پاورپوینت کامل آثار برگزیده، نقش زنان تحصیل کرده علوم دینی در تربیت فرزندان بر مبنای سبک زندگی اسلامی ۱۱۹ اسلاید در PowerPoint

توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

 پاورپوینت کامل آثار برگزیده، نقش زنان تحصیل کرده علوم دینی در تربیت فرزندان بر مبنای سبک زندگی اسلامی ۱۱۹ اسلاید در PowerPoint دارای ۱۱۹ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است

شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.

لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت کامل آثار برگزیده، نقش زنان تحصیل کرده علوم دینی در تربیت فرزندان بر مبنای سبک زندگی اسلامی ۱۱۹ اسلاید در PowerPoint،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

بخشی از متن پاورپوینت کامل آثار برگزیده، نقش زنان تحصیل کرده علوم دینی در تربیت فرزندان بر مبنای سبک زندگی اسلامی ۱۱۹ اسلاید در PowerPoint :

>

چکیده

مقاله حاضر با هدف افزایش آگاهی زنان، از نقش سازنده خود و جهت دهی آن ها به سوی اسلام مداری، در پیش گرفتن سبک تربیت اسلامی، از منظر انسان شناسی دینی و با بهره گیری از آرای حضرت امام خمینی(ره)، مقام معظم رهبری(ره) و دیگر اندیشمندان مسلمان و غیرمسلمان است.

بر این اساس، توجه به جایگاه مادری و تأثیر نقش او به عنوان یک زن بر تربیت کودک، بر مبنای ترویج فرهنگ اسلامی، ضروری است؛ چراکه در ساماندهی گستره مباحث اسلامی، هرگز نمی توان با جزئی نگری، فرامین شریعت را تحلیل کرد؛ بلکه لازم است در اطراف مجموع نظام معرفتی اندیشه کرد.

این پژوهش با استناد به منابع معتبر، به روش توصیفی، اسنادی و تحلیلی، به بررسی نقش زیستی، نقش روانی و نقش اجتماعی، فرهنگی زنان می پردازد. نتایج حاصل از این بررسی، حاکی از آن است که یکی از مهم ترین علل توسعه و ترویج سبک زندگی اسلامی، ارزش گذاری هنجارها و نهادینه نمودن ارزش هایی است که زنان تحصیل کرده علوم دینی به عنوان مادر، بذر وجودی آن را در ضمیر بی آلایش اطفال به ارمغان می گذارند.

مقدمه

امکاناتی که در درون خانواده برای فرهنگ سازی وجود دارد؛ مانند روابط مودّت آمیز اعضای خانواده که به راحتی خطاها و کاستی ها را در خود هضم می کند و عرصه ای برای رشد و اعتلای افراد فراهم می سازد و نیز تأثیرپذیری از رفتار والدین که با مکانیسمی منحصر به فرد انجام می پذیرد.

همه از ابعاد و انواع امکانات بالقوه و بالفعل این نهاد اجتماعی محسوب می شوند؛ از این رو با امعان نظر به اهمیت مسئله در سبک زندگی اسلامی که فرمایش بزرگان نیز مؤیّد آن می باشد، تلاش نگارنده بر آن است تا نقش زنانی را که دارای تحصیلات علوم دینی هستند و اثرگذاری آن ها بر فرزندانشان در نهایت، موجب توسعه سبک زندگی اسلامی می گردد، مورد بررسی و تبیین قرار دهد. البته به مقتضای بحث، گاه از نقش تأثیرگذار پدر خانواده نیز بر رسالت زنان تحصیل کرده علوم دینی، سخن به میان می آوریم.

بنابراین، سئوال اصلی این گونه طرح می شود که زنان تحصیل کرده علوم دینی، چگونه می توانند به تربیت فرزندان خویش بر مبنای سبک زندگی اسلامی در محیط خانواده یاری رسانند؟ در عین حال، باید به این نکته اذعان کرد که متون اصلی اسلام، به طور مستقیم به تبیین نقش زنان تحصیل کرده علوم دینی بر ارزش گذاری سبک زندگی اسلامی در تربیت فرزندان نپرداخته اند؛ برای مثال در بعضی روایات اسلامی، تنها به برتری علمی بعضی از زنان نسبت به مردان اشاره شده است.

