پاورپوینت کامل کنکاشی پیرامون، اراده الهی ۷۱ اسلاید در PowerPoint

توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

 پاورپوینت کامل کنکاشی پیرامون، اراده الهی ۷۱ اسلاید در PowerPoint دارای ۷۱ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است

شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.

لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت کامل کنکاشی پیرامون، اراده الهی ۷۱ اسلاید در PowerPoint،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

بخشی از متن پاورپوینت کامل کنکاشی پیرامون، اراده الهی ۷۱ اسلاید در PowerPoint :

>

مقدمه

یکی از دلایل عدم موفقیت انسان در کارها، سرمستی و مغرور شدن به داشته ها و دانسته های خود است. این که انسان علاج تمام مشکلات و رسیدن به موفقیت و پیشرفت را مرهون علم و دانش، تجربه و تلاش، شانس و توانایی خود بداند و منشأ نیروبخش خود را فراموش نماید.

هنگامی که انسان به قدرت زور و بازو، فکر و خرد و داشته های خود مغرور و سرمست شده، مشیت و خواست الهی را در نظر نگیرد و تصور کند خود به تنهایی و بدون نیاز به خداوند، از عهده ی انجام کارها و برطرف کردن مشکلاتش بر می آید، خداوند نیز با قرار دادن برخی موانع او را متوجه اشتباه خود می نماید و او با گره های غیر قابل پیش بینی در کارها مواجه می شود تا به خود آید و بداند که هیچ چیزی از دایره ی خواست و مشیت الهی خارج نیست و به قول قدیمی ها: تا خدا نخواهد، برگ خشکیده ی درخت هم بر زمین نخواهد افتاد. در این نوشتار ضمن بررسی حقیقت و معنا و مفهوم مشیت الهی، به بررسی چرایی لزوم گفتن ان شاء الله در کارها و وعده های کوچک و بزرگ زندگی می پردازیم.

معنای مشیت

مشیت، از ماده ی «شیء»، مصدر «شاء، یشاء» است که در لغت به معنای خواستن[۱] است و مشیت الهی بر چیزی، مقدر کردن آن چیز است، لذا گفته می شود: «مشیه الله، عبارت است از تجلی ذات و عنایت سابق پروردگار بر ایجاد معدوم و یا اعلام موجود، و اراده عبارت است از تجلی خداوند برای ایجاد معدوم.»[۲] یعنی مشیت عبارت است از آن خواست قلبی و درونی که پیش از اراده تحقق پیدا می کند.

به عبارت ساده، مشیت یعنی: آن چه خدا بخواهد، همان می شود؛ زیرا در نگرش توحیدی، همه چیز به خداوند هستی بر می گردد و هیچ چیز از دایره ی مشیت و اراده الهی و قدرت و حکومت او بیرون نیست و مشیت الهی مافوق همه ی مشیت ها است و تا او چیزی را اراده نکند واقع نمی شود.

این نوع نگرش و تفکر، یعنی همان اعتقاد به توحید افعالی که به انسان می فهماند مشیت و اراده و اختیار او به گونه ای نیست که بیرون از اراده و مشیت الهی باشد. از این رو اگر بخواهد کار و عملی را انجام دهد، باید با تکیه و تاکید بر مشیت و اراده الهی و در آن چارچوب باشد.

مشیت در قرآن و روایات

در قرآن کریم در مورد خداوند واژه‎های: « مشیت، اراده و مرید» به کار نرفته است، ولی در آیات فراوان، واژه‎های: « شاءالله، یشاءالله، ارادالله، أردنا، یریدالله و نرید » به کار رفته است. با توجه به این افعال، صفت مشیت و اراده، و اسم شائی و مرید انتزاع گردیده و به عنوان صفات و اسماء الهی به کار رفته‎اند.[۳]

به عنوان مثال می فرماید:

