پاورپوینت کامل تحلیل جامعه شناختی از مراسم و مناسک دینی با تأکید بر مراسم عاشورا ۱۲۰ اسلاید در PowerPoint

توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

 پاورپوینت کامل تحلیل جامعه شناختی از مراسم و مناسک دینی با تأکید بر مراسم عاشورا ۱۲۰ اسلاید در PowerPoint دارای ۱۲۰ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است

شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.

لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت کامل تحلیل جامعه شناختی از مراسم و مناسک دینی با تأکید بر مراسم عاشورا ۱۲۰ اسلاید در PowerPoint،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

بخشی از متن پاورپوینت کامل تحلیل جامعه شناختی از مراسم و مناسک دینی با تأکید بر مراسم عاشورا ۱۲۰ اسلاید در PowerPoint :

>

مقدمه

برای تحلیل هر موضوع، گاهی موضوع را تجزیه و اجزای تشکیل دهنده آن را مطالعه می کنند و گاهی با حفظ پیوستگی اجزا و عناصر آن را مورد بررسی قرار می دهند. در مطالعه جامعه شناختی با رویکرد کارکردگرایی با تکیه بر طریقه دوم سعی می­شود ماهیت درهم تنیده یک نظام اجتماعی را در کلیتش درک نمایند. از این رو با حفظ پیوستگی کلیت اجزا و عناصر به دنبال بررسی یک فعالیت اجتماعی هستند که موجبات تطابق و سازگاری اجزای مختلف ساختار را فراهم می سازد. کارکردگرایان، جامعه را شبکه سازمان یافته ای از گروه­های در حال تعاون و همکاری تصور می کنند که اعضای آن از قوانین و ارزش­های مشترکی تبعیت می کنند.

جامعه شناسان دین که در پی بررسی مناسبات دین و جامعه، شناخت اندیشه ها، سازمان­ها، نهادها، مناسک و شعایر دینی هستند ضمن توجه به تأثیرگذاری دین در نظام اجتماعی و کنش های فردی و اجتماعی، به نقش و کارکردهای اجتماعی باورداشت ها و عملکردهای دینی می پردازند. دین از دو رکن مشترک و اساسی باورها و اعمال تشکیل شده است. باورها وضعیتی از عقاید و اعمال شیوه ای از کنش اجتماعی است. بخشی از کنش­های دینی که مراسم و مناسک هستند، جزء لاینفک و مهم دین محسوب می­شوند که می تواند منشأ تحولات فراوانی در عرصه حیات اجتماعی باشند. به عقیده برخی ازجامعه شناسان برای فهم جامعه شناسی دین، شعایر و آداب از اهمیت بیشتری برخوردارند. نظر به چنین اهمیتی، این مقاله با توجه به برخی از ویژگی های منحصر به فرد مراسم و مناسک دینی در کشور ما ازجمله قدمت، گستردگی، تنوع، پویایی و تأثیرگذاری فرامکانی و زمانی مراسم و مناسک دینی با انتخاب مراسم عاشورا، به عنوان یک کنش جمعی مذهبی، در پی بررسی آثار، مناسبات اجتماعی و کارکردهای آن است. در این راستا دو هدف اساسی را پیگیری می­کنیم:

1. شناخت و اهمیت مراسم عاشورا به عنوان نمادی از مراسم جمعی و عنصری از نظام فرهنگی؛
2. شرح و توصیف کارکردهای مورد آزمون در یک پیمایش تجربی.

اهمیت موضوع

اهمیت بررسی برخی مسائل اجتماعی در برخی از جوامع بیش ازضرورت مطالعاتی صرف است بررسی مراسم ومناسک دینی یکی از آنهاست باتوجه به اهمیت این موضوع و عدم توجه محققین به این مهم این مقاله به طور مشروح به این موضوع می پردازد.

