ها، مبارزه با تحجرگرایی، ایجاد تحول در سیستم درسی حوزه ها، تهذیب، نظم و
انضباط در حوزه ها و تحکیم پیوندحوزه و دانشگاه و… را مطرح کرده است.

فصلی نیز به ویژگی های مبلغ اختصاص دارد، ولی به هفت صفت ازقبیل: معنویت، اخلاص، تواضع، زهد، شجاعت،
معرفت سیاسی و تبلیغ عملی، قناعت کرده و از آوردن سایر ابواب که در کتاب های دیگرمانند محجه البیضا و جامع
السعادات و قلب سلیم آمده، اجتناب شده است.

فصل های دیگر کتاب «رسالت مطبوعات »، «شیوه های تبلیغی اسلام وغرب »، «ابزار تبلیغات » است.

از بیش از هشتاد کتاب و مقاله حضرت امام(ره) به کمتر از هشت مورد عنایت شده و با نگاهی کوتاه از کتاب هایی که به
قلم شریف حضرت امام نگارش یافته، تنها نام «ولایت فقیه » به چشم می خوردکه ظاهرا آن هم تنظیم درس های معظم له
در نجف اشرف است.

تبلیغات دینی، ابزارها و شیوه ها

احمد رزاقی سازمان تبلیغات اسلامی چاپ اول، تابستان ۱۳۷۷، رقعی، ۱۸۲ صفحه این اثر گزیده ای از سخنان رهبر معظم
انقلاب اسلامی (دام ظله العالی) در باره تبلیغات است، در مقدمه می خوانیم:

بی تردید، مطالعه و بررسی نقطه نظرات و دیدگاههای صاحب نظران،اندیشمندان و مبلغان موفق و رهبران دینی، به
ویژه آنان که درعرصه های علم و عمل قله های رفیع و بلند موفقیت و پیروزی را فتح کرده و در مکتب وحی شیوه های
جنگ فرهنگی، تبلیغی با دشمنان وطریق ارشاد و تبلیغ و تعلیم را آموخته اند، بر همه مبلغان،مربیان، دست اندرکاران
تبلیغات کشور لازم و واجب است.

در این راستا، معاونت آموزش و پژوهش سازمان تبلیغات اسلامی که بخش مهمی از رسالت فرهنگی و پژوهشی کشور را
به عهده دارد، سعی نموده است با تدوین و تشریح بیانیه ها و خطبه ها و رهنمودهای رهبر معظم انقلاب حضرت آیه الله
خامنه ای در باره شیوه های ابلاغ پیام و خصلت ها و رسالت های مبلغان دینی و راه های مقابله باتبلیغات گسترده استکبار
جهانی، گامی در جهت استفاده ازگنجینه های گران بهای علمی و دینی اسلامی بر دارد. ^(۹)

بررسی میزان توفیق نویسنده در جمع آوری همه رهنمودهای رهبرفرزانه(دام ظله العالی) و این که با تقطیع پاره ای از
سخنان، چه آسیب هایی به قراین حالیه و مقالیه، امکان راه یابی دارد جای تامل است.

بخش هایی از این اثر را با هم می خوانیم:

«اگر تبلیغ، درست انجام نشود به ضد تبلیغ بدل خواهد شد وتاثیر منفی به جای خواهد گذاشت » ^(۱۰)

«یکی از مصادیق بارز «ضد تبلیغ » افزایش حجم و کمیت تبلیغ(بدون توجه به کیفیت و محتوای آن) است، تعدد
سخنرانی های کم محتوا با موضوعات و مطالب تکراری، کثرت مجلات، نشریات وروزنامه های مشابه، برگزاری سمینارها
و کنفرانس ها و میزگردهای کم مایه و کم محتوا و… نمونه هایی از تبلیغات غلط و بی اثر وخنثی کننده تبلیغات صحیح و
مطلوب است ». ^(۱۱)

«اگر میزان تبلیغات ما در سطح جهان و جامعه خودمان بسیارزیاد ولی بدون کیفیت باشد، تاثیر لازم را نخواهد داشت…
دربسیاری موارد از حرکت هایی که به منظور تبلیغ انجام می شود، اثرمعکوس برجا می ماند». ^(۱۲)

نویسنده در باره موسیقی می نویسد:

