پاورپوینت کامل تاثیر زبان روسی بر گویش گیلکی و ورود برخی واژگان روسی به این گویش ۶۹ اسلاید در PowerPoint

توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

 پاورپوینت کامل تاثیر زبان روسی بر گویش گیلکی و ورود برخی واژگان روسی به این گویش ۶۹ اسلاید در PowerPoint دارای ۶۹ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است

شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.

لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت کامل تاثیر زبان روسی بر گویش گیلکی و ورود برخی واژگان روسی به این گویش ۶۹ اسلاید در PowerPoint،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

---

بخشی از متن پاورپوینت کامل تاثیر زبان روسی بر گویش گیلکی و ورود برخی واژگان روسی به این گویش ۶۹ اسلاید در PowerPoint :

ارتباط ایران و روسیه اثرات گوناگونی داشته است، از جمله پیامدهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، دینی و هم‌چنین پیامد فرهنگی که از مهمترین گونه‌های اثربخشی در این زمینه، فرهنگ‌پذیری است. (جهانبین، فصلنامه تخصصی سخن تاریخ، ش ۱۴، ۱۳۹۰: ۱۸۱) اگر بخواهیم انواع ارتباطات میان کشورها را بررسی کنیم، متوجه خواهیم شد که ارتباط میان کشورها به طور معمول از سه راه انجام می‌گیرد

ارتباط ایران و روسیه اثرات گوناگونی داشته است، از جمله پیامدهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، دینی و هم‌چنین پیامد فرهنگی که از مهمترین گونه‌های اثربخشی در این زمینه، فرهنگ‌پذیری است. (جهانبین، فصلنامه تخصصی سخن تاریخ، ش ۱۴، ۱۳۹۰: ۱۸۱) اگر بخواهیم انواع ارتباطات میان کشورها را بررسی کنیم، متوجه خواهیم شد که ارتباط میان کشورها به طور معمول از سه راه انجام می‌گیرد: ارتباط سیاسی، ارتباط اقتصادی، ارتباط فرهنگی در این میان ارتباط سیاسی و اقتصادی روابطی هستند که با کوچک‌ترین بحران و ضعف در دیپلماسی دچار تزلزل می‌شود، ارتباط فرهنگی، ارتباط سردمداران و یا تجار هر دو سو نیست، بلکه ارتباطی درونی و فرهنگی میان مردم آن کشورها است. ارتباطی برخاسته از دلبستگی‌های روحی و عاطفی میان ادیبان، هنرمندان و صاحبان فکر و اندیشه است. (محمدی‌بدر، پژوهش زبان‌های خارجی، ش ۲۳، ۱۳۸۷: ۱۲۶) نزدیکی گیلان و همجواری این منطقه با روسیه، مهاجرت اتباع روس به گیلان، ارتباطات تجاری و رفت و آمد بازرگانان، ارتباط ارامنه و مسلمانان با هم‌کیشان حود در قفقاز سبب تاثیرپذیری گیلان از فرهنگ روسیه گردید.

ارتباط مردم گیلان با اتباع روس و رفت و آمد به کشور روسیه، تاسیس کنسول‌گری در رشت سبب آشنایی مردم این منطقه با زبان روسی گردید، به طوری که ظهیرالدوله که در اواسط قاجار به این رشت سفر کرده است، اشاره کرده: «کلیتا وضع اینجا خیلی تغییر کرده، غالب مردمش روس‌مآب هستند. در کلمات، از ده کلمه البته دو لغتش روسی است.» (افشار، ۱۳۶۷: ۲۴۶) خودزکو از جمله افرادی است که در دوران قاجار به گیلان سفر کرده، وی در سفرنامه خود اشاره دارد: «مردم ساحل‌نشین گیلان اغلب با زبان روسی آشنا بودند.» (خودزکو، ۱۳۹۰: ۱۰۳)

وجود لغات روسی در گویش گیلکی صحت این گفته را تایید می‌کند، این لغات نه تنها در گویش گیلکی که در زبان فارسی نیز به چشم می‌خورد، مروین علت آن را این‌طور بیان می‌کند که: « روس‌ها در مراکز و حوزه‌های تحت نفوذ مستقیم خود از اسامی روسی استفاده می‌کردند، از جمله بعد از ساخت راه انزلی تهران ایستگاه‌هایی که برای وصول عوارض راه احداث کرده بودند، از اسامی روسی استفاده می‌کردند.» (مروین، ۱۳۶۹: ۹۵)