قرآن­کریم آداب و شعائر دینی را جزء خصوصیات همه ادیان و یکی از قدیمی ترین سنت های فرهنگی در هر جامعه می داند. به تعبیر قرآن کریم «لِکلّ اُمَهٍ جَعَلْنا مَنْسَکاً هُمْ ناسِکوه: برای هر امتی عبادتی قرار دادیم تا آن عبادت را انجام دهند.»[۱] چنانچه مردم شناسان نیز تأکید دارند هیچ جامعه شناخته شده ای نیست که در آن نوعی مراسم و آیین های دینی وجود نداشته باشد. گیدنز معتقداست: «اساسی ترین تحولات فکری از جمله تصور زمان ومکان نخستین­بار بر حسب مقولات مذهبی تعریف شدند. برای مثال مفهوم زمان در آغاز از شمارش فواصل موجود بین مراسم دینی به وجود آمدند».[۲] اهمیت مطالعه مراسم ومناسک محدود به جامعه شناسی نیست. ولی رویکرد حاضرمحدود به نگاه جامعه شناختی به مراسم ومناسک خواهد بود. دین بخش مهمی از فرهنگ وترکیبی از باورها وکنش ها است. اگر چه مطالعه جنبه های اعتقادی دین تا اندازه ای موجه است ولی چنانچه که برخی از جامعه شناسان نیز به آن اشاره نموده اند برای فهم جامعه شناسی دین مطالعه شعائر ومناسک دینی از اهمیت ویژه ای برخوردار است. رابرتسون اسمیت[Robert sonsmith] از مردم شناسانی است که قبل از دورکیم[Emile Durkheim] به نقش مراسم دینی بیش از باورهای دینی تأکید داشت. او معتقد بود عملکردهای مذهبی از باورداشت­های مذهبی بیشتر اهمیت دارند. رادکلیف براون[Radcliffe-Brown] از دیگر مردم شناسانی است که اعتقاد دارد برای شناخت دین باید به مناسک دینی توجه کرد.[۳] علاوه بر مردم شناسان، جامعه شناسان نیز به این موضوع توجهی خاص داشتند. مطالعات یواخیم واخ[Joachim wach]، امیل دورکیم و… به عنوان بانیان جامعه شناسی خود گواه خوبی در این زمینه می باشد.

در میان جامعه شناسان اسلامی ابن خلدون که برخی از محققین او را پدر جامعه شناسی می دانند، به نقش آیین ها و آداب دینی توجهی خاص داشت. در اعتقاد ابن خلدون آیین دینی، هم چشمی و حسد به دیگران را که در میان خداوندان عصبیت یافت می شود، زائل می کند و وجهه را تنها به سوی حق و راستی متوجه می سازد.[۴] اودی[Odi] از جامعه شناسان کارکردگرا اعتقاد دارد نظم اجتماعی از طریق آیین های دینی استوار می شود. یواخیم واخ می گوید مطالعه مراسم ومناسک به هیچ وجه از زمینه های اعتقادی دین کم ارزش تر نیستند. دورکیم، مناسک را برای زندگی اخلاقی همان­قدر ضروری می بیندکه خوراک برای رشد و نگه داشت جسم ضرورت دارد.[۵]

از سوی دیگر شرکت در مراسم و مناسک در دنیای جدید را بایستی با تأملاتی خاص نظر کرد. همیلتون[Malcolmhomilton] می­گوید: « این را دیگر نمی شود در جامعه جدید پذیرفت که شرکت کنندگان در مناسک بدون کمترین اطلاع از نسبت عملکردشان و با انگیزه های یکسره متفاوت این مراسم را برگزار کنند. لااقل در دین اسلام و با مشاهداتی که انجام گرفته این فرض منتفی است.»[۶]

لذا چنین به نظر می­رسد در جامعه جدید مراسم و مناسک بدون برخورداری از درجه مطمئنی از نظام اعتقادات قادر به ادامه حیات نیستند و باید اعتقادات و انجام فرایض دینی را به مثابه یک کل واحد به حساب آورد. اکثر تفسیرهای قابل قبول تفسیرهایی هستند که مسائل نظری و عملی در دین را به مثابه مقوله واحدی می بینند که به طور جدایی ناپذیر به هم مرتبط هستند. بنابراین یک بخش بسیار مهم از دین همان مراسم و مناسک دینی است.