موسیقی یکی از ارکان فرهنگ هر ملتی است. موسیقی به مفهوم واقعی آن یک عامل مهم تربیتی در ایجاد نظم و تفاهم
بین افراداست، ویژگی های هنر یک ملت در واقع هویت ملی و مذهبی آن ملت رانشان می دهد. ^(۱۳)

پژوهشی در تبلیغ

محمدتقی رهبرسازمان تبلیغات اسلامی چاپ اول، تابستان ۱۳۷۱، وزیری، ۴۹۴ صفحه

کتاب حاضر، حاصل سال ها تلاش فکری و عملی دانشور متعهد وگرانمایه استاد محمدتقی رهبر، در تبلیغات اسلامی
است و بخشی ازمطالب مورد نیاز را در بر دارد. این نوشتار در باره تبلیغات وتاریخچه تبلیغ و سیر تاریخی آن در اسلام و
کلیات و عناصر تبلیغ و تبلیغات در دوره معاصر سخن می گوید و سرانجام خط مشی وراهبرد کلی تبلیغات را ترسیم
می کند. ^(۱۴)

مولف محترم در پایان مقدمه یادآور می شود:

متاسفانه در زمینه تبلیغات اسلامی سازمان یافته و پیشرفته،کاری چشمگیر انجام نشده و روند تبلیغات تاکنون خود
جوش و بدون ضابطه و نظام بوده است.

به یقین اگر شیوه های رایج برای برهه ای از زمان کافی بوده،امروزه که دگرگونی جهان را فراگرفته است، این ها کافی به
نظرنمی رسد.

به هر حال امروز که برای مسایلی کم اهمیت در دانشگاه ها ومحافل علمی رشته های تخصصی و علمی دایر شده و ابعاد
مباحث آن مسایل به صورت گسترده بررسی می شود، چگونه می توان از جایگاه تبلیغ در علوم و فنون غفلت ورزید، حال آن
که عالم به زمان بودن در روایات تحسین شده است.

از مصادیق مهم «العالم بزمانه »، شناخت مقتضیات زمان،خصوصیات مردم، محیط تبلیغ، جریان های فکری، مکتب ها،
دوستان ودشمنان دین و شیوه و ابزار عرضه فرهنگ اسلام، همگام با روندتکاملی تفکر و بینش انسان است.

بر این اساس بر آن شدیم، تا مساله تبلیغ را در جهات مختلف بررسی کرده و با تکیه بر متون و سیره اسلامی و با توجه
به تحقیقات علمی و فنی و هنری در این مساله به تحلیل مباحث آن بپردازیم برای این منظور طرحی را تهیه کرده و به
مطالعه آن پرداختیم، حاصل آن ها، صدها صفحه کتاب شد، که مطالب و مباحث مربوط به تبلیغ را به شیوه علمی و
آموزشی و با ارایه نمودارهای عینی و تاریخی و آماری، ارایه می کند.

بخش هایی از مباحث یاد شده در دروس واحدی دانشگاه امام صادق(ع)برای دانشجویان رشته تبلیغ، بحث و گفتگو شد.
از طرف دانشجویان این رشته نیز هزاران صفحه کار تحقیقی به صورت جزوه یا رساله کارشناسی ارشد تهیه شد که منبع
مطالعاتی ارزنده ای خواهد بود.

مطالب کتاب حاضر، حاصل مطالعات و تلاش های پیگیری است که طی چندسال در آن دانشگاه از سوی نگارنده انجام
شد و ما آن را گام های نخستین پژوهش و تحقیق در این مبحث می دانیم که به همت کاوشگران و محققان، برگ های
ارزنده تری بر آن افزوده خواهد شد. ^(۱۵)

این اثر در بخش های دهگانه زیر تنظیم شده است:

۱) تاریخچه تبلیغ ۲) سیر تاریخی تبلیغ در اسلام ۳) تبلیغات در دوره معاصر۴) کلیات تبلیغ ۵) ماهیت تبلیغ ۶) عناصر
تبلیغ ۷) استراتژی تبلیغات ۸) خط مشی در اسلام ۹) ابزار تبلیغ ۱۰) ابزار تبلیغ در اسلام

تبلیغ اسلامی و دانش ارتباطات اجتماعی

محسن خندان سازمان تبلیغات اسلامی چاپ اول، بهار ۱۳۷۴،۳۰۶ صفحه

کتاب حاضر رساله فوق لیسانس نویسنده در رشته تاریخ و فرهنگ وتمدن ملل اسلامی است که طی دو سال تهیه شده
است این اثر بر آن است روحانیون را به منظری جدید دعوت کند و زمینه ای برای اندیشیدن پیرامون ضرورت و چگونگی
ایجاد دگرگونی در تبلیغ به آن ها معرفی کند.

