پاورپوینت کامل کنترل جمعیت با رویکرد فقهی ۸۵ اسلاید در PowerPoint

توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

 پاورپوینت کامل کنترل جمعیت با رویکرد فقهی ۸۵ اسلاید در PowerPoint دارای ۸۵ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است

شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.

لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت کامل کنترل جمعیت با رویکرد فقهی ۸۵ اسلاید در PowerPoint،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

بخشی از متن پاورپوینت کامل کنترل جمعیت با رویکرد فقهی ۸۵ اسلاید در PowerPoint :

>

چکیده

مقاله حاضر به روش توصیفی- تحلیلی به بررسی فقهی مسئله کنترل جمعیت و تنظیم خانواده پرداخته و ضمن تفکیک مفاهیم کنترل موالید، پیشگیری و تنظیم خانواده از یکدیگر، نظریه های جمعیت شناختی و دیدگاه ادیان مختلف و اسلام را با ذکر ادلّه آنها مورد مقایسه قرار داده است.

همچنین احکام اوّلیه و ثانویه موضوع، بررسی و اختیارات حکومت اسلامی و ولی فقیه تبیین گردیده است. در فصل پایانی به طور اختصار به احکام پیشگیری از بارداری پرداخته شده است. از نتایج حاصل از این تحقیق آن است که مسئله تنظیم خانواده و مهار موالید به دلیل اختلاف در عوامل فعال، اهداف و سیاست های هر یک متفاوت اند. والدین عامل فعال در تنظیم خانواده هستند، که آگاهانه قدم بر می دارند.

درحالیکه عامل فعال در کنترل موالید، دولت است و آگاهی و عدم آگاهی خانواده ها در این زمینه اهمیّتی ندارد به هر روی آنچه در تنظیم خانواده مطلوب به شمار می رود سلامت مادر است که باید با رعایت فواصل بین بارداری مورد دقت و رعایت قرار گیرد.

ولی در کنترل موالید، سلامت اقتصادی جامعه مورد نظر است و سیاستمداران از هر راه ممکن مانند استفاده از داروها و ابزارهای پیشگیری و یا تأخیر در ازدواج سعی در اجرای آن دارند. اهم سرفصل های این پژوهش عبارت اند از کلیات؛ تعریف واژه ها شامل الف: تنظیم خانواده؛ ب: کنترل موالید؛ ج: پیشگیری موالید؛د: مقایسه بین مفاهیم؛ نظریات جمعیت شناسی شامل الف: طرفداران افزایش جمعیت؛ ب: مخالفان افزایش جمعیت؛ ج: جمعیت ثابت؛د: جمعیت متناسب؛ حکم ثانوی در مسئله.

مقدمه

یکی از مسائلی که در دهه های قبل به ویژه پس از پیروزی انقلاب اسلامی در ایران و دیگر کشورها مطرح گردید، موضوع کنترل جمعیت و باروری است. برای اولین بار سیاست ها و تدابیر جمعیتی از دهه های پایانی قرن هیجدهم با طرح دیدگاه «مال توس» با موضوع تنظیم خانواده، آغاز شد. در ایران نیز مسئله کنترل جمعیت و تنظیم خانواده به صورت پراکنده در سال ۱۳۳۷ مطرح شد و در سال ۱۳۴۸ به صورت متمرکز پی گرفته شد.

این سیاست در ایران، پس از انقلاب اسلامی و در دوران جنگ تحمیلی، به دلایل مختلف تعلیق شد و سپس در سال ۱۳۶۸ مجدداً مورد توجه مسئولین قرار گرفت که البته تا کنون در مقاطع و شرایط مختلف با افت و خیزهایی همراه بوده است. تداوم این سیاست در سالهای اخیر، مورد انتقاد بسیاری از بزرگان و کارشناسان نظام قرار گرفته است، به ویژه که مقام معظم رهبری در ماه مبارک رمضان سال ۱۳۹۱ در جمع مسئولان نظام نسبت به این مسئله هشدار دادند.

گفتار اول: تعریف واژه ها

الف: تنظیم خانواده

معمولاً این مفهوم دارای بار معنایی مثبت بوده و به اراده خانواده ها برای انتخاب زمان مناسب فرزنددار شدن، رعایت فاصله زمانی، آینده نگری و برنامه ریزی اشاره دارد. از اینرو هدف اصلی تنظیم خانواده بهداشت، رفاه، زندگی بهتر و آینده ای پُربارتر است و این مفهوم لزوماً به معنای کاهش فرزندان نخواهد بود. بلکه مقصود اصلی آن برنامه ریزی و رعایت فاصله منطقی میان آنها است.

