پاورپوینت کامل نشست، کنکاشی در چیستی پژوهش و ضرورت اهتمام به آن در حوزه علمیه ۷۵ اسلاید در PowerPoint

توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

 پاورپوینت کامل نشست، کنکاشی در چیستی پژوهش و ضرورت اهتمام به آن در حوزه علمیه ۷۵ اسلاید در PowerPoint دارای ۷۵ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است

شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.

لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت کامل نشست، کنکاشی در چیستی پژوهش و ضرورت اهتمام به آن در حوزه علمیه ۷۵ اسلاید در PowerPoint،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

بخشی از متن پاورپوینت کامل نشست، کنکاشی در چیستی پژوهش و ضرورت اهتمام به آن در حوزه علمیه ۷۵ اسلاید در PowerPoint :

>

اشاره

این که پژوهش چیست و چه ضرورتی دارد، دیگر مسئله ای غریب برای حوزه های علمیه ما نیست. شاید اگر تا چندی پیش، پژوهش و شیوه های نوین آن، چندان جدّی گرفته نمی شد، امروزه اما رویکردِ به پژوهش در میان متصدّیان، اساتید و طلاب حوزه علمیه، نه تنها انفعالی نیست؛ بلکه حتی در مواجهه با آن، سعی در فراهم نمودن تمام ابزار و شرایط لازم و به کارگیری حداکثری آن در تحلیل و بررسی مسایل علوم دارد.

در این میان، حوزه علوم اسلامی، هم چنان به تحقیقات بیشتر و پردامنه تری نیازمند است و متولّی اصلی این امر نیز بی شک، غیر از حوزه علمیه و البته دانشگاه ها و پژوهشگاه های معتبر علمی نمی تواند باشد.

آن چه در این بخش، مورد توجه قرار گرفته است، همین رویکرد ضرورت انگارانه و مواجهه فعّال با پژوهش در حوزه علمیه است. چند تن از اساتید اهل قلم در پرسش و پاسخی کوتاه، چیستی پژوهش و ضرورت توجه به آن و هم چنین وضعیت پژوهش در حوزه های علمیه را به اختصار، مورد بررسی قرار می دهند. سؤالات پیش روی ایشان عبارت اند از: ۱- تعریف شما از پژوهش چیست؟ ۲- چه فوایدی را می توان برای پژوهش برشمرد؟ ۳- وضعیت پژوهش را در حوزه های علمیه چگونه ارزیابی می کنید؟ ۴- چگونه می توان در کنار آموزش، پژوهش را نیز در حوزه های علمیه با جدّیت دنبال کرد؟ ۵- در حال حاضر، ضرورت پژوهش در کدام یک از موضوعات علوم حوزوی، بیش از سایر موضوعات است؟

حجت الاسلام و المسلمین محمد حسین توانایی

نویسنده و پژوهشگر، مدرس حوزه و دانشگاه، عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق (ع)

۱. پژوهش، عبارت است از بررسی یک مسئله به منظور تبیین و کشف ابعاد و زوایای ناشناخته آن.

۲. فواید پژوهش را می توان چنین برشمرد: الف) شناخت کافی و دقیق نسبت به ابعاد یک موضوع؛ ب) افزایش بهره وری و کاهش هزینه های فردی، خانوادگی، سازمانی و اجتماعی؛ ج) زمینه سازی برای پژوهش های بعدی پیرامون آن موضوع؛ د) بهبود شرایط و وضعیت فرهنگی و اقتصادی یک جامعه؛ ه) ایجاد شوق و رغبت در افراد نسبت به به کارگیری نتایج حاصل از پژوهش در زندگی فردی و اجتماعی؛ و) ایجاد روحیه علم آموزی، کسب دانش و سرزندگی و نشاط در محیط های علمی- آموزشی.

۳. وضعیت پژوهش نسبت به سنوات گذشته، بهبود قابل توجهی داشته است. در عین حال، امید است با تحوّل در رویکرد برنامه ریزی تحصیلی و در نظر گرفتن پژوهش در کنار و همراه با آموزش، شاهد رشد روحیه پژوهش در بین طلاب باشیم.

