پاورپوینت کامل معراج السعاده در آیینه تاریخ و فلسفه تعلیم و تربیت ۷۹ اسلاید در PowerPoint

توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

 پاورپوینت کامل معراج السعاده در آیینه تاریخ و فلسفه تعلیم و تربیت ۷۹ اسلاید در PowerPoint دارای ۷۹ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است

شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.

لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت کامل معراج السعاده در آیینه تاریخ و فلسفه تعلیم و تربیت ۷۹ اسلاید در PowerPoint،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

بخشی از متن پاورپوینت کامل معراج السعاده در آیینه تاریخ و فلسفه تعلیم و تربیت ۷۹ اسلاید در PowerPoint :

>

۶۹

مقدمه و تاریخچه

بی شک یکی از غنی ترین و پرمایه ترین مباحث و مصادیق علمی و فرهنگی در تاریخ و فلسفه تعلیم و تربیت، تالیفات و آثار اخلاقی و
تربیتی بزرگان اندیشه و علم کشورمان است که از منابع فلسفی و حتی ادبی نشات گرفته اند .

این آثار و نوشته ها در فرازهایی خاص از تاریخ اجتماعی و سیاسی کشور همواره تلاش داشته اند تا تعادلی در روح و حرکت پرفراز و
نشیب جامعه و افراد آن فراهم سازند، تا بتوانند مانع و سدی در برابر نابسامانی ها و تشتت حاکم بر نفس افراد و ارزش های جامعه
باشند .

به همین منظور کتب اخلاقی از بالاترین سهم و حساس ترین وظیفه، در این زمینه برخوردار بوده اند . این معنا در آثار ادبی این
مرز و بوم نیز به وفور دیده می شود . ادبا در قالب نثر و نظم آثاری مثل گلستان، بوستان، مثنوی، دیوان حافظ و . . . به رشته تحریر
در آورده اند که بر همه آن ها یک سیاق فلسفی و اخلاقی حاکم می باشد، و به نوعی نمایان گر دیدگاه ها و راه بردهای اخلاقی و
تربیتی، تاریخی و فلسفه اجتماعی زمان خود نیز می باشند .

کتاب ارزش مند معراج السعاده از جمله آثار و منابع اخلاقی – تربیتی و هم چنین ادبی و فلسفی است که تحت تاثیر این طیف
تاریخی و فلسفه اجتماعی و سیاسی و فراز و نشیب های حاکم بر آن، توسط عالم ربانی «ملا احمد نراقی » در اوایل قرن سیزدهم
هجری به رشته تحریر درآمده است در این کتاب تلاش برای تعادل روح و فرهنگ خسته جامعه و نفس متزلزل انسان آن روز به
چشم می خورد .

معراج السعاده یکی از آثار علامه «ملا احمد نراقی » می باشد به تعبیری در جهت تکمیل کتاب «جامع السعادات » تالیف علامه «ملا
مهدی نراقی » پدر بزرگوار ملا احمد، نگارش یافته است . ^(۱) بعضی محققان آن را ترجمه کتاب جامع السعادات نیز می دانند . ^(۲)

محتوای معراج السعاده

کتاب معراج السعاده از نظر محتوا و مطالب به پنج باب تقسیم می شود که هر باب دارای فصول، مقام، صفات و مقاصدی به شرح
زیر است:

باب اول: در بیان مقدمات نافعه و مشتمل بر ده فصل است;

باب دوم: در سبب بدی اخلاق و بیان قوای نفس و در آن هشت فصل است;

باب سوم: در بیان محافظت اخلاق حسنه از انحراف و معالجات کلیه اخلاق رذیله و در آن سه فصل است;

باب چهارم: در تفصیل اخلاق حسنه و ذمیمه و فواید و مفاسد آن ها و کیفیت کسب اخلاق حسنه و معالجه اخلاق رذیله و این باب
مشتمل است بر پنج مقام، که مقام اول در چهار فصل; مقام دوم در دو مطلب و هر مطلب در فصولی و صفات متعدد; مقام سوم نیز
مشتمل بر بیست و یک صفت و فصول مربوط به آن هاست; مقام چهارم در دو مطلب و نه صفت و فصول مربوط و در مقام پنجم
سی و سه صفت و برای هر یک فصول متعددی می باشد;

باب پنجم: نیز در بیان مراتب اطاعت و عبادت و کیفیت و آداب و شرایط آن و در آن هفت مقصد است، که بعضی از مقاصد به
فصولی تقسیم شده است .

