پاورپوینت کامل تأثیر تجزیه جهان اسلام بر پایداری بحرانها در تاریخ معاصر ۱۲۰ اسلاید در PowerPoint

توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

 پاورپوینت کامل تأثیر تجزیه جهان اسلام بر پایداری بحرانها در تاریخ معاصر ۱۲۰ اسلاید در PowerPoint دارای ۱۲۰ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است

شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.

لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت کامل تأثیر تجزیه جهان اسلام بر پایداری بحرانها در تاریخ معاصر ۱۲۰ اسلاید در PowerPoint،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

---

بخشی از متن پاورپوینت کامل تأثیر تجزیه جهان اسلام بر پایداری بحرانها در تاریخ معاصر ۱۲۰ اسلاید در PowerPoint :

>

علی اصغر رجاء[۱]

چکیده:

در این نوشته بیان می شود که تجزیه جهان اسلام در تاریخ معاصر چه تأثیری بر پایداری بحران های سیاسی – اجتماعی همانند بحران کشمیر و بحران فلسطین داشته است. می توان در چارچوب نظریه بحران با مرور تاریخی، کانون های بحران پایدار جهان اسلام را شناسایی کرد و با بهره گیری از منابع موجود، عوامل پایداری آن بحران ها را از نظر داخلی و خارجی برشمرد، چگونگی تأثیر تجزیه جهان اسلام را بر پایداری این بحران ها تحلیل نمود و راه خروج از آن ها را پیشنهاد کرد.

فرض بر این است که یک سری عوامل داخلی تاریخی – سیاسی از صدر اسلام زمینه ایجاد این بحران ها را فراهم آورده و عوامل خارجی، مانند استعمار در عصر حاضر، آن ها را با بهره گیری از زمینه ها و تأثیرات تحولات اروپا بر جهان و نیز از طریق تجزیه جهان اسلام، به صورت پایدار درآورده است.

مقدمه

اکنون جهان اسلام از حدود شصت کشور مستقل که بیش از پنجاه درصد جمعیت آن ها مسلمان اند و نیز اقلیت های مسلمان در سایر کشورها تشکیل می شود.

قلمرو اسلام پس از ظهور آن شاهد تغییرات بسیاری بوده تا به شکل کنونی درآمده است. در عصر فتوحات تا قرن سوم هجری قلمرو اسلام شامل شبه جزیره عرب، عراق، شامات، آذربایجان، فارس، خراسان، سند، ماوراءالنهر، ملنان، مناطق مرکزی هند و سرزمین های میانه این ها، هم چنین مصر، ای یقیه و مغرب و اندلس (شبه جزیره ایبری) می شد.

بخش زیادی از این قلمرو در حاکمیت عباسیان و با مرکزیت بغداد قرار داشت. به تدریج در قرن های بعدی تا پایان قرون وسطی اندلس (شبه جزیره ایبری) در اروپا تحت حاکمیت مسیحیان اروپایی درآمد و مسلمانان از آن جا اخراج شدند، اما هم زمان قلمرو امپراطوری بیزانس تحت حاکمیت اسلامی قرار گرفت.

از جانب شرق هم قلمرو اسلامی به واسطه فتوحات، روابط تجاری، سیاحت و مهاجرت علما و صوفیان مسلمان در حال گسترش بود، به طوری که تمام شبه قاره هند، بخشی از آسیای جنوب شرقی، جزایر فیلیپین و ترکستان چین هم مسلمان شدند و اقلیت هایی از مسلمانان در ژاپن و سایر مناطق هندوچین به وجود آمد.

پس از سقوط بغداد توسط مغولان در قرن هفتم هجری و سپس جهان گشایی تیمور، قلمرو وسیع مسلمانان در قرن ۹ و ۱۰ هجری (۱۵ و ۱۶ میلادی) به چندین بخش شامل قلمرو امپراطوری عثمانی در آسیای صغیر، بالکان، شام، عراق و شمال آفریقا؛ قلمرو حکومت شیبانیان در قسمتی از ماوراءالنهر (که اکنون به آسیای میانه شهرت دارد)؛ قلمرو امپراطوری گورکانیان (مغولان کبیر، بابریان) در هند و سند و نیز قلمرو حکومت صفویان با گرایش شیعی در سرزمین های مابین قلمرو دو امپراطوری عثمانی و گورکانیان تقسیم شد.

