پاورپوینت کامل گفت وگوی صریح و صمیمی طلاب مدارس با مدیر محترم حوزه علمیه ۱۲۰ اسلاید در PowerPoint

توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

 پاورپوینت کامل گفت وگوی صریح و صمیمی طلاب مدارس با مدیر محترم حوزه علمیه ۱۲۰ اسلاید در PowerPoint دارای ۱۲۰ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است

شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.

لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت کامل گفت وگوی صریح و صمیمی طلاب مدارس با مدیر محترم حوزه علمیه ۱۲۰ اسلاید در PowerPoint،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

---

بخشی از متن پاورپوینت کامل گفت وگوی صریح و صمیمی طلاب مدارس با مدیر محترم حوزه علمیه ۱۲۰ اسلاید در PowerPoint :

>

۱۶

پیش گفتار

سخنان مدیر اجرایی پیام حوزه:

بسم الله الرحمن الرحیم . خیلی خوشوقت و مسروریم که توفیقی دست داد تا عده ای از طلاب محترم مدارس قم، در گفت وگویی
صمیمی و دوستانه مطالب شان را با مدیر حوزه علمیه مطرح کنند و پاسخ بشنوند، درد دل ها را بگویند و از راهنمایی ها استفاده
کنند .

تشکیل این جلسه و ویژه نامه مدارس – فرصت بسیار مغتنم و ارزشمندی است که برای همکاران پیام حوزه در آغاز امسال و بعد از
گفت وگو و رایزنی با مدیر مسوول محترم مجله پیام حوزه به دست آمده است و این اجازه را یافته ایم که در سال جاری به
آسیب شناسی مسایل حوزه بپردازیم و نظر به اهمیت و جایگاه ویژه مدارس حوزه، که شصت درصد وقت و نیروی حوزه را در
اختیار دارند، اولین قدم را با مدارس حوزه شروع کردیم .

البته برای کسب این توفیق راهی طولانی را طی کردیم . معمولا حرکاتی که تا بحال به نام آسیب شناسی مسایل حوزه در جراید
انجام شده است به گونه ای مسموم بوده است و این جراید یا کنکاش کامل و گستره ای نداشتند و یا این که به سراغ افراد کم اطلاع
و یا بی اطلاع می رفتند و گاهی هم حرف ها یک سویه و بدون بررسی همه جوانب و یا شنیدن پاسخ های کارگزاران امور حوزه
منتشر شده است .

این باعث شده بود که حوزویان با نگاه بدبینی به این قبیل حرکات نگاه کنند . از این رو مدیران محترم مدارس و مسؤولان امور
مدارس می پرسیدند; این کار می خواهد چگونه انجام شود و اصولا چرا باید اجازه چنین کاری را بدهیم .

از سویی دیگر طلاب ارجمند نیز نگران بودند که آیا دیدگاه ها و حرف هایشان مطرح و بازگو خواهد شد و مورد توجه گردانندگان
حوزه قرار خواهد گرفت یانه؟

بحمدالله این نگرانی ها برطرف شد و هماهنگی دامنه دار و گسترده ای به عمل آمد . انتخاب مدارس را بر عهده امور مدارس
گذاشتیم و معرفی طلاب برای گفت وگو را از مدیران محترم مدارس خواستیم . خوشبختانه اولین گام که گفت وگوی با طلاب بود،
تاثیر بسزاو شایسته ای داشت و با استقبال طلاب مدارس روبروشد .

مسیری که پیام حوزه انتخاب کرد، گفت وگو با طلاب و پس از آن مدیران محترم مدارس و مدیر و مسوولان امور مدارس و
معاونت های تهذیب، و آموزش گزینش و آمار، همچنین طرح و برنامه مرکز مدیریت و دفتر تدوین متون درسی حوزه بود .

در جلساتی نیز که با مدیر محترم حوزه علمیه داشتیم، پیشنهاد کردیم ایشان گفت وگویی رو در رو با طلاب مدارس داشته باشند
و مستقیما از زبان آنان حرف ها رابشنوند، خوشبختانه ایشان با روی گشاده از این پیشنهاد استقبال کردند و دو جلسه طولانی
چند ساعته را به این کار اختصاص دادند . جمعی از طلاب مدارس نیز دعوت شدند و حرف ها و درد دل هاوگلایه ها و پیشنهادات
بی هیچ قیدی بازگو گردید و پاسخ ها و دیدگاه های مدیر محترم نیز شنیده شد .