چاپ های معراج السعاده

از زمان نگارش معراج السعاده تا کنون، این کتاب چندین نوبت چاپ شده و در دسترس طالبان معرفت و اخلاق قرار گرفته است .

آن طور که مشخص است نسخ اولیه به صورت دست نویس و چاپ سنگی و بدون رعایت فهرست و شناسنامه کتاب در اختیار
جویندگان معرفت بوده است . در زیر به نسخه هایی که در اختیار قرار گرفته است اشاره می شود:

یکی از نوبت های نشر کتاب در سال ۱۳۸۸ هجری قمری در تهران و توسط انتشارات اسلامیه در ۲۹۹ صفحه و به صورت چاپ
سنگی انتشار یافته است . از جمله چاپ های دیگر، چاپ در سال ۱۳۳۲ هجری شمسی توسط انتشارات محمد علی علمی می باشد
که به صورت افست و به خط نستعلیق و در ۵۹۴ صفحه منتشر شده است .

مؤسسه انتشارات رشیدی معراج السعاده را در دو نوبت چاپ کرده است که یکی از نوبت ها، بدون ذکر تاریخ انتشار و در نوبت دوم،
سال ۱۳۶۱ تحت عنوان چاپ دوم به طبع رسانده است .

در تاریخ ۱۳۵۱ هجری شمسی، کتاب معراج السعاده توسط مؤسسه مطبوعاتی علی اکبر علمی در ۴۶۲ صفحه به چاپ رسیده است
که نسبتا از شناسنامه کتاب، فهرست مطالب، مقابله و تصحیح و یادداشت و کیفیت چاپ نسبتا مطلوبی برخوردار می باشد .

لازم به ذکر است که اکثر چاپ های اشاره شده از مطلوبیت نشر سال ۱۳۵۱ برخوردار نبوده اند . به نظر می رسد این اثر، اخیرا
توسط انتشارات جاویدان با آخرین اصلاحات و کیفیت مطلوب تری تجدید چاپ گردیده است .

جایگاه تاریخی و فلسفی کتاب

انسان در طول تاریخ همواره دو دیدگاه شناختی و فلسفی را در نظر داشته است و به دو نیرو و صفت خیر و شر و یا نیکی و بدی
اعتقاد داشته است . کنترل و هدایت و یا تشدید و سرکوب این دو نیرو در مباحث و آثار اخلاقی به وسیله صفت اعتدال و یا میانه
روی، از زمان ارسطو، به بعد مورد توجه قرار گرفته است . در واقع صفت اعتدال و میانه روی، در برنامه اخلاق و سیر و سلوک
تربیتی تمامی مکاتب اخلاقی و فلسفی به نوعی پذیرفته شده است، بویژه پس از ارسطو که اولین بار به صورت کاربردی استفاده
شده است، هم چنین در فلسفه اسلامی نیز جایگاه ویژه ای دارد .

صاحب معراج السعاده نیز در شروع مبحث خود و در خصوص حقیقت آدمی و لزوم شناخت این حقیقت، که در نفس انسان متبلور
است، به این صفت (اعتدال) هم در ماهیت و هم در عمل توجه خاص دارد، و به نوعی آن را با فلسفه شناختی و عملکرد اخلاق
اسلامی مرتبط می سازد .

مؤلف، در این اثر ماهیت و ذات انسان را غیر جسمانی و در قالب نفس مجرد می داند و در عین حال آن را تلفیقی از جنبه های
مثبت و منفی، در زمینه افعال خوب و بد یا خیر و شر نیز ترسیم می نماید .

اگر به زمان نگارش کتاب توجه کنیم، می بینیم که این طرز تلقی از مباحث نظری و عملی در اخلاق، بی تاثیر از اوضاع تاریخی،
اجتماعی، سیاسی و شرایط تفکر فلسفی آن روزگار نبوده است .

