پاورپوینت کامل بحثی پیرامون هدایت و ضلالت در قرآن ۷۷ اسلاید در PowerPoint

توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

 پاورپوینت کامل بحثی پیرامون هدایت و ضلالت در قرآن ۷۷ اسلاید در PowerPoint دارای ۷۷ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است

شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.

لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت کامل بحثی پیرامون هدایت و ضلالت در قرآن ۷۷ اسلاید در PowerPoint،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

---

بخشی از متن پاورپوینت کامل بحثی پیرامون هدایت و ضلالت در قرآن ۷۷ اسلاید در PowerPoint :

>

اشاره

آیاتی در قرآن کریم است که که اشاره می کند خداوند هر که را بخواهد هدایت یا گمراه می کند. بعضی با اشاره به این آیات نتیجه می گیرند که هدایت یا ضلالت یک امر جبری است و انسان نقشی در آن ندارد.

مشکل این افراد در این است که اولاً آیات قرآن را کامل مطالعه نمی کنند. زیرا در این آیات نشانه هایی وجود دارد که این شبهه را برطرف می کند و دوم این که آیات قرآن را باید در کنار هم بررسی کرد، زیرا قرآن کتاب هدایت است و خداوند مطالب را در کنار هم تبیین فرموده است.

به همین بهانه در صفحات بعد این آیات را مطرح کرده و با استفاده از تفاسیر توضیح کوتاهی پیرامون آن آورده ایم.

سرچشمه هدایت و ضلالت

«إِنَّ اللَّهَ لَا یسْتَحْی أَن یضْرِبَ مَثَلًا مَّا بَعُوضَهً فَمَا فَوْقَهَا فَأَمَّا الَّذِینَ ءَامَنُواْ فَیعْلَمُونَ أَنَّهُ الْحَقُّ مِن رَّبِّهِمْ وَ أَمَّا الَّذِینَ کفَرُواْ فَیقُولُونَ مَا ذَا أَرَادَ اللَّهُ بِهَاذَا مَثَلًا یضِلُّ بِهِ کثِیرًا وَ یهْدِی بِهِ کثِیرًا وَ مَا یضِلُّ بِهِ إِلَّا الْفَاسِقِینَ خداوند از این که (به موجودات ظاهراً کوچکی مانند) پشه، و حتی کمتر از آن، مثال بزند شرم نمی کند. (در این میان) آنان که ایمان آورده اند، می دانند که آن، حقیقتی است از طرف پروردگارشان و اما آن ها که راه کفر را پیموده اند، (این موضوع را بهانه کرده) می گویند: «منظور خداوند از این مثل چه بوده است؟!» (آری،) خدا جمع زیادی را با آن گمراه، و گروه بسیاری را هدایت می کند ولی تنها فاسقان را با آن گمراه می سازد!» (بقره، ۲۶)

ظاهر تعبیر آیه فوق، ممکن است این توهم را به وجود آورد که هدایت و گمراهی جنبه اجباری دارد و تنها منوط به خواست خداست، در حالی که آخرین جمله این آیه حقیقت را آشکار کرده و سرچشمه هدایت و ضلالت را اعمال خود انسان می شمارد.

توضیح این که: همیشه اعمال و کردار انسان، نتائج و ثمرات و بازتاب خاصی دارد، از جمله این که اگر عمل نیک باشد، نتیجه آن، روشن بینی و توفیق و هدایت بیشتر به سوی خدا و انجام اعمال بهتر است.

شاهد این سخن آیه ۲۹ سوره انفال است که می فرماید: «یا أَیهَا الَّذِینَ آمَنُوا إِنْ تَتَّقُوا اللَّهَ یجْعَلْ لَکمْ فُرْقاناً اگر پرهیزگاری پیشه کنید خداوند حس تشخیص حق از باطل را در شما زنده می کند و به شما روشن بینی عطا می فرماید.»

و اگر دنبال زشتی ها برود، تاریکی و تیرگی قلبش افزون می گردد، و به سوی گناه بیشتری سوق داده می شود و گاه تا سر حد انکار خداوند می رسند، شاهد این گفته، آیه ۱۰ سوره روم می باشد که می فرماید:

«ثُمَّ کانَ عاقِبَهَ الَّذِینَ أَساؤُا السُّوای أَنْ کذَّبُوا بِآیاتِ اللَّهِ وَ کانُوا بِها یسْتَهْزِؤُنَ: عاقبت افرادی که اعمال بد انجام می دهند به این جا منتهی شد که آیات خدا را تکذیب کردند و مورد استهزاء قرار دادند.»

