پاورپوینت کامل چگونگی بیعت با امام علی(ع ) ۱۰۵ اسلاید در PowerPoint

توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

 پاورپوینت کامل چگونگی بیعت با امام علی(ع ) ۱۰۵ اسلاید در PowerPoint دارای ۱۰۵ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است

شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.

لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت کامل چگونگی بیعت با امام علی(ع ) ۱۰۵ اسلاید در PowerPoint،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

بخشی از متن پاورپوینت کامل چگونگی بیعت با امام علی(ع ) ۱۰۵ اسلاید در PowerPoint :

>

پس از قتل عثمان، اصلی­ترین عامل رسیدن امام علی(ع) به قدرت، بیعت مردم با ایشان بود که همواره یکی از موضوعات مهم قابل بحث در تاریخ صدر اسلام می­باشد. نوشتار حاضر، به بررسی تطبیقی و مختصر از چگونگی بیعت با حضرت، براساس کتاب ارزش­مند نهج­البلاغه و منابع مهم تاریخ اسلام که در فاصله قرن سوم تا دهم هجری تألیف یافته­اند، پرداخته است تا در این خصوص، برخی از ابهام­های موجود را رفع کند و به سؤالات مرتبط با آن پاسخ دهد.

مقدمه

در پاسخ به این سؤال که «علی (ع) چگونه به خلافت رسید؟» توجه به حوادث سیاسی قبل از این واقعه ضروری است. با مطالعه سیره پیامبر (ص) در می یابیم که تلاش پیامبر(ص)، فقط معطوف به تبلیغ دین نبود، بلکه آن حضرت درصدد بود تا حکومتی اسلامی برای تحقق برنامه های خویش تشکیل دهد. در این راستا انعقاد پیمان صلح حدیبیه با کفار قریش؛ اجابت درخواست اهل یثرب؛ بستن پیمان های عقبه اول و دوم؛ مهاجرت به یثرب و پی ریزی نظام سیاسی اسلام با بستن پیمان میان مردم آن شهر؛ جنگ های آن حضرت با مشرکان و ارسال نامه به پادشاهان کشورهای مختلف، چون هرقل و کسرا، همه بیانگر نگاه سیاسی پیامبر می باشد. با رحلت ایشان، ابوبکر در پی واقعه سقیفه به حکومت رسید. وی اندکی قبل از مرگش عمر را به جانشینی برگزید. عمر نیز بعد از ضربت خوردن به دست فیروز، شورایی مرکب از شش نفر را برای انتخاب خلیفه برگزید که حاصل آن به قدرت رسیدن عثمان بود.

بدین گونه، علی (ع)، بعد از رحلت پیامبر، به مدت ۲۵ سال از رسیدن به حکومت جامعه اسلامی دور ماند و تنها بعد از شورشی که بر ضد عثمان رخ داد و به قتل او منجر شد، به سبب گرایش و بیعت مردمی به خلافت رسید. بررسی چگونگی بیعت با علی (ع) براساس برخی منابع مهم تاریخ اسلام

به طور کلی، دو دیدگاه درباره نحوه به حکومت رسیدن امام علی (ع) وجود دارد: ۱ـ بعد از قتل عثمان مردم، اعم از مهاجر و انصار، چون علی (ع) را شایسته ترین فرد برای خلافت می دانستند، به سراغ حضرت رفته و ایشان را به خلافت برگزیدند؛ ۲ـ اجبار شورشیان و تأکید آنان بر تعیین خلیفه ای برای سرپرستی جامعه، عامل اصلی در به قدرت رسیدن امام علی (ع) بوده است.

درباره بیعت طلحه و زبیر هم دو نظریه وجود دارد: ۱ـ با رضایت بیعت کردند؛ ۲ـ به اجبار بیعت کردند.

[در این جا، دیدگاه های شماری از تاریخ نگاران مشهور را در این خصوص بررسی می کنیم:] منقری (د: ۲۱۲ه)