استاد «محمد رضا مظفر» در مقدمه ای بر کتاب «جامع السعادات » در تشریح اوضاع سیاسی، فلسفی و اجتماعی زمان مؤلف کتاب
که مقارن زمان ملا احمد نیز می باشد، چنین می نویسد:

در این زمان، دو حادثه غریب و فوق العاده در قلمرو سلوک دینی رخ نمود، نخست: جنبش صوفیه که به زیاده روی ها و غلو و مبالغه
فرقه کشفیه انجامید و دوم: حرکت فرقه اخباریه . این دومی (فرقه اخباریه) در این قرن، سلطه و سیطره ای نیرومند بر جریان
مطالعه و تفکر و درس و بحث پیدا کرد و صریحا همگان را به توجه به خود فرا می خواند، تا آن جا که طلاب علوم دینی در شهر
کربلا – که آن روز بزرگ ترین مرکز علمی در میان شهرهای شیعه نشین بود – در این باره افراط و غلو به خصوصی نشان می دادند و
تالیفات دانشمندان علم اصول را جز با دستمال برنمی داشتند، از ترس این که مبادا دستشان با لمس کردن حتی جلد خشک آن ها
نجس شود .

در حقیقت در این قرن روحیه علمی بسیار به سستی و فتور گرایید . . . این سستی و کساد بازار علم و سرکشی حرکت تصوف از یک
سو و جنبش اخباریه از سوی دیگر مخصوصا در این قرن، انسان را به شگفتی و تفکر می خواند . . .

با این که ما به اسباب و علل این وضع و حال شناخت کافی نداریم، به احتمال قوی مهم ترین اسباب و عواملی که می توانیم با
اطمینان اظهار کنیم، وضع سیاسی و اجتماعی بلاد و سرزمین های اسلامی در آن قرن بوده است، از قبیل جدایی و بی نظمی
شهرها و اختلال امنیت در اطراف آن ها، و جنگ های خانمان سوز بین ایران و دولت ها، به خصوص بین دو حکومت ایران و عثمانی
و بین دو حکومت ایران و افغان، این جنگ ها که اکثرا صبغه دینی داشت، همگی اسباب اضطراب و نگرانی در افکار و تمایلات و
موجب ناتوانی روحیه معنوی عمومی بود» .

وی سپس ادامه می دهد:

«این مسایل باعث شد که ارتباط رجال دین با زندگی واقعی و . . . نیروهای مسلط بر زمان ضعیف شود و بگسلد، و این امر بر حسب
عادت به بی میلی و زهد افراطی در همه شؤون زندگی و ناامیدی از اصلاح منجر می شود و از این جا حرکت تصوف پدید می آید، و
در این موقع وضع باشکوهی به خود می گیرد و فلسفه اشراقی اسلامی که رانده و سرکوب شده بود دوباره جان می گیرد و یاران
نیرومندی، نظیر «مولی صدرالدین شیرازی » متوفی در سال ۱۰۵۰ و امثال و پیروان او، پیدا می کند و در اندیشه های فلسفه اشراقی
غلو و مبالغه می شود به علاوه طریقه تصوف تکیه گاهی در قدرت مسلط آن زمان – یعنی سلطنت صفویه – می یابد که برپایه دعوت
به تصوف برپا شد و همواره آن را تایید و تقویت می کرد .

از سوی دیگر این حرکت تند و غلوآمیز عکس العملی در پی دارد، و آن این است که مردم یکسره از اعتماد به عقل و تفکر فلسفی
روی می گردانند و در هر چیزی راه تعبد به ظواهر شرع، به معنای [بسنده] کردن به اخباری که در کتاب های مورد وثوق وارد
شده، پیش می گیرند، آن هم با جمود بر ظواهر آن اخبار و آن گاه مبالغه و زیاده روی در این ادعا که همه آن اخبار، با همه اختلافی
که در آن ها هست، قطعا از جانب معصوم صادر شده است .