و در آیه دیگر می خوانیم: «فَلَمَّا زاغُوا أَزاغَ اللَّهُ قُلُوبَهُمْ هنگامی که از حق برگشتند خداوند دل های آن ها را برگردانید.»(صف، ۵)

در آیه مورد بحث نیز شاهد این گفته آمده است آن جا که می فرماید: «وَ ما یضِلُّ بِهِ إِلَّا الْفاسِقِینَ خداوند گمراه نمی کند جز افراد فاسق و بد کردار را.»

بنابراین انتخاب راه خوب یا بد از اول در اختیار خود ماست، این حقیقت را وجدان هر انسانی قبول دارد، سپس باید در انتظار نتیجه های قهری آن باشیم.

کوتاه سخن این که: هدایت و ضلالت در قرآن به معنی اجبار بر انتخاب راه درست یا غلط نیست، بلکه به شهادت آیات متعددی از خود قرآن”هدایت” به معنی فراهم آوردن وسائل سعادت و «اضلال» به معنی از بین بردن زمینه های مساعد است، بدون این که جنبه اجباری به خود بگیرد.

و این فراهم ساختن اسباب (که نام آن را توفیق می گذاریم) یا بر هم زدن اسباب (که نام آن را سلب توفیق می گذاریم) نتیجه اعمال خود انسان ها است که این امور را در پی دارد، پس اگر خدا به کسانی توفیق هدایت می دهد و یا از کسانی توفیق را سلب می کند نتیجه مستقیم اعمال خود آن ها است.

این حقیقت را در ضمن یک مثال ساده می توان مشخص ساخت هنگامی که انسان از کنار یک پرتگاه یا یک رودخانه خطرناک می گذرد هر چه خود را به آن نزدیک تر سازد جای پای او لغزنده تر و احتمال سقوطش بیشتر و احتمال نجات کمتر می شود و هر قدر خود را از آن دور می سازد جای پای او محکم تر و مطمئن تر می گردد و احتمال سقوطش کمتر می شود، این یکی هدایت و آن دیگری ضلالت نام دارد.

از مجموع این سخن پاسخ گفته کسانی که به آیات هدایت و ضلالت خرده گرفته اند به خوبی روشن می شود.

(تفسیر نمونه، ج ۱، ص۱۵۱)

ضلالت و کوری، مجازات زشت کاری

آیه (۲۶ بقره) شهادت می دهد بر این که یک مرحله از ضلالت و کوری دنبال کارهای زشت انسان بعنوان مجازات در انسان گنه کار پیدا میشود، و این غیر آن ضلالت و کوری اولی است که گنه کار را بگناه وا داشت، چون در آیه مورد بحث می فرماید: (وَ ما یضِلُّ بِهِ إِلَّا الْفاسِقِینَ، خدا با این مثل گمراه نمی کند مگر فاسقان را) اضلال را اثر و دنباله فسق معرفی کرده، نه جلوتر از فسق، معلوم می شود این مرحله از ضلالت غیر از آن مرحله ایست که قبل از فسق بوده، و فاسق را به فسق کشانیده (دقت بفرمائید).

(ترجمه المیزان، ج ۱، ص۱۴۱)

مگر می شود خداوند مردم را گمراه کند!؟

راستی مگر می شود خداوند مردم را به ایمان تکلیف کند، ولی خودش آنان را گمراه کند!؟ و مگر می شود این همه پیامبر و کتب آسمانی نازل کند، ولی خودش مردم را گمراه کند!؟ مگر می شود از ابلیس به خاطر گمراه کردن انتقاد کند، ولی خودش دیگران را گمراه نماید!؟

گرچه در این آیه، هدایت و گمراهی به طور کلّی به خداوند نسبت داده شده است، ولی آیات دیگر، مسئله را باز نموده و می فرماید:

«یهْدِی إِلَیهِ مَنْ أَنابَ خداوند کسانی را هدایت می کند که به سوی او بروند» (رعد، ۲۷)

و «یهْدِی بِهِ اللَّهُ مَنِ اتَّبَعَ رِضْوانَهُ خداوند کسانی را هدایت می کند که به دنبال کسب رضای او باشند» (مائده، ۱۶)

و «الَّذِینَ جاهَدُوا فِینا لَنَهْدِینَّهُمْ سُبُلَنا آنان که در راه او جهاد کنند» (عنکبوت، ۶۹)

و بر عکس، کسانی که با اختیار خود در راه کج حرکت کنند، خداوند آنان را به حال خود رها می کند. مراد از گمراه کردن خدا نیز همین معناست. چنان که درباره کافران، ظالمان، فاسقان و مسرفان جمله «لا یهْدِی» به کار رفته است.