امید آن است که دستاورد این جلسه اطمینان خاطری برای طلاب ارجمند ایجاد کند و پیشنهادات مفید، راهگشای کارگزاران
حوزه باشد .

آن چه در این گفت وگوها برای همکاران پیام حوزه و طلاب ارجمند اسباب تعجب بود، اطلاع کامل و بسیار گسترده مدیر محترم
حوزه از تمامی مسایل و موضوعات حتی جزیی ترین امور بود . سعه صدر و حسن خلق ایشان نیز بر صفای جلسه می افزود و طلاب
ارجمند خرسند بودند که درددل ها و حرف هایشان را بی پرده با مدیر حوزه بازگو می کنند .

آن چه در پی می آید خلاصه گفت وگوهای این دو جلسه نشست طلا ب محترم مدارس با مدیر ارجمند حوزه علمیه قم است .

سخنان آغازین مدیر محترم حوزه علمیه:

بنده به سهم خودم از ابتکار همکاران مان در مجله پیام حوزه تشکر و قدرانی می کنم که چنین فرصتی را فراهم کردند .

مدت ها علاقه مند بودم در نشستی با طلاب، از مشکلاتی که دارند، از سوالاتی که درباره مسایل حوزه دارند و از طرح ها و
پیشنهادات و یا نقطه نظراتی که دارند مطلع شوم، زیرا برای ما راه گشا است .

در جلساتی که گاهی در مدارس، حضور پیدا می کنم، به خاطر تعداد زیاد طلاب شرکت کننده شاید فرصت یک بحث مطلوب
نباشد . لذا فکر می کنم این جلسه فرصت بسیار مناسبی است هم برای من و هم برای دوستان .

سؤالات، پیشنهادات و طرح هایی که دوستان دارند، راه گشا است و مدیریت حوزه را با خلاقیت بهتر و بیش تری مواجه خواهد کرد .

من فکر می کنم از زبان شما می توانم بشنوم . خودم هم تا جایی که در جریان مسایل هستم و از گذشته و حال و آینده برنامه های
حوزه اطلاع دارم در خدمت شما باشم . ان شاءالله این جلسه، جلسه ی مبارکی باشد و اگر احیانا باز نیاز شد، دوستان تدارک
می بینند و با همین جمع یا جمع دیگری از دوستان این نشست ها ادامه می یابد .

مدیر اجرایی پیام حوزه: بحمدالله ابهام ذهنی دوستان در باره کمبود وقت برطرف شد و مدیر محترم وعده فرمودند جلسات ادامه
پیدا خواهد کرد . بنا شد جلسه هم کاملا آزاد باشد، لذا با مراعات وقت و اختصار در گفتار سؤالات را بیان فرمایید واگر صلاح
می دانید خودتان را هم معرفی کنید .

مشروح گفت وگوها

یکی از حاضرین در جلسه:

از جناب آقای حسینی بوشهری تشکر می کنیم که وقت عزیزشان را به ما داده اند تا بتوانیم از این طریق با ایشان صحبت کنیم .

نمی دانم دوستان مشکلات مدرسه خودشان را مطرح می کنند یا نه مشکلاتی که به کل برنامه های حوزه بر می گردد؟

مدیر اجرایی پیام حوزه: شما مختار هستید هم مسایل مدرسه خودتان را بگویید و هم مسایل کلان طلاب مدارس را .

یکی از طلاب:

تذکری داشتم هم از طرف خودم و هم از طرف بقیه دوستان، این که مسایلی را مطرح کنیم که در حیطه کاری مدیر محترم
حوزه باشد، مثلا موضوع شهریه آیا به مدیر حوزه بر می گردد؟

مدیر اجرایی پیام حوزه: خیلی متشکر، بله همان طوری که ایشان تاکید فرمودند مسایلی که در حیطه مدیریت حوزه است،
مطرح بفرمایید؟

مدیر محترم حوزه علمیه:

مساله شهریه شاید برای حضرت عالی و دوستان دیگر روشن باشد، اما در حوزه گاهی طلبه ها نابسامانی وضع فعلی شهریه را به
گردن مدیریت می گذارند و ما باید استدلال کنیم و توضیح دهیم که چه اقداماتی کردیم، کجا رفتیم و با چه اشخاصی صحبت
کردیم .

در نگاه و منظر اولیه تعداد زیادی از دوستان طلبه توجیه نیستند که چه قدر تلاش شده و به چه نیتجه ای رسیده ایم . تصور اولیه
این است که مدیریت یعنی کسی که مسوولیت نظم دهی حوزه را برعهده دارد و یکی از آن ها، نظم دهی مساله شهریه است .