ب: کنترل موالید

مفهوم کنترل یا تحدید موالید در مقیاس یک کشور عبارت است از مداخله دولت در جهت تشویق خانواده ها برای به دنیا آوردن کودکانی که تعدادشان کمتر از نسل های پیشین باشد (طلعتی، بیتا: ص ۳).اصطلاح کنترل موالید نخستین واژه ای است که برای مسئله مورد بحث توسط «مارگارت سانجر» آمریکایی ابداع شده است.

پس از اصطلاح ابداعی مارگارت سانجر؛ اصطلاحاتی نظیر تنظیم خانواده، پدر و مادر برنامه ریزیشده، پدر و مادر مسئولیت پذیر، پدر و مادر شدن از روی اختیار، پیشگیری، تنظیم باروری و کنترل باروری ابداع شده است که البته هر یک از این اصطلاحات به منظور و هدف خاصی به کار گرفته شده است.

گفتار دوم: نظریات جمعیت شناسی

الف: طرفداران افزایش جمعیت

این گروه معتقدند که با توجّه به گسترش منابع طبیعی کره زمین، نباید از ازدیاد زاد و ولد بیم داشت.تقریباً تمام ادیان خصوصاً ادیان الهی، امپراتوری های قدیم مانند ایران، روم، یونان باستان و در دوره جدید، ماکیاول، کامپانلا، مکاتب مرکانتیلیسم (سوداگرایی) فیزیوکرات، سوسیالیست و حتی فاشیست های ایتالیایی و آلمانی همگی از طرفداران افزایش جمعیت بوده اند.دراین بین ادیان از طرفداران محکم این نظریه هستند که فقط به اهمیّت آن در دین اسلام اشاره می کنیم:

جمعیت در اسلام

اسلام از جمله ادیانی است که از افزایش جمعیت به شدّت طرفداری کرده و مسلمانان را تشویق و ترغیب به تولید نسل می کند. در بین مسلمانان همانطور که افزایش جمعیت طرفدارانی دارد، کنترل جمعیت هم نظر عدّه ای را به خود جلب کرده است.

ادلّه ای که مخالفان کنترل جمعیت بر ادّعای خود اقامه کرده اند، عمدتاً مبتنی بر اصول و مبانی اوّلیه شریعت اسلامی است. این گروه با تمسّک به آیات، روایات و دیگر ادلّه فقهی درصدد اثبات مدّعای خود هستند.اسلام دستور اکید بر تولید نسل دارد و هر برنامه ای که در راستای کنترل موالید و کاهش جمعیت قدم بردارد از نظر شرع ممنوع و مردود می داند.مهمترین ادلّه این گروه در دو بخش قابل تصوّر است:

اول: ادلّه مبتنی بر مبانی شریعت

اسلام برای حفظ و بقای نوع انسانی تشویق به افزودن و حفظ نسل مسلمانان کرده است. از این رو اجرای هرگونه برنامه برای کاهش نسل مسلمانان با دیدگاه شرع انور، سازگاری ندارد (طلعتی، بیتا: ص ۸۹)؛

دوم: ادلّه مبتنی بر دیدگاه های اقتصادی، اجتماعی، سیاسی

نماینده اصلی این گروه، شخصی به نام مالتوس می باشد. آنها تصوّر میکنند که نیازهای انسان به برکات زمین و منافع طبیعی موجود در آن محصور است و اینگونه نعمتها به اندازه مشخصی است و هیچ گونه تأثیر متقابلی میان انسان ونعمت های زمینی نیست؛ پس اگر نعمت ها محدود و سرعت رشد جمعیت نامحدود باشد افزایش جمعیت موجب بحران می شود اما حقیقت امر به گونه دیگری است و باید دو عامل را در نظر داشت:اولاً وجود نعمتهای بیشماری که در سطح زمین گسترده است و وجود نعمت هایی که آنان از آنها خبر ندارند ولی به شکل روزی برای موجودات مقدر است. ثانیاً ارتباط میان این نعمتها و روزی انسانها باعقل و تدبیر انسانی است یعنی خداوند انسان را به نعمت عقل ممتاز نموده تا به واسطه آن گنجهای پنهان و نعمت روزی خود را با تلاش به دست آورد (خرازی، ۱۴۲۰ ق: ص ۴۳).