۴. ضروری موارد ذیل را با جدّیت، پیگیری کرد: الف) تحوّل در برنامه ریزی تحصیلی حوزه های علمیه؛ ب) توجیه و توانمندسازی استادان در راستای ارائه تحقیق به طلاب؛ ج) تقویت و توسعه جشنواره های پژوهشی؛ د) تشویق شایسته از پژوهشگران.

۵. موضوعات زیر، اولویت پژوهشی دارند: الف) مباحث قرآنی با رویکرد سبک زندگی؛ ب) فریضه امر به معروف و نهی از منکر؛ بایدها و نبایدها؛ ج) فرهنگ نقد و نقدپذیری؛ د) مهارت ها و شیوه های نوین تدریس علوم حوزوی؛ ه) پاسخ گویی به انواع شبهات اعتقادی؛ و) فلسفه احکام فقهی.

حجت الاسلام والمسلمین مجتبی گودرزی

مدرّس حوزه و دانشگاه، عضو شورای سیاست گذاری جشنواره علامه حلی، عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی

۱. پژوهش، همان تحقیق است و تحقیق در لغت به معنای درست گردانیدن، پیدا کردن، یافتن و جستجوی حقیقت است. پژوهش، تعاریف متعدّدی دارد؛ از جمله این که پژوهش، «مجموعه مقررات و قواعدی است برای یافتن حقایق مربوط به یک موضوع» و اگر بخواهیم دقیق تر بیان کنیم، این گونه است که پژوهش در واقع، «فرآیند حل مسئله» است.

۲. پژوهش دارای فواید زیادی است؛ از جمله: ۱- تفکر و تعمق در مسایل را بهبود می بخشد؛ ۲- غالباً ارزش ها و باورها را گاهی تقویت و گاهی تغییر می دهد؛ ۳- روحیه کنجکاوی و شوق دست یابی به حقیقت را در وجود انسان ایجاد می کند؛ ۴- باعث حیات و رشد علم می شود؛ ۵- باعث فراهم شدن زمینه ابداعات و اختراعات می گردد؛ ۶. در مباحث و مسایل، حق از باطل جدا شده و حقایق، خود را نشان می دهد.

۳. وضعیت، نسبتاً خوب و رو به رشد و پیشرفت است و این نیز حاصل تلاش طلاب و حمایت و برنامه ریزی معاونت پژوهش حوزه های علمیه و مدارس علمیه می باشد. البته کاستی ها نیز کم نیست که امید می رود اصلاح شود.

۴. بدیهی است که با آموزش گام به گام و تدریجی بر اساس برنامه در مقاطع مختلف طلبگی و نیز با همکاری اساتید و تغییر کیفیت و روش تدریس با تشویق و ترغیب و هم چنین رقابت سالم و علمی، می توان پژوهش را در حوزه ها با جدّیت دنبال کرد.

۵. وقتی سخن از پژوهش به میان می آید، در تمام زمینه ها نیاز به کار جدّی است و آن چیزی که بیشتر در این زمان محسوس می باشد، پژوهش در مسایل اعتقادی، به خصوص در مسایل و مباحث مهدوی است. دلیل آن نیز ضرورت پاسخ گویی به سؤالات و شبهات موجود در این زمان و ضرورت تقویت و دفاع از حریم دین است.

دکتر مجید طرقی

نویسنده و پژوهشگر، مدرّس حوزه و دانشگاه، عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی

۱. پژوهش، مجموعه ای از فعالیت هایی است که طیّ آن، فرآیند پردازش اطلاعات پیرامون بررسی مسئله ای خاص صورت گرفته و منظور از آن، یافتن پاسخ به مسئله مطرح و یا اثبات یا نفی رابطه بین برخی واقعیت هاست.

