پاورپوینت کامل گذر از تعریف دین به شمول گرایی ۷۳ اسلاید در PowerPoint

توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

 پاورپوینت کامل گذر از تعریف دین به شمول گرایی ۷۳ اسلاید در PowerPoint دارای ۷۳ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است

شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.

لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت کامل گذر از تعریف دین به شمول گرایی ۷۳ اسلاید در PowerPoint،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

---

بخشی از متن پاورپوینت کامل گذر از تعریف دین به شمول گرایی ۷۳ اسلاید در PowerPoint :

>

محمدتقی سهرابی فر[۱]

چکیده:

در این نوشتار، ضمن اشاره به معانی لغوی دین، با توجه به اقبال دوباره به دین و مباحث گوناگون دین پژوهی در عصر حاضر، مسأله ضرورت تعریف دین تبیین شده است.

مشکلات تعریف دین به شکلی جامع و مانع و زوایای نگاه به دین از منظر درون و بیرون و خصوصیات هر کدام در بحث بعدی آمده است و تعاریف دانشمندان اسلامی و غربی گونه شناسی گردید.

در بخش بعدی سعی بر آن است تا با معرفی دین به وسیله «سِلم» و «انقیاد»، تعریف جامعی ارائه گردد که هم دین حق و هم ادیان باطل را در برگیرد. با این تعریف خیلی ها که قاصرانه از معارف دین اسلام به دوراند؛ اما در برابر خداوند تسلیم و منقادند، در محدوده دین وارد می شوند و می توانند از این طریق به نجات و سعادت امیدوار باشند و اینگونه است که پل ارتباطی بین دو مسأله از مسائل جدید کلامی؛ یعنی تعریف دین و شمول گرایی، ایجاد می شود.

در این نظریه از آیه «ان الدین عندالله الاسلام» و روایت «الاسلام هو التسلیم» و تعریف شهید مطهری از دین، الهام گرفته شده است.

دین در لغت

«دین»، کلمه ای عربی است که در زبانهای سامی مانند عبری و آرامی نیز به کار رفته و به معنای قضاوت و جزا است.

واژه «مدینه» که در زبانهای سامی به معنای قریه و شهر آمده است، در اصل به محلی اطلاق می شد که دارای یک یا چند قاضی است. کلمه «دیان» در عربی نیز از همین ریشه است و به معنای قاضی به کار می رود.

دین در زبان اوستایی و در کتاب زردشت، به صورت «دئنا» Deana و به معنای وجدان و ضمیر پاک است.[۲]

در قرآن، دین به معنای جزا نیز به کار رفته است؛ مانند: «مالِک یوْمِ الدِّینِ»[۳].

معنای دیگر دین اطاعت و انقیاد است. در متون دینی نیز این کاربرد را می توان یافت؛ مثل: «وَ لا یدِینُونَ دِینَ الْحَقِّ»[۴]. علاوه بر دو معنای گفته شده، کتب لغت معانی دیگری همچون روز قیامت، راستی سیاست و سیرت و عادت نیز برای آن بیان کرده اند.[۵]

نیاز به تعریف دین

قرنها مبارزه با دین برای ریشه کن کردن آن و عدم توفیق در رسیدن به این هدف، انسان امروز را بر آن داشته است تا به آن رو کند و نگاهی نو به آن بیفکند.

در گذشته، بسیاری از اندیشمندان بر این باور بودند که پیشرفت علوم و ارتقای سطح آگاهی مردم باعث می شود که دین حضور خود را در میان انسانها از دست بدهد. در این باره می توان به رابطه دین و روان شناسی اشاره کرد. اریک فروم (متولد ۱۹۰۰ میلادی) می گوید: روانکاوان و نمایندگان کلیسا هر دو طرفدار این نظر هستند که روانکاو می کوشد تا قلمرو کشیش را اشغال کند.

فروید و شین هم بر اختلاف و تضاد بین آن دو، رأی داده اند.[۶]

همچنین مارکسیسم، دین و ایمان را انعکاس وضع اجتماعی خاص در یک زمان معین می داند و بر این باور است که اگر مناسبات مادی تغییر کنند، دین به خودی خود از بین می رود.[۷]

اما به تدریج، این نکته بر اندیشمندان روشن می شود که دستاوردهای علمی و فنی انسان، با همه پیچیدگی و زرق و برقش، نمی توانند جایگزین دین شوند. افزایش آمار کسانی که به دین روی می آورند و کسانی که در معابد و اجتماعات دینی شرکت می کنند، گواهی صادق بر این ادعاست. این سخن به عنوان دلیل بر حقانیت دین نیست؛ بلکه گواهیست بر اقبال دوباره مردم به دین.