همین دو روز قبل پس از جلسه طرح هجرت، نامه ای از طلاب برجسته درباره نابسامانی شهریه نوشته شده بود و از بنده گلایه
داشتند . از این رو گرچه اساسا مساله شهریه در اختیار این جانب نیست، ولی مایلم دوستان از فعالیت هایی که در این باره شده
است، مطلع شوند .

یکی از طلاب: مساله ای که می خواستم عرض کنم، این که به قول یکی از اساتید; اشکال کردن فرع بر فهم مطلب است . ما اگر
بخواهیم به مطلبی انتقاد کنیم اول باید شرایط آن مطلب را بدانیم سپس در رابطه با آن انتقاد کنیم . ما امکانات حوزه را
نمی دانیم . نمی دانیم امکاناتی که در حوزه وجود دارد چه قدر است، چه مقدار امکانات برای مدارس وجود دارد، به هر مدرسه ای
چه قدر امکانات می رسد، لذا ممکن است انتقاداتی که داریم، وارد نباشد و انتقاد صحیحی نباشد .

یکی از مسایلی که خیلی مهم است و فکر می کنم که دوستان نیز با آن برخورد دارند این است که در حوزه و مدارس، افراد با
استعدادهای مختلف در کنار هم هستند و طبیعتا وجود استعدادهای مختلف در کنار هم، به هر دو قشر ضربه می زند . فردی
خیلی تیزهوش است ، مطلب را به خوبی وبا سرعت از استاد می گیرد، فرد دیگری که کمی کند ذهن است با چند مرتبه تکرار از
طرف استاد این مطلب را متوجه می شود .

در نظام آموزش و پرورش کشور، سازمانی درست کرده اند به نام «سازمان پرورش استعدادهای درخشان » آن ها از کل مدارس
افرادی که نخبه هستند را کشف می کنند و در یک مدرسه جداگانه با اساتید بسیار مجرب و درسی هایی که جدای از درس های
سایر مدارس است، آموزش می دهند .

اگر بتوانید چنین عملی را در حوزه علمیه انجام دهید تا استعدادهایی که در حوزه وجود دارد، تلف نشود بسیار خوب است . ما
وقتی با مدیران مدارس در این باره صحبت می کنیم می گویند مصوبات و بخش نامه ها دست ما را بسته است .

پیشنهاد دوم درباره درس های تخصصی است . هم اینک دروس تخصصی از پایه ی هفتم به بعد شروع می شود می خواستم
خدمتتان عرض کنم اگر می شود بحث تخصصی را به داخل مدارس بکشانید، یا اگر لااقل چنین چیزی امکان ندارد درس هایی که
ممکن است بعدا تخصصی خوانده شود را، از برنامه حوزه حذف کنند . مثلا الآن پایه اول کتاب عقاید را می خوانند و پایه دوم شیعه
در اسلام را می خوانند و پایه سوم عقاید آقای مصباح خوانده می شود و پایه چهارم بدایه مرحوم مظفر را می خوانند و همین طور
از سال اول تا سال ششم بحث کلام وجود دارد . سال هفتم که درس کلام تخصصی می شود طلبه دو باره باید این دروس را بخواند .

مساله دیگر در رابطه با امکانات مدارس است که فوق العاده کم است . و گاهی امکانات مدارس با هم خیلی متفاوت است من
مدارس دیگر را نمی دانم که چنین مشکلاتی را دارند یا خیر؟ اما مدرسه ما یعنی مدرسه حقانی، سبک آن بسیار قدیمی است .
رطوبت بسیار زیادی در طبقه اول مدرسه وجود دارد . یعنی هیچ کس حاضر نمی شود در طبقه اول مدرسه بماند . بچه هایی که در
طبقه اول مدرسه قرار دارند، به خاطر همین رطوبت مشکل دارند خود بنده دردکمر دارم، و مجبور شدم به دکتر مراجعه کنم .

مدیر محترم حوزه علمیه:

بسم الله الرحمن الرحیم . بحث استعدادهای درخشان که در فرمایشات برادر عزیزمان بود از مسایلی است که از نگاه ما مورد غفلت
قرار نگرفته است . ما یک بحث کارشناسی در این زمینه انجام داده ایم . با مسوول سازمان استعدادهای درخشان کشور هم جلسه
داشته ایم و صحبت هایی کرده اند یک نظر این است که اگر عناصر خوش استعداد را از میان طلبه ها جدا کنیم ضربه پذیری
مدارس بیش از آن چیزی خواهد شد که فعلا وجود دارد .