(تفسیر نور، ج ۱، ص: ۷۹)

هدایت می کند هر که را که به سوی او بازگشت نماید

«وَ یقُولُ الَّذینَ کفَرُوا لَوْ لا أُنْزِلَ عَلَیهِ آیهٌ مِنْ رَبِّهِ قُلْ إِنَّ اللَّهَ یضِلُّ مَنْ یشاءُ وَ یهْدی إِلَیهِ مَنْ أَنابَ کسانی که کافر شدند می گویند: “چرا آیه (و معجزه) ای از پروردگارش بر او نازل نشده است؟!” بگو: “خداوند هر کس را بخواهد گمراه، و هر کس را که بازگردد، به سوی خودش هدایت می کند!” (کمبودی در معجزه ها نیست لجاجت آن ها مانع است!)» (رعد، ۲۷)

خداوند در پاسخ شان به پیغمبر خود دستور می دهد که به ایشان بگوید:

«إِنَّ اللَّهَ یضِلُّ مَنْ یشاءُ وَ یهْدِی إِلَیهِ مَنْ أَنابَ»، و می فهماند که مسأله هدایت مربوط و مستند به آیه نیست تا اگر نازل شود هدایت شوند و اگر نازل نشود گمراه گردند، بلکه مسأله هدایت و ضلالت مستند به خدای سبحان است، اوست که هر که را بخواهد هدایت و هر که را بخواهد گمراه می کند.

و چون زمینه طوری بود که ممکن بود از این جواب توهم کنند که مساله هدایت و ضلالت دائر مدار مشیتی گزاف و نامنظم است، لذا برای این که چنین توهمی پیش نیاید نفرمود:

«یهدی الیه من یشاء هدایت می کند به سوی خود کسی را که بخواهد» بلکه فرمود: «یهْدِی إِلَیهِ مَنْ أَنابَ هدایت می کند به سوی خود هر که را که به سوی او بازگشت نماید.» و روشن ساخت که استناد قضیه به مشیت پروردگار خود بر اساس سنتی است که دائماً جریان داشته، و بر طبق نظام متقنی است که هرگز خلل نمی پذیرد. آری، خدای تعالی هدایت کسی را می خواهد که خود او به سوی خدا بازگشت بکند، و مشیتش بر ضلالت کسی تعلق می گیرد که از خدای روی گردان باشد و به سوی او بازگشت نکند.

پس کسی که متصف به صفت انابه و رجوع به حق باشد و افکار و عقایدش مغلول به غل های اهواء نباشد، خداوند او را با این دعوت حقه (قرآن) هدایت می فرماید، و کسی که افکار و عقایدش آزاد از قید اهواء نباشد گمراه می شود هر چند آیات مستقیم و روشن باشد، و از آیات منتفع نمی گردد هر چند که معجزه هم باشد، آری: «وَ ما تُغْنِی الْآیاتُ وَ النُّذُرُ عَنْ قَوْمٍ لا یؤْمِنُونَ این آیات و انذارها به حال کسانی که (به خاطر لجاجت) ایمان نمی آورند مفید نخواهد بود.» (یونس، ۱۰۱)

از همین جا به دست می آید که جمل «إِنَّ اللَّهَ یضِلُّ مَنْ یشاءُ» در تقدیر «ان اللَّه یضل بمشیته من لم ینب الیه و یهدی الیه بمشیته من اناب الیه» است، یعنی خداوند به مشیتش گمراه می کند کسی را که به سوی او رجوع نکند، و به مشیتش هدایت می کند کسی را که به سوی او بازگشت نماید.