کارل یونگ (۱۸۷۵-۱۹۶۱) روانکاو سوئیسی می گوید:

«در میان تمام بیماران میانسال من… یک نفر هم نبود که مسأله اش، مسأله یافتن یک نگرش دینی به حیات نباشد. یقینا دلیل بیماری همه آنها این بود که فاقد آن چیزی بودند که ادیان زنده در هر عصری برای پیروان خود به ارمغان می آورند و هیچ یک از آنها نتوانست بدون باز یافت نگرش دینی خود واقعا بهبود یابد.»[۸]

در یک نظرخواهی از گروهی مردم آمریکا در سال ۱۹۶۸، ۵۲% آنان اظهار داشته اند که احساس تنهایی و افسردگی می کنند[۹]. چنین آماری انسان را به اندیشه وا می دارد که چگونه در عصر ارتباطات، انسانها احساس تنهایی و افسردگی می کنند. این از آن روست که انسان امروز دین را جزء لاینفک زندگی نمی بیند. و حال آن که این دین همراه انسان بوده است و خواهد بود؛ پس باید آن را شناخت و رابطه آن را با فرهنگ، اخلاق، سیاست و دیگر ابعاد زندگی تبیین کرد. آنچه که از کارل یونگ نقل شد مؤید این ادعاست.

همه این مباحث موقوف به تعریفی واضح و روشن از دین است؛ زیرا بسیاری از اختلاف نظرها از اختلاف نگرشها به دین نشأت می گیرند. بحثهایی از دین پژوهی نیز مانند انتظار بشر از دین، منشأ گرایش به دین، قلمرو دین و کثرت گرایی دینی، از لحاظ موضوع شناسی نیازمند تعریف و تبیین دین هستند.

مشکلات تعریف دین

مروری بر تعاریف ارائه شده بر دین نشانگر این نکته اند که تعریف دین به آسانی صورت نمی گیرد و معمولاً هر تعریفی از یک یا چند جهت مورد خدشه قرار می گیرد؛ زیرا تعریف دین با مشکلاتی همراه بوده است که در ذیل، به برخی از آنها اشاره می شود:

۱- به دلیل روشن نبودن مصادیق دین، برخی اندیشمندان، تمام مکاتب فکری، فلسفی و اجتماعی را از مصادیق دین به حساب می آورند. در این دیدگاه، مکتبی همچون مارکسیسم نیز، که خدا باور نیست، جزو ادیان شمرده می شود.

۲- در بعضی تعریفها، اعمال متدینان به عنوان دین در نظر گرفته می شود و یا دینی که «هست» با دینی که «باید باشد»، مشتبه می شود؛ مثلاً، در بعضی تعریفهای متفکران غربی، عملکرد کلیسا به نام «دین» شناخته شده است.

۳- به دلیل تلقی های متفاوت، طبق فکری که از مغرب زمین نشأت گرفته است، دین ماهیتی متمایز از سایر شؤون انسانی دارد؛ در حالی که در برخی ادیان، دین در همه ابعاد زندگی انسان ساری و جاری است؛ مثلاً، در بعضی از فرقه های آیین هندو، همه چیز محتوای دینی دارد و به معنای حقیقی، هر چیز که هست، الوهی است؛ وجود، فی نفسه مقدس است و این واقعیت، خود را به شیوه های گوناگون جلوه گر می سازد.[۱۰]

۴- یکی دیگر از مشکلات تعریف دین، اهداف مختلف و زاویه های دید متفاوت تعریف کنندگان است که باعث می شود تا جستجوگر دین در میان صدها تعریف همگون و ناهمگون، سردرگم بماند. هر انسان اندیشمندی – چه متدین و چه غیرمتدین – می تواند تعریفی از بیرون بر دین داشته باشد و از این منظر، دین را به عنوان پدیده ای در تاریخ بشر، که همراه و همگام با وی زیسته است، بررسی کند.

نگاه بیرون معمولاً پدیداری است؛ یعنی ادیان آن گونه که ظاهر گشته اند، مورد نظراند؛ اما در نگاه درونی، هم می توان به آنچه از دین به ظهور پیوسته است نگاه کرد و هم به آنچه از منابع و متونِ آن بر می آید و چه بسا تحقق خارجی نیافته است، نظر داشت.

در نگاه درونی، دین به دو قسم «حق» و «باطل» تقسیم می شود؛ اما در نگرش بیرونی، هدف، تعیین دین حق و قضاوت میان ادیان نیست؛ بلکه همه ادیان به عنوان واقعیتی موجود به رسمیت شناخته می شوند و فعل و انفعالات میان آنها و حوزه های دیگر مورد بررسی قرار می گیرد. علاوه بر مشکلات ذکر شده، تعریفهای بیرونی گره های ناگشوده دیگری نیز دارند؛ از جمله این که:

الف) معضل «دور» بر آن سایه افکنده است؛ زیرا شخص بیرون نگر باید با توجه به مصادیق ادیان، تعریف ارائه دهد؛ در حالی که شناسایی مصادیق، خود متوقف بر داشتن تعریف روشن از دین است.

ب) برخی از این تعریف کنندگان، برای این که تعریفی جامع ارائه دهند، سعی کرده اند جوهری مشترک برای ادیان بیابند و یا منشأ دین را به عنوان تعریف اعلام کنند؛ در حالی که چنین تعریفی در بسیاری از مباحث دین پژوهی کارساز نیست؛ مثلاً: در بحث «ارتباط علم و دین» به صِرف مشخص شدن جوهر یا منشأ دین، چگونگی رابطه دین با علم روشن نخواهد شد.