۲. فرآیندهای پردازش اطلاعات می تواند منجر به دست یابی به راه حل های جدیدی برای گشودن گره های علمی شود که در مقیاس علم مطرح است و ثمرات عملی نیز مترتّب بر آن شکل می گیرد. پژوهش ثمربخش علاوه بر برآورده ساختن نیازهای پژوهشی مربوط به هر حوزه علمی، می تواند روند شکل گیری نظریه های علمی را هموار نماید. ارائه نظریه های علمی، امری است که در فرآیند تولید علم، مؤثّر است که به پویایی و توسعه دانش بشری در افق های جدید می انجامد.

۳. در سال های اخیر، پژوهش به لحاظ کمّی، توسعه یافته و روند ورود طلاب به عرصه های تحقیق و پژوهش در سطح، فراهم شده است. اما به لحاظ کیفی، آسیب هایی به نظر می رسد؛ از جمله این که فرآیند پژوهش به عنوان بخشی از تلاش های علمی طلاب، در کنار روند تحصیل متعارف طلاب از دوره مقدمات قرار ندارد.

بسیاری از طلاب و در برخی موارد اساتید، با مهارت های انجام پژوهش علمی، آشنایی کافی ندارند. در تبیین روش شناسی پژوهش های فقهی، تلاش های قابل عرضه جدّی کمی، صورت گرفته است. موضوعاتی که برای پژوهش انتخاب شده، در مواردی تکراری و فاقد ثمردهی است. برای نزدیک ساختن موضوعات پژوهش به نیازهای علمی و هم چنین حمایت از تولیدات علمی طلاب، تلاش نشده یا محدود بوده است.

۴. الف) تبیین جایگاه تحقیق و پژوهش در کنار روند توسعه دانش در سیره علمای سلف؛ ب) تعریف دوره های آشنایی با شیوه پژوهش در حوزه علوم دینی و همراهی و کمک به طلاب برای انجام پژوهش؛ ج) فراهم سازی زمینه نشر و استفاده از نتایج پژوهش های صورت گرفته.

۵. به طور کلّی، جهت دهی پژوهش ها به سمت حوزه های خاص فقهی، فقه های مضاف؛ نظیر فقه اجتماعی، فقه تربیتی و فقه سیاسی لازم است. از مطالعات تطبیقی در برخی حوزه های علمی که در غرب، توسعه یافته و از دستاوردهای آن در حوزه های مختلف؛ از جمله تحقیق و پژوهش و تعلیم و تربیت می توان استفاده نمود. هم چنین تحقیق در مطالعات اندیشمندان مسلمان عرب در حوزه های علوم اسلامی، مبانی فقهی اهل تسنن و در زمینه مبانی تقریب در میان مذاهب سنی و شیعی، امری ضروری به نظر می رسد.

حجت الاسلام والمسلمین علی اکبر رنجبران

نویسنده و پژوهشگر، مدرّس حوزه علمیه

۱. پژوهش، فرآیندی است که پژوهشگر به وسیله آن، مجهولات خود را می زداید. پژوهشگر بر اساس داده ها و آموزش هایی که به دست آورده است، می تواند به تولید آموزه های دیگر راه یابد و ارتباط میان آن ها را برقرار نماید. به عبارت دیگر، پژوهش، فرآیندی برای رسیدن به مجهولات از طریق معلومات است.

۲. مهم ترین ثمره پژوهش، زدودن مجهولات و رسیدن به معلومات است و همواره مجهولات پژوهشگر در فرآیند تحقیق، به معلومات تبدیل می شوند. پژوهش به صورت کتابخانه ای برای رسیدن به معلومات جدید، نیاز به داده هایی دارد که به عنوان صغری و کبری در کنار هم قرار می گیرند.

معلومات جدید به معلومات گذشته اضافه می شوند و به این ترتیب، علم پژوهشگر مضاعف می گردد. در تحقیقات میدانی نیز پژوهشگر، آمارها را در کنار هم قرار می دهد و به اطلاعات جدیدی دست می یابد. به طور کلّی، پژوهش، علم بشر را رشد می دهد.

