پاورپوینت کامل دگرگونی های اجتماعی و مساله انتظار ۸۶ اسلاید در PowerPoint

توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

 پاورپوینت کامل دگرگونی های اجتماعی و مساله انتظار ۸۶ اسلاید در PowerPoint دارای ۸۶ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است

شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.

لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت کامل دگرگونی های اجتماعی و مساله انتظار ۸۶ اسلاید در PowerPoint،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

بخشی از متن پاورپوینت کامل دگرگونی های اجتماعی و مساله انتظار ۸۶ اسلاید در PowerPoint :

>

۱۲۲

دگرگونی اجتماعی از مسایلی است که همواره ذهن دانشمندان جامعه شناس و غیر جامعه شناس را به خود جلب کرده است و هر
کدام به فراخور وسع علمی خویش در این باره اظهار نظر کرده و علل و عوامل آن را با توجه به دیدگاه خود شرح و بسط داده اند.

در این پژوهش با استفاده از سخنان بزرگانی همانند استاد مطهری، (به عنوان عالمی روشن اندیش که نسبت به جایگاه مساله
واقف بوده است) به بحث و بررسی در باره این موضوع خواهیم پرداخت و نیز نظریه هایی را که در این باره مطرح شده است نقد و
ارزیابی می کنیم. در پایان نظر خود را طرح کرده و به تفصیل در باره آن سخن خواهیم گفت.

این که چه علل و عواملی باعث دگرگونی های اجتماعی است، سؤال اصلی و محوری این نوشتار را تشکیل می دهد و با توجه به
بضاعت علمی و منابع موجود به آن پاسخ داده خواهد شد.

فرضیه ای که در صدد بررسی آن هستیم این است که محتوای باطنی انسان (اندیشه، عقیده و ایدئولوژی) بویژه فطرت کمال
جویی و تجدد خواهی انسان علت اکثر دگرگونی های اجتماعی است. این فرضیه با توجه به این اصل بررسی می شود که فرد و
جامعه هر دو اصیل اند. و به تعبیری دیگر این “انسان” است که اصالت دارد، به عنوان یک موجود با شعور، آگاه، دین خواه و عقل گرا
با فطرتی که طالب کمال و تعالی است.

مفاهیم اصلی و کلیدی

انتظار

در لغت یعنی «چشم به راه داشتن. چشم داشتن. انتظار داشتن » ^(۱) و در اصطلاح ; «دیده دوختن به راه تحقق امری است که
منتظر را به حالت انتظار واداشته است و هر چه آن امر در نظر او مهم تر باشد، برای تحقق آن کوشش و جدیت بیش تری – خواه
ناخواه – خواهد کرد» . ^(۲)

تحول یا دگرگونی ; به معنای تغییر و تبدیل چیزی است به چیز دیگر.

دگرگونی و تغییر اجتماعی

«این واژه کلی و مبهم، معمولا به معنی تغییر در فرایندهای اجتماعی یا ساختار جامعه به ویژه در بحث گذر از جوامع سنتی به
جوامع صنعتی و جدید مطرح می شود. دگرگونی اجتماعی ممکن است مثبت یا منفی، پیش رو یا واپس گرا، قهری یا دستوری، کند
یا سریع، جزیی یا کلی، سطحی یا عمیق و موقت یا دائمی باشد. دگرگونی اجتماعی فرایند پیچیده ای است که عوامل متعددی
نظیر اختراع، تراوشات ناشی از فرهنگ ها یا اشاعه ویژگی ها از جوامع دیگر، افزایش یا کاهش جمعیت، تکنولوژی، شخصیت های
بزرگ، جنبش های اجتماعی، آموزش و پرورش و بی سازمانی اجتماعی و… در آن دخالت دارند. عادت، ترس از گسسته شدن رشته
تداوم، سنت گرایی، صاحبان منافع و مقاومت ایدئولوژیک نیز از عوامل عمده ایستادگی در برابر تغییرات اجتماعی است » . ^(۳)

در این نوشتار به مباحث زیر می پردازیم:

علل و عوامل دگرگونی اجتماعی; دگرگونی و مساله انتظار; شاخص های رشد جوامع اسلامی ; تعالی و انحطاط جوامع; آینده
جوامع; حکومت جهانی واحد.

