پاورپوینت کامل جایگاه نهج البلاغه در اندیشه سیاسی اسلام (از آرمان تا واقعیت) ۸۵ اسلاید در PowerPoint

توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

 پاورپوینت کامل جایگاه نهج البلاغه در اندیشه سیاسی اسلام (از آرمان تا واقعیت) ۸۵ اسلاید در PowerPoint دارای ۸۵ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است

شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.

لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت کامل جایگاه نهج البلاغه در اندیشه سیاسی اسلام (از آرمان تا واقعیت) ۸۵ اسلاید در PowerPoint،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

بخشی از متن پاورپوینت کامل جایگاه نهج البلاغه در اندیشه سیاسی اسلام (از آرمان تا واقعیت) ۸۵ اسلاید در PowerPoint :

این مقاله به بررسی نقش امام علی علیه السلام در اندیشه سیاسی اسلام می پردازد؛ از این رو ابتدا مروری بر تالیفات انجام شده در موضوع اندیشه سیاسی اسلام خواهیم داشت و جایگاهی را که این تالیفات برای آن حضرت، قائل شده اند، بررسی خواهیم کرد؛ سپس با استفاده از روش های تفسیری سعی خواهد شد زمینه ای برای فهم هر چه بیشتر جایگاه اصلی آن حضرت در تاریخ اندیشه سیاسی اسلام فراهم آوریم؛ بنابراین هدف اصلی در این مقاله ارائه روش تحلیلی درست برای بررسی تاریخ اندیشه سیاسی اسلام است.

این مقاله به بررسی نقش امام علی علیه السلام در اندیشه سیاسی اسلام می پردازد؛ از این رو ابتدا مروری بر تالیفات انجام شده در موضوع اندیشه سیاسی اسلام خواهیم داشت و جایگاهی را که این تالیفات برای آن حضرت، قائل شده اند، بررسی خواهیم کرد؛ سپس با استفاده از روش های تفسیری سعی خواهد شد زمینه ای برای فهم هر چه بیشتر جایگاه اصلی آن حضرت در تاریخ اندیشه سیاسی اسلام فراهم آوریم؛ بنابراین هدف اصلی در این مقاله ارائه روش تحلیلی درست برای بررسی تاریخ اندیشه سیاسی اسلام است.در پایان به مؤلفه های اندیشه سیاسی از دیدگاه آن حضرت اشاره مختصری خواهد شد. یکی از ضرورت های اجتناب ناپذیر پژوهش در تاریخ اندیشه سیاسی، برخورد گزینشی با اندیشمندان سیاسی اسلام و به عبارت دیگر، لزوم انتخاب برخی از متفکران و شرح و بسط نظریاتشان است و به همین دلیل پژوهشگرانی که در اندیشه سیاسی اسلام به تحقیق مشغولند، در بررسی های خود مجبور به انتخاب شده اند و به بررسی آرای بعضی از متفکران مسلمان بسنده کرده اند.به نظر می رسد مهم ترین عامل دخیل در این گزینش، اتخاذ روش تحلیلی است که محقق در پرتو آن به بررسی اندیشه سیاسی اسلام می پردازد.اتخاذ روش تحلیلی توسط محقق همانند استفاده از چراغی است که به ناچار فقط برخی از مواضع را روشن خواهد کرد و سایر مواضع را در تاریکی باقی خواهد گذاشت؛ در نتیجه این بررسی ها، نقش برخی از متفکران تاریخ اندیشه سیاسی اسلام بر جسته تر شده و برخی دیگر در سایه قرار می گیرند و ناشناخته خواهند ماند و به همین دلیل است که انتخاب روش تحقیق یکی از اساسی ترین مسائلی است که محققان تاریخ اندیشه سیاسی اسلام نباید از آن غفلت کنند.هدف از این نوشتار، اتخاذ روش تحلیلی است که در پرتو آن بتوان نقش امام علی را در تاریخ اندیشه سیاسی اسلام بیشتر تبیین و بررسی کرد.