حتی درباره دوران ظهور حضرت مهدی(عج)، روایاتی وجود دارد که از منتهای قدرت علمی، توانایی و غلبه عقلی زنان سخن گفته و به مبرز بودن زنان در عرصه فقاهت و دین شناسی شهادت می دهد تا آن جا که زنان در خانه ها با کتاب خدا و سنت پیامبر(ص) قضاوت می کنند.

با تأمل در مجموعه احکام و توصیه های دینی و مفروضات، ملزومات و لوازم آن ها می توان دیدگاهی را استنباط کرد که دربردارنده تبیینی چندنقشی است؛ بدین لحاظ نقش های گوناگون آن را بر اساس آن چه از گزاره های دینی و گاه نظریه های علمی و روان شناسی مرتبط با آن برمی آید و در قالب یک چارچوب نظری منسجم، بازبینی و سپس تحلیل می نمائیم.

بر این اساس، مقاله حاضر، متشکّل از سه بخش است: بخش نخست، به بررسی مجموعه ای از نقش های زیستی اثرگذار زنان تحصیل کرده، بر فرزندان در ترویج فرهنگ دین مداری می پردازد. بخش دوم، نقش های روانی اثرگذار زنان را بر فرزندان شامل می شود. بخش سوم نیز مجموعه ای از عوامل اجتماعی را در فرآیندی از کنش های متقابل، بررسی می نماید که موجب شکل گیری نقش آفرینی زنان تحصیل کرده در ترویج فرهنگ اسلامی بر مبنای احیای مفاهیم دینی و قرآنی می گردد.

نقش زیستی زنان

اسلام در سبک زندگی خود، وجود برخی پیش زمینه های فطری را برای تمایز جنسیتی نقش ها، بدون پذیرش خصلت جبرگرایانه، برای هر یک از والدین (زن و مرد) تأیید کرده است. اما در عین حال، موانع بیرونی قادرند تأثیر آن ها را متوقف یا زایل سازند؛ مانند تفاوت در قدرت جسمی و نیز اقتضائات نقش های مادری؛ همچون بارداری، زایمان و شیردهی که در نخستین سال های زندگی کودک، با ترشّح هورمون پرولاکتین (حسینی و دیگران، ۱۳۸۱: ۱۰۲-۱۰۱) در دوران بارداری، زنان را آماده ایفای وظایف مهم مادری و حمایت و مراقبت از نوزاد می کند که این خود، نمایانگر نقش مراقبت گرایانه مادران می باشد.

بنابراین یک زن به مثابه مادر از حیث تأثیر محیطی، نقش تعیین کننده ای دارد؛ زیرا همانند پدر، به عنوان یکی از اعضای مهم خانواده، در تأمین فضای عاطفی و ایجاد محیط امن و آرام برای فرزندان مؤثر است و از این مهم تر نقش بسیار تعیین کننده او از هنگام انعقاد نطفه تا رسیدن کودک به سنّ آموزش و رفتن به مدرسه می باشد که در مقایسه با نقش پدر در این مقطع، بسیار بااهمیت تر است؛ زیرا مادر در دوران جنینی، مستقیم ترین و پایدارترین نقش را داراست.

جنین به صدای مادر که مثلاً بلند، کتاب [و یا قرآن] می خواند و… عادت می کند. علاوه بر این، جنین حرکات مادر را حس می نماید؛ حرکت ناگهانی، سبب پرش او می شود و قدم زدن منظم، او را آرام می کند. اگر مادر، ترس یا اضطراب بالایی داشته باشد، ضربان قلب جنین سریع تر شده و حرکات او افزایش می یابد (حسینی و دیگران، ۱۳۸۱: ۱۰۲-۱۰۱؛ به نقل از: دی پیترو و همکاران، ۲۰۰۲).

پس از تولّد نیز مادر، نخستین فرد نزدیک به کودک است که با کودک، تماس مستقیم دارد. بر این اساس، امام خمینی(ره) می فرماید: «اول مدرسه ای که بچه دارد، دامن مادر است. مادر خوب، بچه خوب تربیت می کند و خدای نخواسته اگر مادر، منحرف باشد، بچه از همان دامن مادر، منحرف بیرون می آید» (امام خمینی، ۱۳۸۵، ج۷: ۲۸۳).

