پاورپوینت کامل بقعه شاه ابوالقاسم دزفول مدفن کیست؟ ۵۵ اسلاید در PowerPoint

توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

 پاورپوینت کامل بقعه شاه ابوالقاسم دزفول مدفن کیست؟ ۵۵ اسلاید در PowerPoint دارای ۵۵ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است

شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.

لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت کامل بقعه شاه ابوالقاسم دزفول مدفن کیست؟ ۵۵ اسلاید در PowerPoint،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

بخشی از متن پاورپوینت کامل بقعه شاه ابوالقاسم دزفول مدفن کیست؟ ۵۵ اسلاید در PowerPoint :

از اوایل قرن شمسی حاضر تعدادی از پژوهشگران ایرانی و ایران‌شناسان غربی تلاش کرده‌اند به این سؤال که بقعه شاه ابوالقاسم روستای اسلام‌آباد دزفول مدفن کیست، پاسخ دهند، و غالباً آن را آرامگاه یعقوب لیث صفاری دانسته‌اند. هدف این مقاله رد این ادعا و معرفی مدفون واقعی در این بقعه یعنی شیخ ابوالقاسم بن رمضان ـ از عرفا ـ است.

در حوالی روستای اسلام‌آباد ـ شاه‌آباد سابق ـ واقع در حدود ده کیلومتری شهر دزفول در نزدیکی جاده دزفول ـ شوشتر، بقعه‌ای تاریخی با گنبد مضرس و مرتفع وجود دارد که نزد اهالی به بقعه شاه ابوالقاسم یا «شابولقاسم» شهرت دارد. احمد اقتداری نام‌های دیگری برای آن ذکر کرده که در زبان مردم منطقه به کار می‌رود و همه تقریباً یک معنی دارد، از جمله: شازده بولقاسم و پیر شابولقاسم و امامزاده شاه ابوالقاسم.

از اوایل قرن شمسی حاضر تعدادی از پژوهشگران ایرانی و ایران‌شناسان غربی تلاش کرده‌اند به این سؤال که بقعه شاه ابوالقاسم روستای اسلام‌آباد دزفول مدفن کیست، پاسخ دهند، و غالباً آن را آرامگاه یعقوب لیث صفاری دانسته‌اند. هدف این مقاله رد این ادعا و معرفی مدفون واقعی در این بقعه یعنی شیخ ابوالقاسم بن رمضان ـ از عرفا ـ است.

در حوالی روستای اسلام‌آباد ـ شاه‌آباد سابق ـ واقع در حدود ده کیلومتری شهر دزفول در نزدیکی جاده دزفول ـ شوشتر، بقعه‌ای تاریخی با گنبد مضرس و مرتفع وجود دارد که نزد اهالی به بقعه شاه ابوالقاسم یا «شابولقاسم» شهرت دارد. احمد اقتداری نام‌های دیگری برای آن ذکر کرده که در زبان مردم منطقه به کار می‌رود و همه تقریباً یک معنی دارد، از جمله: شازده بولقاسم و پیر شابولقاسم و امامزاده شاه ابوالقاسم. ۱

به نظر می‌رسد قدیمی‌ترین اشاره به این بقعه، از سید عبدالله داعی دزفولی (م ۱۲۵۶هـ) است که درباره آن نوشته است: «دیگر از بقاع‌الخیری که در خارج ولایت واقع شده سید جلیل‌القدر مشهور به شاه ابوالقاسم است که در دو فرسخی دزفول قریب به قریه شاباد که مخفف شاه‌آباد است واقع شده و مشارالیه فرزند جناب موسی الکاظم صلواه الله علیه وآبائه الطاهرین و مدفن شریفش در آنجا واقع شده و خالی از فیض ظاهراً و باطناً نیست و اکثری استمداد همت از او نموده به مهم و مطلب خود فایز شده و بهره‌مند گردیده‌اند و خالی از اثر و تأثیر نمی‌باشد والله اعلم.» ۲

با این وصف چنین نتیجه‌گیری می‌شود که این بقعه در گذشته‌ای نه چندان دور، مدفن امامزاده‌ای از فرزندان امام موسی کاظم (ع) شناخته می‌شده است.