بر آن است تا به مسوولان تبلیغات اسلامی، یادآور شود که در دیگرشاخه های علوم انسانی و در جهانی که متهم به
بسیاری از ضدارزش ها است مسایلی وجود دارد که ما تاکنون از آن غافل بوده ایم و بهایی سنگین نیز برای این غفلت
پرداخته ایم و اکنون می توانیم بی آنکه از روی جهل سخن از ضعف اسلام برای رویارویی با مسایل کنونی جهان بشریت، بر
زبان آوریم، با شهامت و با تکیه بر قوت علمی خویش و در چهارچوب ارزش ها و بینش های اسلامی، ازدستاوردهای کلیه
علوم جدید بشری در همه زمینه ها به ویژه جبران ضعف آشکار تبلیغ دینی و هم در مرحله تحقیقات و نظریات و هم
درمرحله اجرای برنامه ها، بهره های فراوان بریم. ^(۱۶)

این اثر که شش فصل دارد در آغاز آخرین فصل به جمع بندی فصول پیشین پرداخته که خلاصه آن در ادامه می آید.

در فصل اول، به واژه «تبلیغ » و مترادف های آن در زبان های عربی و انگلیسی پرداخته شده است، این تحقیق نشان می دهد
که هیچ یک از واژه های مربوط به تبلیغ در این زبان ها برگردان خوبی برای تبلیغ با بار مفهومی خاصی که در زبان فارسی
دارد، نیست.

در فصل دوم، ابتدا تعریف تبلیغ در متون جامعه شناسی ،روان شناسی، دایره المعارف ها و… بررسی شده، سپس در
متون اسلام شناسی تعریف ها گردآوری و جمع بندی شده و… در ادامه ازرابطه تبلیغ با «دعوت »، «امر به معروف و نهی از
منکر» و«آموزش » به اختصار بحث شده است.

در فصل سوم، با اشاره به تاریخچه تبلیغ در جهان و پیشرفت ابزارهای تبلیغ و گسترش مطالعات، پیچیدگی این پدیده
اثبات شده، آنگاه با توجه به تبلیغی بودن اسلام و لزوم دیگرگونی راه ها و شیوه ها و… تاکید شده که دستگاه تبلیغ دینی
مافاصله زیادی با آنچه که باید باشد، دارد… و ادعا شده که تنها راه، سامان علمی به مطالعات در باره تبلیغ و بررسی آن
براساس «دانش ارتباطات » است.

در فصل چهارم،… با نگاهی به دگرگونی و رشد دانش ارتباطات به مساله «مدل ارتباطی » پرداخته شده و مدل منبع معنا،
به عنوان کامل ترین مدل ارایه شده، با تفصیل بیشتری مطرح شده است.

در فصل پنجم، اجزا و عناصر «تبلیغ » به عنوان یک نوع ارتباطبا استفاده از «مدل معنا» و با بهره گیری از آیات، روایات
ومتون اسلام شناسی مورد بررسی قرار گرفته شده است. ^(۱۷)

روش های تبلیغ و سخنرانی

احمد صادقی اردستانی قم، مرکز انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی چاپ دوم، تابستان ۱۳۷۴، رقعی، شومیز، ۲۸۰ صفحه

در آغاز کتاب چند توضیح و پیش گفتار در بیست و هشت صفحه آمده ومتن کتاب در دوازده فصل تنظیم شده است.
بسیاری از مباحث کتاب در سال های پیش، عنوان درس یا مقاله و… بوده است. عناوین این دوازده فصل به ترتیب زیر است:

نقش عمل مبلغ در کارآیی تبلیغ، برترین گفتار در بیان قرآن کریم; زیان تبلیغ بدون علم; قاعده تدریج در قلمرو
تبلیغ;رعایت استعدادها و زمینه های روانی; شرایط زمانی و مکانی تبلیغ; در مقابل فرهنگ های منحط و خرافی; تواضع
آموزنده وسازنده; ویژگی های دهگانه ابلاغ رسالت; آثار اخلاص در جهت تبلیغ;تحمل مشقت در راه تبلیغ; شیوه ها و
هنرهای سخنرانی.