ولی آنچه که مراسم و مناسک را در حیات اجتماعی جامعه ما از دیگر جوامع متمایز می سازد، نه وجود مراسم ومناسک، بلکه ویژگی­هایی از جمله گستردگی، تنوع، قدمت، تداول، تأثیرگذاری، هنجارآفرینی و نقش آفرینی آنها در کنش­های فردی و اجتماعی و. .. است. تا آنجا که می توان گفت کمتر فعالیت اجتماعی به وسعت مراسم ومناسک دینی در حیات اجتماعی، سیاسی و. .. ما حضور داشته و تأثیرگذار است. به طور خاص مراسم ومناسک درکشور ما، به دلائل زیر از جایگاه مطالعاتی ویژه ای برخوردار می­باشد:

۱- قدمت، گستردگی، تنوع و تداول

تقریباً قدمت برگزاری مراسم ومناسک دین اسلام در ایران به اندازه عمر خود اسلام است. ایرانیان از زمان پذیرش اسلام، مناسک دینی چون نماز و روزه را انجام می دادند و بعدها با پذیرش مذهب شیعه مراسم خاصی را که با اعتقادات شیعی همخوانی داشت به مجموعه­ی هنجارها، ارزش­ها، مراسم و مناسک متناسب با آن افزودند. از آن زمان تاکنون این مناسک با نوساناتی که ممکن بود برای هر هنجار یا رفتار فرهنگی اتفاق بیفتد، در فرهنگ ایرانی جریان داشته و از نسلی به نسل دیگر منتقل گشته است.

علاوه بر قدمت، تداول، تنوع و وسعت مراسم و مناسک در نظام فرهنگی ما نیز به اندازه­ای است که می توان گفت کمتر کنشی به اندازه کنش های دینی در نظام فرهنگی ما وسعت و تداول دارد. ثبات شکل و تکرار کنش های دینی از دیگر خصوصیاتی است که آنها را به سنت های ماندگار فرهنگی تبدیل کرده است. مراسم و مناسک دینی بخش وسیعی از رفتار وکنش های فردی و اجتماعی ما را شکل می دهند. علاوه بر منسکی مانند نماز که در شبانه روز پنج یا سه بار به صورت فرادا یا جماعت انجام می گیرد یا روزه که منسکی ادواری است که یک دوازدهم از طول سال را شامل می شود و دیگر مناسک که جزء فروع دین به حساب می آید، مراسم متعدد و متنوعی همراه با جشن و سرور در قالب اعیاد مذهبی (مانندعید فطر، قربان، مبعث و ولادت پیامبر۸ و ائمه معصومین علیهم­السلام…) یا مراسم دیگری در قالب سوگواری نیز انجام می پذیرد که همه اینها نشان دهنده گستره و حضور این مراسم و مناسک در فرهنگ ایران است. مراسمی که با تجمیع مردم در سراسر کشور در تمام محله های شهری و روستایی و با حضور همه قشرهای مردم از همه گروه­های سنی اعم از زن و مرد برگزار می شود.

در این میان نمود مورد مطالعه (مراسم عاشورا) وضعیتی خاص دارد. عاشورا به یکی از عناصر فرهنگ ایرانی تبدیل شده است. از زمان آل بویه تاکنون به جز چند سالی که این مراسم در دوران پهلوی اول تعطیل شد، پیوسته این مراسم برگزار می شده است. به همین دلیل جزء هنجارها، سنت ها وارزش های نهادینه شده کشور ماست. گستردگی مراسم عاشورا از دو سو قابل بررسی و تأمل است. از یک سو به خاطر تنوع کنش هایی که در آن انجام می گیرد، مانند انواع کنش های متنوعی که در قالب عزاداری صورت می گیرد، از سوی دیگر به دلیل دامنه برگزاری آن که در سراسر کشور در همه محله های شهری و روستایی و با حضور همه قشرها وگروه ها. .. برگزار می شود.

۲- پویایی و تأثیرگذاری فرازمانی و فرامکانی مراسم ومناسک

ویژگی دیگری که مطالعه و بررسی مراسم و مناسک در حیات فرهنگی ما دارد، تأثیر و نقش فرازمانی و فرامکانی آنها می باشد.