وضع فعلی باعث می شود افراد متوسط یا کمی پایین تر از متوسط وقتی افراد خوش استعداد را می بینند، جهشی در خودشان
ایجاد می کنند تا به آن ها برسند . به تعبیر روشن تر یک نوع رقابت در مجموعه به وجود می آید و این رقابت پسندیده است . نیروی
متوسط نیروی خوب را می بیند، نیروی خوب نیروی عالی را می بیند و این ها همیشه در حال رقابت برای رسیدن به آن مرحله
عالی هستند .

در این دیدگاه جدا کردن نیروهای خوب و خوش استعداد از مجموعه، جلوی رقابت و ایجاد انگیزه ی بیش تر را می گیرد .

البته ما هنوز کار را دنبال می کنیم و بنا شده است نیروهای بسیار خوش استعداد و در حد نبوغ را از مجموعه جدا کنیم، اگر
نیروهای در حد نبوغ را از مجموعه جدا کنیم باز متوسط، خوب و خوب تر باقی خواهند ماند و زمینه رقابت وجود دارد . مدیریت
امور مدارس هم یکی از طرح هایی که در دست اقدام دارند، طرح شناسایی استعدادهای درخشان و تخصیص یک ساختمان و
مکان برای آن ها است .

امکانات حوزه:

بحث در باره امکانات که مطرح کردید صادقانه خدمت شما عرض کنم امکانات حوزه بسیار محدود است . حوزه علمیه با کل
مجموعه ای که زیر پوشش دارد و با حدود سیصد مدرسه در شهرستان ها بودجه و امکاناتی که در اختیار دارد به مراتب کم تر از
بودجه ای است که در اختیار یک دانشگاه در این کشور است .

نمی دانم دوستان واقعا می دانند عمق فاجعه چه چقدر است؟ با همه انتظارات و توقعات از حوزه امکاناتی که در اختیار ما است،
امکانات بسیار محدودی است .

از نظر ساخت و ساز در سال های گذشته حوزه ساخت و سازی نداشته است . مدارس موجود ما هم جواب گو نیست .

به لطف الهی در همین یکی دو سه سال ساخت و ساز مدرسه را در چند جا شروع کردیم . افراد خیر و بانی را پیدا می کنیم و زمین
در اختیارشان قرار می دهیم و این ها هم شروع می کنند به ساخت و ساز .

یکی از مدارس که در حال ساخت است را به مجموعه ای از طلبه ها که در حد نبوغ هستند اختصاص می دهیم .

کارهای عقب مانده در حوزه زیاد است یکی از کارها هم استعدادشناسی و راه اندازی مدرسه استعدادهای درخشان است .

البته یک نکته را همین جا خدمت شما عرض کنم، ما به مدیران مدارس هم سفارش کرده ایم که اگر تشخیص دادید، طلبه ای نبوغ
و استعداد دارد و می تواند درس های بیش تری را فرا گیرد، آن طلبه را آزاد بگذارید تا درس های بیش تری بگیرد . اما در امتحانات
مدرسه هم شرکت کند این اختیار را به مدیران داده ایم، این فرصت در اختیار مدیران است . درست است که ما آیین نامه داریم،
آیین نامه برای نیروهای متوسط و خوب است، اما نیروهایی که توان مراحل بالاتر را دارند دست مدیر مدرسه باز است .

رشته های تخصصی

اما در رابطه با تخصصی شدن دروس ما یک دوره عمومی برای حوزه داریم . دوره ای که در مدارس طی می کنند، این دوره شش
ساله را دوره عمومی می دانیم . بعد از این دوره عمومی گرایش به رشته های تخصصی شروع می شود . رشته کلام، تبلیغ، تفسیر و
قضا، مقام معظم رهبری هم بر سه رشته (فلسفه و تاریخ و علم الحدیث) تکیه فرمودند ما برای این سه رشته برنامه ریزی هایی
کرده ایم و در جلسات شورای عالی بحث رشته فلسفه، تاریخ و علم الحدیث مطرح است . مقدماتش را در سال جدید فراهم می کنیم
. البته گسترش رشته های تخصصی آن هم برای همه طلاب عملی نیست، چون هم امکانات ما محدود است و هم فضاهای آموزشی
ما فضاهای محدودی است . توان ما برای هر رشته در حد سی تا چهل نفر است .

اما این که جناب عالی می فرمایید برخی مطالب کلامی را سال اول می خوانیم، سال دوم می خوانیم، سال سوم و سال چهارم هم
می خوانیم و بعد در سال اول گرایش تخصص به ما می گویند بیایید در گرایش کلام شرکت کنید و همین مطالب را دو باره بخوانید
.