این اثر، نه جامع افراد است و نه مانع اغیار، بدیهی است برخی مباحث به تنهایی روش تبلیغ نیست مثل: اخلاص یا تحمل
مشقت گرچه هر عملی مخلصانه و شاق باشد ارزشمندتر است، از طرفی حاشیه روی نیز دارد مثلا: در مبحث قاعده تدریج،
به بحث اولویت ها – که بحث درستی و به جایی هم است – می پردازد، آنگاه به تدریج به مباحث تفسیری و لغوی خمر و
میسر و آیاتش و زیان های خمر و میسر، واردمی شود، و به تناسب آیه ای، متذکر ارزش ذکر می شود و کم کم به
شعرباباطاهر می رسد.

خوشا آنان که الله یارشان بی
که حمد و قل هوالله کارشان بی
خوشا آنان که دایم در نمازند
بهشت جاودان ماوایشان بی

نمونه دیگری از حاشیه پردازی

نویسنده به تناسب فرهنگ های منحط و تخیلی که نظیرش در انطاکیه بود و در آیات شریفه چهاردهم تا نوزدهم سوره
یس بیان شده است به تطیر می پردازد و به مناسبت این که در روز قیامت، در صحرای محشر نامه عمل را به گردن افراد
می اندازند به آیه شانزدهم سوره شورا و وجوه شباهت نامه عمل با پرنده – که هر دو را طایرگویند- می پردازد. ولی مبحث
مهم سعد و نحس که موضوع آن فصل است گنگ و مبهم می ماند، یعنی به ذکر یک روایت به عنوان «علی(ع) وستاره
شناسی » اکتفا می شود. گرچه جا داشت از مباحث آماده وبسیار ارزنده و راهگشای تفاسیری چون المیزان و نمونه
استفاده می شد و تکلیف خواننده روشن می شد که اگر اینها خرافات است، چرادر قرآن و روایات آمده، اگر نیست چرا
این جا زیر مجموعه «فرهنگ های منحط و تخیلی » قرار گرفته است.

برخی نکات آموزنده که در این اثر به وفور یافت می شود:

۱ – موقعی که خسته هستید نطق نکنید، بلکه استراحت کرده ونیروی خود را ذخیره نمایید;۲ – کاری نکنید که انرژی
شما کاسته شود، زیرا انرژی، قوه مغناطیسی دارد، و مردم در اطراف مرد با انرژی جمع می شوند، قبل از نطق، مقداری
غذا بخورید;۳ – آراسته و مناسب لباس بپوشید، تا جذاب واقع شوید;۴ – تبسم کنید، تا شنوندگان احساس کنند، از
دیدن آن هاخوشحالید;۵ – شنوندگان را در یک نقطه جمع کنید، زیرا هیچ گروهی را درموقعی که پراکنده اند، نمی توان
به آسانی تحت تاثیر قرار داد.

روش تبلیغ

دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم بی تا، بی نا، پالتویی، ۱۰۴ ص.

این اثر با پیش گفتاری در هفت صفحه در ارزش تبلیغ و خطر تبلیغ سو، یازده موضوع را به عنوان پیش نیاز مبلغ و
دانستنی های لازم مطرح کرده و در باره آن توضیح داده است.

در مقدمه می خوانیم:

دفتر تبلیغات اسلامی، طی نامه ای از اساتید حوزه علمیه درخواست کرد که راهنمایی ها و نقطه نظرهای خود را در
مسایل تبلیغی دراختیار قرار دهند، به دنبال این درخواست، از طرف فضلا و اساتیدپاسخ هایی به دفتر رسید، مجموع
آن ها، تذکرات ارزنده ای بود که در دسترس برادران و خواهران مبلغ قرار می گیرد….