علل و عوامل دگرگونی اجتماعی

دانشمندان بر این مساله که عامل اصلی تحولات و دگرگونی های اجتماعی چیست؟ اتفاق نظر ندارند و هر یک عاملی را مؤثر و
دخیل می دانند. گروهی عوامل مادی را منشا اثر دانسته، عده ای شرایط جغرافیایی و خون و نژاد را عامل تحول می دانند; برخی
فرهنگ و عقیده و ایدئولوژی و به طور کلی محتوای باطنی انسان را مهم ترین عامل می دانند و گروهی از نقش شخصیت ها و نوابغ
و قهرمانان سخن به میان آورده و آن را یگانه عامل دگرگونی می دانند.

در زیر، نظریه های گوناگون در این باره مطرح و مورد نقد و بررسی قرار می گیرد:

۱. خون و نژاد

طبق این نظریه، عامل اساسی پیش برنده تاریخ، نژادها هستند; زیرا بعضی نژادها و خون ها استعداد فرهنگ آفرینی و تمدن
گستری دارند و برخی دیگر خیر; بعضی می توانند علم و صنعت و اخلاق تولید کنند و گروهی صرفا مصرف کننده اند.

«ارسطو» برخی نژادها را مستحق برده داشتن و بعضی دیگر را مستحق برده شدن می دانست. طرفدار این نظریه «کنت گوبینو»
فیلسوف معروف فرانسوی است. این نظریه به گوبینیزم نیز مشهور است. ^(۴)

این که معتقد شویم تنها یک نژاد است که تحول و تطور تاریخ به دستش صورت می گیرد، یا این که همه انسان ها در آن دخیل اند،
مشکلی را حل نمی کند; زیرا معلوم نیست چرا زندگی انسان یا نژادی از انسان متحول و متطور است و زندگی حیوان چنین
نیست. این که یک نژاد باشد یا همه نژادها، راز تحرک تاریخ را نمی گشاید. البته شاید نتوانیم تفاوت نژادها را به طور کلی انکار
کنیم. چرا که ممکن است در عین این که همه استعداد دارند، برخی نژادها دارای استعداد بیش تری باشند. ^(۵)

۲. شرایط اقلیمی و جغرافیایی

بر اساس این نظریه، عامل سازنده تمدن و به وجود آورنده فرهنگ و تولید کننده صنعت، محیط و شرایط اقلیمی و جغرافیایی
است. در مناطق معتدل، مزاج های معتدل و مغزهای نیرومند و متفکر به وجود می آید. علاوه بر این، شرایط اقلیمی و محیط
جغرافیایی و منطقه ای بر روی نژادها تاثیر می گذارد و استعدادهای خاص ایجاد می کند و در نهایت عامل پیش برنده تاریخ
می شوند. «منتسکیو» دانشمند جامعه شناس فرانسوی طرفدار این نظریه است. ^(۶)

بنابراین موقعیت های جغرافیایی خاص در رشد عقلی و فکری و ذوقی و جسمی انسان ها مؤثرند. هم چنین تاریخ تنها در میان
انسان های برخی اقلیم ها و منطقه ها تحرک دارد; و در محیطها و منطقه های دیگر، ثابت و یک نواخت و شبیه سرگذشت حیوان
است. اما پرسش اصلی به قوت خود باقی است که مثلا چرا زنبور عسل یا سایر جانداران که در همان مناطق جغرافیای زیست
می کنند فاقد تحرک اند. در واقع عامل اصلی اختلاف میان آدمی و حیوان، که یکی ثابت می ماند و دیگری به طور دائم از مرحله ای
به مرحله دیگر انتقال می یابد، چیست؟ ^(۷)

نتیجه این که این عامل نیز آن چنان که باید، استحکام ندارد.

۳. نظریه الهی

طبق این نظریه آن چه در زمین پدید می آید، امری است آسمانی که بنا بر حکمتی بر زمین فرود آمده است. تحولات و تطورات
تاریخ را می توان جلوه گاه مشیت حکیمانه و حکمت الهی دانست. پس آن چه تاریخ را جلو می برد و دیگرگون می سازد، اراده خداوند
است و تاریخ و اجتماع پهنه بازی اراده مقدس الهی است. «بوسوئه » مورخ و اسقف معروف، طرفدار این نظریه است. ^(۸)