از دیدگاه منقری، علی(ع) در حالی که از پذیرش قدرت اکراه داشت، با اصرار مردم که ایشان را شایسته این مقام می دانستند و برای جلوگیری از تفرقه، خلافت را پذیرفت. او به متمردان از بیعت و فشار شورشیان اشاره­ای نکرده است؛ فقط ذکر می کند که طلحه و زبیر مدتی بعد، نقض بیعت کردند و معاویه هم گویا اصلاً بیعت نکرد. منقری به ذکر بیعت مردم با علی(ع) می پردازد و از قول آن حضرت در پاسخ به شرحبیل بن سمط کندی می نویسد: «مردم به سوی من سرازیر شدند، در حالی که من خود را از این غوغا برکنار ساخته بودم. گفتند: دست بیعت بگشای و من امتناع کردم، باز گفتند: مهیای بیعت شو که جز تو را سزاوار نمی بینیم، من بیم داشتم، اگر امتناع کنم، تفرقه ایجاد شود، پس با آنان بیعت کردم، لیکن مرا چیزی بیمناک نساخت، جز شقاق و دشمنی آن دو نفر که با من بیعت کردند، طلحه و زبیر و مخالفت معاویه که سابقه ای در اسلام نداشت».[۱] ابن سعد (د: ۲۳۰ه)

وی معتقد است که همه صحابه رسول خدا (ص) در داخل و خارج مدینه و نیز همه مردم این شهر، در یک بیعت عمومی با رضایت و بدون هیچ گونه فشاری با علی(ع) پیمان بستند و هیچ کس از بیعت با آن حضرت امتناع نکرد. این در حالی است که مورخان بعد از ابن سعد، افرادی چون، محمد بن مسلمه، زید بن ثابت، سعد بن ابی وقاص، اسامه بن زید را جزء سرباز زنندگان از بیعت با علی (ع) بر شمردند و به نظر می رسد که ابن سعد در ذکر نام این افراد در زمره بیعت کنندگان با علی (ع) اشتباه کرده است. بررسی مواضع سیاسی این افراد در قبال علی (ع) هم این دیدگاه را تأیید می کند. ابن سعد می نویسد: هنگامی که عثمان در ۱۸ ذی الحجه سال ۳۵ ه کشته شد، مردم در فردای آن روز با علی(ع) بیعت کردند. طلحه، زبیر، سعد بن ابی وقاص، سعید بن زید بن عمرو بن نفیل، عمار بن یاسر، اسامه بن زید، سهل بن حنیف، ابو ایوب انصاری، محمد بن مسلمه، زید بن ثابت، خزیمه بن ثابت و همه صحابی رسول خدا در داخل و خارج مدینه، با علی(ع) بیعت کردند.[۲] البته ابن سعد اشاره می کند که طلحه و زبیر مدتی بعد گفتند: ما از بیعت کردن با علی(ع) ناراضی بودیم.[۳] به همین دلیل با کمک عایشه، واقعه جمل را ایجاد کردند. ابن قتیبه (د: ۲۷۶ ه)

وی با اندکی اختلاف، در مقایسه با روایت ابن سعد و منقری، درباره چگونگی به حکومت رسیدن علی (ع) و عوامل مؤثر بر آن می نویسد: مردم در هنگام صبح در مسجد جمع شدند و در حالی که عقلشان به جایی نمی رسید، اغلب آنان از قتل عثمان پشیمان بودند و طلحه و زبیر را به این کار متهم کردند. آنان در دفاع از خود سخنانی گفتند، پس زبیر گفت: ما در این کار مشورت کردیم که با علی (ع) بیعت کنیم، مردم بر خاستند و به خانه علی (ع) رفتند و گفتند: ما ناچار به داشتن امیری هستیم و تو به این کار سزاواری، دستت را دراز کن تا با تو بیعت کنیم. علی (ع) گفت: این کار بر عهده شما نیست و بر عهده اهل شورا و بدر است. پس هر کس که آنها برگزیدند او خلیفه است، مردم او را ترک کردند، اما عده ای چنین گفتند: اگر خبر کشته شدن عثمان در حالی که با کسی بیعت نشده در مناطق مختلف پخش شود، هر کس می تواند قیام کند و در آن صورت ایمن نخواهیم بود، پس به سوی علی (ع) باز گردید و او را ترک نکنید، اشتر نخعی به علی(ع) گفت: دستت را دراز کن تا با تو بیعت کنیم، یا این که برای سومین بار چشمان تو را گریان می کنیم و پیوسته این سخنان را تکرار می کرد و علی (ع) را از آشوب می ترساند. وی هم چنین تأکید کرد: کسی به غیر از او سزاوار نیست، پس علی (ع) دست خود را دراز کرد و اشتر و کسانی که با او بودند، بیعت کردند و به سراغ طلحه رفتند و در حالی که ریش او را گرفته بودند، وی را آوردند و گفتند: بیعت کن، او به زبان بیعت کرد و از دست دادن خودداری کرد.[۴]