«إِذا أَرادَ اللَّهُ بِقَوْمٍ سُوْءاً فَلا مَرَدَّ لَهُ وَ ما لَهُمْ مِنْ دُونِهِ مِنْ والٍ ـ هنگامی که خدا اراده سویی به قومی (به خاطر اعمالشان) کند، هیچ چیز مانع آن نخواهد شد و جز خدا، سرپرستی نخواهند داشت.»[۴]

«وَ نُریدُ أَنْ نَمُنَّ عَلَی الَّذینَ اسْتُضْعِفُوا فِی الْأَرْضِ وَ نَجْعَلَهُمْ أَئِمَّهً وَ نَجْعَلَهُمُ الْوارِثینَ ـ ما می خواهیم بر مستضعفان زمین منّت نهیم و آنان را پیشوایان و وارثان روی زمین قرار دهیم!»[۵]

یا درباره منافقان می فرماید: «وَ لَوْ شاءَ اللَّهُ لَذَهَبَ بِسَمْعِهِمْ وَ أَبْصارِهِمْ إِنَّ اللَّهَ عَلی کلِّ شَی ءٍ قَدیرٌ ـ و اگر خدا بخواهد، گوش و چشم آن ها را از بین می برد چرا که خداوند بر هر چیز تواناست.»[۶]

در روایات نیز به این موضوع پرداخته شده است و معصومین علیهم السلام به مناسبت های مختلف از آن سخن گفته اند.

علی بن ابراهیم هاشمی می گوید: از موسی بن جعفر علیه السّلام شنیدم که فرمود: «چیزی نباشد جز آن چه خدا آن را بخواهد و اراده کند و اندازه گیری نماید و حکم کند.»

عرض کردم، معنای خواست و مشیت خداوند چیست؟ حضرت فرمود: «آغاز هر کاری را مشیت گویند. [یعنی هر کاری اول مورد تعلق مشیت خداوند واقع می شود. بعد مراحل بعدی نظیر قضا و قدر پدید می آید].[۷]

از امام رضا علیه السلام روایت شده که فرمود: «المشیه و الاراده من صفات الأفعال؛ مشیت و اراده از صفات افعال است.»[۸]

امام رضا علیه السلام در مناظره‎ای که با عمران صابی داشته‎اند، فرموده‎اند: «و اعلم أن الإبداع و المشیه و الإراده معناها واحد و أسماؤها ثلاثه ـ بدان ابداع و مشیت و اراده مفاهیم سه گانه‎ای‎اند که یک معنا بیش ندارند.»[۹]

در مناظره طولانی که میان امام رضا علیه السلام و سلیمان مروزی متکلم معتزلی معروف خراسان در مجلس مأمون انجام شده، یکی از مسائل مورد بحث آنان این بوده است که آیا اراده خداوند از صفات ذات است یا از صفات فعل، و آیا اراده همان علم است یا صفت دیگر. سلیمان اراده را از صفات ذاتی دانسته و آن را به علم تفسیر کرده است (چنان که رأی معتزله این بوده است) و امام رضا علیه السلام آن را صفت فعل و حادث دانسته است.»[۱۰]

بکیر بن اعین از امام صادق علیه السلام پرسید: «آیا علم و مشیت خداوند مختلف‎اند یا همگون؟» امام علیه السلام فرمود: «علم غیر از اراده است، به گواه این که ما می‎گوییم: فلان کار را انجام خواهم داد اگر خدا بخواهد، ولی نمی‎گوییم فلان کار را انجام خواهم داد اگر خدا بداند. پس این که می‎گوییم ان شاء الله، دلیل بر این است که پیش از این نخواسته است. پس هرگاه مشیت او به تحقق چیزی تعلق گیرد، همان گونه که او خواسته است، تحقق خواهد یافت. و علم خداوند بر مشیت او سابق است».[۱۱]

