پاورپوینت کامل مسئله شر و راه حل های آن ۹۲ اسلاید در PowerPoint

توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

 پاورپوینت کامل مسئله شر و راه حل های آن ۹۲ اسلاید در PowerPoint دارای ۹۲ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است

شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.

لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت کامل مسئله شر و راه حل های آن ۹۲ اسلاید در PowerPoint،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

بخشی از متن پاورپوینت کامل مسئله شر و راه حل های آن ۹۲ اسلاید در PowerPoint :

>

چکیده

انسان ها در زندگی روزمره خود با حوادث و مشکلات گوناگونی روبرو میشوند که گاه تحمّل آنها برایشان بسیار دشوار است. آنان اغلب اینگونه امور را «شر» می خوانند و درصدد رفع آن برمی آیند. «شر» به هر چیز نامطلوبی که اگر نباشد وضع موجود بهتر خواهد شد، گفته می شود. «شر» غیر از نقص است و می تواند به معنایی اعم به کار رود و شامل مطلق کاستی شود.

«شر» گاهی به امور فناپذیر و نیستی ها مانند مرگ؛ و زمانی به تفاوت ها و تبعیض ها مانند فقر و غنی؛ و وقتی به سختی ها و شداید مانند رنج جسمی و روحی اطلاق می گردد.

اندیشمندان غیر الهی در سده های پیشین، مسئله شر را تنها منافی عدالت خدا می دانستند ولی امروزه آن را ناسازگار با اصل وجود خداوند می شمارند. همه جهانبینی های بزرگ اعم از دینی و غیردینی به وجود شر اذعان کرده اند و معتقدند که شر، ایمان دینی را به مخاطره می افکند وجدیترین نقد عقلانی بر اعتقاد به وجود خداست.

بعضی نیز اعتقادات دینی را به دلیل وجود شر در عالم کنار نهاده اند و وجود شرور در جهان را دستمایه انتقادی بسیار قوی علیه اعتقاد دینی دانسته اند. متألهین و اندیشمندان خداباور نیز با ارائه راه حل هایی در اینباره مشکل را بهنحوی حل کرده اند. در خصوص این نکته که عامل به وجود آمدن شرور چه کسی یا چه چیزی است می توان گفت که هر خوبی و بدی به دست نظم دهنده جهان یعنی خداوند متعال است.

گر چه این انسان است که زمینه های نزول خیر و شر را بنیان می نهد. شرور در بدو امر، لغو و بیهوده یا مخالف با اغراض عمومی آفرینش به نظر می آید. اما شرور دارای فواید مهمّی چون شکوفایی استعدادها، بیداری و توفیق توبه و بازگشت از گناه نیز هستند.

مقدمه

هرچه پیچیدگی نظامهای اجتماعی بیشتر میشود به همان میزان نیاز اجتماع به دین و ایمان افزوده میگردد. به بیان دیگر اینکه پیچیدگی های امروزی زندگی بشر و درگیری او با روزمرگی می تواند عاملی برای دین گریزی و یا لااقل بی مبالاتی نسبت به دین و آموزه های وحیانی گردد.

یکی از مسائلی که بعید نیست در توسعه این مشکل نقش تسریع کننده داشته باشد مسئله شر است. مسئله شر که در غرب لقب پناهگاه الحاد را به خود اختصاص داده است، مسأله ای است که گاه عامل دین گریزی و بعضاً دین ستیزی برخی گردیده و البته برخی را نیز با شک و ضعف ایمان مواجه نموده است.

هر چند که جامعه دینی ما به مثابه غرب به این مسئله گرفتار نشده است اما ارتباطات امروزی جامعه با غرب میتواند در آیندهای نه چندان دور این مسئله را به مشکل جامعه دینی ما تبدیل کند.