بررسی منابع موجود

علاقه مندان به تاریخ اندیشه سیاسی اسلام با مطالعه تالیفاتی که اخیرا در این موضوع انجام شده، دچار تعجب خواهند شد، زیرا در این تالیفات به نقش و جایگاه پیشگامان صدر اسلام و امام علی در تاریخ اندیشه اسلامی پرداخته نشده است و همان گونه که توضیح داده شد، این مساله به دلیل انتخاب روش های تحلیلی نادرستی است که نویسندگان این کتب داشته اند؛ برای نمونه مروری به چند تا از این منابع می کنیم: سید جواد طباطبایی با طرح نظریه انحطاط و با استفاده از چارچوب نظری مبتنی بر عقل مدرن غربی، متفکران مسلمان را در سه دسته فیلسوفان سیاسی، شریعت نامه نویسان و سیاست نامه نویسان تقسیم می کند.از دیدگاه وی اندیشه فلسفی سیاسی جهان اسلام در ادامه فلسفه سیاست یونان و غرب است: گفته اند که سیاست – حتی به معنایی که در دوره جدید فهمیده شده – از نوآوری های یونانیان بوده است، همچنان که فلسفه، یعنی اندیشه عقلانی غیر ملتزم به ادیان و اسطوره ها را نخستین بار یونانیان تاسیس کردند و در واقع تاریخ فلسفه اعم از مسیحی، اسلامی و…به معنای دقیق کلمه جز تاریخ بسط فلسفه یونانی در میان اقوام دیگر نبوده است.تاریخ اندیشه فلسفی درباره سیاست نیز به هر حال تاریخ بسط فلسفه سیاسی یونانیان در میان این اقوام است. (۱) با توجه به این دیدگاه، اندیشه فلسفی سیاست با ورود اندیشه و فلسفه یونان وترجمه ها به جهان اسلام آغاز می گردد و مسلمانان پیش از این دوره، فاقد هرگونه اندیشه فلسفی درباره سیاست بوده اند.طباطبایی از اندیشمندان فلسفه یاست به فارابی، ابن سینا و سایر فلاسفه بعد از آنان اشاره می کند و به بررسی اندیشه سیاسی آنان می پردازند.اشکالی که در این روش از بررسی اندیشه اسلامی وجود دارد آن است که در این روش، جایگاه اصلی عقل و فلسفه و حکمت عملی در غرب دانسته شده و مسلمانان ناقلان فلسفه تلقی شده اند؛ ناقلانی که به فهم کامل فلسفه غرب نایل نیامدند و این فهم ناقص نیز به تدریج به زوال گرایید.حکمت عملی و اندیشه سیاسی بعد از فارابی با توجه به شرایطی که در جهان اسلام به وجود آمد، به انحطاط و زوال گرایید.طباطبایی در این مورد می نویسد: ابونصر فارابی نخستین و بزرگ ترین نماینده حکمت عملی در تمدن ایرانی، تا جلال الدین دوانی که آخرین نماینده با معنای حکمت عملی و همین طور نشانگر زوال و انحطاط آن است. (۲) در این دیدگاه هر چه از فارابی فاصله بگیریم، نشانه ها و علایم زوال اندیشه سیاسی در متفکران متاخر بیشتر مشاهده می گردد.فرهنگ رجایی در کتاب معرکه جهان بینی ها سعی می کند با استفاده از رهیافتی که خود آن را «رهیافت سیاست » می نامد و آن را در ادامه روش تحلیلی ارسطو می بیند، به فهم دقیق تر اندیشه سیاسی در ایران قبل و بعد از ظهور اسلام بپردازد.از نظر او در هر دو دوره قبل و بعد از اسلام، جهان بینی غالب در سیاست، جهان بینی خیمه ای بوده است. (۳) وی با استفاده از این رهیافت به معرفی پنج قالب فکری می پردازد که عبارتند از شیوه فقاهتی، شیوه ادبا (اندرزنامه نویسی) ، شیوه تاریخی، شیوه عرفانی و شیوه فلسفی. (۴) وی در هر یک از این قالب ها به بررسی نمونه هایی از متفکران مسلمان دوره میانه پرداخته است.