این رساله صرفنظر از این که تذکرات اساتید و فضلای حوزه علمیه قم است، چون مستند به منابع صحیح مذهبی و
سخنان معصومان(علیهم السلام) است در حقیقت، راهنمایی امامان و برگزیدگان خدا، وپیشتازان امر ارشاد و هدایت
است. این رساله چهار بخش دارد:

۱) دانستنیهایی که یک مبلغ باید بداند;۲) تذکراتی در باره برخی صفات و نکته های اخلاقی ۳) شیوه برخوردهای
اجتماعی، رعایت مسایل لازم در رفتار بااشخاص ارگان ها، مسوولان و… .۴) روش های بهتر و رساتر برای تبلیغ. ^(۱۸)

این اثر به رغم حجم کوچک، محتوایی غنی دارد و مطالعه اش برای تمامی روحانیان- گرچه به تبلیغ هم نپردازند – مفید
است.

به بخش های کوتاه از این اثر اشاره می شود:

الف: در باره شیوه های نشر فکر آمده است: «انتخاب زبان و روشی در گفتار و نوشتار; نه عربی بافی و نه به کار بردن بیش
ازاندازه لغات خارجی، از هر لغت و اصطلاح به مقدار لازم می توان استفاده کرد. به کار بردن واژه های سنگینی که
خواننده و شنونده را گیج کند، خلاف شیوه درست تبلیغی است.

انتخاب مسایل در خور فهم مخاطب برخی مسایل عالی و مشکل را نباید برای توده مردم بیان کرد، وبرخی اعتقادات را
که دانستن آن ضرورتی ندارد، نباید در خیلی موارد بر زبان آورد. پیامبر اکرم(ص) می فرماید:

«انا امرنا معاشر الانبیاء ان نکلم الناس بقدر عقولهم…» ^(۱۹) ما پیامبران ماموریم در سطح درک و فهم مردم سخن گوییم.

امام علی(ع) می فرماید:

«اتحبون ان یکذب الله و رسوله؟ حدثوا الناس بما یعرفون وامسکوا عما ینکرون » ^(۲۰)

آیا می خواهید که خدا و پیامبر را تکذیب کنند؟ پس از آنچه می توانند، بشناسند سخن بگویید و از آنچه باور ندارند دم
فروبندید.

اهم و مهم شایسته است اهم و مهم را در مسایل درنظر بگیریم، باید به ضرورتها، چون فوریت های پزشکی نگریسته و در
اولویت تبلیغی قراردهیم، برخی مسایل همواره اهم است و حکم اساس و زیربنا را داردمثل ایمان به خدا، معاد، توجه به
حضرت ولی عصر (عج) حکومت ورهبری و… .

تجارب و نکات تبلیغی

مهدی چراغی دفتر نشر برگزیده قم، چاپ اول،۹۶ صفحه، رقعی.

این اثر شامل بیش از صد قضیه عبرت آموز و سیزده نکته تبلیغی است. نویسنده در مقدمه آورده است:

دیگران از آخرین روش های علمی و تجربه های روانشناسی، مردم شناسی و جامعه شناسی و. ..

استفاده سو می کنند ولی ما از روش های جدید استفاده نمی کنیم واز کوله بار عظیم «تجارب » تلخ و شیرین و موفق و
ناموفق که گنجی سر به مهر است نیز استخراجی نکرده ایم; ما در زمینه «تبلیغ » آموزش جدی نمی بینیم و مثل شناگری
می مانیم که یک دست لباس شنا به او داده می شود و او یا غرق می شود یا نجات می یابد.

این اثر در فصل های زیر سخن می گوید:

۱) تجارب تبلیغی برای کودکان و نوجوانان; مناطق [اهل] تسنن;خانوادگی، شوونات روحانیت، معاشرت ها، عاطفی،
روانشناسی،محیطهای نظامی و حقوقی، فن خطابه و مناظره، ارشادی، فن کلاس داری، اخلاقی تربیتی عبادی.