انسان از سویی به وجود شر در عالم اذعان دارد؛ از سویی دیگر به خدایی عالم مطلق، قادر مطلق و خیر محض معتقد است. با در نظر گرفتن این دو گزاره و مقایسه آنها باید توجیهی برای وجود شر در عالم وجود داشته باشد به عبارت دیگر یا باید به خدای عالم، قادر و خیر مطلق معتقد نباشیم و یا به وجود شر معتقد نباشیم؛ نمیتوان بدون هیچ توجیهی هر دو گزاره را علی الاطلاق پذیرفت؛ چرا که اگر خدا عالم مطلق است میداند چه چیزی شر است و اگر قادر مطلق است می تواند جلوی آن را بگیرد و اگر بدخواه نیست و بلکه خیر محض است مانعی برای جلوگیری شر از جانب او وجود ندارد درحالیکه عملاً شر در عالم منتفی نیست و حتی کتب مقدس ادیان نیز به وجود شر اذعان نموده اند.

طرح مسئله شر و پاسخ به آن همه در صدد توضیح و تبیین این دو گزاره و رفع یا دفع ناسازگاری بین آنهاست.

مشکلات زندگی انسان، پرسشهایی را فرا روی ذهن جستجوگر او قرار میدهد. پرسشهایی که عمومیت دارند و همه انسانها، خواه مادی و یا الهی با آن مواجه اند. به راستی شر چیست؟ حقیقت آن کدام است؟ مؤمنان و متألهین علاوه بر پرسشهای فوق، دغدغه ای افزون تر نیز دارند و آن اینکه: آیا وجود شر با اعتقاد به اوصافی چون عدالت و حکمت خداوند سازگار است؟ ضرورت پاسخ به این پرسش با اهمیّت طرح مسئله را در میان اندیشمندان و متفکّران، دو چندان کرده است.

تعریف شر

معنای لغوی «شر» که برگرفته شده از ریشه -الشَّر- هست و این واژه ضد (الخَیْر) است شامل همه بدیها و پستی ها میشود و در زبان متداول به معنای جنگ است.

«شر» به معنای بدی و فساد و ظلم است که جمع آن شرور است. پیامبر اکرم (ص) فرموده اند: «خدایا شر به تو نسبت داده نمی شود»، ظلم و فساد از خدا دور دانسته شده است چرا که افعال خدا همه از حکمتش سرزده و همه موجودات مُلک او هستند از این رو او در ملکش هر چه بخواهد می کند پس در فعل او ظلم و فساد یافت نمی شود.

در معنای اصطلاحی شر، اختلاف نظرهای فراوانی وجود دارد. معمولاً دانشمندان- حتی فلاسفه اسلامی- چنانکه علّامه محمّدتقی جعفری می نویسد: «فلاسفه و حکمایی مانند ابن سینا و خیام علّت شر بودن یک چیز را بیان نکرده اند یا اصلاً شر را تعریف صحیح ننموده اند یا نتوانسته اند تعریف مشخصی برای مفهوم شر ارائه کنند. دانشمندان و خصوصاً فلاسفه غرب به جای تعریف ماهوی شر، به تعریف مصداقی آن پرداخته اند.

جان هیک مینویسد:

«به جای اینکه بکوشیم «شر» را بر اساس نوعی نظریه کلامی تعریف کنیم، بهتر می نماید که بدون مجامله و پرده پوشی به تعریف آن بپردازیم. یعنی: نشان دادن آن چه این کلمه به آن دلالت دارد، شر به رنج و آلام جسمی و آلام روحی و شرارت اخلاقی اطلاق می گردد.» بعضی از دانشمندان اسلامی در تعریف «شر» میگویند: شر چیزی است که ناهماهنگ باوجود ما باشد و مایه عقب ماندگی و انحطاط گردد.