این نظریه سست ترین و بی پایه ترین نظریه در باب دگرگونی های اجتماعی است. زیرا مگر تنها تاریخ است که جلوه گاه مشیت الهی
است؟ نسبت مشیت الهی به همه اسباب و علل جهان مساوی است، هم چنان که زندگی متحول و متطور آدمی جلوه گاه مشیت
الهی است، زندگی ثابت و یک نواخت زنبور عسل و سایر جانداران هم جلوه گاه مشیت حکیمانه خدا است. پس سخن در این است که
مشیت الهی، زندگی انسان را با چه نظامی آفریده است و چه رازی در آن نهاده است که به طور دائم در تغییر و تغیر است، در
صورتی که زندگی حیوانات دیگر، فاقد آن راز است. ^(۹)

۴. نوابغ و قهرمانان

طبق این نظریه، تحولات و دگرگونی های تاریخ، اعم از علمی، سیاسی، اقتصادی و فنی و یا اخلاقی، به وسیله نوابغ به وجود می آید.
تفاوت آدمی با سایر جانداران در این است که جانداران از نظر استعدادهای طبیعی در یک درجه اند، برخلاف انسان ها که از نظر
استعداد تفاوت هایی دارند، نوابغ و قهرمانان، افراد استثنایی هر جامعه اند که از قدرت خارق العاده ای از نظر عقل، اراده، ذوق و
ابتکار برخوردارند و هرگاه در جامعه ای پدید آیند، آن جامعه را از نظر علمی و فنی، اخلاقی و اقتصادی و سیاسی و نظامی به جلو
می برند و به سعادت و تکامل نزدیک می کنند. از این رو اکثریت افراد بشر فاقد ابتکار، دنباله رو و مصرف کننده اند، «کارلایل »
فیلسوف معروف انگلیسی چنین نظری دارد. ^(۱۰)

این نظریه، اعم از این که درست باشد یا نادرست، به طور مستقیم به فلسفه تاریخ، یعنی به عامل محرک تاریخ مربوط می شود.
البته این که فقط نوابغ و قهرمانان قدرت خلاقیت و ابتکار داشته باشند امر بعیدی است، زیرا در تمام افراد بشر، کم و بیش
استعداد اختراع و ابداع و نوآوری وجود دارد. بنابراین همه افراد یا حداقل اکثر آن ها می توانند در خلق و تولید و اختراع سهیم
باشند. البته سهم شان نسبت به نوابغ ناچیز است. ^(۱۱)

۵. اقتصاد و عامل مادی

بر اساس این نظریه، اقتصاد تنها عامل محرک تاریخ است. تمام شؤون اجتماعی و تاریخی هر قوم و ملت، اعم از شؤون فرهنگی و
مذهبی و سیاسی و نظامی و اجتماعی، جلوه گاه شیوه تولید و روابط تولیدی آن جامعه است. تغییر و تحول در بنیاد اقتصادی
جامعه است که جامعه را از بیخ و بن زیر و رو می کند و جلو می برد. نوابغ، که در نظریه قبل سخن شان به میان آمد، جز مظاهر
نیازهای اقتصادی، سیاسی و اجتماعی جامعه نیستند و آن نیازها به نوبه خود معلول دگرگونی ابزار تولید است.

نظریه «ماتریالیسم تاریخی » بر اساس چنین اندیشه ای به وجود آمده است. ماتریالیسم تاریخی ; یعنی برداشتی اقتصادی از
«تاریخ » و برداشتی اقتصادی و تاریخی از «انسان » بدون برداشتی انسانی از اقتصادی یا تاریخ.

جان کلام این که تاریخ، طبیعت مادی دارد نه معنوی و انسانی. و تمامی دگرگونی های اجتماعی و تاریخی، زاییده عامل اقتصادی
و مادی است. این نظریه، ریشه انقلاب ها را دو قطبی شدن جامعه ها از نظر معیشت می داند و مدعی است که تمام خصلت های
مادی و معنوی انسان از جامعه گرفته می شود و در سرشت انسان آن چه را الهیون فطرت می نامند وجود ندارد. انسان و وجدانش
را، جامعه به کمک عوامل بیرونی می سازد. بر این اساس انسان همانند نواری است خالی که نسبت به آن چه در آن ضبط می شود
حالت بی تفاوتی و بی طرفی دارد و هیچ عکس العملی نسبت به آن نشان نمی دهد. ^(۱۲)

نظریه ماتریالیسم تاریخی دارای اصول و مبانی ای است که نقد و بررسی آن ها از حوصله این پژوهش خارج است و خود مقاله ای
مستقل می طلبد. ^(۱۳)

