پاورپوینت کامل «طعمه» و تحوّل آن در تشکیلات اداری و مالی صدر اسلام ۴۲ اسلاید در PowerPoint

توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

 پاورپوینت کامل «طعمه» و تحوّل آن در تشکیلات اداری و مالی صدر اسلام ۴۲ اسلاید در PowerPoint دارای ۴۲ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است

شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.

لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت کامل «طعمه» و تحوّل آن در تشکیلات اداری و مالی صدر اسلام ۴۲ اسلاید در PowerPoint،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

بخشی از متن پاورپوینت کامل «طعمه» و تحوّل آن در تشکیلات اداری و مالی صدر اسلام ۴۲ اسلاید در PowerPoint :

>

«طعمه» در تشکیلات مالی و اداری مسلمانان در دوره های مختلف معناهای متفاوتی داشته است؛ این واژه، در دوره پیامبرصلی الله علیه وآله به مفهوم واگذاری و بخشیدن سهم های مشخصی از محصولات اراضی خالصه به افراد بوده است. پس از آن در دوره خلافت، به نوعی از اقطاع استغلال اطلاق می شده و به معنای واگذاری حق بهره برداری از عواید یک منطقه حکومتی به کار می رفته است. در این مقاله با استناد به شواهد و مدارک تاریخی، مدلول اصطلاح طعمه در صدر اسلام (زمان پیامبرصلی الله علیه وآله و خلفای راشدین و اموی) مورد بحث و بررسی قرار می گیرد.

یکی از نکات اساسی در بررسی واژه ها و مصطلحات تخصصی )terms(، توجه به معنا و مفهوم آنها در مراحل تاریخی است. چه بسا بی توجهی به این نکته، محقق را در بررسی و تحلیل مسئله دچار مشکل سازد و او را به سمت استنتاج نادرست سوق دهد. از جمله مصطلحات رایج در تشکیلات دیوانی اسلام که در دوره های مختلف معنا و مفهوم یک سان نداشته، مصطلح «طعمه» است. در این تحقیق، معنا و مدلول «طعمه» در صدر اسلام با توجه به مصادیق آن، به اجمال بررسی می شود.

به طور کلی می توان «طعمه» را نوعی اعطای حق بهره برداری (موقت یا دائمی) از محل عواید دولتی از سوی حاکم اسلامی دانست. در عصر جاهلی نیز این واژه به معنای واگذاری امتیاز جمع آوری و اختصاص بخشی از باج و عوارض مرسوم به افراد به کار می رفت،۲ اما همین واژه در عصر پیامبرصلی الله علیه وآله به معنای «اختصاص بخشی از محصولات اراضی دولتی (اراضی خالصه یا اراضی در اختیار پیامبر) به شماری از افراد با مقادیر متفاوت» بوده است پس از دوره پیامبرصلی الله علیه وآله، به ویژه در عهد امویان، این واژه به مفهوم «واگذاری موقت یک منطقه حکومتی (ولایت) برای استفاده از مازاد عواید و درآمدهای آن جا» به کار رفته است. در خصوص این که آیا واژه فارسی «نان پاره» معادل واژه عربی «طعمه» به کار رفته است یا نه، دلایل متقنی در دست نیست. از پاره ای شواهد و قراین چنین به دست می آید که «نان پاره» در متون کهن فارسی ۳ هم به معنای مستمری و مواجب نقدی به کار رفته و هم معادل و مترادف اقطاع زمین. بعید نیست که واژه «نان پاره» معادل اصطلاح «خبز»۴ و «جرایه» یا «جرایه الخبز»۵ (هر دو ابتدائاً به معنای سهمیه روزانه چند قرص نان به مستخدمان درگاه و دیوان) در متون عربی باشد.

در عهد پیامبرصلی الله علیه وآله علاوه بر اقطاع زمین، اقطاع محصولات اراضی نیز مرسوم بود. در منابع از چنین اقطاعی به «اطعام» و «طعمه» تعبیر شده است. اقطاع محصولات اراضی در این دوره با اقطاع استغلال یکی نیست، زیرا اقطاع استغلال مصطلحی است که برای «اختصاص یا واگذاری مقدار معینی از خراج اراضی به نظامیان و دیوانیان ثابت در ازای مستمری آنان»۶ وضع شده است. ماوردی، واضع مصطلح اقطاع استغلال،۷ از اطعامات و طعمه های پیامبرصلی الله علیه وآله به اقطاع استغلال تعبیر نکرده و نیز از آن برای جواز اقطاع استغلال شاهد نیاورده است. تعریف خوارزمی ۸ نیز از طعمه با طعمه معمول و مصطلح در عهد پیامبرصلی الله علیه وآله هم خوانی ندارد. خوارزمی ۹ در تعریف اقطاع و طعمه، این دو را به نحوی در مقابل هم قرار داده است. وی واگذاری دائمی رقبه زمین (قطیعه) را اقطاع، و واگذاری موقت (مادام العمر) ضیعه را به شرط عمارت و پرداخت عشر، طعمه نامیده است.