دقیق ترین تعریف شر

«شر» هر چیز نامطلوبی است که اگر نباشد وضع ما بهتر خواهد بود. زین پس در این نوشتار این تعریف را ملاک قرار میدهیم.علّت نامطلوب بودن «شر» در برخی تعاریف چنین آمده: شر چیزی است که عقل عدم آن را بر وجودش ترجیح می دهد.این مفاهیم را حتی در تعاریف لغوی هم میتوان یافت؛ راغب در مفردات می گوید:«الشر الذی یرغب عنه الکل کما آن الخیر هو الذی یرغب فیه الکل.» در تعریف شر گفته شد که شر نامطلوب است و عقل، عدم آن را ترجیح می دهد. اساساً چرا انسان چیزی را نامطلوب می داند؟

به منظور پاسخ دادن به این سؤال باید به برخی تقسیم های شر توجّه نمود:گفته می شود شر یا عدم ذات است و یا عدم کمال؛ اوّلی مثل مرگ و دومی مثل بیماری و جهل و. … یا به نحو جامع تر اینکه:شر بالذات: عدم ذات و عدم کمال ذات؛ شر بالعرض: امر وجودی که باعث عدم می شود مثل مار و عقرب و زلزله؛

ردّپای عدم در همه انواع شر وجود دارد البته مقصود، عدم ملکه است نه عدم مطلق؛ چرا که مرگ، عدم حیات است و عدم کمالات هم عدم ملکه اند. از این رو میتوان به عنوان ریشه هستی شناختی مسئله ادّعا نمود که: چون عدم در شر هست به این لحاظ شر نامطلوب محسوب می شود.

ادّعای فوق در آثار حکما نیز قابل مشاهده است. مثلاً سهروردی در پرتونامه می گوید: «شر، چیزی موجود نیست بلکه عدم چیزی است یا عدم کمال چیزی است» و یا در لوح چهارم الواح عمادیه می گوید: «بدان! که شر، ذاتی نیست چنان که مشهود است بلکه حاصل آن به عدم ذاتی یا عدم کمال ذاتی بازمی گردد.» (سهروردی، بیتا: ۳/۶۰).

انواع شروردانشمندان با توجّه به ملاکهای متفاوت، تقسیم بندی های گوناگونی از شر بهدست آوردهاند (جمعی از مؤلفان، زیر نظر علی اکبر رشاد،:۲/۳۴۵). چه بسا ممکن است بعضی از این اقسام با یکدیگر تداخل کنند (مطهری، ۱۳۸۴ ش:۴/۲۹۹).فیلسوفان اسلامی، شرور را از نگاه کلّی به دو قسم «شر بالذات» و «شر بالعرض» تقسیم کرده اند.

البته باید اذعان داشت که این تقسیم محتوایی و ماهوی است (لایب نیتس، بیتا: ص ۵۳).صورت تقسیم مشهور حکما به شکل ذیل است: شر بالذات (امور عدمی)؛ مانند: ۱. عدم ذات (مرگ)؛ ۲. عدم کمال ذات (الم و اذیت و جهل مرکب)؛ و شر بالعرض؛ مانند: امر وجودی منجر به امر عدمی (زلزله و حسادت).

ملّاصدرا قسم دیگری را به این تقسیم کلّی افزوده است که «شر ادراکی» نام دارد. (صدرالدین شیرازی: ۷/ ۶۳-۶۶؛ محمّد خواجوی: ۴۱۴؛ کیهان اندیشه، ش ۴۹، ص ۲۷). البته ناگفته نماند که خود ملّاصدرا این تقسیم را به تقسیم ماهوی برگردانده است (شرح اصول کافی:۱/۴۱).

استاد مطهری (ره) نیز، شرور را از دیدگاه کلّی به چند قسمت تقسیم میکند: ۱. فناها و نیستی ها (مرگ)؛ ۲. تفاوتها و تبعیض ها (فقیر و غنی)؛ ۳. سختی ها و شداید (رنج جسمی و روحی)؛ (مطهری، ۱۳۸۴ ش: ۱/۱۴۹).