تأثیرگذاری و هنجارآفرینی مراسم و مناسک به عنوان واقعیت های زنده اجتماعی محدود و متوقف بر زمان و مکان خاصی نیست. به عبارت دیگر، آثار فردی و اجتماعی و الزاماتی را که مراسم و مناسک در قالب پاداش و تنبیه برای انسان ها آماده می سازند برای همه دوره های زمانی است. به طور کلی تأثیرات و الزام های مراسم و مناسک را می توان در دو سطح کنش فردی و کنش جمعی بررسی کرد:

الف) سطح کنش فردی: در این سطح تأثیراتی هست که مناسک و مراسم دینی برای افراد کنشگر در همه ادوار ایجاد می­کند، چنان که قرآن­کریم و احادیث به آنها اشاره دارد؛ مانند تأثیری که نماز به عنوان یک منسک الهی بر هر کنشگری (نمازخوان) در جلوگیری و پیشگیری از جرم دارد. « إِنَّ الصَّلاهَ تَنْهَی عَنِ الْفَحْشَاءِ وَالْمُنْکر؛[۷] همانا نماز انسان را از زشتی و پلیدی باز­می­دارد». یا تأثیر روزه در اکتساب تقوای الهی. همچنین تأکیدات آیات دیگر که به تأثیرات فردی اجرای مراسم و مناسک اشاره دارد، مانند« وَمَنْ یعَظِّمْ شَعَائِرَ اللَّهِ فَإِنَّهَا مِنْ تَقْوَی الْقُلُوبِ».[۸] به طور کلی برخی از تأثیرات وکارکردهای مراسم و مناسک در سطح کنش فردی عبارتند از: دوری از کجروی اجتماعی، الگوپذیری، کسب آرامش درونی، افزایش مسئولیت فردی، نظم پذیری (کارکرد سازمان پذیری)، آمادگی برای فداکاری، درونی­شدن هنجارها و ارزش­های دینی و…. کارکردهای فوق برای هر کنشگری در هر زمانی حاصل خواهد آمد. این آثار فردی محدود به انسان های خاصی در زمان خاصی نخواهد بود.

ب)سطح کنش جمعی: آثار فرازمانی و مکانی در سطح کنش جمعی نیز به تأثیراتی اشاره دارد که حاصل از انجام کنش های جمعی در سطح اجتماعی است. این کنش ها به صورت پویا و زنده برای همه نسل ها در همه زمان و مکان تأثیرگذار خواهد بود؛ مانند آثاری که گردهمایی مسلمانان در اجتماع حج به جا می گذارد. برخی از تأثیرات و کارکردهای کنش های جمعی عبارتند از همبستگی اجتماعی، وفاق اجتماعی، بازیابی هویت جمعی، ایجاد پیوندهای فرا نسلی و. …

به نظر می­رسد همین ویژگی سبب می شود که در دین اسلام اصول ثابتی وجود داشته باشد که به مقتضای فطرت انسانی برای همه انسان­ها در همه زمان ها و مکان ها تأثیرگذار باشد. عاشورا از این منظر موقعیت استثنایی دارد. عاشورا از یک سو نه تنها یک مراسم جمعی مذهبی است بلکه به سبب نقشی که در بقای دین داشته است با دیگر مراسم دینی نیز تفاوت دارد. نقش آفرینی آن در دین سبب شده است تا عاشورا نمادی از اسلام و عامل بقای دین باشد. تا آن جا که روایت پیامبر۸ در مورد امام حسین علیه­السلام که فرمود «حسین منّی و أنا من حسین»، این چنین تعبیر شده است که «الاسلام محمدی الحدوث و حسینی البقاء».

پیامدها وتأثیرات فرازمان و فرامکان مراسم عاشورا در کنش های فردی و جمعی نیازمند تحقیقات جداگانه ای است. آنچه این مقاله به آن اشاره می کند، نقش مراسم عاشورا درمورد وقوع انقلاب اسلامی است.

بررسی نقش مراسم عاشورا در وقوع انقلاب اسلامی از دو طریق میسر است:

الف) بررسی نقش عاشورا در وقوع انقلاب با استناد به نظریه ها؛

ب) بررسی این نقش از طریق واقعیت­های تاریخی.