من عرض می کنم که همه آن چه که خوانده اید تخصص نیست، بلکه یک دوره عمومی است که با مسایل اعتقادی آشنا شده اید .
من معتقدم این بحث های اعتقادی که تا سال ششم می خوانید، دوره عمومی است، نمی شود اسمش را دوره تخصصی گذاشت .
بالاخره شما بعد از ۶ سال بر می گردید به شهرستان از شما هزار جور انتظار و توقع دارند، شما نمی توانید بگویید که من عقاید را
نخوانده ام . این ضرورت ها باعث شد که دروس عمومی وارد درس های حوزه بشود . تا طلاب از بحث های اعتقادی جدا نباشند و
بتوانند پاسخ گوی بعضی مسایل باشند .

یکسان سازی متون درس پایه ها

البته این بشارت را بدهم که دفتر تدوین متون حوزه کل بحث های اعتقادی سال های اول تا ششم را تنظیم کرده و کتاب هایش در
حال تدوین است و در آینده نزدیک هم با کیفیت خوب و به صورت ترتبی وارد نظام آموزش حوزه می شود . بنابراین من فکر
می کنم بحث های تخصصی یا گرایش به تخصص، کار لازم و مفیدی است و ورود به این ها در سال های اولیه عملی نیست، یعنی ما
نمی توانیم دوره های عمومی را با دوره های تخصصی یکی کنیم .

امکانات مدارس

راجع به امکانات مدارس من توضیحی خدمتتان بدهم، اولا ما به مدیران می نویسیم که نیازهای مدرسه خودتان را اعلام کنید تا
ما در بودجه محاسبه کنیم; برای هر مدرسه چه امکاناتی لازم است و برای معاونت ها چه امکاناتی ضرورت دارد . کارها و طرح های
جدیدی که می خواهیم راه اندازی کنیم چه هزینه هایی دارد .

هر مدیر، نیازها و ضرورت هایش را اعلام می کند علاوه بر آن، از طرف مرکز مدیریت، می روند رسیدگی و بررسی می کنند .

پس تقریبا امکانات مساوی و حداقل هایی برای همه مدارس، در اختیار آنان قرار می گیرد .

اما مدارسی که ویژگی خاص در داشتن یا نداشتن امکانات دارند، به این خاطر است که این مدارس در گذشته تحت اشراف
مدیریت حوزه نبودند هر کدام متولی و بانی داشته است و فرد خیری آن جا را اداره می کرد .

آن سال های اولی که با حضرت آیت الله استادی به مرکز آمدیم خیلی از مدارسی – که شما در آن حضور دارید – بودجه اش، از
ناحیه مرکز مدیریت تامین نمی شد .

بعضی مدارس غیر از امکاناتی که ما در اختیارشان گذاشته ایم ، مدیر مدرسه تلاش می کند و از جاهای دیگر امکانات جذب
می کند، مثلا از افراد خیری که از قبل بودند، کمک هایی اضافه بر بودجه های مرکز می گیرند، پس بخشی از این ها تلاش های
خاصی است که مدیران مدارس در جهت جذب کمک ها و مساعدت ها انجام می دهند .

البته بعضی از مدارس به خاطر شرایطشان بودجه بیش تری جذب می کنند . مثلا مدرسه معصومیه هزار نفر طلبه دارد، طبیعتا
بودجه بیش تری می گیرد . وسایل خنک کننده و یا گرم کننده بیش تری لازم دارد، کتابخانه و امکانات دیگری دارد و این ها را اگر
ماندهیم آن مدرسه تعطیل می شود . کوچکی و بزرگی مدارس در جذب بودجه مؤثر است . پس حداقل هایی که از ناحیه ما
پرداخت می شود یک مساله است، این که بعضی از مدیران خودشان بودجه های جدایی دارند و از جاهای دیگر کمک می شوند،
مساله دیگری است .

در عین حال سعی کرده ایم در طول دو سال گذشته امکانات بیش تری – به رغم همه مشکلاتی که داریم – اختصاص یابد، شما
طلبه های عزیز شاید تغییر محسوس دو سال گذشته در امکانات مدارس را متوجه شده باشید .