اکثر کشورهای مستقل اسلامی در گذشته از تجزیه امپراطوری های بزرگ عثمانی، مغولان کبیر هند و حکومت نادر افشار پدید آمده اند. بیش تر کشورهای عربی و آفریقایی مسلمان از تجزیه امپراطوری عثمانی به وجود آمده اند و دو کشور ایران و افغانستان از تجزیه حکومت نادر افشار، کشورهای پاکستان و بنگلادش از تجزیه امپراطوری مغولان کبیر هند، کشورهای آسیای میانه از تجزیه شوروی سابق و کشور مسلمان بوسنی و هرزگوین۱ از تجزیه یوگسلاوی سابق پدیدار گشتند.

در تجزیه جهان اسلام، گذشته از عوامل داخلی، ورود استعمار از مهم ترین عوامل خارجی بوده است. از میان بحران هایی که در اثر تجزیه جهان اسلام دامن گیر مسلمین شد، می توان از بحران های سیاسی پایدار کشمیر و فلسطین نام برد.

در تجزیه جهان اسلام، گذشته از عوامل داخلی، ورود استعمار از مهم ترین عوامل خارجی بوده است. از میان بحران هایی که در اثر تجزیه جهان اسلام دامن گیر مسلمین شد، می توان از بحران های سیاسی پایدار کشمیر و فلسطین نام برد. در تجزیه جهان اسلام، گذشته از عوامل داخلی، ورود استعمار از مهم ترین عوامل خارجی بوده است. از میان بحران هایی که در اثر تجزیه جهان اسلام دامن گیر مسلمین شد، می توان از بحران های سیاسی پایدار کشمیر و فلسطین نام برد. این دو بحران به دلیل ریشه های تاریخی، سیاسی و فرهنگی خاص خود بیش از پنجاه سال است که تداوم دارد و پیامدهایی را در کشورهای درگیر به بار آورده است.

برجسته ساختن ریشه های این بحران ها با بهره گیری از منابع مکتوب به گونه ای که در چارچوب نظریه بحران بتواند دیرپایی بحران ها را توضیح دهد، منظور اصلی این نوشتار است.

بر اساس این، ابتدا با ذکر کلیاتی، وضعیت کنونی جهان اسلام بررسی گردیده و سپس به مهم ترین بحران های جهان اسلام پرداخته می شود و در آخر به عوامل پایداری بحران ها و چگونگی تأثیر تجزیه جهان اسلام بر آن اشاره می گردد.

مفهوم نظریه بحران

بحران به اعتبار عوامل به وجود آورنده، در انواع گوناگون فکری، اجتماعی، سیاسی، فرهنگی، اقتصادی، پولی، یارانه ای، پزشکی، روان شناختی، دیپلماتیک، استراتژیک، ایدئولوژیک، نظامی، قومی و زیست محیطی ظاهر می شود. هم چنین یک بحران ممکن است در سطح مدیریت، مردم و عوامل خارجی به صورت ملی، منطقه ای و جهانی و نیز به شکل خرد یا عمومی و کلان به وجود آید.

بحران را از نظر جامعه شناختی می توان به بحران های جوامع در حال گذار، شامل بحران هویت، بحران مشارکت، بحران مشروعیت، بحران توزیع و بحران یکپارچگی تقسیم کرد. مطابق این رویکرد، بحران را می توان در میان اقشار جامعه از مرحله آسیب و انحراف تا خود مرحله بحران بررسی کرد. به لحاظ نظری خاستگاه بحران می تواند طبع بشری، ساختار دولت و روابط میان دولت ها باشد.