از این روایت نکات جدید تری در مقایسه با منابع قبلی استنباط می شود: پشیمانی مردم از قتل عثمان؛ متهم شدن طلحه و زبیر به قتل عثمان و تلاش آنها در زدودن این اتهام؛ نقش زبیر در روی کار آوردن علی (ع) و رفتن مردم به نزد علی (ع) برای بیعت؛ سخنان علی(ع) مبنی بر این که انتخاب خلیفه بر عهده شورا و اهل بدر است؛ ترس مردم از عدم انتخاب رهبر و وقوع شورش؛ فشار اشتر نخعی به علی (ع)؛ پذیرش بیعت مردم از جانب علی (ع) و رفتن به سوی طلحه و بیعت گرفتن اجباری از او. هم­چنین از گزارش ابن قتیبه استنباط می شود که عایشه، عبدالله بن عمر، سعد بن ابی وقاص، و محمد بن مسلمه از بیعت با علی(ع) خودداری کردند و حضرت نیز برای بیعت به آنان فشاری نیاورد. دینوری (د: ۲۸۲ ه)

از دیدگاه وی، نقش اساسی در به قدرت رسیدن علی (ع) را شورشیان، به خصوص رئیس آنها، غافقی، ایفا کرده اند. هم چنین از گزارش او تأکید علی (ع) بر بیعت همگانی مردم با آن حضرت و جایز نبودن بیعت شکنی استنباط می شود. دینوری می نویسد: بعد از کشته شدن عثمان، مردم سه روز بدون پیشوا بودند و شخصی به نام غافقی با مردم نماز می خواند، پس مردم با علی (ع) بیعت کردند و [آن حضرت] چنین فرمود: شما با من همان گونه که با کسان پیش از من بیعت شده است، بیعت کردید و حق اختیار پیش از بیعت است.[۵] از روایت دینوری در می یابیم که افرادی چون سعد بن ابی وقاص، عبدالله بن عمر، محمد بن مسلمه انصاری و معاویه از بیعت با علی (ع) خودداری کردند. ابواسحاق ابراهیم بن محمد ثقفی کوفی (د: ۲۸۳ ه)

بنابر روایت او، علی (ع) به علت فشار مردم و بعد از پذیرش شروط ایشان و قول مردم به همکاری و وحدت، به ناچار خلافت را پذیرفت. او هم علی رغم آن که پذیرش خلافت علی (ع) را از سوی برخی تایید می کند، به متمردان بیعت اشاره ای نمی کند، اما معتقد است بیعت با علی (ع) از روی رضایت بود و حضرت از هیچ کس، از جمله طلحه و زبیر، به زور بیعت نگرفت. مؤلف الغارات در زمینه به حکومت رسیدن علی (ع) و درخواست مردم بر این امر می نویسد: بر سر من ازدحام کردید، تا گمان بردم، یک دیگر را خواهید کشت، یا مرا خواهید کشت، گفتید: با ما بیعت کن، دیگری را نیابیم و جز تو را نپسندیم، با ما بیعت کن؛ متفرق نشویم و اختلاف کلمه نخواهیم داشت. من با شما بیعت کردم و مردم را به بیعت خود فرا خواندم و هر که به دل­خواه با من بیعت کرد، پذیرفتم و هر کس سر باز زد او را وادار بدان نکردم و به حال خود گذاردم. طلحه و زبیر بیعت کردند و اگر نکرده بودند من به زور آنها را وادار نمی کردم.[۶] یعقوبی (د: ۲۸۴ ه)

او در گزارش خود، متمردان از بیعت با علی (ع) را سه نفر می داند که هر سه، با علی(ع) کینه های شخصی داشتند. او به حمایت انصار و مالک از علی (ع) در واقعه بیعت و نیز بیعت طلحه و زبیر با امام (ع) و حمایت آنان از حضرت هم اشاره می کند. یعقوبی می نویسد: علی (ع) در ذی الحجه سال ۳۵ ه به خلافت رسید و طلحه، زبیر، مهاجران و انصار با او بیعت کردند؛ اولین کسی که با او بیعت کرد، طلحه بود، سپس طلحه و زبیر برخاستند و گفتند: ما با تو بیعت می کنیم و تعهد می کنیم که بیعت گرفتن از مهاجران بر عهده ما باشد و ابو هیثم بن تیهان، عتبه بن عمر و ابو ایوب هم گفتند: با تو بیعت می کنیم و عهد می کنیم که بیعت گرفتن از مهاجران برعهده ما باشد و مردم به جز مروان بن حکم، سعد بن عاص و ولید بن عتبه، با علی (ع) بیعت کردند.[۷]