اقسام مشیت الهی

۱. مشیت تکوینی

«مشیت تکوینی عبارت است از مقام ایجاد اشیاء، که مخصوص خداوند بوده و بر اساس علم و حکمت و مصلحت خود آن ها را ایجاد می نماید و از آن جا که این مقام عین حق است و از قدرت لایزال الهی سرچشمه می گیرد، تخلف از آن امکان پذیر نمی باشد و بندگان در این حوزه حق اختیار ندارند.»[۱۲] «تُولِجُ اللَّیلَ فِی النَّهارِ وَ تُولِجُ النَّهارَ فِی اللَّیلِ وَ تُخْرِجُ الْحَی مِنَ الْمَیتِ وَ تُخْرِجُ الْمَیتَ مِنَ الْحَی وَ تَرْزُقُ مَنْ تَشاءُ بِغَیرِ حِسابٍ ـ شب را در روز داخل می کنی، و روز را در شب و زنده را از مرده بیرون می آوری، و مرده را زنده و به هر کس بخواهی، بدون حساب، روزی می بخشی».[۱۳] این آیه چند نمونه از مصادیق امور تکوینی را ذکر نموده که در ارتباط با تکوین و تقدیر خداوند بوده و از محدوده ی اراده ی مخلوقات خارج است.[۱۴]

۲. مشیت تشریعی

مشیت تشریعی این است که خداوند با ارسال رسولان، بندگان را از آن چه به مصلحت و یا ضرر آن هاست، آگاه می نماید تا با اختیار خود و بدون هیچ گونه اجبار، اعمال را انجام داده یا ترک کنند؛ قرآن اشاره به این مشیت می فرماید:[۱۵]

«إِنَّا هَدَیناهُ السَّبیلَ إِمَّا شاکراً وَ إِمَّا کفُوراً ـ ما راه را به او نشان دادیم، خواه شاکر باشد (و پذیرا گردد) یا ناسپاس!»[۱۶]

باید توجه داشت که جریان اراده الهی در همه ی هستی به این معنا نیست که بی واسطه کارها را انجام می دهد؛ چنان که امام صادق علیه السلام فرموده اند: «أَبَی اللَّهُ أَنْ یجْری الْاشیاءَ إِلاَّ بِالاَسْبابِ ـ خداوند ابا و امتناع دارد که کارها را بی اسباب و ابزار انجام دهد.»[۱۷]

به عنوان مثال میوه را با درخت، فرزند را با والدین، باران را با ابر و… ایجاد می کند. نکته اساسی این جاست که این واسطه ها، و به تعبیری مظاهر فعل و فیض الهی، از خود هیچ استقلال و اختیاری ندارند و همه کاره اراده خداست؛ خواه به آن تصریح شود، همچون برخی معجزات حضرت عیسی علیه السلام که می فرماید: «أَنی أَخْلُقُ لَکم مِّنَ الطِّینِ کهَیهِ الطَّیرْ فَأَنفُخُ فِیهِ فَیکونُ طَیرْا بِإِذْنِ اللَّهِ وَ أُبْرِئُ الْأَکمَهَ وَ الْأَبْرَصَ وَ أُحْی الْمَوْتی بِإِذْنِ اللَّهِ ـ من نشانه ای از طرف پروردگار شما، برایتان آورده ام من از گِل، چیزی به شکل پرنده می سازم سپس در آن می دمم و به فرمان خدا، پرنده ای می گردد. و به اذن خدا، کورِ مادرزاد و مبتلایان به برص [پیسی ] را بهبودی می بخشم و مردگان را به اذن خدا زنده می کنم»[۱۸] و خواه تصریح نشود، مثل کارهای سایر اولیاء الله و یا اسباب مادّی و عادّی.