از نظر مدیریت، بحران ها را می توان با توجه به «شدت تهدید»، «زمان تصمیم گیری» و «درجه آگاهی» به شدید، نوظهور بدعتی، کند (بطئی)، موردی ویژه، انعکاسی، برنامه ریزی شده (عمدی)، عادی و اداری تقسیم بندی کرد:

انواع بحران از نظر مدیریت آن ها

نوع بحران تهدیدزمان تصمیم گیری درجه آگاهی بحران شدید شدیدکم غافل گیری بحران های نوظهور بدعتی شدیدطولانی غافل گیری بحران های کند (بطئی)خفیف کم غافل گیری بحران های ویژه ای (موردی)خفیف کم غافل گیری بحران های انعکاسی شدیدکم پیش بینی شده بحران های برنامه ای (عمدی)شدیدطولانی پیش بینی شده بحران های عادی خفیف طولانی پیش بینی شده بحران های اداری خفیف کم پیش بینی شده از نظر شدت تهدید هم می توان بحران را در دو دسته بحران های شدید شامل: خاص، احتمال زیاد، عواقب شدید، تشدید شده از لحاظ تاریخی و نزدیک از لحاظ مکانی و زمانی، و بحران های ضعیف شامل: پخش و پراکنده، احتمال کم، عواقب ضعیف، بی طرفی تاریخی و دور از لحاظ مکانی و زمانی تقسیم کرد.

در این نوشتار تکیه بر بحران های پایدار جهان اسلام است. با توجه به این که گفتمان جاری جهان اسلام در عصر کنونی اسلام گرایی سیاسی است، در چارچوب این گفتمان بر مفهومی سیاسی از بحران با نظر به عامل زمان استناد می شود. بر اساس این، بحران پایدار یعنی وضعیتی از تکرار تهدید که سطوح مؤثر سعی می کنند آن را از نظر زمان، مکان، شدت و شکل به نفع خود مهار و یا تبدیل کنند.

مشخصات بحران های پایدار جهان اسلام به این قرار است:

۱- بقای تهدید نسبت به ارزش های بنیادین به رغم شدت، ضعف و رکود آن؛

۲- سرایت بحران های جانبی و جدید و نیز تغییر در سطح؛

۳- وجود زمان و اطلاعات برای تصمیم گیری برخلاف بحران های دیگر؛

۴- امکان تبدیل تهدید به فرصت.

بحران های پایدار جهان اسلام به آن دسته از بحران های سیاسی اطلاق می شود که تهدید ناشی از آن ها مدتی طولانی تداوم داشته باشد، به گونه ای که دوره های ضعف و رکود بحران در مقابل زمان بقای تهدید اندک باشد و حتی تغییر در سطح نیز بقای تهدید را از میان نبرد.

بر اساس این، بحران های پایدار جهان اسلام به آن دسته از بحران های سیاسی اطلاق می شود که تهدید ناشی از آن ها مدتی طولانی تداوم داشته باشد، به گونه ای که دوره های ضعف و رکود بحران در مقابل زمان بقای تهدید اندک باشد و حتی تغییر در سطح نیز بقای تهدید را از میان نبرد.[۲]

کانون های بحران پایدار در بحث جهان اسلام

با توجه به چارچوبی که در مفهوم نظریه بحران ارایه گردید، فهرست مهم ترین بحران های پایدار جهان اسلام از این قرار است:

۱ – بحران جزیره مینانائو در کشور فیلیپین:

مسلمانان این جزیره دارای حکومت مستقل بوده و نفوذ معنوی امپراطوری عثمانی را پذیرفته بودند.[۳] پس از ورود استعمار اسپانیا به آن، از اواسط قرن ۱۶ میلادی تلاش هایی در جهت مبارزه با اسلام و گسترش مسیحیت در این جزیره صورت گرفت. با تجربه ای که اسپانیایی ها در اخراج مسلمانان از اندلس داشتند توانستند مناطق مسلمان نشین را کم کم و در طول ۳۳۰ سال استعمار (بقای تهدید) به نصف کاهش دهند؛ (تغییر در سطح). از سال ۱۸۹۸ میلادی تاکنون هم مبارزه علیه اسلام در قالب فعالیت های بیش تری توسط آمریکایی ها ادامه دارد[۴]؛ (سرایت بحران های جانبی). در سال های اخیر هم فعالیت برخی از گروه های مبارز مسلمان در آن در جهت به دست آوردن خودمختاری و توسعه و عمران جنوب، از سوی سایر گروه ها کاملاً پذیرفته نشده است؛ (امکان تبدیل تهدید به فرصت) [۵]