زبان روسی از زمان فتحعلی شاه تا اواخر قاجاریه بسیار در ایران کاربرد داشته است، چاکه نزدیکان، غلامان، مربیان و ندیمان پادشاه قاجار روسی بودند. در زمان حکومت فتحعلی‌شاه سه خواجه اعظم دربار وی به نام‌های خواجه‌میرزا یعقوب مارکاریان (ارمنی روسی زبان)، خواجه خسروخان قایتامازیانی (ارمنی روسی زبان) و خواجه منوچهرخان یه‌نیکالوپوف (روسی) هر سه روسی زبان بودند و از روسیه به ایران آمده بودند. سربازان و فرماندهان هنگ فتحعلی‌شاه به سرکردگی سامسون‌خان (سامسون یاکوولیه‌ویچ ماکینتسه‌ف) از نظامیان پیمان‌شکن فراری اهل روسیه بودند. عباس‌میرزای نایب‌السلطنه، فرزند فتحعلی‌شاه و پسرش محمد میرزا (محمدشاه) در ایجاد رابطه با روس‌ها و روسیه پیرو فتحعلی‌شاه بودند. ناصرالدین‌شاه پسر محمدشاه نیز که پس از مرگ پدر در کودکی به سلطنت رسید، زیر نظر مربی روس خود “سه‌رگه مارکوویچ شاپشال” آموزش دیده بود. مظفرالدین‌شاه، نیز با روسیه روابط نزدیکی داشت. محمدعلی میرزا، پسر مظفرالدین شاه سرهنگ “لیاخوف” فرمانده بریگارد قزاق روس را مامور به توپ بستن مجلس شورای ملی کرد.

در اواخر سلطنت قاجاریه و اوایل حکومت رضاشاهی با توجه به شرایط قبلی حاکم در ایران و فرار خانواده‌های بسیاری از مردم روس به ایران بر اثر انقلاب ۱۹۱۷ موسساتی روسی از قبیل چاپخانه، کتابخانه، داروخانه، رستوران، تجارتخانه، و غیره در شهر تهران فعالیت داشت. (ذبیحیان، مجله ایران‌شناخت، شماره ۹، تابستان ۱۳۷۷، ۳۰۸ و ۳۰۹)

ارتباط سیاسی و اقتصادی روسیه با ایران، گرفتن امتیازات متعدد اقتصادی و تجاری از پادشاهان قاجار نیز یکی از علل نزدیکی و ارتباط نزدیک زبان روسی با زبان فارسی و گویش گیلکی بود. از جمله احداث راه‌های شوسه، که با سرمایه‌ی روسی ساخته شد، شهرهای مرزی روسیه را به مراکز پر جمعیت ایران وصل می‌کردهوگو گروته در سفرنامه خود به این امتیاز اشاره دارد: «هدف از ساختن این راه‌ها گذشته از مسائل اقتصادی، مسائل سوق الجیشی نیز بوده است. این راه‌ها عبارتند از : راه پیر بازار – رشت، قزوین – تهران (۳۷۸ کیلومتر در سال ۱۹۰۴ میلادی افتحاح شد)، راه جلفا – تبریز (۱۳۸ کیلومتر، امتیازش در ۱۹۰۲ میلادی به بانک روسی داده شد و در ۱۹۰۶ میلادی تمام شد.)، راه آستارا – اردبیل (۷۲ کیلومتر)، راه عشق‌آباد – مشهد (با سرمایه روسی ولی توسط یه مقاطه‌کار ایرانی انجام شده، ۲۰ کیلومتر است)، همگی این مسیرها پیشروی روس‌ها را نشان می‌دهد. تعداد اتباع روس ساکن ایران به چهارصد نفر بالغ می‌باشد. بیشتر آنها کارمندان کنسول‌گری روسیه، بانک‌ها و شرکت‌های راه‌سازی تشکیل می‌دهد و تعدا بازرگانان در میان این گروه بسیار اندک است. به جز تعدادی نماینده‌ی شرکت‌های مسکووی و نمایندگان روس شرکت آمریکایی سینگر (شعبه مسکو)، مابقی کارمندان روس را ارامنه قفقازی تشکیل می‌دهند.» (جلیلوند، ۱۳۶۹: ۲۶۸ و ۲۶۹)

روسیه با گرفتن امتیاز ساخت راه شوسه، در واقع مسیر پیشروی راحت‌تر سربازان و همچنین تاجران روسی را هموار کرد. ارتباط اقامت و مسافرت به گیلان و ایران و ارتباط اتباع روس با مردم این نواحی برای تجارت و بازرگانی و کار موجب تاثیرپذیری زبان فارسی و بخصوص گویش گیلکی از زبان روسی گردید.