«نیکلا راست» ایران‌شناس فقید، محل شهر جندیشاپور را در حوالی روستای اسلام‌آباد فعلی، و این بقعه را به احتمال بسیار قوی مدفن یعقوب لیث دانسته است. ۳ از جمله قراینی که وی برای اثبات نظر خود به آن استناد جسته این است که یکی از دوستان اهوازی وی به نام سید محمدعلی مرتضوی در آنجا کتیبه‌ای به خط عربی قدیمی بر روی دیوار بقعه دیده بود که در آن نام یعقوب لیث نوشته شده بود و بعداً در طی تعمیر گنبد، اهالی آن را کنده یا روی آن را گچ کشیدند و سفیدکاری نمودند.[۴] ۴

سید محمدعلی امام شوشتری مؤلف کتاب «تاریخ جغرافیائی خوزستان» در وصف شهر «جندی‌شاپور» گفته است: «و مزاری در اینجاست به نام شاه ابوالقاسم که محتمل است قبر یعقوب صفاری باشد.» همو در مقاله‌ای با عنوان «سخنی درباره یعقوب لیث و آرامگاه او در خوزستان» که در نشریه ایران‌شناسی منتشر شده، اظهار عقیده کرده که روستای شاه‌آباد در عصر صفوی در محل شهر از بین رفته شاپورگرد یا جندی‌شاپور ایجاد شده و بقعه شاه ابوالقاسم «به احتمال قریب به یقین» آرامگاه یعقوب لیث صفاری است. ۵

احمد اقتداری نیز در جلد اول «آثار و بناهای تاریخی خوزستان» به توصیف دقیق بقعه تاریخی شاه ابوالقاسم پرداخته ۶ و در جلد دوم آن که به پیوست‌های جلد اول اختصاص دارد، در پیوست اول با عنوان «تحقیقی درباره محل گور یعقوب لیث صفوی»، پس از نقل اقوال مورخان و جغرافی‌دانان درباره محل گور یعقوب لیث، متن کامل مقاله نیکلا راست را نقل کرده است. سپس درباره محل شهر جندیشاپور و گور یعقوب نتیجه‌گیری‌هایی کرده است که از آن جمله می‌توان به موارد زیر اشاره کرد: ۷

* وصف محل دقیق گور یعقوب لیث صفاری که با ذکر جزئیات بنا و محل آن باشد در دست نیست.

* نمی‌توان به طور قطع و یقین ادعا کرد که محل دقیق گور یعقوب لیث صفاری در بقعه شابولقاسم شاه‌آباد دزفول است.

* روستاهای شاه‌آباد، سیامنصور، چغاسوز، چغاسرخ و چغامیش دزفول همگی در پهنه «جندی‌شاپور» قدیم قرار دارند و مدفن یعقوب لیث صفاری در نقطه‌ای از این پهندشت تاریخی است.

به تبع این تحقیقات و بررسی‌های تاریخی، تعدادی از کتاب‌ها و دایرهالمعارف‌های جدید (از جمله دایرهالمعارف تشیع ۸) به این احتمال که بقعه شاه ابوالقاسم آرامگاه یعقوب لیث صفاری باشد دامن زده‌اند و این موضوع از سوی سازمان میراث فرهنگی کشور پذیرفته شده و در پایگاه‌های اینترنتی و راهنماهای ایرانگردی آن، بقعه مورد نظر، آرامگاه شهریار ایرانی مزبور معرفی شده است.

البته در اینکه قبر یعقوب لیث در جندی‌شاپور بوده تردیدی وجود ندارد و بسیاری از جغرافی‌دانان و تاریخ‌نویسان مسلمان به آن اشاره کرده‌اند، از جمله اصطخری در المسالک و الممالک، ابن حوقل در صوره الارض، یاقوت حموی در معجم البلدان، طبری در تاریخ الامم والملوک، مسعودی در مروج الذهب و در التنبیه والاشراف، ابن خلکان در وفیات الاعیان، عوفی در جوامع الحکایات، غزالی در نصیحه الملوک و غیره. ۹ ولی با این حال به نظر می‌رسد که تحقیقات پژوهشگران فوق‌الذکر و دلایل ارائه شده از سوی آنها برای اثبات اینکه بقعه شاه ابوالقاسم، آرامگاه یعقوب لیث صفاری است، کافی نیست.