پیام حوزه: حاج آقا فرمودند که بودجه کل حوزه از یک دانشگاه کم تر است و حرف حقی است، سوال من این است که پیشنهاد
حضرت عالی و راهکارتان و تلاش هایی که کردید، برای این که بودجه شما در حد انتظاراتی که از حوزه می رود باشد کدام است؟

مدیر محترم حوزه علمیه:

مساله بودجه، یکی از معضلات ما است . دوستان هم حتما باید در جریان باشند ماالآن عمده بودجه ای که برای اداره حوزه داریم از
مراجع و مقام معظم رهبری است . این بودجه وجوهاتی است که در اختیار ما قرار گرفته است . در این که منابع حوزه یا منابع
درآمدی حوزه از کجا باشد؟

اگر شخصا از من سوال کنند که حوزه پول از دولت بگیرد و با پول دولتی بخواهیم حوزه را اداره کنیم من موافق نیستم . اگر چه ما
دولت را اسلامی می دانیم . اگر ما این بودجه دولتی را اختصاص به حوزه بدهیم . این آثار مثبتی نخواهد داشت . یعنی نگاه مردم
حتی نگاه نمایندگان مجلس یک نگاه منفی است .

هم چنین وارد شدن حوزه در مسایل اقتصادی را هم مصلحت حوزه نمی دانم و مشکلاتی که به دنبال دارد به مراتب ضررش
بیش تر از این است که طلاب ما گرسنگی بکشند ولی عزت نفس آنان محفوظ بماند . من واقعا سراغ این در آمدهای اقتصادی و
کارهایی که الآن دارد انجام می شود و هر روز هم شما می بینید که چه مشکلاتی و مسایلی در جامعه به وجود می آورد، نمی روم
چون به مصلحت حوزه نمی دانم .

موقوفات سالم ترین راه برای اداره حوزه ها است . باید فرهنگ وقف را در جامعه گسترش دهیم، افراد خیر را تشویق کنیم، تا
رقباتی را به عنوان موقوفات در اختیار حوزه های علمیه قرار بدهند . در گذشته هم حوزه های علمیه بیش تر از طریق موقوفات
خاص و یا موقوفات عام اداره می شدند، این روشی بوده که مشکلی به دنبال نداشته است، سالم ترین راهی که به فکر می رسد
گسترش موقوفات حوزه های علمیه است .

کار اقتصادی جواب نمی دهد بلکه جوابش منفی است گرفتن بودجه از دولت هم به گونه ای که اداره حوزه به آن وابسته باشد،
جوابش منفی است، وجوهات هم الآن در حد و اندازه ای نیست که ما بتوانیم حوزه ها را با آن اداره کنیم .

یکی از طلاب: من چند سوال دارم:

۱) چه ضرورتی دارد پذیرش از سیکل باشد، چون در سن کم، افراد عموما احساسی هستند، بعد از مدتی هم از درس زده می شوند
.

۲) اهداف دروس حوزه بسیار مبهم است، مبلغی ده سال درس حوزوی می خواند از این درس ها، فقط به اندازه مطالعه خارجی که
انجام می دهد، بهره می گیرد .

مبلغ می گوید که این ادبیات به درد نمی خورد جواهرالبلاغه هم به درد نمی خورد .

۳) چرا از اساتید برجسته حوزه دعوت به عمل نمی آید تا در یک حرکت، شهادت طلبانه دروس پایه را اصلاح کنند . عده ای از
اساتید برجسته حوزوی بنشینند این کتب درسی را که زاید است اصلاح کنند . اساتید می گویند که این متون اشکال دارد . یعنی
ما بیش تر از این که درس را فرا بگیریم اشکالات کتاب را می خوانیم .

محاسن پذیرش سوم راهنمایی

مدیر محترم حوزه علمیه:

پذیرش طلبه های سوم راهنمایی یک فلسفه دارد، ما به تجریه دریافته ایم، کسانی که به مرز دیپلم می رسند و سنی از آن ها
می گذرد، (حدودا هیجده سال) هنوز سرد و گرم طلبگی را نچشیده شرایط روحی و روانی و مسایل مختلف به گونه ای است که
زمینه های ازدواج آنان فراهم می شود . و طبیعی است که آن فراغت لازم برای تحصیل باقی نمی ماند، بر خلاف افرادی که در
سنین پایین تر هستند، این ها تا قبل از آن که درگیر زندگی شوند، می توانند برنامه های درسی خود را به جایی برسانند .

ملاقات های عمومی که من با طلاب دارم بیش ترین مشکل را همان طلبه های دیپلم مبتدی دارند که ازدواج کرده اند، و می گوید
شما خودتان می گویید:

النکاح سنتی فمن رغب عن سنتی فلیس منی .