۲- بحران کشمیر:

پس از ورود استعمار انگلیس به هند و فروپاشی مغولان کبیر، منطقه کشمیر ابتدا به دست افغانان و سپس به دست سیک ها افتاد. در دهه ۴۰ میلادی که موضوع استقلال پاکستان از هند مطرح بود، یک مهاراجه هندی بر کشمیر حکمرانی می کرد، در حالی که ۷۸ درصد مردم آن مسلمان بودند. در این زمان میان جواهر لعل نهرو و محمد علی جناح و هم چنین میان احزاب کشمیری بر سر استقلال یا پیوستن کشمیر به پاکستان اختلاف نظر بود.

پس از استقلال پاکستان در سال ۱۹۴۷ میلادی، مهاراجه کشمیر مایل به امضای قراردادی در زمینه توقف دخالت در امور کشمیر با هند و پاکستان بود. پاکستان این امر را پذیرفت اما هند نه آن را رد کرد و نه پذیرفت. درگیری هایی هم میان مردم کشمیر با نیروهای مهاراجه به وقوع پیوست.

برخی از مردم سرحد شمال غربی پاکستان با ادامه درگیریها به کمک مردم کشمیر آمدند. در همین زمان مهاراجه کشمیر قرارداد الحاق به هند را امضا کرد و خواستار کمک نظامی هند شد. هند نیز نیروهای خود را به کشمیر اعزام کرد. از این پس درگیری های مرزی بین دو کشور رفته رفته تشدید شد و پیشنهاد همه پرسی توسط سازمان ملل که در قطع نامه های مختلف مطرح شده بود، مورد پذیرش طرفین قرار نگرفت.

در بین سال های ۱۹۶۲ تا ۱۹۶۵ میلادی، اولین درگیری ها میان دو کشور بر سر کشمیر رخ داد که با امضای موافقت نامه تاشکند آتش بس در سال ۱۹۶۵ برقرار شد؛ (بقای تهدید همراه با رکود).

در سال ۱۹۷۱ میلادی بر سر حاکمیت بنگلادش بین هند و پاکستان جنگ درگرفت و معاهده سیملا میان آن ها امضا شد. یکی از موارد توافق طرفین در آن معاهده مسئله کشمیر بود که بر طبق آن خط آتش بس قبلی در کشمیر به خط کنترل بر اساس آتش بس پس از جنگ ۱۹۷۱ میان دو کشور تبدیل شد و دو طرف توافق کردند از طریق مذاکرات دوجانبه اختلافات خود را حل کنند.

در عمل از امضای این قرارداد در مورد حل بحران کشمیر نتیجه ای حاصل نشد، بلکه مسایل جدیدی در این بحران به وجود آمد. یکی از این مسایل، رقابت تسلیحاتی میان دو کشور بود؛ (سرایت بحرانهای جدید). ابتدا هندوستان اولین آزمایش اتمی خود را در سال ۱۹۷۴ انجام داد و در مقابل، پاکستان سلاح های موشکی خود را توسعه داد.

در سال ۱۹۹۸ که پاکستان یک آزمایش موشکی جدید انجام داد، هندوستان پنج آزمایش هسته ای انجام داد. پاکستان هم در مقابل، برای اولین بار پنج آزمایش هسته ای انجام داد. به رغم آن که پاکستان یکی از متحدان منطقه ای آمریکا بود، انجام این آزمایش ها باعث فشار آمریکا بر هر دو کشور برای امضای معاهده های منع انجام آزمایش های هسته ای و نیز «گسترش سلاح های هسته ای» شد.