در واقع، زندگی کودک با ارتباط زیستی میان او و مادرش آغاز می شود. این تأثیر به ویژه در دو سال شیرخواره گی به اوج می رسد؛ چرا که شیر مادر به عنوان مهم ترین منبع تغذیه کودک، علاوه بر تأثیر اساسی در تأمین سلامت زیستی کودک می تواند در شکل گیری حالات روانی و اخلاقی او نیز مؤثر باشد؛ از این رو در سیره تربیتی معصومین(ع)، به خصوص امام علی(ع) بر نقش و اهمیت شیر مادر و نیز انتخاب دایه شایسته، بسیار تأکید شده است که توضیح آن در بحث عوامل روانی بیان خواهد شد.

تحقیق ها نشان می دهد که انسان ها، بیشتر محصول ساختار طبیعی خود هستند تا قربانی الگوهای کلیشه ای اجتماعی (حسینی و دیگران، ۱۳۸۱: ۸۴)؛ بدین لحاظ، یکی از روان شناسان می نویسد: «از حکیمی پرسیدند: از چه زمانی تربیت را باید آغاز کرد؟ در پاسخ گفت: از بیست سال قبل از تولد و اگر به نتیجه لازم نرسیدید، معلوم می شود که باید زودتر از آن شروع می شده است» (زیبایی نژاد، ۱۳۸۸: ۵۵-۵۴).

بنابراین، مرد و زن؛ یعنی پدر و مادر، هر دو مسئول هستند و این چنین است که پیامبر اکرم(ص) فرمودند: «هرکس که متولّد می شود، بر فطرت (توحید) متولد می شود و پدر و مادر هستند که فرزند را یهودی یا مسیحی می گردانند» (مجلسی، ۱۳۷۴، ج۵: ۲۹۶) و این به آن معناست که غالباً مادران از طریق ژنتیک و هم چنین نقش حمایت گرانه خود، قادرند کودکی را دین مدار و یا بی علاقه به دین، تربیت کنند و پدران علاوه بر مسایل ژنتیک، در تسرّی بخشی امور طبیعی مردانه؛ چون اقتدار و قوام بخشیدن به حیطه زندگی خانوادگی خود و تأثیر آن بر دینداری فرزندان، مؤثر واقع می شوند.

با امعان نظر به اهمیت مسئله، بسیاری از برنامه ریزی های مغز، در نظریه های علمی به دست آمده، پیش از تولد صورت می گیرد (پیس و باربارا، ۱۳۸۴: ۲۹-۲۸). مسعودی در مروج الذهب می نویسد: «در جنگ جمل، محمد بن حنفیه پرچم دار سربازان حضرت علی(ع) بود حضرت نزد او آمد و فرمود: چرا حمله نمی کنی؟

او گفت: من منتظر تمام شدن تیرهای آنان هستم و بعد حمله می کنم. آن گاه محمد حمله کرد و در بین تیراندازی و نیزه انداختن، دچار تردید گردید و از حمله ایستاد. دوباره حضرت نزد او آمد و با شمشیرش به او زد و فرمود: أدرکک عرق من أمّک (یعنی: رگِ (ژن) مادرت تو را فراگرفت؛ کنایه از این که مادرت، شجاع و از قبیله شجاعان نبوده و تو از او ترسویی را به ارث برده ای). سپس حضرت، خودش پرچم را گرفت» (نجفی، ۱۴۰۰، ج۴۲: ۹۸).

حضرت علی(ع) هم چنین در سخنی به نقش وراثت (قبل از تولّد)، در تربیت اشاره نموده و فرموده است: «أولی الناس بالکرم من عرّقت فیه الکرام» (مجلسی، ۱۳۷۴، ج۷۱: ۱۱۴)؛ سزاوارترین مردمان به بزرگواری، کسی است که بزرگواران در او ریشه دارند.

بر همین اساس است که نقل شده از زن مجنون، طلب فرزند نکن؛ چرا که وراثت از طریق ژن مادر به فرزندش انتقال می یابد. حضرت در سخنی دیگر می فرماید: «الشقی شقی فی بطن أمّه و السعید سعید فی بطن أمّه» (مجلسی، ۱۳۷۴، ج۵: ۱۵۷)؛ بدبخت کسی است که در رحِم مادر، بدبخت شده باشد و خوشبخت کسی است که در شکم مادر، خوشبخت شده باشد؛ از این رو توصیه شده با خاندان صالح، وصلت کنید؛ زیرا نژاد، انتقال دهنده اخلاق به فرزندان است (متقی هندی، ۱۴۰۹، ج۱۶: ۲۹۵) و نیز فرمود: «زنان، شبیه برادر و خواهرانشان بچه می زایند» (همان).