مشیت و آزادی انسان

در قرآن، آیات فراوانی دالّ بر تسلط کامل خداوند بر تمام امورات هستی است[۱۹] که همه ی اتفاقات عالم را بر اساس مشیت الهی معرفی نموده و انسان را فاقد هیچ گونه اختیاری نشان می دهند:«قُلِ اللَّهُمَّ مالِک الْمُلْک تُؤْتِی الْمُلْک مَنْ تَشاءُ وَ تَنْزِعُ الْمُلْک مِمَّنْ تَشاءُ وَ تُعِزُّ مَنْ تَشاءُ وَ تُذِلُّ مَنْ تَشاءُ بِیدِک الْخَیرُ إِنَّک عَلی کلِّ شَی ءٍ قَدیر ـ بگو: بار خدایا، تویی دارنده مُلک. به هر که بخواهی مُلک می دهی و از هر که بخواهی مُلک می ستانی. هر کس را که بخواهی عزت می دهی و هر کس را که بخواهی ذلت می دهی؛ همه ی نیکی ها به دست توست و تو بر هر کاری توانایی.»[۲۰]

اما در کنار این آیات، آیاتی نیز هستند که انسان را صاحب اختیار معرفی کرده و او را عامل تغییر در سرنوشت خود می دانند و به همین دلیل برای انسان مسئولیت هایی معین شده و ثواب و عقاب بر آن ها مترتب شده است: «وَ قُلِ الْحَقُّ مِنْ رَبِّکمْ فَمَنْ شاءَ فَلْیؤْمِنْ وَ مَنْ شاءَ فَلْیکفُرْ إِنَّا أَعْتَدْنا لِلظَّالِمینَ ناراً أَحاطَ بِهِمْ سُرادِقُها ـ بگو: این سخن حق از جانب پروردگار شماست. هر که بخواهد ایمان بیاورد و هر که بخواهد کافر شود. ما برای کافران آتشی که لهیب آن همه را در بر می گیرد، آماده کرده ایم.»[۲۱]

از این آیات معلوم می گردد که اختیار انسان، اختیار مطلق و در عرض مشیت خدا نیست؛ چرا که اگر بپذیریم، انسان مختار محض است، باید به این نکته ملتزم شویم که موجودی یافت شده که از دایره ی حکومت و قدرت خداوند خارج است و این شرک بوده و با توحید افعالی خداوند در تعارض است.[۲۲] و از سوی دیگر اگر بپذیریم انسان مجبور محض است، در این صورت نتیجه ای جز لغویت تکلیف و جزا نخواهد داشت و این عقیده با حق انتخاب در انسان ها که امری بدیهی است، منافات دارد؛ از این رو حق این است که نظام آفرینش بر اساس امر بین الامرین تدوین شده؛ یعنی قدرت، عقل، شعور، آزادی در انتخاب و اراده ی ما از اوست و در طول اراده و مشیت الهی بوده و معلول آن است؛ زیرا خداوند تمام مقدمات و لوازم اراده و إعمال آن را در اختیار ما قرار داده و این ما هستیم که تصمیم نهایی را در انجام یا ترک امور إتخاذ می کنیم. پس از آن جهت که افعال ما لازمه ی مقدماتی بوده که خدای رحمان به ما عنایت کرده، هم می توان این لوازم را به او نسبت داد و هم به کسی که افعال را انجام داده است. بنابراین نه تنها بین این دو دسته از آیات هیچ گونه تقابل و تعارضی نیست، بلکه بین آن ها همگونی خاصی وجود دارد.[۲۳]

بنابراین اختیار انسان، در طول مشیت خداوند است؛ یعنی خداوند خواسته که انسان توان خواستن و انتخاب داشته باشد. از همین رو، اگر کسی علل و عوامل کاری را به طورکامل فراهم و بر آن اقدام نماید، آن واقعه اتفاق خواهد افتاد؛ به عنوان مثال اگر آتش، بنزین و اکسیژن را در کنار هم قرار دهیم، قطعاً انفجار رخ خواهد داد. این، همان نظام متقن و تخلف ناپذیر هستی است. حال زمانی که اسباب و علل کاری فراهم شود و آن کار صورت پذیرد، آیا بدون م