از آن­جا که موضوع نخست مورد مطالعه و پژوهش فراوان قرار گرفته است، مقاله حاضر به نقش عاشورا به عنوان مراسم دینی، با توجه به واقعیت های تاریخی پرداخته است. قیام پانزده خرداد نقطه عطفی در بررسی علل و زمینه­های وقوع انقلاب اسلامی است. در روز پانزده خرداد سال۱۳۴۲ مصادف با ۱۲محرم سال ۱۳۸۳ هـ ق. اولین تجمع اعتراض آمیز- که به اعتقاد محققان نقطه آغازین حرکت نهضت اسلامی می باشد- با رویکرد مذهبی اتفاق می­افتد. پس از آن تاریخ با عنایت و استفاده از سالنامه تقویم شیعه، اهداف این قیام در مراسمی که در روزهای هفتم، چهلم و مجدداً در سالروز حادثه پانزده­خرداد برقرار می شد، پی گیری می­گردید. مراسم ماه محرم به عنوان سازمان غیر رسمی و مردمی کنش های اعتراض آمیز را کانالیزه و با خود حمل می کرد. رهبران مذهبی با درک پیشینه ها و قابلیت های این مراسم به بسیج توده های مردم پرداختند تا این که در بهمن سال ۱۳۵۷ این حرکت های خود جوش به ثمر رسید. بهمن سال ۱۳۵۷ نیز مصادف با محرم دیگر است. محرم و خصوصاً عاشورای سال ۱۳۹۹ هـ ق. اوج خیزش ملی است که به تعبیر میشل فوکو[Michel foucault] در چهره مراسم و نمایش های مذهبی بروز یافت.[۹] راهپیمایی های هیجان آفرین عاشورای سال ۱۳۹۹ هـ ق. آخرین بنیان های رژیم سابق را از بین برد.

چنانچه ملاحظه شد، از اولین حرکت انقلابی تا آخرین تلاش ها برای تحقق انقلاب اسلامی نقش مراسم عاشورا و قابلیت های نهفته در آن بسیار اساسی بوده است. مراسم عاشورا به عنوان سازمانی که مردم با آن آشنایی داشته و فرم های فرهنگی موجود در مراسم، مورد پذیرش مردم بوده است، توانست مطالبات مردم را به ثمر برساند. نباید فقط چنین تصور شود که در نبود احزاب و نهادهای سیاسی و مدنی نقش مراسم مذهبی با اهمیت تلقی می شود، بلکه باید به نوعی همگرایی و تقارن بین نیازهای افراد به تغییرات با قابلیت های مراسم دینی توجه داشت. بنابراین نقش مراسم عاشورا در تحقق انقلاب اسلامی، همچنان که نظریه پردازان نیز به آن اشاره کردند، بسیار مهم بوده است. چنان که امام خمینی در این زمینه فرموده است: «انقلاب اسلامی ایران پرتوی از عاشورا و انقلاب عظیم الهی بوده است… و اگر این مجالس وعظ و خطابه نبود کشور ماپیروز نمی­شد».[۱۰]

اگر چه عاشورا بازگوکننده احساسات و افکار در زمان و مکان معین است و بنابراین جزء مراسم دینی است؛ ولی این مراسم سازمانی است که سبب ایجاد، تقویت، حفظ و نگهداری ایمان دینی می شود. مراسم عاشورا که نمونه بسیار خوبی از پیوند میان نظام اعتقادات دینی با کنش های اجتماعی است، نوعی از مراسم کفاره ای است که علاوه بر این که با سوگواری ها ملازم است، خود شامل انواعی از مراسم مثبت و منفی است؛ مجموعه کنشی که در آن انجام می پذیرد علاوه بر این که ارتباط ما را با الوهیت برقرار می کند ما را از کنش هایی باز می دارد که در قلمرو زندگی لاهوتی باید اجتناب شود.

۳- پیوند و ارتباط مراسم و مناسک دینی با نظام اعتقادات دینی در ایمان «ابراهیمی»

دین از دو رکن اساسی باورها و اعمال تشکیل می­شود. در ایمان ابراهیمی به هر دوی این ارکان توجه شده است و حتی میان این دو عنصر پیوند و ارتباط تنگاتنگی نیز برقرار شده است. در ایمان ابراهیمی بین جنبه نظری دین و جنبه عملی آن ارتباط دوسویه­ای برقرار می باشد. این سومین ویژگی است که مراسم و مناسک را در کشور ما از دیگر مراسم و مناسک در جوامع و یا ادیان دیگر متمایز می سازد. انسان دیندار در قلمرو ادیان ابراهیمی زندگانی پیامبران الهی۸ را نمونه ها و مصادیق آرمان ایمان به شمار می آورد و دینداران، آن ایده را به نحوی عینی و ملموس پیگیری می کنند. بین اعتقادات دینی و عمل دینی رابطه ای قوی برقرار است. نظام اعتقادات دینی مبنای عمل دینی واقع می شود و حتی معقولیت نظام اعتقادات دینی را از حیث عمل و سلوک دینی می توان ارزیابی کرد. مراسم و مناسک وسیله ای متناسب برای نیل به غایت اصلی دین است.[۱۱]