چه بسا وراثت می تواند کودک را به سه صورت، تحت تأثیر قرار دهد: نخست آن که می تواند کودک را تربیت پذیر یا تربیت ناپذیر کند (کودکی که دارای عقب ماندگی ذهنی و… به دنیا می آید، قابلیت تربیت ندارد؛ اما کودکی که از لحاظ ذهنی در سطح متوسط یا بالاتر است، به آسانی قابل تربیت دینی است). دوم آن که وراثت، تأثیر مستقیم بر آموزش معارف دینی دارد؛ به این معنا که میزان بهره هوشی افراد، بر میزان پیشرفت آن ها در تربیت دینی تأثیر می گذارد. سوم آن که وراثت می تواند موجب پیدایش برخی صفات در فرد شود؛ از این رو اگر این صفات با صفات مورد نظر اسلام هم خوانی داشته باشد، کار تربیت دینی را آسان می کند و اگر چنین نباشد، موجب دشواری تربیت خواهد بود.

هم چنین نه تنها والدین، بلکه پدربزرگ ها و مادربزرگ ها، باید مواظب رفتار و اخلاق خود باشند، تا نسل های آینده، دین مدار گردند؛ زیرا یکی از قوانین ثابت و مسلّمی که هم دین آن را تأیید کرده و هم علم، قانون وراثت و انتقال ویژگی های جسمی و اخلاقی والدین و حتی اجداد به فرزندان است (میرزایی، ۱۳۸۶: ۴۶)؛ بدین لحاظ در ترویج سبک زندگی اسلامی (طبق نگاه دینی) باید از سال ها قبل از پیدایش فرزند، برنامه ریزی نمود و خود را با روحیه دینی بارآورد تا فرزندانی دین محور تربیت نمود.

یکی دیگر از تفاوت های زیست شناسی زن و مرد که مرتبط با عوامل فیزیولوژیک؛ مانند کوچک بودن اندازه مغز زن و ضعیف تر بودن قلب، شریان ها، اعصاب و عضلات وی در مقایسه با مرد است، تأثیرگذاری بر فرزند از جهت غلبه تعقّل در مرد و غلبه عواطف در زن می باشد؛ از این رو زنان بنا بر آمارهای جهانی، هیچ گاه نتوانستند در مشاغلی؛ مانند قضاوت، مدیریت سیاسی، فرماندهی سپاه جنگی و… با مردان رقابت کنند (طباطبایی، ۱۳۸۴: ۵۵و۵۹). بنابراین، نوع تربیت فرزند و گستره آن؛ یعنی کیفیت و کمّیت اش بر ترویج سبک زندگی اسلامی برای زنان و مردان متفاوت است. استعدادهای طبیعی مرد؛ هم چون توانایی جسمی، سخت کوشی، خشونت و… او را در جایگاه نان آور و پاسبان خانواده قرار داده است. مهر و عطوفت، ظرافت و لطافت طبع، صلح جویی، رقّت قلب، شکیبایی و… به زن وظیفه مادری، تربیتی و پرورشی بخشیده است؛ از این رو زن می تواند با زنانگی و ظرافت، علوم دینیِ فراگرفته خود را در فرزند و اطرافیان اش پرورش دهد تا در توسعه سبک زندگی اسلامی در جامعه، سهیم باشد.

نقش روانی زنان

کودکان به طور طبیعی، خواهان رابطه ای آزاد و چندسویه با مادران خویش اند. روان شناسان بر این باورند که علت علاقه کودک به مادر خود، آن است که مادر، نیاز او را به غذا و مکیدن را در دوره نوزادی برآورده کرده است (برن، ۱۳۷۹: ۶۰).