۲) نکات تبلیغی. این اثر حاکی از صفا و صداقت و خلوص وافرنویسنده است، وی در فکر حفظ شوون روحانیت و زی
طلبگی و سامان بخشیدن به امر خطیر تبلیغ و دعوت اسلامی است. وفور چنین عشق وعلاقه و صفا و صمیمیت طلاب
جوان به تبلیغ قرآن و عترت و خدمت به طلاب و حوزه ها در خور ستایش است. بیشتر این تجارب ویژه
محیطهای روستایی و مراکز نظامی و انتظامی است، خواندن این اثر به علماو مراجع معظم و به ویژه اساتید سطوح عالیه
توصیه می شود تا اولااز دسته گلهایی که به آب انداخته می شود بهتر آگاه شوند و ثانیابرای نوسفران و برخی پیرهای مغان
درس اخلاق و اسرار سفر بیان کنند. این کتاب که- البته حقایق و نکات آموزنده ای هم دارد عملا چند منظوره است و
مثلا برای مطایبه در محافل جشن و سرور واعیاد و موالید معصومین(علیهم السلام) مایه ادخال سرور است،همچنین
باری را از دوش برخی بداندیشان برداشته، همانهایی که برای استهزای روحانیت رنج خود می دهند و زحمت ما می دارند.

راهنمای تبلیغ در ماه محرم الحرام

اداره امور دفاتر و روحانیون – نمایندگی ولی فقیه در سپاه قم ناشر: ستاد احیای امر به معروف و نهی از منکرچاپ اول،
خرداد۱۳۷۳، رقعی،۲۴۶ صفحه

این اثر ره توشه ای برای نوسفران تبلیغ در ایام محرم الحرام است و برای کسانی که دوران آغازین تبلیغ و منبر را
می گذرانند،بسیار سودمند است. در مقدمه آمده است:

… بر آن شدیم که این جزوه را به صفت راهنما و به عنوان سوژه سخن در تبلیغ ماه محرم تقدیم سربازان نهضت فکری
مکتب امام حسین(ع) نماییم. امید که موجبات خرسندی آن عزیزان فراهم شود.

صد و ده صفحه; بخش اصلی این اثر در باره امر به معروف و نهی از منکر است. این بخش که در عین ایجاز بسیار مفید و
پرمایه است به ضروری ترین مسایل مورد ابتلای جامعه و اهمیت و ثواب وشرایط امر به معروف و نهی از منکر پرداخته
است و انصافامطالبی آموزنده دارد که مبلغ می تواند آن ها را موضوع منبر خویش سازد.

بخش دوم شامل ضمایم است، در این بخش نیز گوی سبقت و فضیلت رادر میدان از آثاری که به همین منظور تهیه شده،
ربوده است.

ضمایم چهار بخش است و مفیدترین و گسترده ترین اش ذکر مصیبت های حماسه کربلا است که از مقدمه چینی، تکه های
عربی، اشعار و نکات ظریف فراهم آمده است.

دومین فصل ضمایم، روز شمار محرم و بخش سوم، احکام امر به معروف و نهی از منکر از کتب فقهی و در پایان واژه نامه
است.

امید آن که خادمان امام حسین(ع) بر حسن سلیقه و فداکاری خویش بیفزایند و چشم ما را به آثاری تازه تر و کامل تر
روشن کنند.

راهنمای تبلیغ در ماه رمضان

تهیه کننده و ناشر: معاونت امور دفاتر وروحانیون – نمایندگی ولی فقیه در سپاه چاپ اول، شعبان ۱۴۱۲ ق، رقعی،۱۸۳
صفحه

این اثر به مناسبت فرا رسیدن ماه مبارک رمضان سال ۱۴۱۲ در سی بخش و دو پیوست برای مبلغان سپاه تهیه شده است.

این کتاب یک دوره آزمایشی ره توشه است. هر بخشی از کتاب برای روز خاصی از ماه مبارک تهیه شده و مطالب آن بخش
در سه فصل:

احکام، معارف یا پیام رمضان – که به تناسب هر روز به مباحث اخلاقی مانند توبه و ترک گناه و تقوا و شکر می پردازد – و
آخرین بخش کتاب مناسبت های تاریخی است.

این اثر متناسب با نیاز سربازان و پاسداران و احیانا مردم محل تبلیغ تهیه شده و مناسبت ها نیز مذهبی و انقلابی هستند
نظیر:

روز دوم; آغاز مبارزه مردم فلسطین در سال ۱۳۴۷، روز سوم;شهادت سید جمال الدین اسدآبادی در سال ۱۲۷۵، روز
چهارم;عملیات بدر۱۳۶۳.

پراکندگی مطالب این کتاب، سبب شده تا اثری تقویم گونه باشد. درپایان کتاب پیوستی شامل چهل حدیث، در باره روزه
دارد.