حکمای غرب تقسیمات دیگری را نیز ذکر کرده اند و شر را به دو قسم اخلاقی و طبیعی تقسیم کرده اند (مایکل پترسون و دیگران:۱۷۸)؛ و برخی با نگاه جزئی تر آن را به اخلاقی، طبیعی، اجتماعی تقسیم کرده اند و بعضیها قِسم چهارمی بر آن می افزایند که شر «عاطفی»، «جسمانی» و «مرکب» نام دارد.

لایب نیتس قسم دیگری بر آن افزوده که شر «متافیزیکی» یا «فلسفی» نام گرفته است. (جمعی از مؤلفان، زیر نظر علیاکبر رشاد: ۲/۳۴۵)؛ برخی نیز عنوان دیگری افزودهاند که «شر مرکب» نام دارد. (مایکل پترسون و دیگران:۱۷۸).

بنابراین می توان اقسام شر را چنین برشمرد: ۱. شر اخلاقی؛ ۲. شر طبیعی؛ ۳. اجتماعی؛ ۴. عاطفی؛ ۵. مرکب؛ ۶. متافیزیکی یا فلسفی؛ ۷. ادراکی.

به منظور طرح مسئله شر، اصلی ترین پرسش این است که شرور چگونه متعلّق قضای الهی واقع می شوند؟ امر دایر است میان این که بگوییم شرور متعلّق قضای الهی نیستند، که در این صورت ناچاریم در عالم هستی به اموری قائل شویم که این امور فعل واجب تعالی نیستند، و از دایره قضا و قدر الهی خارجاند و این یعنی ثنویت و عدم توحید در مبدأ وجود که به هیچ وجه مورد قبول اسلام و حکمای اسلامی نیست.

طبق مبانی فلاسفه اسلامی این شق باطل است، چرا که هر شری در عالم یا واجب الوجود است و یا ممکن الوجود. درصورتی که واجب الوجود باشد، در این صورت تعداد واجب الوجود در عالم به بیش از یکی رسیده، و این بر طبق براهین یگانگی مبدأ وجود، امری محال است و بر خلاف توحید ذاتی خداوند است.

درصورتیکه ممکن الوجود باشد، یا باید متعلّق و معلول خداوند باشد، یا متعلّق و معلول موجودی دیگر، که آن موجود نیز در هر حال نمی تواند مستند به ذات خداوند نباشد.

اما مسئله اینجا مطرح می شود که اگر شرور و بدیها در عالم استناد به ذات خداوند دارند، چگونه میتوان معلولیت آنها را با حکمت بالغه الهی سازگار دانست. (ابن سینا: ۳۹۳- ۳۹۲)؛ به عبارت دیگر اگر عدل و حکمت هر دو از صفات خدا هستند، چگونه می توان وجود شرور را با این دو صفت الهی سازگار دانست.

اگر خداوند حکیم است و نظام عالمِ وجود، نظام احسن و اصلحی است که نیکوتر از آن ممکن نبوده، چگونه می توان وجود کاستی ها، مرگها، تفاوتها و این دست امور ناخوشایند را تبیین کرد. این مسئله یکی از مسایل فوق العاده مهم در فلسفه و الهیات است که کمتر فیلسوفی پیدا می شود که بدان مسئله توجّهی نکرده باشد و از آن مواردی است که میان فلسفه قدیم و جدید برخورد بسیار شدیدی به چشم می خورد.

در زمان های گذشته، اندیشمندان غیرالهی، مسئله شر را منافی با یکی از صفات خدا مثلاً عدل الهی می دانستند. متألهین و اندیشمندان خداباور نیز با ارائه راه حل هایی در اینباره مشکل را به نحوی حل می کردند؛ ولی در عصر جدید این مسئله به شکل دیگری مطرح شده است به طوری که آن را ناسازگار با اصل وجود خداوند می دانند (نقد و نظر، ش ۱۱-۱۰، ص ۲۰۲).