او در ادامه به دلایل سرپیچی این سه نفر و سخنان برخی از انصار، چون ثابت بن قیس، خزیمه بن ثابت و مالک اشتر در حمایت از علی (ع) اشاره می کند. طبری (د: ۳۱۰ ه)

وی با آن که خود اذعان دارد، مورخان قبل از او در خصوص چگونگی به حکومت رسیدن علی (ع) اختلاف نظر دارند، تلاش کرده است تا اجماع دیدگاه آنان را نقل کند و البته روایت او مفصل تر و حاوی اطلاعات بیشتر و متنوع تری در این باره است. طبری به طور کلی با ذکر سلسله راویان، شش گزارش درباره بیعت مردم با علی (ع) ذکر می کند.

براساس روایت محمد بن حنفیه، مردم بعد از قتل عثمان به علت سابقه و خویشاوندی علی (ع) با پیامبر به او روی آوردند و وزارت علی (ع) را نپذیرفتند، بلکه به صورت علنی، با او در مسجد بیعت همگانی کردند.

روایت ابو بشر عابدی، علاوه بر درخواست و اصرار مردم، از جمله طلحه و زبیر، و خودداری اولیه علی (ع) و اصرار مردم، بر این امر تأکید می کند که علی (ع) خلافت را با شروطی پذیرفت (بی نظر مردم کاری نکند و کلید بیت المال در دست او باشد).

براساس روایت شعبی، علی (ع) به تقلید از عمر خواهان تعیین خلیفه به وسیله شورا بود، اما عده ای که در رأس آنها اشتر بود، به سبب ترس از وقوع شورش و هرج و مرج در نبود خلیفه، با علی (ع) به زور بیعت کردند.

روایت ابو عثمان، با اشاره به نقش شورشیان مصر، فشار آنها را عامل اصلی قرار گرفتن علی (ع) در مسند حکومت می داند. هم چنین براساس این گزارش، شورشیان هیچ برنامه ای برای بعد از قتل عثمان نداشته، خود را نیز شایسته خلافت نمی دانستند، بلکه این امر را برعهده مردم مدینه می دانستند. هم چنین گرایش آنان در وهله اول به علی (ع) و سپس به طلحه و زبیر بوده است.

براساس روایت زهری، طلحه و زبیر با زور افرادی چون اشتر از ترس جان خویش با نارضایتی بیعت کردند. آنان پیشنهاد علی (ع) مبنی بر بیعت با آنها را تاکتیکی از جانب آن حضرت برای مهار خویش تلقی کرده، آن را جدی نپنداشتند. زهری هم چنین اشاره می کند که علی(ع) درخواست طلحه و زبیر مبنی بر واگذاری امارت کوفه و بصره را رد کرد.

براساس روایت عبدالله بن حسن، اغلب رؤسای انصار، از جمله زید بن ثابت (مسئول دیوان و بیت المال عثمان)، کعب بن مالک (مأمور عثمان بر زکات طایفه مزینه)، حسان بن ثابت (شاعری که به چیزی اهمیت نمی داد)، مسلمه بن مخلد، ابو سعید خدری، محمد بن مسلمه، نعمان بن بشیر و رافع بن حدیج، خضاله بن عبید و کعب بن عجرد، که به عثمان علاقه داشتند، چون احساس کردند در عهد علی (ع)، دیگر امتیازات عثمانی را نخواهند داشت، از بیعت با او خودداری کردند. اهمیت این روایت زمانی مشخص می شود که با روایت یعقوبی، مبنی بر بیعت انصار با علی (ع) مقایسه گردد و در نتیجه، متوجه می­شویم که آن دسته از انصار که با علی (ع) بیعت کردند از رؤسای قوم و طبقات بالای جامعه نبودند یا حداقل از امتیازات عثمان بهره ای نداشتند.