با این حال، مطابق با آزمایش هایی که هارلو بر روی دسته ای از میمون ها انجام داد، دریافت که مادر بودن در درجه اول، تغذیه کردن کودک نیست؛ بلکه لمس کردن، حسّ راحتی و امنیت خاطر دادن و در آغوش گرفتن است که هارلو، آن را آرامش تماس جویانه یا عشق می نامد. نوزاد میمون برای رشد کردن و سلامت روانی، نیازمند تعامل با موجودی جاندار و متحرّک است.

یک مادر در طول روز به ده ها دلیل، مرجع فرزندان اش است. افزون بر این که موفقیت در مادری، به چگونگی برقراری رابطه مادر و فرزند از نظر روش های پیش گرفته، سطح تحمّل و مدارای مادر و قدرت تربیت وی بستگی دارد. تفاوت های کودکان در استعدادها و حتی اختلال های روانی و رفتاری در این باره، بسیار تأثیر گذارند؛ از این رو در شریعت های آسمانی، به ویژه دین اسلام، به زنان آگاهی داده می شود که به جای قیمت گذاری مادی (ایده دستمزد مادری)، بر سپاس الهی و پاداش معنوی در ازای مادری شان توجه نمایند.

امام زین العابدین(ع) نیز ضمن بیان گوشه ای از زحمات طاقت فرسای مادر در مسیر رشد و تربیت فرزند می فرماید: «هرگز کسی را به تنهایی، یارای سپاس و تقدیر از مادر نیست، مگر این که از خداوند، توفیق انجام دادن این وظیفه را بطلبد» (ری شهری، ۱۳۸۱، ج۳: ۷۱۲).

در واقع اساس و پایه اصلی شکل گیری شخصیت انسان، در کودکی و به خصوص هفت سال اول زندگی است؛ همان دوران حساسی که کودک در کنار والدین به سرمی برد و رشد می کند. حضرت علی(ع) به فرزند بزرگوارش، امام حسن مجتبی(ع) فرمود: «قلب کودک، مانند زمین بی گیاه است؛ هرچه بر او عرضه شود، می پذیرد؛ به همین جهت من قبل از این که قلب تو سخت شود و دلت مشغول گردد، به تأدیب تو اقدام نمودم» (نهج البلاغه:نامه۳۱).

مهم ترین دلیل اهمیت تربیت در کودکی، این است که قلب کودک که باید «عرش الرحمن» گردد، در این دوران، خالی از هر چیزی است و هنوز به سیاهی و پلیدی گناهان، آلوده نشده است. در این سال ها، اندیشه و دل کودک، مانند زمینی است که هنوز بذری در آن کشت نشده و هرچه در آن بکارند، به بار خواهد نشست. دلیل دیگر، این که در این دوران، هنوز ذهن کودک به آموزش های بی فایده و مسایل معیشتی و دنیوی، مشغول نگردیده است.

در این میان باید توجه داشت که این سخن، به معنای سلب مسئولیت از پدران در زمینه تربیت فرزند نیست. مرد پس از تولّد فرزند، باید باید رابطه ای صمیمانه با همسرش داشته باشد و به هیچ عنوان به او بی حرمتی نکند؛ زیرا حقوق فرزندان در این جا نیز مطرح می شود؛ چراکه مهرورزی مرد به همسرش، پشتوانه محکمی برای تربیت فرزند از طریق مادر به لحاظ روحی- روانی خواهد بود.

به گفته محققان و روان شناسان، زن بیشتر از این که بخواهد رئیس و بالادست باشد، میل دارد مرئوس و زیردست بوده و در زندگی، به مرد تکیه کند (محمدی، ۱۳۷۲: ۴۸-۴۶)؛ بدین لحاظ طبیعت زن، بیشتر پناه جوست (مطهری، ۱۳۷۶: ۱۷۴) و شاید طبق آیات بر همین اساس، قوامیت به معنای مدیریت، سرپرستی و به عهده گرفتن امور دیگران است، نه به معنای ریاست (رک.به: بستان، ۱۳۹۰: ۹۳-۹۲؛ حکمت نیا و دیگران، ۱۳۸۶، ج۲: ۵۴و۵۸-۵۷).

بنابراین، زن با نشاط و شادمانی بیشتری به وظیفه تربیت فرزند و مراقبت از کودک در مسیر رشد جسمانی، روانی و عاطفی که خداوند، آن را بر عهده مادران نهاده است، می پردازد و این چنین از هرگونه اضطراب و افسردگی به دور خواهد بود؛ زیرا مرد مطابق با آیات قرآن کریم، به خوبی بر نقش همسرش واقف است و او را بر این امر، تشویق نموده و یاری می رساند.