تقریباً همه طعمه های پیامبرصلی الله علیه وآله از محل عواید کتیبه خیبر، اعم از خرما، جو و نواه (هسته خرما) بوده است. اکثر مورخان، کتیبه را خمس اراضی گشوده شده خیبر دانسته اند.۱۰ این نظر با توجه به مقدار محصول سالانه کتیبه: هشت هزار وَسْق ۱۱ و نسبت یک پنجم آن با عواید سالانه کل اراضی خیبر: چهل هزار وسق نیز تأیید می شود.۱۲

در منابع از مقدار طعمه ها و شمار «مُطْعِمان» (صاحبان طعمه) به صورت های گوناگون سخن گفته شده است.۱۳ از گزارش واقدی ۱۴ و ابن هشام ۱۵ می توان به نام و نشان حدود ۸۰ مُطْعِم دست یافت که مقدار طعمه آنان فی المجموع نزدیک به ۳۵۰۰ وسق (تقریباً ۸۵% کل عواید کتیبه که سالانه در اختیار پیامبرصلی الله علیه وآله قرار می گرفت) بوده است. منابع به این مسئله که «آیا طعمه های اعطایی همواره در خاندان مطعمان – به عنوان حقی ثابت و دائمی – برقرار بوده است یا نه؟» پاسخ روشنی نداده اند. پاسخ فقهی مسئله بنابر دیدگاه ماوردی ۱۶ (دیدگاه کلی ماوردی درباره اموال متعلق به بیت المال، نه مشخصاً درباره طعمه ها) این است که طعمه ها حداکثر در طول حیات صاحبان طعمه معتبر است. این نظر فقهی در برخی از گزارش های مربوط به عملکرد عمر بن خطاب نیز تأیید شده است.۱۷ مع الوصف، روایت های دیگری نیز متعارض با روایت های پیشین وجود دارد. بر اساس یکی از این روایت ها، طعمه ها پس از مرگ صاحبان طعمه، از عهد پیامبرصلی الله علیه وآله تا زمان عثمان بن عفّان به ورثه آنان می رسید و آنان در نگهداری، فروش و هبه آن آزاد بودند.۱۸ در گزارش دیگری آمده است که عمر بن خطاب زمانی که می خواست اراضی خیبر را پس از کوچاندن یهودیان میان صاحبان سهام تقسیم کند، ازواج النبی را میان طعمه های اعطایی از سوی پیامبرصلی الله علیه وآله و اقطاع آب و زمین مخیر کرد. به دنبال این پیشنهاد، عایشه و حفصه زمین را اختیار کردند و دیگران وسوق تضمین شده را.۱۹ عایشه بعدها وقتی که می دید مروان بن حکم، در ایام خلافت خود وسوق تضمین شده را به موقع و یا تمام و کمال به صاحبان طعمه نمی پردازد، از پیشنهاد عمر و قبول اقطاع زمین به جای طعمه اظهار رضایت می کرد.۲۰

بنا بر روایت دیگر، همه مطعمان – نه فقط ازواج النبی – مشمول این پیشنهاد عمر واقع شدند.۲۱ بر پایه روایت اخیر، صاحبان طعمه مجاز به فروش آنها نیز بودند. از همین رو اشعری ها و رهاوی ها۲۲ طعمه خودشان را که [سالانه ] به مقدار صد وَسْق بوده به قیمت پنج هزار دینار، به ترتیب به عثمان بن عفّان و معاویه بن ابی سفیان فروختند.۲۳ واقدی هم چنین به نقل از شعیب بن طلحه، (از نوادگان ابوبکر)، گزارش داده است که طعمه ابوبکر، به مقدار صد وَسْق، تا زمان عثمان در اختیار فرزندان او و سپس تا زمان عبدالملک بن مروان در اختیار همسرانش امّ رومان و حبیبه قرار داشت.۲۴ آخرین گزارش موجود که از پرداخت طعمه ها به ورثه مطعمان حکایت می کند، گزارشی است از بلاذری به نقل از متصدی زمین های کتیبه خیبر در عهد عمر بن عبدالعزیز.۲۵

همان طور که گذشت، تقریباً همه طعمه ها از محل کتیبه خیبر اطعام شده بود. تنها دو مورد از طعمه های پیامبرصلی الله علیه وآله، خارج از عواید کتیبه گزارش شده است: ۱. طعمه پیامبرصلی الله علیه وآله به مُخَوِّس از نمایندگان وفد حضرموت