براساس روایت آخر طبری، طلحه و زبیر و برخی از صحابه با شرط اجرای حدود (قصاص قاتلان عثمان) بیعت کردند.[۸] ابن اعثم (د: ۳۱۴ ه)

او می نویسد: همه مردم اعم از مهاجر، انصار و شورشیان، بعد از قتل عثمان در مسجد جمع شدند. افرادی چون عمار یاسر، ابو الهیثم بن تیهان، رفاعه بن رافع، مالک بن عجلان، ابوایوب و خالد بن یزید، شیفته تر از دیگران بودند و عمار یاسر درباره فضایل علی(ع) سخن گفت. پس علی (ع) خواست، مردم با طلحه و زبیر بیعت کنند و آنها نپذیرفتند و علی (ع) را به لحاظ سابقه، فضیلت و قرابت با رسول خدا مناسب تر دانستند و با او بیعت کردند. فردای آن روز، مهاجران، انصار، اشراف، بزرگان عرب و عجم، مردم طبقات متوسط، موالی، حشم و هر کس در مدینه بود، همه با رضایت با علی (ع) بیعت کردند.[۹]

ابن اعثم هم از فشار شورشیان و متمردان از بیعت ذکری نمی کند و بیعت طلحه و زبیر و همه صحابه و ساکنان مدینه را با رضایت می داند. دو نکته مهم از روایت ابن اعثم به دست می آید: یکی، پیش دستی علی (ع) در عرضه خلافت به طلحه و زبیر، به منظور جلوگیری از مخالفت احتمالی بعدی آنها و دیگری، نقش خاص یاران علی (ع) در جریان بیعت با آن حضرت. ابن عبد ربه (د: ۳۲۸ ه)

دیدگاه وی نیز از اصرار بسیار زیاد مردم به علی (ع) در پذیرش خلافت حکایت دارد.[۱۰] مسعودی (د: ۳۴۵ ه)

این مورخ شهیر، تنها به ذکر چند کلمه اکتفا می کند: «در همان روزی که عثمان کشته شد، مردم با علی (ع) بیعت کردند»[۱۱] و اندکی بعد «ابوموسی از مردم کوفه برای علی (ع) بیعت گرفت»[۱۲]، اما گروهی از انصار و جمعی از بنی امیه که به عثمان گرایش داشتند و افرادی چون سعد بن ابی وقاص و عبدالله بن عمر از بیعت با علی (ع) خودداری کردند. مقدسی (تألیف ۳۵۵ ه)

به عقیده وی، مردم در دوران عثمان هم از علی (ع) به عنوان خلیفه بعد یاد می کردند و چون عثمان کشته شد، همگان به صورت علنی با علی (ع) بیعت کردند و جز مردم شام و معاویه، همه خلافت او را پذیرفتند.[۱۳] ابو علی مسکویه رازی (د: ه)

مباحث وی، ترکیبی از نوشته های طبری و منابع قبل از اوست و چیز جدیدی به همراه ندارد. [۱۴] ابن عساکر (د: ۵۱۷ ه)

این مورخ به نقش انصار در روی کار آوردن علی (ع) توجه بیشتری دارد. او معتقد است بیعت اولیه با علی (ع) در خانه عمر بن محض انصاری روی داد، سپس در مسجد بیعت همگانی انجام شد و همه مناطق اسلامی، جز سوریه و فلسطین که تحت سلطه معاویه بودند، آن را پذیرفتند. نکته مهم روایت ابن عساکر تأکید بر این است که افرادی چون عمار، ابو جهم بن حذیفه و برخی دیگر از انصار، به دلیل نقشی که در قتل عثمان ایفا کرده بودند، حاضر نبودند با کسی که خواهان قصاص قاتلان عثمان است، بیعت کنند.[۱۵] نویسنده کتاب مجمل التواریخ و القصص (تألیف: ۵۲۰ ه)

از دیدگاه وی، علی (ع)، زمانه را برای پذیرفتن خلافت نامناسب می دانست و تنها پس از اصرار زیاد آن را پذیرفت. نکته دیگر آن که علی (ع) خود را شایسته آن می دانست که خلیفه شورای منتخب عمر باشد.[۱۶] ابن اثیر (د: ۶۳۰ ه)

روایت او شباهت بسیاری به روایت طبری دارد و هر دو دیدگاه را نقل کرده است. نکته در خور توجه در روایت ابن اثیر، خودداری سعد بن ابی وقاص و عبدالله بن عمر از بیعت با علی (ع) است، که آن را به بیعت مردم منوط نموده اند. [۱۷] اما ابن اثیر مشخص نکرده است قصود آنها از مردم چه کسانی بودند؛ چه، اکثر مردم مدینه و شورشیان، بیعت علی (ع) را پذیرفته بودند. ابن عبری (د: ۶۸۵ ه)

وی، پس از گزارش تمرد بنی امیه؛ مانند معاویه، مروان بن حکم، سعید بن عا