در مقابل این نظریه، نظریه ای دیگر است که عامل اقتصادی را تنها و یگانه عامل دگرگونی اجتماعی نمی داند و به اصالت روح
اعتقاد دارد. البته اسلام منکر تاثیر عامل اقتصادی در تحولات اجتماعی نیست، ولی هیچ گاه عامل ماده را بر روح مقدم نمی دارد و
معتقد است که وجود اصیل انسان را نمی توان با ماده و شؤون آن توجیه و تفسیر کرد. ^(۱۴)

۶. فطرت

آدمی دارای خصایص و ویژگی هایی است که به موجب آن ها زندگی اجتماعی اش در حال تکامل و پیشرفت است. ویژگی نخست:
حفظ و جمع تجارب و آموخته های دیگران و استفاده از آن ها است. ویژگی دوم: یادگیری از راه بیان و قلم است. ویژگی سوم: مجهز
بودن به نیروی عقل و ابتکار است. ویژگی چهارم: میل ذاتی و علاقه فطری به نوآوری است; یعنی حب ذاتی آدمی به نوآوری و
خلاقیت، محدود به هنگام ضرورت نیست، بلکه این میل در او به طور ذاتی به ودیعه نهاده شده است و جزء جدایی ناپذیر سرشت
وی محسوب می شود. این چهار ویژگی، نیرویی را در انسان به وجود می آورد که همواره آدمی را به جلو می راند. اما در حیوانات
دیگر، نه استعداد نگه داری تجربه و نقل و انتقال آن وجود دارد و نه استعداد خلق و ابتکار که خاصیت قوه عاقله است و نه میل
شدید به نوآوری وجود دارد. این است که حیوان در جا می زند و زندگی ثابت و یک نواختی دارد، اما انسان به پیش می رود و
زندگی اش به طور دائم در حرکت و تغییر و تغیر است و دگرگون می شود. ^(۱۵)

وجود چنین ویژگی ها و خصوصیت هایی است که سبب تکامل و تعالی بشر می شود، لذا شهید مطهری این نظریه را بسیار عالی
می داند و در باره آن سخنان ارزش مندی دارد. فطرت کمال جوی و افزون طلب آدمی این گونه است که هر مقدار واجد چیزی
باشد، باز می خواهد مرحله بالاتری را طی کند و افق های جدیدی را به رویش بگشاید و به وضع موجود قانع نگردد. ^(۱۶) ، نظریه
فطرت، که از آن به عنوان «محتوای باطنی انسان است » نیز می توان یاد کرد، نظریه شهید مطهری است. ^(۱۷)

دگرگونی و مساله انتظار

گفته شد که این «محتوای باطنی » و به عبارتی فطرت پاک و بی آلایش و نوگرای آدمی است که سهم مهمی در دگرگونی های
اجتماعی داشته و باعث و بانی اکثر تحولات اجتماعی و تاریخی است. البته عوامل دیگر نیز دخالت دارند; اما نه به اندازه عقیده و
باطن انسان.

مساله انتظار و ظهور منجی و مصلح بشر را نیز می توان از دیگر عوامل تحول اجتماعی و تاریخی دانست. این مساله نشات گرفته
از دین و اعتقادات مذهبی انسان است; لذا این موضوع از دیر زمان مطرح بوده و همه ادیان به ظهور منجی و مصلحی در آخر
الزمان بشارت داده و در باره آن سخن گفته اند.

انتظار در اسلام به ویژه در مذهب تشیع از جایگاه والا و عظیمی برخوردار است. شیعه بنا به روایات رسیده از پیامبر اسلام و ائمه
علیهم السلام بر این عقیده است که در مقطعی از تاریخ زندگی بشر منجی نهایی و قائد جهانی ظهور خواهد کرد و حکومت واحد
جهانی را بر اساس احکام الهی در زمین برپا خواهد ساخت. البته آیات قرآن بر این نکته تصریح دارند که آینده از آن پارسایان و
شایستگان است و آنان هستند که وارثان زمین اند.

از جمله آیه ۱۰۵ سوره انبیاء است:

«و لقد کتبنا فی الزبور من بعد الذکر، ان الارض یرثها عبادی الصالحون »

در زبور داود، از پس ذکر (تورات) نوشته ایم که سرانجام زمین را بندگان شایسته ما میراث برند و صاحب شوند.

امام باقر علیه السلام می فرماید:

این بندگان شایسته که وارثان زمین می شوند، اصحاب مهدی هستند، در آخر الزمان. ^(۱۸)

اصل انتظار، که شیعه هم (آن هم با خصوصیات و ویژگی های خاص) به آن معتقد است، از بالاترین عبادت ها شمرده شده است.
اما این که حق