ارتباط روسیه با گیلان تنها در زمینه تجاری متوقف نماند. بنا به دلایل متعددی از جمله، تاسیس کنسولگری روسیه در رشت، اتباع روسی ساکن در این منطقه، ارامنه گیلان که از دیرباز با قفقاز ارتباط داشتند، سبب ارتباط و در واقع تاثیرپذیری فرهنگی از روسیه گردید. نمود مادی این فرهنگ‌پذیری را می‌توان در بررسی اولین اجراهای تئاتری به خوبی دید. در پوستر اعلان تئاتری که در سال ۱۲۹۴ شمسی در رشت، در تالار آوادیس اجرا شده، چنین آمده است که «هیات داوطلب تیاتر و موزیک ادبی روس و ارامنه رشت در تحت حمایت مسیو افسینکو ژنرال قونسول دولت امپراطوری روس مجلس شب‌نشینی برگزار می‌کند.» (طالبی، ۱۳۸۸، ج ۱: ۴۶) در مرور برخی از برنامه‌های این شب‌نشینی، اجرای پرده چهارم، تحت عنوان خرس (مدود) ودوول که در یک پرده و به زبان روسی اجرا است. (همان)

همچنین در اعلان تئاتری دیگر که به سه زبان روسی، ارمنی و فارسی نوشته شده، آمده است: «شرکت نمایش‌خواهان ارامنه رشت در تیاتر ملی ارامنه م. ا. هورطانیانس در تاریخ ۲۰ مه ۱۹۱۷ میلادی به همراهی نمایش‌خواهان روسی، ایرانی و یونانی مراسمی در ساعت ۹ روسی، شروع می‌شود.» (همان: ۴۷) از دیگر برنامه‌های این مجلس اجرای ارکستر کنار هیات موزیک‌خواهان ارامنه، اشعار به زبان ارمنی، روسی و فارسی …..، آواز و رقص ایرانی، ارمنی و روسی و یک استکان چایی بود. (همان) در اعلان دیگری که از سال ۱۳۰۱ شمسی در دست است، اینطور آمده که: «در سالون ارامنه خواجه آوادیس برای منغعت روزنامه زنگ، از طرف جوانان ایرانی و ارامنه مجلس سُوار باشکوهی برگزار خواهد شد. از برنامه‌های این سُوار نمایش بزبان روسی و فارسی و موزیک است.» (همان: ۵۰)

نکته بارز این اعلان‌های تئاتری (دوره اول تئاتر در رشت از ۱۲۸۳ تا ۱۳۰۰) استفاده از زبان روسی در نوشتن اعلان‌های تئاتر، اجرای بعضی پرده‌های نمایش، اجرای مارش روسی در ابتدای نمایش بود که نشان‌دهنده آشنایی مردم رشت با زبان روسی، وجود اتباع روس در این منطقه و در ارتباط با مردم گیلان است.

بنابراین مردم گیلان و علی‌الخصوص رشت، با منطقه روسیه و قفقاز و اتباع آن روابط نزدیک تجاری و فرهنگی داشتند، حتی تعدادی از مردم گیلان بعد از تاسیس کنسولگری روسیه در رشت به صورت اتباع روسیه درآمده بودند که تمام این ارتباطات نشان‌دهنده لزوم آشنایی با زبان روسی است، که سبب ورود واژگان و اصطلاحات روسی به گویش گیلکی گردیده. البته باید توجه داشت این تاثیرپذیری که به عنوان قرض‌گیری زبانی مطرح می‌شود، روندی عام است که در بخش‌های گوناگون زبان به شکل‌های مختلف اتفاق می‌افتد. از این دیدگاه قرض‌گیری زبانی را به انواع واژگانی، واجی و دستوری تقسیم کرده‌اند. (مدرسی، ۱۳۹۱: ۸۹) نمود بارز این قرض‌گیری از زبان روسی در برخی واژگان گویش گیلکی و همچنین زبان فارسی مشهود است. در ادامه به بررسی واژگانی که از اصل روسی وارد گویش گیلکی و زبان فارسی شده، پرداخته می‌شود.