صرف وجود کتیبه‌ای در بنا که در آن از یعقوب لیث صفاری نام برده شده، با توجه به اینکه هیچ گونه اطلاعی از متن کامل آن نداریم، دلیل قاطعی بر اینکه این بنا مدفن وی باشد نیست. چه بسا ممکن است این کتیبه در هنگام بنای بقعه از نقطه دیگری در همان حوالی به اینجا انتقال و در دیوار بقعه قرار داده شده باشد. امکان اینکه در ایجاد بناهای تاریخی، از مصالح بناهای تاریخی قدیمی‌تر ـ به ویژه بناهایی که در حالت ویرانی قرار داشته باشد ـ استفاده شود، بر اهل اختصاص پوشیده نیست و در بررسی امامزاده‌ها و بقاع متبرکه بارها با این موضوع روبه‌رو می‌شویم که سنگ قبری از جای دیگر و از آنِ شخصیت دیگری بر روی قبر صاحب امامزاده یا بقعه قرار داده شده است.

همچنین پژوهشگرانی که این بقعه را مدفن یعقوب لیث می‌دانند پاسخ قانع کننده‌ای به این سؤال نداده‌اند که چرا و چگونه نام بقعه به «شاه ابوالقاسم» تغییر یافته است. سید محمدعلی امام شوشتری، پس از مطرح کردن این شبهه و اقرار به اینکه کنیه یعقوب لیث به نوشته تاریخ سیستان، «ابی یوسف» بوده است نه ابوالقاسم، چنین پاسخ داده است که: «تنها به صرف توهمی که از این نکته پدید تواند آید، نمی‌توان موضوع را به یک باره مردود شناخت. به ویژه که می‌بینیم در بسیاری از جاها برای جلوگیری از زیانکاری متعصبان چه بسا نامهایی را به نامهای دیگری مشهور ساخته‌اند.» ۱۰

در رد این استدلال باید گفت که صرف اینکه در بسیاری از جاها نام‌هایی به نام‌های دیگری تغییر یافته است، دلیلی بر این موضوع نیست که در اینجا نیز حتماً چنین تغییر یا تحریفی صورت گرفته است، به ویژه اگر قراینی مبنی بر اینکه این بقعه می‌تواند آرامگاه شخصیت دیگری باشد، وجود داشته باشد.

پژوهشگر دیگری این احتمال را مطرح کرده است که این بقعه مدفن قاسم بن عباس بن امام موسى کاظم (ع) باشد و پس از نقل قول «ابن عنبه» نسب‌شناس بزرگ قرن ۷-۸ هجری که در الفصول الفخریه گفته است: «نسب عباس بن امام کاظم (ع) از قاسم که در شوش مدفون است…»، و اشاره به اینکه در تحقیقات محلی خود بقعه‌ای به نام قاسم در شوش و حومه آن نیافته است، می‌افزاید: «محتملاً شوش به دلیل اهمیت دیرین در عبارت ابن عنبه منطقه اطلاق شده است چون گندیشاپور در اواخر قرن چهارم هجری ویرانه‌ای بیش نبوده و نام آن به فراموشی سپرده شده است» و چنین پنداشته‌اند که داعی دزفولی که در تذکره الاخیار بقعه شاه ابوالقاسم را مدفن قاسم بن امام موسی کاظم (ع) دانسته، در واقع یک واسطه را در نسب او حذف کرده است. ۱۱

در رد این احتمال نیز باید اشاره کرد که ابن عنبه در کتاب دیگر خود عمدهالطالب قبر قاسم بن عباس بن امام موسی کاظم (ع) را در «شوشی» از توابع کوف