پس در غلو از این هم فراتر رفته می گویند، که ظواهر قرآن را به تنهایی بدون رجوع به اخباری که وارد شده نباید اخذ کرد . پس از
این علم اصول را به کلی رد می کنند به این ادعا که همه مبانی آن عقلی است و مستند به اخبار نیست و در هیچ چیز اعتماد و تکیه
به عقل روا نیست و آن گاه اجتهاد و جایز بودن تقلید را رد و انکار می کنند . بدین گونه اندیشه فرقه جدید اخباریه پدید آمد و . . .» .

«استاد مظفر» سپس به جبهه گیری «شیخ وحید بهبهانی » در آغاز قرن سیزدهم در مقابل اخباریون، به عنوان فردی که در علم
اصول تطوری ایجاد می کند و آن را از جمود و رکودی که قرن ها بر آن گذشته است خارج می نماید، اشاره می کند .

پس براساس این مقدمه و شرحی که بر زمان نگارش کتاب جامع السعادات تالیف مولی مهدی نراقی (پدر بزرگوار مولی احمد)
گذشته است معلوم می شود که مولی احمد نیز در طیف فکری و فلسفی نزاع میان اصولی و اخباریون و نیز نهضت تصوف قرار
داشته است، و به دلیل جدایی و بیگانگی مردم از اخلاق نظری، مردم را به اعتدال و میانه روی در روند اخلاقی و منش تربیتی
خاصی، مبتنی بر تفکر و شناخت عقلی و اصولی، ارشاد می نماید .

در واقع، جامعه منفعل و بی سازمان آن زمان، به راهنمایی احتیاج داشت که آن را کمی به تعادل و نظم نزدیک کند و این ضرورت
حیاتی را ملا احمد نراقی، هم در درون پرآشوب مردم آن زمان و هم در اوضاع اجتماعی حاکم مشاهده و درک می کرد و این
می توانست انگیزه خوبی برای نگارش کتاب «معراج السعاده » باشد .

آن چه که جایگاه فلسفی معراج السعاده را ممتاز می سازد، توجه به عنصر شناخت و تکیه و اعتماد به عقل و استدلال است . همین
امر نیز زمینه ساز تفکر فلسفی و شناخت مبادی اخلاقی برای نگارش کتاب قرار گرفته است .

روش علمی و طبقه بندی عناصر و مفاهیم در این کتاب از نظریه قدیمی و فلسفی ناشی می شود، جدا کردن و در مقابل هم
قراردادن جسم و روح یا تن و ذهن و تن و جسم را همواره بستر کشمکش روح و یا نفس، در ارتباط با چهار نیرو و یا قوای اربعه در
نظر می گیرد .

در نگرش اخلاقی و تربیتی کتاب، از بعد شناختی و فلسفه وجودی انسان، می توان نفس را به عنوان تنه اصلی شناخت انسان در
نظر گرفت که معراج السعاده، قوا و صفات اربعه از شاخه های اصلی آن در نظر گرفته شده است، و به همین ترتیب به صورت
خوشه ای، صفات مربوط به هر یک از این قوا را در مصادر نیکی و فضایل و سپس بدی و رذایل تشریح می نماید و در واقع به یک
رابطه علت و معلولی در این زمینه اشاره دارد و آن ها را با دو وجه لذت و الم در انسان و مفاسد و فواید بیماری و صحت نفس
مقایسه می کند، و مهم تر این که راه مبارزه با صفات رذیله و تقویت صفات فاضله را، شناخت شرافت انسان می داند .

در واقع می توان گفت بحث اخلاقی کتاب به نوعی آشتی دهنده نقطه نظرات مکاتب و مباحث فلسفی تندرو و محافظه کار نیز
می باشد که قرن ها بر فلسفه اسلامی حاکم بوده اند و در نهضت های اخباری، کشفی و تصوف و . . . که به آن ها اشاره شده است به اوج
خود رسیده اند و انگار در نظرگاه کتاب، تلاش بر تعدیل و هدف مند کردن آن ها قرار داشته است و این خود بی تاثیر از نهضت
فلسفی «حکمت متعالیه ملاصدرا» و اثر آن بر نظریات «مولی احمد» نی