رشد طبیعی و روانی کودک در وهله نخست، به وجود مادر وابسته است و تا مدتی طولانی، وی عمده ترین نقش را در زندگی کودک ایفاء می کند. رابطه کودک با مادر، نخستین عامل رشد و تکامل وی به شمار می رود و در او، علاقه به اشخاص دیگر را پس از تماس با مادر و افراد دیگر خانواده (نزدیکان) برقرار می سازد. مادر، نخستین واسطه بین کودک و زندگی اجتماعی است. از سخنان گران مایه پیامبر اکرم(ص) در کتاب شریف المحجّه البیضاء می توان چنین استفاده کرد که مادر بیش از پدر، به ابراز عواطف نسبت به فرزند خود می پردازد و درباره رشد و تکامل او بیشتر جدّیت به خرج می دهد (فیض کاشانی، ۱۴۲۶، ج۳: ۴۳۵).

زن، مظهر عاطفه، مهر و محبت است که این ها همگی، از مظاهر جمال حق اند؛ به طوری که خمیر مایه اصلی رشد و تربیت نسل صالح را تشکیل می دهند.

زن به جهت رسالت اصلی خود که تولید مثل و پرورش کودک در دامان پرمهر و محبت خویش است، باید روحیات لطیف و ظریف و در عین حال، انعطاف پذیر داشته باشد؛ بدین جهت مردان از لحاظ عواطف انسانی در مقایسه با زنان به شدت، ضعیف هستند (هاشمی رکاوندی، ۱۳۷۰: ۶۱-۶۰)؛ زیرا زن به دلیل وجود عاطفه، بیشتر از نعمت حسّ دیگرخواهی برخوردار است و این حس، [طبق تربیت دینی] او را از امیال غریزی و میدانی دور ساخته، به محور وارستگی روحی و معنوی نزدیک ترکرده و همین احساس، او را به تعالیم مذهبی [و اجرای سبک زندگی دینی] متمایل تر می سازد (حسینی و دیگران، ۱۳۸۱: ۴۲۷). زنِ آشنا به علوم دینی با تعدیل عاطفه خود و حتی غلبه بر آن، برای حفظ اسلام که از اهم واجبات است، اقدام به امر به معروف و نهی از منکر فرزندان خود در راستای دین مداری می نماید.

روان شناسان اجتماعی بر این باورند که زنان، به مراتب بیش از مردان نفوذپذیرند؛ به ویژه در موقعیت هایی که زیر فشار دیگر اعضای گروه باشند، آسان تر از مردان، تحت تاثیر قرار گرفته و تغییر عقیده می دهند (هاشمی رکاوندی، ۱۳۷۰: ۱۰۶). پروفسور ریک، روان شناس مشهور آمریکایی می گوید: «یک مرد همیشه می خواهد که زن مورد علاقه اش را به دین و ملّیت خود درآورد. برای یک زن همان قدر که تغییر دادن نام خانوادگی اش بعد از ازدواج، آسان است، عوض کردن دین و ملّیت به خاطر مردی که دوستش دارد، آسان است» (مطهری، ۱۳۷۶: ۱۶۷-۱۶۶). از آن چه گفته شد، چنین استفاده می گردد که زن از مرد، مذهبی تر، پرحرف تر، ترسوتر و تشریفاتی تر است (همان: ۱۶۵-۱۶۴)؛ به گونه ای که گرایش به دین در میان زنان، بیشتر از مردان است و آن ها در امور دینی، فعالیت بیشتری دارند (شعاری نژاد، ۱۳۷۳: ۲۵).

هم چنین شیر مادر، به خصوص اولین شیر او تأثیر بسزایی در رشد عاطفی و آرامش روحی فرزند ایفاء می کند و شیر او طبیعت طفل را تغییر می دهد (حرّ عاملی، ۱۴۱۶، ج۲۱: ۴۶۸). حضرت علی(ع) می فرماید: «نگاه کنید کدام زن به فرزند شما شیر می دهد؛ زیرا فرزند بر آن رشد می کند»؛ «هم چنان که برای ازدواج، همسر انتخاب