همچنین روزنتال با تقسیم سه گانه مشهور خود، که به صورت الگویی برای خوانندگان و پژوهشگران اندیشه سیاسی در ایران در آمد، به بررسی سه گروه در اندیشه سیاسی اسلام می پردازد که از آنها با عناوین اندیشه سیاسی فلسفی، اندیشه سیاسی فقهی و سیاست نامه نویسی (آیین شهریاری) یاد می کند.وی با این الگو به بررسی اندیشه سیاسی مسلمانان پرداخته است، ولی این نویسنده نیز همانند دیگران نامی از امام علی بن ابی طالب و منش و جایگاه حضرت در اندیشه سیاسی اسلام نمی برد؛ البته این تقسیم بندی نیز خالی از اشکال نیست و دارای اشکالات روش شناسی و غفلت از محتوای درونی اندیشه سیاسی دوره میانه اسلامی می باشد. حاتم قادری در کتاب اندیشه سیاسی در اسلام و ایران بدون آن که متعرض روش تحلیلی و نظریه ای خاص برای بررسی اندیشه سیاسی اسلام و ایران شود، سه منبع برای اندیشه سیاسی اسلامی بر می شمرد که عبارتند از: ۱.سنت های حکومتی و ملکداری ایران باستان؛ ۲.فلسفه و به ویژه فلسفه سیاسی یونان باستان؛ ۳.رفتارهای ریشه دار و آداب و باورهای اعراب. (۵) به نظر قادری، اندیشه سیاسی اسلام از این سه منبع مذکور، تغذیه کرده و تکوین پیدا کرده است.وی از قرآن و حکمت نبوی صلی الله علیه وآله و متفکران صدر اسلام به عنوان یکی از منابع نام نمی برد و به همین دلیل اندیشه سیاسی امام علی از نظر او پوشیده مانده است.اشکال این کتاب در این است که تاثیر دین اسلام و فرمان های قرآن و پیامبر را بر جامعه مسلمانان و فرهنگ سیاسی آن نادیده انگاشته است، حال آن که در بررسی های جامعه شناختی، دین یکی از کانون های فرهنگساز مطرح است و نباید تاثیر دین را بر فرهنگ سیاسی جوامع نادیده گرفت.قادری در فصول مختلف این کتاب با تبعیت از گذشتگان، فقط به بررسی اندیشه سیاسی علمای اهل سنت (برای مثال ماوردی) ، ملکداری و اندرزنامه نویسی (برای مثال خواجه نظام الملک طوسی) و فلسفه سیاسی – اجتماعی (برای مثال فارابی و ابن سینا) اکتفا کرده و به تعلیمات پیامبر و امام علی برای جامعه اسلامی هیچ اشاره ای نکرده است. شاید علت عدم ذکر نام پیامبر و امام علی در منابع مذکور، تاثیرپذیری عمیق این تالیفات از مطالعاتی است که خاورشناسان از تاریخ اندیشه سیاسی اسلام داشته اند.نویسندگان ایرانی به جای بررسی و تحقیق در منابع اصلی اندیشه سیاسی اسلام با استفاده از نظریات غربی ها که مبتنی بر عقل مدرن است، به مطالعه آثار خاورشناسان اکتفا کرده اند و کمتر به منابع اصلی مراجعه کرده اند.در مواردی هم که مراجعه ای صورت گرفته در ادامه مطالعات مستشرقین و نظریات آنها و گزینشی بوده که از آنان به عاریت گرفته اند.اتکای این مطالعات بر روش های اثبات گرایانه و ماخود از عقل مدرن غربی به علاوه استفاده از برخی منابع (و عدم احاطه کامل بر کلیه منابع اصیل اسلامی) موجب شده است که مطالعات مستشرقین دارای کاستی های فراوانی از لحاظ روش و منابع اصلی باشد. آنچه گذشت بررسی مختصری بود در محتوای متون درس اندیشه سیاسی اسلام و ایران. نتیجه این بررسی نشان می دهد که علاوه بر نویسندگان این متون، سایر مدرسان و دانشجویان این رشته ها نیز اطلاع ناچیزی در مورد جایگاه اندیشه سیاسی امام علی و نقش آن در تاسیس اندیشه عقلی (فلسفی) سیاسی دارند، و آن حضرت از این جهت (همانند سایر عرصه ها) ناشناخته مانده اند.