(ترجمه المیزان، ج ۱۱، ص: ۴۸۲)

هدایت الهی دوگونه است: ابتدایی و تکمیلی

هدایت ابتدایی در رابطه با همه مردم است، «إِنَّا هَدَیناهُ السَّبِیلَ» (انسان، ۳) امّا هدایت تکمیلی نسبت به کسانی است که هدایت عمومی اول را پذیرفته باشند. مثل معلمی که در روزهای اوّل درس، مطالب خود را یکسان و یک نواخت به همشاگردان عرضه می کند، امّا بعد از مدّتی برای محصلین کوشا، جدی و پرکار خود، لطف بیشتری مبذول می دارد. «وَ الَّذِینَ اهْتَدَوْا زادَهُمْ هُدی» (محمّد، ۱۷)

امّا به راستی برای افرادی که قرآن دربارآن ها می فرماید:

«وَ ما تَأْتِیهِمْ مِنْ آیهٍ مِنْ آیاتِ رَبِّهِمْ إِلَّا کانُوا عَنْها مُعْرِضِینَ هیچ آیه ای از آیات الهی برایشان نازل نشد، مگر آن که از آن اعراض کردند.» (انعام ۴)

«وَ لَوْ نَزَّلْنا عَلَیک کتاباً فِی قِرْطاسٍ فَلَمَسُوهُ بِأَیدِیهِمْ لَقالَ الَّذِینَ کفَرُوا إِنْ هذا إِلَّا سِحْرٌ مُبِینٌ اگر ما کتاب را از آسمان در کاغذی فرو فرستیم و آن ها با دست خودشان آن را لمس کنند، باز هم می گویند سحر است.» (انعام، ۷)

«وَ إِنْ یرَوْا کلَّ آیهٍ لا یؤْمِنُوا بِها اگر هر معجزه ای ببینند، ایمان نخواهند آورد.» (انعام، ۲۵)

آیا جز برداشتن دست عنایت و زدن مهر ضلالت بر دل هایشان، چاره ای دیگر می باشد؟!

هدایت و ضلالت ضابطه مند است

در هر حال، خداوند، حکیم و عادل است و تمام کارها و خواست او از: «یهْدِی مَنْ یشاءُ»[۱]، «یضِلُّ مَنْ یشاءُ»[۲]، «یرْزُقُ مَنْ یشاءُ»[۳]، «فَیغْفِرُ لِمَنْ یشاءُ»[۴]، «یعَذِّبُ مَنْ یشاءُ»[۵]، «یخْلُقُ ما یشاءُ»[۶] همه بر اساس عدل و حکمت و لطف و عنایت تفسیر می گردد.

یعنی اگر فرمود: «یهْدِی مَنْ یشاءُ»، چنین نیست که بدون هیچ ضابطه و معیاری، هدایت را برای کسی خواسته باشد، بلکه چنانچه از آیات دیگر برمی آید، یک جا ایمان را شرط هدایت می شمارد و می فرماید: «وَ مَنْ یؤْمِنْ بِاللَّهِ یهْدِ قَلْبَهُ» (تغابن، ۱۱۹) و در جای دیگر، کسب رضایت و خشنودی حقّ را با پیمودن راه سلامت زمینه هدایت معرّفی می فرماید: «یهْدِی بِهِ اللَّهُ مَنِ اتَّبَعَ رِضْوانَهُ سُبُلَ السَّلامِ» (مائده، ۱۶) و یا اگر فرمود: «یضِلُّ مَنْ یشاءُ»، در آیه دیگر، اسراف و تردید و شک را عامل این اضلال می داند. «یضِلُّ اللَّهُ مَنْ هُوَ مُسْرِفٌ مُرْتابٌ» (غافر، ۳۴)

به هر صورت اگر دهانه ظرفی به طرف آسمان باشد، باران در او وارد می شود، امّا اگر به طرف زمین قرار بگیرد، از نزولات آسمانی بهره ای نخواهد برد و این چنین است انسانی که دهانه روحش به جانب مادیات باشد، بدیهی است که از باران معنویت الهی بی نصیب خواهد بود.

«اسْتَحَبُّوا الْحَیاهَ الدُّنْیا عَلَی الْآخِرَهِ وَ أَنَّ اللَّهَ لا یهْدِی الْقَوْمَ الْکافِرِینَ آن (قهر الهی) به خاطر آن است که آنان زندگی دنیا را بر آخرت برگزیدند، و قطعاً خداوند گروه کافران را هدایت نمی کند.» (نحل، ۱۰۷)

(تفسیر نور،