این یکی از مشکلات طلبه های دیپلم و بالاتر است که زود درگیر مسایل زندگی می شوند . و مکرر، مراجعاتی که داریم می خواهند
بعدازظهر در مدرسه نباشند برای این که شهریه، کفاف زندگی را نمی دهد، می گوید بیست هزار تومانی که به من می دهند،
نمی دانم اجاره بدهم، پول آب و برق بدهم و یا خرج روزانه، اجازه بدهید بعد از ظهر هم کاری پیدا کنم و مشغول کار شوم .

نکته دوم: کسی که به سطح دیپلم می رسد، شخصیت او شکل گرفته است . کسی که نزدیک ده، دوازده سال در مدرسه است در
دوره های دبستان، راهنمایی، و دبیرستان شخصیت او شکل گرفته است . تاثیر آموزه های حوزوی بر شخصیت های شکل گرفته
خیلی کم تر از تاثیراتی است که حوزه و آموزه های آن، بر طلبه سوم راهنمایی به بالا دارد . البته با توجه به شرایط سنی طلاب سوم
راهنمایی، نظارت و رسیدگی بیش تری را می طلبد .

مسیر نهایی تحصیلات حوزوی

سوال دوم که می فرمایید اهداف دروس حوزه مبهم است، من فکر می کنم که واقعا مبهم نیست منتهی، گاهی از اوقات مقایسه
می کنیم بین حوزه و دانشگاه و می گوییم محصل در دانشگاه اگر لیسانس خودش را گرفت کارش مهیاست، (اگر چه الآن برای
لیسانس هم خبری از اشتغال و کار نیست . آن جا هم خبری نیست).

با برنامه ریزی که الآن کرده ایم طلبه، در هر مقطعی فارغ التحصیل شود و مسوولیت ها و وظایف آن مقطع برایش تعریف شده است
.

مسوولیت هایی که متناسب با شوون روحانیت است را تعریف کرده ایم . برای سطوح مختلف تحصیلی مسوولیت هایی را تعریف
کرده ایم . البته هنوز نهادینه نشده، داریم به این سمت حرکت می کنیم که اگر طلبه سال ششم خودش را تمام کرد و نخواست
تحصیل را ادامه دهد، وظایفی که می تواند بر عهده بگیرد، مشخص باشد . درگام بعد، با نهادهای مختلفی که در نظام هستند
ارتباط برقرار خواهیم کرد و افراد را معرفی می کنیم .

تاکنون دیدگاهی که در تحصیلات حوزوی وجود داشته آن بوده است که افق دور را می دیده اند، الگو مراجع تقلید بزرگوار بوده اند .
طلبه به دنبال آن بوده که ده سال، پانزده سال، بیست سال درس بخواند و سرانجام یک استاد برجسته شود و بر کرسی
رجعیت بنشیند، که البته هدفی عالی و در خور تحسین است، اما نه نیازهای ما منحصر به مرجعیت است و نه همه استعدادهای ما
استعدادهای مرجعیتی است . نیازها گوناگون و استعدادها هم مختلف و متفاوت هستند . پس متناسب با استعدادها و متناسب با
نیازها، باید حیطه کار برای روحانیت تعریف شود، گرچه به شکل طبیعی روحانی; یا مبلغ است، یا مدرس و یا محقق، ولو
برنامه ریزی خاصی هم برایش نشده باشد، همانطور که شما می بینید عده ای اهل قلم هستند، و عده ای اهل تبلیغ و سخنوری،
عده ای دیگر مدرس اند و عده ای در نهادهای مختلف حضور دارند .

ولی کاری که در این برنامه ریزی کردیم و آینده ای که ترسیم کردیم، آینده ای روشن است .

گرچه همیشه به ما گفته اند:

اطلب العلم من المهد الی اللحد، زگهواره تا گور دانش بجوی، ولی ما می خواهیم در مقاطع تحصیلی، فارغ التحصیلی را نهادینه
کنیم تا برای طلبه ها آینده روشن باشد .

درست است که مقاطع بالاتری تا مرجعیت وجود دارد ولی فارغ التحصیلی در هر مقطع و در دوران تحصیل بگونه ای روشن تعریف
شده است .

تدوین کتب:

سوال سوم استفاده از اساتید برجسته برای تدوین کتب بود .

این کار به شایستگی در حال انجام است ولی مشکلی که در حوزه وجود دارد آن است که ما حوزویان نسبت به کتاب های درسی،
کارهای بزرگان را پیش روی خود داریم و طبعا هر کاری که انجام شود . عظمت نویسنده و کاری که انجام داده سال ها در حوزه ها
تدریس شده، مانع از پذیرش هر کار جدیدی است .