۳. پژوهش رسمی در حوزه های علمیه، پیشرفت خوبی داشته است؛ اما فاصله زیادی با نقطه مطلوب دارد. در حالی که پژوهش هایی شخصی و گاه گروهی، فرآورده های پژوهشی مطلوبی را عرضه می کنند؛ اما متأسفانه ما کمتر شاهد پژوهش های نهادینه و نظام مند هستیم. در وضعیت شناسی پژوهش حوزه های علمیه پیش از انقلاب، پژوهش ها فردی بود و حضرات آیات: مکارم شیرازی و سبحانی (دامت افاضاتهما) به صورت فردی به پژوهش می پرداختند.

پس از انقلاب اسلامی و ایجاد فرصت مناسب برای تحقیق، پژوهش ها از حالت فردی خارج شده و به صورت گروهی انجام می گردد؛ مانند تفسیر نمونه آیت الله مکارم شیرازی که جمعی از فضلا، به تألیف آن همّت گماشتند. آیت الله سبحانی نیز در مؤسسه امام صادق، به تحقیقی جامع پیرامون طبقات فقهای شیعه، با همکاری گروهی از محققان پرداخت. امروزه کیفیت پژوهش های فردی و گروهی در تحقیقات نظام مند حوزه دیده نمی شود.

پژوهش فردی و گروهی صورت گرفته است؛ اما جای مطلوب پژوهش نظام مند، در حوزه علمیه خالی است. البته وضعیت کتب درسی حوزوی نیز در زمینه پژوهش، تأثیرگذار است. در کتبی که به سیاق گذشته، تصنیف و تألیف شده اند، پژوهش جایگاهی ندارد؛ حال آن که در بعضی از کتب جدید، فارغ از آموزش، در پایان هر درس، تمارین و اولویت های پژوهشیِ متناسب با آن درس نیز ارائه می گردد. در کتب درسی نوین، بعد از فهم درس و تمرین آن، پژوهش ضروری می نماید تا توان به کارگیری طلبه برای تولید علم سنجیده شود.

۴. حضور پژوهش متناسب با آموزش، امری ضروری است و باید به اندازه ای که آموزش داده می شود، پژوهش نیز صورت پذیرد؛ زیرا عمق و ژرفای پژوهش در نسبت با کمّ و کیف آموزش سنجیده می گردد. وضعیت پژوهش در کسانی که به تحصیل در سطوح عالی می پردازند، با طلاب دروس مقدماتی متفاوت است.

از هرگروه به اندازه ای که آموزش دیده اند، می توان مطالبه ارائه فرآورده های پژوهشی کرد. در این صورت ممکن است طلاب در سطوح پایین به یافته جدید علمی دست نیابند و راهی را که دیگران بارها رفته اند، در فرآیند و برآیند پژوهشی خود طی کنند.

اگرچه این پژوهش به معنای واقعی کلمه، تولید علم نیست؛ اما حدّاقل ثمره اش، آن است که چگونگی تولید علم را به طلبه می آموزد. غنای محتوا و مواد درسی در بیان استدلال، در وضعیت مناسبی است و نیازها را برطرف می کند؛ اما خلأ موجود، خلأ صورت بندی کتب و حذف اضافات است که در صورت برآورده شدن این نیاز، پژوهش به نقطه مطلوب نزدیک تر می گردد.

۵. اساس حوزه های علمیه بر مبنای فقه و اصول بنا شده است؛ اما برای دفاع از حریم دین در وضعیت کنونی، پژوهش های مختلف در علوم عقلی؛ مانند فلسفه و کلام لازم می آید. معارف عقلانی، دفاع عقلانی، عقلانیت دینی و فلسفه دین، از مهم ترین اولویت های پژوهشی هستند و بعد از آن، بررسی فلسفه های مضاف؛ مانند فلسفه فقه، فلسفه اصول فقه و سایر فلسفه های مضاف مطرح می گردند.

فلسفه های مضاف، ارتباط میان علوم عقلی و نقلی را تبیین کرده و ماهیت و حدود یک علم را تعیین می نمای