در سال ۱۹۹۸ که پاکستان یک آزمایش موشکی جدید انجام داد، هندوستان پنج آزمایش هسته ای انجام داد. پاکستان هم در مقابل، برای اولین بار پنج آزمایش هسته ای انجام داد. به رغم آن که پاکستان یکی از متحدان منطقه ای آمریکا بود، انجام این آزمایش ها باعث فشار آمریکا بر هر دو کشور برای امضای معاهده های منع انجام آزمایش های هسته ای و نیز «گسترش سلاح های هسته ای» شد.

از آن جا که چین در پیشبرد برنامه های هسته ای پاکستان نقش داشت و از طرفی بین چین و هند بر سر اختلافات مرزی جنگ درگرفته بود، آزمایش های هسته ای هند پاسخی به همکاری چین و پاکستان نیز بود. به این ترتیب بحران هند و چین به بحران کشمیر سرایت کرد؛ (تغییر در سطح همراه با سرایت بحران های جانبی).

در سال ۱۹۹۹م در پی نفوذ تعدادی از مبارزان کشمیری به مناطق سردسیر کشمیر تحت کنترل هند (کارگیل) و حمله مسلحانه به پارلمان هند، دو طرف به پیاده کردن گسترده نیرو در مرزهای یکدیگر پرداختند و بحران تا آستانه جنگ هسته ای بالا گرفت. این در حالی بود که قبلاً بندر کراچی، مهم ترین شهر اقتصادی پاکستان، در اثر آشوب هایی که گفته می شد

عامل آن هند است برای مدتی از فعالیت باز ایستاده بود. با سفر نخست وزیر پاکستان به آمریکا و عقب نشینی نیروهای کشمیری از کارگیل بحران کاهش یافت.[۶] خبرگزاری ها از وجود نیروهای افغانی طالبان در میان مبارزان نفوذی کشمیری خبر دادند. آمریکا با این که در بحران افغانستان وارد شده و با کمک دیگران طالبان را به وجود آورده بود[۷]، نتوانست در بحران کشمیر سیاست درستی پیش گیرد.

وجود تهدیدهای امنیتی ناشی از بحران کشمیر و نیز مناطق سرحدات پاکستان که به مسئله پشتونستان مشهور است (سرایت بحران های جانبی)، باعث شده که به جز سال های استقلال، همواره نظامیان در پاکستان قدرت را در دست داشته باشند. تداخل دو بحران کشمیر و پشتونستان هم در این وضع مشاهده می شود.

برای کاهش تنش در بحران کشمیر، آخرین طرح، کشیدن لوله گاز ایران از طریق پاکستان به هند و نیز کشیدن لوله گاز ترکمنستان از طریق افغانستان به چین و هند است که به پیشنهاد ایران و پاکستان بوده و مذاکرات نهایی آن در حال انجام است؛ (امکان تبدیل تهدید به فرصت).

مساحت کل کشمیر ۳۰۲۵۷۸ کیلومتر مربع است که از این میزان ۷۹۷۷۸ کیلومتر مربع به نام کشمیر آزاد با مرکزیت مظفرآباد به پاکستان تعلق دارد و ناحیه کشمیر هند با مساحت ۲۲۲۸۰۰ کیلومتر مربع شامل بخش های جامو و کشمیر است. بخشی از آن سرزمین نیز در اختیار چین است.