تجاربی مع المنبر

الدکتور الشیخ احمد الوائلی بیروت، دارالزهرا، بی تا،وزیری، ۲۴۰ صفحه

نویسنده که خود خطیب موفقی است، می نویسد:

بسیاری از برادران علاقه مند به تبلیغ و خطابه از من درخواست کردند، تجارب ام در این زمینه و دیدگاه ام را در باره منبر
مفیدو امروزی بنویسم…

اینک دو نوع مطلب در این سطور گرد آمده است.

نوع اول: عبارت است از امور امروزی و طرح های حاضر،نوع دوم: باقی مانده خرمن خاطراتی است که در مخزن حافظه
ثبت شده بود که برخی از آن ها مربوط به بیش از پنجاه سال قبل است وبه طبع، گوشه هایی از آن ها فراموش شده است.

در پایان مقدمه از تمام کسانی که به شکلی می توانند، پایه های فن خطابه و منبر را مستحکم کنند و این رشته را ارتقا
دهند،درخواست شده که دست به قلم شوند و هر چه می توانند بنویسند، تاتجارب پراکنده یک جا فراهم شود و اثر
ارزشمندی عرضه شود. این اثر پیرامون منبر عزای سیدالشهدا(ع) و اوضاع فرهنگی کشورهای عربی است.

گرچه ممکن است آن شرایط هم اکنون در ایران نباشد، ولی به هرحال حاکی از ابتکارها و ذوق و سلیقه خوب نویسنده
است و اگر هرخطیبی موضوع تبلیغی عزاداری سیدالشهدا(ع) را تا این اندازه ترقی دهد، نتایج فراوانی از محرم و صفر
می توان گرفت.

نمایی از فهرست مطالب در زیر می آید:

«دیدگاه نوع مردم پیرامون منبر»، «اخلاقیات منبر»،«اشاراتی در باره خطیب و خطابه »، «چگونه منبر امام حسین(ع)را
ترقی دهیم »، «وسایل ایجاد خطابه برتر»، «موسساتی که شایستگی برپایی روضه دارند»، «مهمترین اهداف منبر»،«احترام
منبری »، «چگونگی تنظیم سخنرانی » و… .

نکاتی از تجارب نگارنده

تجارب من بر چند نوع است: برخی نکاتی است که نمی دانستم و ازاین رو به کار نبستم مانند:

۱) جا دارد که به دوره های درسی معمولی اکتفا نشود، من پشیمانم که دوره های درسی وابسته به علوم اسلامی نظیر فقه
و اصول وفلسفه را به شکلی پربار نگذراندم، علومی که پایه اساسی منبراست باید در چنگ واعظ باشد. برهه جوانی بهترین
هنگام تحصیل این علوم است. در این دوران، فراغت و فرصت فراوان است و اگرمنبری تنها بخشی از این علوم را بداند مثل
آن است که هیچ نمی داند، زیرا «ناقص کالعدم » است.

۲) پشیمانم که دوره های گذشته عمرم را ثبت نکردم، تا از شکست هادرس پیروزی بگیرم و نقاط مثبت را الگو و نقاط
منفی را مایه عبرت قرار دهم. زیرا الان گاهی به خاطرم می آید و ثمره ای جز حزن و اندوه در پی ندارد، ولی اگر نوشته
شده بود برای دیگران آینه عبرت می شد.

۳) از اموری که بی نهایت بر آن پشیمانم و حسرت می خورم، اتلاف وقت و تضییع عمر در پاره ای از اوقات به ویژه در عهد
شباب ونوجوانی است که می شد از آن اوقات بهره وری کرد تا موجب تضییع وخسران نشود… .

صفات الداعیه

محمدبن ناصربن عبدالرحمن العمارریاض، مرکز الدراسات و الاعلام،چاپ اول،۱۴۱۷ ق – وزیری، شومیز،۱۳۶ صفحه.

نویسنده دکتر محمد عضو هیات علمی دانشگاه اسلامی محمدبن سعودریاض است و وهابی مذهب است او می گوید:

کوشش درست در راه دعوت و تبلیغ; مبلغانی دامن همت به کمربسته، متوکل علی الله، پیرو سیره پیشگامان می خواهد
به شرط این که دو نکته را رعایت کنند.

اول) شیو