لغات روسی در گویش گیلکی

۱- آبخور روسی

ÂBXOR-RUSIÁ

از بازی‌های جمعی پسرانه است. به بازی بیسبال شباهت بسیار دارد. این بازی چنانکه از اسمش پیداست از روسیه و یحتمل از ناحیه قفقاز به گیلان آمده است. (مرعشی، ۱۳۶۳: ۴۷)

.-

xor.

-rus.i

گونه‌ای دیگر از آبخور که اصالت و بنیان بومی ندارد و از روسیه به گیلان آمده است. در این بازی هدف رو در روی حریف می‌ایستد و در موقع نزدیک شدن توپ به خود حق هیچگونه حرکتی ندارد. اما جنبش برای گرفتن توپ در هوا بلامانع است. گرفتن توپ باعث باخت دسته حریف می‌شود و توپ را از دست آنها خارج می‌کند. دسته برنده با اعلام اوستا از محل خود تا جایگاهی که قبلا اعلام شده دسته جمعی به تاخت حرکت می‌نمایند و در همین حال یکی از افراد بازنده توپ را بسوی دوندگان نشانه‌گیری می‌کند. اگر فردی مورد اصابت توپ قرار گرفت، بازی خنثی شده و از نو آغاز می‌گردد و در غیر این صورت بازنده باید یک یا چند دور بنا به قرار قبلی سواری بدهد. (نوزاد، ۱۳۸۱: ۳)

این واژه در دو فرهنگ مرعشی و نوازد روسی ذکر شده، در فرهنگ معین و سخن یافت نشد.

۲- آبوشکا

ÂBUŠKÂ

پنجره شیشه‌ای، ماخوذ از روسی است. (مرعشی، ۱۳۶۳: ۴۷)

buškaâ

به ظاهر روسی است، در تداول عامیانه راه یافته است و به معنی پنجره، پنجره‌های بزرگ و شیشه‌دار می‌باشد. آغشکه و آغشنه هم می‌گویند. (نوزاد، ۱۳۸۱: ۵)

این واژه در فرهنگ‌های مرعشی و نوزاد ماخوذ از روسی ثبت گردیده است.

در فرهنگ معین، فرهنگ سخن، فرهنگ دهخدا یافت نشد.

۳- امپریال

MPERYÂL

سکه طلای روسیه تزاری. (مرعشی، ۱۳۶۳: ۶۷)

Amperiyl

[فر.:

impérial

] سکه طلای دولت‌های خارجی به ویژه مسکوکات طلای روسیه تزاری. (دهخدا، ج۲: ۲۶) (سخن، ج ۱: ۵۵۸)

این واژه در فرهنگ معین یافت نشد.

۴- اورسی

URS

کفش. کفش پاشنه‌دار. (مرعشی، ۱۳۶۳: ۷۲)

۱.مربوط به روسیه۲. ساختمان شبکه‌ای چوبی با شیشه‌های رنگی که درون پنجره‌ها و درها قرار می‌گیرد. ۳. نوعی در یا پنجره در بناهای قدیمی که به طور عمودی باز و بسته می‌شد. ۴. اتاقی که دارای در ارسی است. ۵. نوعی کفش چرمی پاشنه‌دار. (سخن، ج ۱: ۳۲۹)

این واژه در فرهنگ مرعشی روسی ذکر شده است. همچنین در فرهنگ سخن به روسی بودن آن اشاره‌ای نشد. در فرهنگ معین یافت نشد.

۵- اوروسی

URUS

روسی. (مرعشی، ۱۳۶۳: ۷۲)

ارس

oros

: کشور روسیه، مردم روسیه. (سخن، ج ۱: ۳۲۸) ارسی

oros-i

:مربوط به روسیه. ساخت روسیه. (همان: ۳۲۹)

ارسی:

oros-i 1

. روسی، اهل روسیه، از مردم روسیه. ۲. کفش