این سرزمین به دلیل آن که بر سرزمین های پست اطراف خود مسلط است و از طریق آن با افغانستان، آسیای میانه و چین مرتبط می شود، برای هند از نظر ژئوپلتیکی و استراتژیکی اهمیت دارد. برای پاکستان نیز کشمیر به دلیل آن که سرچشمه رودهای مهم سند، پنجاب، جهلم، چناب، راوی و ستلج است و جاده آسفالته استراتژیک راولپندی، کلگیت، کاشغر ارتباط پاکستان – چین را تأمین می کند، اهمیت اقتصادی و کشاورزی دارد.[۸]

۳- بحران پشتونستان:

مطابق قرارداد بین انگلیس و دولت افغانستان در سال ۱۸۹۲م این منطقه که اکنون ایالت سرحد پاکستان را تشکیل می دهد به مدت صد سال به حکومت انگلیسی هند واگذار شد؛ (بقای تهدید)، اما در طول این مدت پاکستان از هند جدا و انگلیس از شبه قاره هند خارج شد؛ (تغییر در سطح).[۹] مسئله پشتونستان در دهه ۶۰ میلادی به صورت بحران ارضی میان افغانستان و پاکستان درآمد و مورد سوءاستفاده شوروی سابق قرارگرفت.

ظهور طالبان در سال ۱۹۹۲م را یکی از اثرات پایانی این قرارداد قلمداد؛ می کنند (سرایت بحران های جانبی و تغییر در سطح).[۱۰] طالبان را پاکستان با کمک های نظامی و اطلاعاتی و با بودجه کشورهای عربی و طرح انگلیس به وجود آورد تا حکومتی وابسته در افغانستان به وجود آورند و ضمن تأمین منافع اقتصادی برای پاکستان، بحران پشتونستان به کلی خاتمه یابد؛ (امکان تبدیل تهدید به فرصت).

طالبان را پاکستان با کمک های نظامی و اطلاعاتی و با بودجه کشورهای عربی و طرح انگلیس به وجود آورد تا حکومتی وابسته در افغانستان به وجود آورند و ضمن تأمین منافع اقتصادی برای پاکستان، بحران پشتونستان به کلی خاتمه یابد.

۴- بحران کردستان:

منطقه کرد نشین در مرزبندی کشورهای عراق و سوریه توسط انگلیس و فرانسه پس از تجزیه عثمانی، میان چهار کشور ترکیه، سوریه، عراق و ایران تقسیم شد و ناسیونالیزم کرد را در مقابل حکومت های این چهار کشور قرارداد. از ابتدای قرن بیستم وجود دو قطب نیروهای سنتی و نخبگان سیاسی و اجتماعی مدرن که جریان مدرنیزاسیون را با تکیه بر ناسیونالیزم رهبری می کردند، باعث دگرگونی های اجتماعی و سیاسی معاصر در خاورمیانه شده بود. به موازات ایجاد دولت های جدید و جابه جایی نیروهای سنتی و مدرن، برخی گروه ها مانند کردها به سطح یک اقلیت تنزل یافتند. این مسئله در میان کردها به عنوان نتیجه قرارداد «لوزان» در سال ۱۹۲۳م تلقی شده و سرانجام آنان به عنوان اقلیت هایی در ایران، عراق، ترکیه و سوریه بدون داشتن منزلتی حقوقی و قانونی شناخته شدند.[۱۱]

بنابراین به رغم مقاومت شدید کردها در فاصله سال های ۱۹۲۲ تا ۱۹۳۸م(بقای تهدید) تمام روابط و تشکیلات جامعه خود خوانده کردی در ترکیه نوین در پاسخ به موجودیت ایدئولوژی ملت – دولت کمالیست ها سرکوب شد. در همین زمان تلاش هایی برای تمرکزگرایی شدید دولت و سیاست های همگون سازی در ترکیه دنبال می شد.[۱۲] ناسیونالیزم کردی در فرصت جابه جایی های بحرانی قدرت در داخل کشورهای چهارگانه مذکور، از جمله پس از پیروزی انقلاب اسلامی در ایران، خود را نشان داده است؛ (سرایت بحران جانبی و تغییر در سطح).

اکنون با به قدرت رسیدن یک رئیس جمهور کرد نژاد در عراق فرصت جدیدی برای مشارکت کردها در یکی از نظام های سیاسی که با آن ها تعامل دارند، فراهم شده است؛ (امکان تبدیل تهدید به فرصت).