همه جهان بینی های بزرگ اعم از دینی و غیردینی به وجود شر اذعان کرده اند، فیلسوفان و متألهین، قرنها متوجّه این نکته بوده اند که شر، ایمان دینی را جداً به مخاطره می افکند. اگر شری وجود دارد، عدم اطلاع خداوند از آن با علم مطلق الهی مغایرت دارد. اگر خدا بخواهد و نتواند آن را ریشه کن کند باقدرت مطلقه او منافات دارد. اگر خدا میتواند آن را ریشه کن کند، ولی نمی خواهد، با خیرخواهی مطلق او در تضاد است (قدردان قرا ملکی:۲۶۸). فلاسفه اسلامی کوشیده اند تا تعارض بین حکمت خدا و وجود شر را رفع نمایند و اندیشمندان غربی نیز درصدد بوده اند تا تعارض بین خیریت محض پروردگار و وجود شرور را برطرف نمایند.

راه حل های مسئله شر

راهکار برون رفت از ناسازگاری ظاهری وجود شرور باوجود خدا و صفات حق تعالی بسته به نوع شرور، متفاوت است. در مورد شرور تشریعی، ناسازگاری میان صفات حق تعالی و وجود خدا رخ نمی دهد؛ چه این که خیر و شر تشریعی با اختیار و اراده فرد رخ می دهد.

چنانکه برخی شرور دیگر چون فقر، خواری، بیماری و. .. از اختیار انسان بر می خیزد. انسان مختار، انسانی است که بتواند هم خیر و هم شر را انجام دهد؛ هر چند در نهایت امر و با یک نظر کلّی، این قبیل از شرور به خدا بازمی گردد.

در مورد خیر و شر تکوینی نیز ناسازگاری ظاهری را میتوان با راه کارهایی از میان برد.برای مسئله شر، فیلسوفان، راه حل های متفاوتی عرضه کرده اند که به برخی از آنها اشاره می نماییم:

راه حل اوّل به بررسی شر و رابطه آن با هستی پرداخته است که خود دارای مواردی است از جمله:

الف: نسبی بودن شر: شر از امور نسبی است نه ذاتی. بنابراین میان شرور و وجود خدا و صفات او ناسازگاری رخ نمی دهد؛ چه اینکه آنچه در نگاه عدّه ای خیر است، در نگاه دیگران شر جلوه می کند. آنچه از افق پایین، شر مینماید از افق بالاتر خیر است. آنچه نزد انسانها شر می نماید، نزد آفریدگار هستی خیر است. بر این اساس، علّامه در مقام جمع میان دو گروه از آیات از نسبی بودن خیر و شر میگوید.

به باور ایشان دستهای از آیات تمام موجودات جهان هستی را آفریده حق تعالی معرفی می کند: «و إن مِنْ شَیْءٍ إِلا عِنْدَنَا خَزَائِنُهُ وَمَا نُنَزِّلُهُ إِلا بِقَدَرٍ مَعْلُومٍ» (حجر/۲۱)؛ گروه دیگری از آیات: «الَّذِی أَحْسَنَ کلَّ شَیْءٍ خَلَقَهُ» (سجده/۷)؛ و «ذَلِکمُ اللَّهُ رَبُّکمْ خَالِقُ کلِّ شَیْءٍ لا إِلَهَ إِلا هُوَ» (غافر/) آفریده های خداوند را خیر معرفی میکنند. نتیجه این دو گروه از آیات این است که تمامی مخلوقات خداوند خیر هستند. بنابراین اگر عدّه ای، شماری از مواهب الهی را شر می بینند، این مواهب در نگاه دیگران شر نیست؛ بلکه این مواهب برای این موجودات، شر است و مایه ضرر و برای دیگر موجودات و نظام علّت و معلول و سبب و مسبّب، خیر مینماید.

ب: شر، امر عدمی است: شرور از امور عدمی هستند نه وجودی. شر؛ فقدان، محرومیت و سلب است و آنچه شر می نماید، عدم نسبی خیر است. بنابراین میان شرور ب