اعتقاد به اصول دین که از جمله مهمترین اعتقادات دینی است و آثار روانی و اجتماعی خاصی برای همه مسلمانان پدید می آورد، نقطه اشتراک مسلمانان را تشکیل می دهد. اسلام برخلاف بعضی ادیان به دنبال توسعه قلمرو اجتماعی و فرهنگی خود و افزایش پیروانش می باشد و قواعد اخلاقی و منش های جمعی اسلام تقریباً همه جنبه های زندگی خصوصی و عمومی مسلمانان را در برمی گیرد. تأکید اسلام بر پیروی از قانون خدا و انضباط اجرایی آن در زندگی فردی و اجتماعی و جامعیت این احکام، متمایز کننده این دین از ادیان دیگر است.

طرز تلقی مسلمانان از مناسک دینی به گونه ای است که زندگی فردی و اجتماعی آنها را تحت تأثیر قرار می دهد. به تعبیر عبدالرحمن کواکبی اگرچه اسلام در طلیعه دین هایی قرار دارد که ایمان آن بر مراسم شکلی تقدم دارد، ولی سلامت ایمان اسلامی تا حد زیادی بستگی به سلامت شعائر دینی دارد. به اعتقاد وی ظلم و فساد با شعائری که روح ایمان از آنها خالی است، تداوم می یابد.[۱۲]

ارتباط بین مراسم و اعتقادات در مذهب شیعه بسیار قوی و گسترده است. به ویژه این امر را می­توان در پاسداشت ایام سوگواری امامان­شان مشاهده کرد. از آن جا که برای مطالعه جامعه شناختی در مورد فرهنگ­ها در هرکشوری عناصری مورد مطالعه قرار می گیرد که تأثیرگذاری و عمومیت بیشتری در میان گروه های اجتماعی دارد، با عنایت به سه ویژگی مذکور، صرف نظرکردن از مطالعه مراسم و مناسک در کشور ما، چیزی جز کنار گذاشتن بخشی از واقعیت های اجتماعی نخواهد بود. کاری که لااقل در حوزه معرفت علمی امر پسندیده ای نیست. نظر به چنین اهمیتی، و از آن جا که بررسی یکایک مراسم و مناسک با توجه به گستردگی آنها در این مختصر مقدور نمی­باشد این مقاله با توجه به نقش آفرینی­های خاص مراسم عاشورا به عنوان نمادی از مراسم مذهبی، به شرح و توصیف آزمون تجربی انجام گرفته پرداخته است.

بیان مسئله

درکشور ما که اسلام ومذهب شیعی رواج دارد مراسم و مناسک دینی بخش وسیعی از رفتار ما را شکل می دهد. علاوه بر مناسکی مانند نماز و روزه، مراسم متعدد و متنوعی همراه جشن سرور در قالب اعیاد مذهبی مانند عید فطر و ولادت اولیای دینی و یا سوگواری انجام می پذیرد. گستردگی، قدمت و پویایی این مراسم و مناسک در فرهنگ کشور ما چنان است که می توان گفت کمتر پدیده اجتماعی در کشور به این وسعت می رسد. در میان آنها، مراسم عاشورا یکی از بی نظیرترین اجتماعات مذهبی است. از آن جا که ماندگاری هر مجموعه، وابسته به کارکردی است که برای نظام اجتماعی انجام می دهد؛ کارکردهای اجتماعی مراسم عاشورا کدام است؟ آیا مراسم عاشورا کارکردهای اجتماعی مانند پیوند و پیوستگی بین نسل­ها، الگوپذیری، نظارت و کنترل اجتماعی، انسجام اجتماعی و تجدید حیات اجتماعی را برای نظام اجتماعی به همراه دارد؟

فرضیات تحقیق

به نظر می رسد شرکت درمراسم عاشورا:

۱- الگوپذیری را برای شرکت کنندگان فراهم می سازد.

۲- سبب افزایش نظارت و کنترل اجتماع