۵- بحران یمن:

این کشور طی سه دهه ۶۰ تا ۹۰ میلادی (بقای تهدید) به دو بخش شمالی و جنوبی تقسیم شده و هریک در طول جنگ سرد (سرایت بحران های جانبی) جزء دو بلوک شرق و غرب بود. پس از فروپاشی شوروی، یمن بار دیگر به صورت یکپارچه درآمد؛ (امکان تبدیل تهدید به فرصت).

۶- بحران فلسطین:

قرن ها پیش از میلاد، حضرت داوود علیه السلام در فلسطین حکومتی را به منظور برقراری توازن قوا میان دو قدرت مصر و بابل از چند ملیت تشکیل داد که توسط فرزندش حضرت سلیمان علیه السلام تحکیم و گسترش یافت. پس از حضرت سلیمان این حکومت به دو بخش اسرائیل در شمال و یهودیه در جنوب تقسیم شد. از این تاریخ به بعد این منطقه در دست قدرت های زمانه می گشت و باعث آوارگی یهود در جهان به ویژه در اروپا شد. این سرزمین در سال ۱۷ هجری به دست مسلمانان افتاد و در جنگ های صلیبی به مدت ۹۱ سال در دست مسیحیان بود تا دوباره به اختیار مسلمانان قرار گرفت.

یهودیان در اروپا تحت آزار و اذیت مسیحیان بودند. فکر تأسیس دوباره کشوری یهودی در اثر این آزارها و آوارگی ها از رنسانس اروپا به بعد در میان یهودیان وجود داشت.[۱۳] در اواخر قرن نوزدهم میلادی، بورژوازی یهود، قدرت های استعماری و صهیونیسم سیاسی با کوشش افرادی چون هرتسل سرزمین فلسطین را به عنوان ارض موعود انتخاب نموده و اقداماتی برای خرید زمین در آن انجام دادند. ضمن این که در این راستا مذاکراتی هم با سران استعماری و عثمانی توسط رهبران صهیونیست سیاسی انجام شد.

پس از جنگ جهانی اول تجزیه عثمانی به علت آن که هم پیمان آلمان بود به طور جدی از سوی انگلیس پی گیری شد[۱۴] و در سال ۱۹۱۷ با صدور اعلامیه بالفور، دولت انگلیس به طور رسمی حمایت خود را از تشکیل دولت یهود در فلسطین اعلام کرد و این در حالی بود که یک سال قبل، در سال ۱۹۱۶، مخفیانه موافقت نامه سایکس پیکو را با فرانسه و روسیه بر سر تجزیه عثمانی امضا نموده بود. این قرارداد محرمانه پس از انقلاب روسیه توسط روس ها فاش شد. انگلیس ها که پس از وقوع انقلاب درصدد اجرای قیمومیت بر مناطق جدا شده امپراطوری بودند با مخالفت اعراب روبه رو شدند.

در داخل فلسطین اعتراض ها و مقاومت هایی نسبت به مهاجرت یهودیان صورت گرفت. در نتیجه، انگلیس در سال ۱۹۳۹ با صدور کتاب سفید، ضمن قائل شدن محدودیت هایی برای مهاجرت یهود، زمینه های تشکیل دولتی را برای آنان پی ریخت. با کشف نفت در عربستان پای آمریکا به منطقه خاورمیانه کشیده شد و نفوذ صهیونیست ها در دولت آمریکا باعث حمایت آن از تشکیل کشور اسرائیل شد؛ (تغییر در سطح). پس از جنگ جهانی دوم، آمریکا به صورت ابر قدرت ظاهر گشت و نهاد تازه تأسیس سازمان ملل را تحت نفوذ خود گرفت.