فقر و دلایلی از این قبیل را نمی توان مجوزی برای کاهش جمعیت برشمرد. خداوند متعال می فرماید: فرزندانتان را به خاطر فقر و تهیدستی نکشید ما شما و آنها را روزی می دهیم (انعام/۱۵۱).ضعف عمده کشورها ازدیاد جمعیت و کمبود منابع نیست بلکه عدم مدیریت و اسراف در منابع است. برای حل این معضلات نباید دست به کاهش جمعیت زد بلکه باید اقدام به افزایش تولید، توسعه و اصلاح زمین های کشاورزی و استفاده از منابع زمینی اعم از خشکی و دریایی و. … کرد.

ب: مخالفان افزایش جمعیت

در میان مخالفان افزایش جمعیت، در دوره های قدیم از نظریات برخی فلاسفه و متصوفه و در دوره های جدید از نظریات مالتوس و پیروان او و نومالتوسیان می توان نام برد. اغلب دیدگاه های مخالف با افزایش جمعیت بر محور های اقتصادی و اجتماعی دور میزند. مخالفین افزایش جمعیت با تمسک به بعضی آیات و روایات در صدد اثبات مدعای خود شده اند که به یک نمونه اشاره می کنیم: فی قرب الاسناد عن ابن طریف عن ابن علوان عن الصادق عن أبیه (ع) قال: قال رسول الله (ع): قلّه العیال أحد الیسارین (مجلسی، ۱۴۰۳ ق: ۱۰/۹۹).

جواب: الف: روایت ضعف سند دارد (ابن طریف و ابن علوان مجهول هستند)؛ (خرازی، ۱۴۲۰ ق: ۲۱/۵۱).ب: عیال در لغت عرب به معنای فرزند نیست، عیال به معنای نانخور و در تحت عیلوله ومخارج انسان در آمدن است، مانند خادم، خادمه، شاگردان کسب، غلام، کنیز و میهمانان وارد بر انسان و تکفل مخارج بسیاری از اقوام و محارم و زوجه که تحت مخارج و عیلوله انسان زیست می کنند.

نسبت بین عیال و اولاد، نسبت عموم و خصوص من وجه هست. منافاتی ندارد که توصیه شده باشد به ازدیاد نسل درعینحال توصیه به تقلیل عیلوله هم شده باشد.مطلب دیگر اینکه توانگری از دو راه حاصل می شود: کسب مال و حصر عائله، هر کدام را می خواهی انتخاب کن (حسینی تهرانی، ۱۴۱۵: /۳۳۹).

ج: جمعیت ثابت

برخی به ثبات جمعیت معتقد بوده و دگرگونی های جمعیت را موجب به هم خوردن تعادل و معادلات اجتماع میدانند، لذا باید جمعیت را در اندازه ای معلوم و مشخص نگه داریم. از هواداران معروف این نظریه «جان استوارت میل» است.

د: جمعیت متناسب

حد متناسب جمعیت عبارت است از کاهش یا افزایش جمعیت که آرمانها و اهداف سیاسی، اقتصادی و اجتماعی مورد نظر را تحقق میبخشد. طبق این مبنا، مطلوبترین میزان تراکم جمعیتی که بتواند بیشترین محصول فردی را ایجاد کند حد کافی برای جمعیت شناخته می شود.

این عقیده در حقیقت آمیخته از نظریات قبل است و در شرایط متفاوت، احکام متفاوتی صادر میکند. اگر در جامعه ای فقر شدید حاصل شد می توان جمعیت را کم کرد و اگر قدرت سیاسی قومی به واسطه قلت جمعیت رو به ضعف نهاد می توان حکم به تکثیر کرد. به عبارت بهتر در این نظریه قلّت یا کثرت جمعیت اصالت ندارد و این دو تابع متغیرها می باشند و از نگاه فقهی هم دارای حکم مستقلی نمی باشند. و یا اگر بپذیریم که هر مسئله ای در عالم دارای حکمی از احکام خمسه تکلیفیه است مباح شمرده می شود.

فصل دوم: حکم مسئله

در این فصل حکم مسئله در قالب بررسی چند سؤال تبیین می گردد.