و از سویی ما نمی توانیم یک روزه کتاب درسی تدوین کنیم هزاران نگاه و نقد، راجع به این کتاب ها وجود دارد . لااقل طرف با نظر
خودش نمی سازد و کتاب را زیر سوال می برد . مگر این کتاب هایی که الآن می خوانید با نظر همه تطبیق می کند؟ آخوند یک نظر
دارد شیخ انصاری یک نظر دارد ولی بالاخره ما با این نگاه ها این کتاب ها را می خوانیم . بنانیست که این کتاب ها تامین کننده
نظرات همه باشد .(البته باید از نظر علمی در سطحی باشد که برای نوع بزرگان قابل قبول باشد) بنابراین نسبت به هر کتاب
جدیدی که نوشته می شود لازم است با انتقادات سازنده خود به مجموعه دست اندرکار کمک کنیم، کاری نکنیم که طلاب
الت بی اعتمادی به درس و بحث پیدا کنند، این انتقادات را بنویسند، به ما بدهند، ماهم با مؤلفین صحبت می کنیم تا مشکلات آن
متن حل شود .

سوال یکی از طلاب مدرسه صدوقی فاز ۵:

یکی از مشکلاتی که در نظام آموزشی است، این است که یک کتاب برای تمام افراد تدریس می شود، هم سوم راهنمایی، هم دیپلم و
هم لیسانس آن را می خواند .

مدیر محترم حوزه علمیه:

بله، این اشکال تان، اشکال واردی راجع به کتاب درسی و سطوح استعدادها است، البته جوابی که به صورت کلی می دهیم آن است
که آقایی که دیپلم است یا لیسانس و یا سوم راهنمایی نسبت به این متن بیگانه است، بنابراین برای همه یکسان است، اما در عین
حال راجع به کتاب منطقی که مثال زدید، امسال، هم طلبه ها و هم مدیران (در عین این که کتاب قوی و خوبی نوشته شده است
و انصافا جای تقدیر است و من شخصا از نویسنده این کتاب و دست اندرکاران این کتاب تقدیر کردم) می گفتند حجمش زیاد است .
از این رو بنا داریم در تابستان امسال مؤلف کتاب و اساتیدی که تدریس کرده اند بنشینند و سطح کتاب به گونه ای باشد که اگر
سوم راهنمایی آن را می خواند برایش مشکل نباشد و اگر دیپلم می خواند با سرعت بیش تری بتواند این کتاب را طی کند .

طلاب همواره بر اصلاح کتب تاکید دارند، مقام معظم رهبری هم در بیانات مختلف این امر را از حوزه خواسته اند . اما تدوین
کتاب درسی این طوری نیست که بتوان کتابی نوشت که قابل قبول همه باشد باید نقد بشود، اشکالاتش رفع بشود تا در ضمن سه
یا چهار سال یک کتاب به عنوان کتاب درسی جا بیفتد بالاخره کتاب نقد دارد می خواهیم به نقدهایش رسیدگی کنیم، نگویید این
چه کتابی است که هر روز دارند تغییر می دهند .

این مشکلات علی کل حال هست . شما هم به ما کمک کنید . کمک شما برخورد صبورانه و واقع بینانه با قضایا است .

مدیریت تدوین متون، شبانه روز کار می کنند . امسال کتاب های مختلفی که در سطح دنیا است، مثل جامعه الازهر، ام القری مکه،
جامعه المدینه و هر کتابی که در ادبیات در سراسر دنیا، یعنی مراکز آموزشی زنده دنیا بود خرید کردیم و آوردیم و در اختیار
مسوولین گروه های تدوین متون درسی قرار دادیم تا بتوانند از زنده ترین تجربیات دنیا استفاده کنند و بهترین کتاب را تدوین
کنند .

دعا کنید که به نتیجه خوبی برسیم ان شاءالله .

یکی از طلاب: طلبه ها علاوه بر رسالت دینی تحصیل رسالت اجتماعی هم دارند . کتاب های الآن حوزه ویژه هفتصد، هشصد سال
پیش است . این کتاب ها جواب گوی نیازهای طلبه گی ما نیست و باعث می شود که طلبه در فضای ذهنی همان کتاب ها بماند و
نتواند تقاضاها و درخواست های زمان خودش را بفهمد متقابلا هم، نمی تواند آن درخواست ها و نیازها را پاسخ دهد . این خلا ایجاد
شده و باید کتب درسی آن را پر کند .

علاوه بر این بسیاری از مباحث کتاب های موجود زاید است و هیچ ثمره علمی