در سال ۱۹۴۷ (بقای تهدید) طرح تقسیم فلسطین و تشکیل اسرائیل در این سازمان تصویب و یک سال بعد به اجرا درآمد. با خروج سربازان انگلیسی از فلسطین تشکیل دولت اسرائیل اعلام گردید و باعث به وجود آمدن پنج جنگ بزرگ در خاورمیانه شد (سرایت بحران های جانبی) که عبارت اند از:

نخستین جنگ اعراب و اسرائیل در سال ۱۹۴۸ به وقوع پیوست. در این جنگ ارتش کشورهای مصر، سوریه و اردن به دلیل فقر تجهیزات نظامی و عقب ماندگی تسلیحاتی، فقدان اراده سیاسی در نزد رهبران، و نیز حمایت مؤثر انگلیس و آمریکا از دولت تازه تأسیس اسرائیل شکست خوردند.

الف) نخستین جنگ اعراب و اسرائیل در سال ۱۹۴۸ به وقوع پیوست. در این جنگ ارتش کشورهای مصر، سوریه و اردن به دلیل فقر تجهیزات نظامی و عقب ماندگی تسلیحاتی، فقدان اراده سیاسی در نزد رهبران، و نیز حمایت مؤثر انگلیس و آمریکا از دولت تازه تأسیس اسرائیل شکست خوردند. عدم اراده سیاسی رهبران عرب به این دلیل بود که آنان قدرت سیاسی خود را در مصر، اردن، عراق و عربستان با حمایت انگلیس به دست آورده بودند. در نتیجه این جنگ ۷۷% خاک فلسطین در اختیار اسرائیل قرار گرفت

ب) در سال ۱۹۵۶ جمال عبدالناصر کانال سوئز را ملی اعلام نمود. در واکنش به این اقدام، بندر پرت سعید توسط فرانسه، انگلیس و اسرائیل اشغال شد که اخطار شوروی و عدم حمایت آمریکا از این تجاوز در اثر الزامات جنگ سرد، عقب نشینی نیروهای اشغال گر را در پی داشت.

ج) در سال ۱۹۶۷ ارتش اسرائیل با بهره گیری از اصل غافل گیری به فرماندهی موشه دایان با بمباران هواپیماهای سوریه و مصر و هم زمان حمله زمینی سریع نیروهای مکانیزه تحت پوشش هوایی، جنگ شش روزه ای را به راه انداخت و توانست مساحت قابل توجهی از کشورهای مصر، سوریه و اردن را اشغال کند. در این جنگ کشورهای عربی طرحی برای رویارویی با اسرائیل نداشتند، بلکه سرگرم رقابت ها و منازعات درونی خود بودند. آن ها با گرایش ناسیونالیستی، فقر تسلیحاتی و تکیه بر حمایت شوروی و عدم تکیه بر حمایت جهان اسلام وارد جنگ شده و شکست خوردند که این امر موجب طرح افسانه شکست ناپذیری اسرائیل شد. به دنبال این شکست، گروه های مبارز فلسطینی بیش تر با انگیزه های ناسیونالیستی و نه اسلامی به وجود آمدند.

د) در سال ۱۹۷۳ دو کشور مصر و سوریه در حمله ای غافل گیرانه قسمتی از سرزمین های اشغالی را بازپس گرفتند.

ه) در سال ۱۹۸۲، اسرائیل به بهانه کشته شدن سفیر این کشور در لندن با هدف انهدام تشکیلات سازمان آزادی بخش فلسطین در لبنان، وارد این کشور شد که در سال ۱۹۹۸ در اثر مقاومت شیعیان لبنان وادار به عقب نشینی شد. پس از آن رفته رفته کشورهای عربی به صلح با اسرائیل رو آوردند. تحولات بین الملل مانند فروپاشی شوروی و نزدیکی چین به آمریکا باعث شد برخی گروه های فلسطینی هم به صلح رو آورند (تغییر در سطح) تا بتوانند در سرزمین های باقی مانده در دست فلسطینی ها در باریکه غزه و کرانه غربی رود اردن حکومت خودگردان به وجود آورند؛ (امکان تبدیل تهدید به فرصت).

از ابعاد دیگر بحران فلسطین، بحران آب است که در اثر طرح های ترکیه برای ایجاد سد بر روی فرات به وجود آمده است؛ (سرایت بحران های جانبی)