الف: حکم تکثیر جمعیت چیست؟ شیخ مفید در کتاب مقنعه در باب نکاح با شمارش فضایل نکاح با تأکید بر استحباب آن میفرماید: ازدواج فضیلت بسیاری دارد چرا که ازدواج راهی برای تکثیر جمعیت به حساب می آید. مرحوم علامه در ذیل آیه شریفه ۲۲۳ سوره بقره می فرمایند: «نسبت زنان به جامعه نسبت کشتزار است به انسان. همان طوری که کشتزار برای بقاء بذر لازم است و اگر نباشد بذرها به کلی نابود می شوند و دیگر غذایی برای حفظ حیات و ابقای آن باقی نمی ماند، همچنین اگر زنان نباشند نوع انسانی دوام نمی یابد و نسلش قطع می شود» (ترجمه المیزان).

با توجّه به روایات، ظاهراً کسی از فقها قائل به وجوب تکثیر نسل نشده اند همچنین کسی هم حکم به وجوب نکاح نکرده است چرا که اگر تکثیر نسل واجب باشد، نکاح هم باید از باب مقدمه واجب، واجب باشد درحالیکه کسی اینچنین نظریه ای ندارد.از نصوصی که در دست است مطلوبیت تکثیر ولد برداشت می شود نه وجوب آن. البته اگر معارضی (مثل روایات جواز عزل) در کار نبود بعید نبود که فقها حکم به وجوب تکثیر نسل کنند چرا که روایات این باب زیاد بوده و تأکید فراوان به آن شده است. لذا به خاطر وجود مانع ناچار باید این روایات را حمل بر استحباب کرد.

ب: آیا کنترل موالید حرام است؟

با توجّه به روایاتی که ذکر شد تکثیر اولاد نه تنها واجب نیست بلکه مستحب است.سؤال دیگر این است که حکم کنترل موالید چیست؟ از مهمترین دلیلی که موافقین کنترل جمعیت بر مدعای خود اقامه کرده اند میتوان به دو مورد اشاره کرد:

۱ – اصل اباحه؛

۲ – روایات جواز عزل.

اصل اباحه: چون شک در مانحن فیه، شک در تکلیف و شبهات حکمیه هست، اعم از اینکه وجوبیه یا تحریمیه باشد، ادلّه برائت عقلی و نقلی جاری میشود. با توجّه به اینکه الاصل اصیل حیث لا دلیل، لذا هنگامی که مأیوس از دلیل قطعی بر حرمت تحدید نسل شدیم به اصل اباحه و حلیت کنترل جمعیت رجوع میکنیم.

روایات جواز عزل: از عمده دلایل عدم وجوب تکثیر نسل و جواز تحدید موالید، جواز عزل است. در این باب روایات متعددی واردشده که به طور اختصار بیان می کنیم:عزل در لغت به معنی بازداشتن و کنار گذاشتن است. عزل در مورد آمیزش جنسی به معنای بازداشتن اراده شده است و آن است که مرد به هنگام انزال منی، خود را کنار کشیده و آن را در خارج از رحم بریزد (فیومی، ۱۴۰۵ ق: ص ۴۸).

۱ ـ مواردی که فقها بر جواز عزل اتفاق دارند:

۱ – ازدواج موقت با حره. ۲ – ازدواج دائم با حره در صورت اذن به این عمل. ۳ – ازدواج دائم با حره در صورت اشتراط زوج با زوجه حین عقد.۴ – در امه مطلقا (ازدواج دائم یا موقت، اشتراط یا عدم اشتراط). ۵ – مواردی که آمیزش به صورت غیرمتعارف باشد (انزال داخل رحم زن صورت نگیرد). ۶ – در موارد اضطرار مانند آن که حاملگی برای زن مضر باشد (جواهر الکلام، العروه الوثقی کتاب النکاح – المقنعه – المبسوط – مسالک الافهام)؛ (طلعتی، بیتا: ص ۱۹۱).عزل در ازدواج دائم با حره بدون رضایت و یا بدون اشتراط با وی در حین عقد، مورد اختلاف هست.الف -مشهور که به جواز عزل ولی کراهت آن قائل شده اند.ب -شیخ طوسی، شیخ مفید، ابن حمزه، کیدری، شهید اول و فاضل مقداد قائل به حرمت این قسم از عزل شده اند.

دلایل جواز عزل:

مهمترین ادلّه ای که مشهور بر مدعای خود اقامه کرده اند عبارتند از اصاله الاباحه، عدم لزوم انزال، عدم وجوب وطی پیش از چهار ماه و روایات مربوط به عزل.

الف: روایات: چندین روایت صحیح، عزل را به اختیار مرد گذاشته و جایز شمرده است. در بعضی از روایات تعبیر به کراهت شده که ممکن است کراهت اعم از حرمت و کراهت اصطلاحی باشد ولی