مشکلات گفته شده، برخی را به این باور رسانده است که دسترسی به یک تعریف، که ماهیت دین را مشخص کند و نزد همگان رضایت بخش باشد، ناممکن است. اینان معتقدند دین نیز مانند پدیده های دیگر عالمِ خلقت، ابعاد و اسرار بسیاری دارد که احاطه یک فرد بر همه آنها امکان پذیر نیست و همانگونه که تعریف گیاه شناس، هنرمند، باغبان، متخصص محیط زیست و فرد عادی از درخت متفاوت است، دین نیز چنین حالتی دارد.[۱۱]

تعریف اندیشمندان غربی از دین

تعریفها از یک نظر، در سه گروه جای می گیرند:

۱- تعریف هایی که دین را نوعی شناخت و معرفت قلمداد می کنند؛ مثلاً: فرهنگ مختصر آکسفورد، دین را اینگونه تعریف می کند: «شناخت یک موجود فوق بشری که دارای قدرت مطلقه است و خصوصا باور داشتن به خدایان متشخّص که شایسته اطاعت و پرستش اند.»[۱۲]

۲- تعریف هایی که دین را در مجموعه ای از اعمال و رسوم خلاصه می کنند؛ مانند تعریف اس. رایناخ[۱۳] «مجموعه ای از اوامر و نواهی که مانع عملکرد آزاد استعدادها می گردند.»[۱۴]

و نیز مانند تعریفی از لردراگلان[۱۵]: «دین جستجوی زندگی است به وسیله یک سلسله اعمال.»[۱۶]

۳- تعریف هایی که دین را امری درونی، احساسی و عاطفی می دانند؛ مثلاً ماتیو آرنولد[۱۷] می گوید:«دین همان اخلاق است که احساس و عاطفه به آن تعالی، گرما و روشنی بخشیده است.»[۱۸]

شاید مهمترین تعریفی که در این گروه قرار گرفته است، مربوط به شلایر ماخر (۱۷۶۸-۱۸۳۴)[۱۹] باشد. در نظر شلایر، دین، احساس وابستگی مطلق به چیزی است.[۲۰]

تعریف دانشمندان اسلامی از دین

در تعریفهای ارائه شده توسط عالمان دین اسلام، معمولاً آمیزه ای از اعتقاد و اعمال و یا اعتقاد، عمل و اخلاق، به عنوان دین معرفی شده است و برخی از آنها اشاره می شود:

۱- علاّمه طباطبائی رحمه الله: در تفسیر المیزان تعریفهای گوناگونی ارائه کرده است؛ از جمله: «آن روش مخصوصی است در زندگی که اصلاح دنیا را به طوری که موافق کمال اخروی و حیات دائمی حقیقی باشد، تأمین کند. پس در شریعت، باید قانون هایی وجود داشته باشد که روش زندگانی را به اندازه احتیاج روشن می سازد.»[۲۱]

۲- استاد مصباح یزدی:

«دین برابر است با اعتقاد به آفریننده ای برای جهان و انسان و دستورات عملی متناسب بااین عقاید.»[۲۲]

۳- استاد سبحانی:

«دین یک معرفت و نهضت همه جانبه به سوی تکامل است که چهار بعد دارد: اصلاح فکر و عقیده، پرورش اصول عالی اخلاق انسانی، حسن روابط افراد اجتماع و حذف هر گونه تبعیض های ناروا.»[۲۳]

۴- استاد جوادی آملی:

«دین مجموعه عقاید، اخلاق، قوانین و مقرّراتی است که برای اداره امور جامعه انسانی و پرورش انسانها باشد. گاهی این مجموعه، حق و گاهی همه آنها باطل و زمانی مخلوطی از حق و باطل است… «دین حق»، دینی است که عقاید، قوانین و مقررات آن از طرف خداوند نازل شده و «دین باطل» دینی است که از ناحیه غیر خداوند تنظیم و مقرّر شده است.»[۲۴]

۵- مهندس مهدی بازرگان:

«این دستورالعمل و مسیر و مقصد، که تکلیف کلی زندگی و سرنوشت ما را معین می کند، همان است که نامش را مذهب یا مسلک می گذاریم و در کلمه عمومی «دین» جا می دهیم؛ خواه دین درست یا نادرست.»[۲۵]

علاوه بر تعریفهای مزبور، به موارد دیگری برمی خوریم که در آنها، عقیده به اموری خاص یا اعمال خاص جزو تعریف دین قرار نگرفته است. به دو مورد از آنها اشاره می شود.

۱- بعضی از مستشرقان مثل نیکلسون در کتابش و اسلام شناسانی مثل اقبال لاهوری در سیر فلسفه در ایران گفته اند که صوفیان در قرن اول و دوم هجری، دینشان منحصر به احساس ترس از خدا بود و پس از قرون سوم و چهارم، این احساس تبدیل به احساس