روش تحلیلی پیشنهادی برای بررسی اندیشه سیاسی اسلام

در بررسی اندیشه سیاسی، روش غالب آن است که عقل سیاسی اسلام را ادامه عقل و تفکر سیاسی یونان دانسته اند.همان گونه که توضیح داده شد، برای این بررسی، ابتدا اندیشه سیاسی افلاطون، ارسطو و سپس در ادامه آن اندیشه سیاسی فلاسفه مسلمان را بررسی می کنند.در نبود روش تحلیل مبتنی بر نظریه های فلسفی اسلامی، محققان به ناچار از روش های تحلیلی غرب مدار استفاده کرده اند؛ همان گونه که سیدجواد طباطبایی در این مورد به درستی می نویسد: در نبود نظریه ای برای تحلیل اندیشه سیاسی اسلام عملا هر نوع تحلیل تاریخ اندیشه سیاسی اسلام ممتنع است.به هرحال باید مطالعات روشمند و از روش تحلیلی منطقی و مستدل برخوردار باشد. روشی را که در این مقاله برای مطالعه تاریخ اندیشه سیاسی اسلام پیشنهاد می شود، روشی است که اصالت را به متون دینی و قرآن مبین می دهد.از این دیدگاه عقل سیاسی اسلامی برخاسته از نصوص اسلامی و دایر مدار فهم متون دینی است.آغاز پیدایش مباحث عقلی در میان مسلمانان به نزول قرآن برمی گردد؛ به این معنا که مسلمانان جهت فهم آیات خداوندی به تعقل روی آورده اند.جاذبه قرآن از نظر عمق مفاهیم و در عین حال فصاحت و بلاغت و سادگی و روانی آن، تازه مسلمانان را به شدت مجذوب و مسحور خود می کرد و مسلمانان را به تعمق در آیات برای فهم هرچه بیشتر آن فرا می خواند.مسلمانان هستی خود را در گرو معرفت به قرآن و تاسی به گفتار و کردار پیامبرصلی الله علیه وآله می دیدند. (۶) هانری کربن پیدایش تعقل و فلسفه را نتیجه تاویل قرآن دانسته است.از دیدگاه او «نه تنها در حکمت شیعی بلکه در سراسر تاریخ فلسفه اسلامی قرآن منبع تامل و تاویل فلسفی بوده است ». (۷) نویسندگان بسیاری از و سعید شیخ (۹) به این نکته اذعان کرده اند.مورخان از بعضی مسلمانان و صحابی بزرگ پیامبر نام می برند که با شنیدن آیات قرآن، سعی در فهم آیات و معانی آنها می کردند.از این دیدگاه مسلمانان برای فهم حقیقت به نوعی پیامبرشناسی و بعد از پیامبر به بسط آن در نوعی امام شناسی پرداخته اند. در نبود پیامبر و امام، عقل و فلسفه مسؤولیت کشف این حقیقت را برعهده دارد، به این عبارت که مسلمانان با تاسی به پیامبر و با استفاده از تعقل و اجتهاد در متون، سعی در شناخت مفاهیم قرآنی و درک حقیقت آن کردند.با استفاده از این روش می توان عقل سیاسی مسلمانان را نتیجه تلاش و کوشش آنان جهت فهم قرآن دانست.

شخصیت فکری امام علی علیه السلام

امام علی بعد از رحلت پیامبر مهم ترین وظیفه خود را جمع آوری، تدوین و آموزش قرآن برای تازه مسلمانان می دانستند.آن حضرت قبل و بعد از دوران خلافت با گفتار و رفتار خود الگویی عملی برای فهم آیات قرآنی در جامعه اسلامی بودند و گره گشای مشکلاتی که برای جامعه نوپای اسلامی به وجود می آمد.به گفته جرج جرداق مسیحی لبنانی امام علی عالم قدرتمندی است که محور فکری اسلام بوده و دائره المعارف جمیع علوم بوده است.وی در این مورد می نویسد: علی بن ابی طالب در عقل و اندیشه یگانه و بی همتاست و به همین جهت محور فکری اسلام و جامع سرچشمه علوم عربی است به طوری که در میان عرب هیچ دانشی نیست مگر آن که علی آن را پایه ریزی کرده و یا در پیدایش آن سهیم و شریک بوده است…آن حقیقت انسانی که اساس همه فلسفه های مثبت است در مقابل فلسفه های منفی (۱۰) خطابه ها، نامه ها و کلمات امام علی که برخی از آنها را سیدرضی (۳۵۹-۴۰۶ه.، گردآورنده نهج البلاغه) و برخی را اسکافی (درگذشته به سال ۲۴۰ه.، صاحب کتاب المعیار و الموازنه) جمع آوری کرده، شاهدی بر این نکته است که آن حضرت متفکری بی نظیر در فهم آیات قرآن و استنباط اصول و مبانی اندیشه های سیاسی اسلام و ارائه آنها به جامعه اسلامی است.

فلسفه و نظریه سیاسی

در این جا لازم است به ویژگی ها و اختصاصات فلسفه و نظریه سیاسی اشاره مختصری بکنیم. اشتراوس در کتاب «فلسفه سیاسی چیست » فلسفه سیاسی را شاخه ای از فلسفه دانسته و در تعریف فلسفه می نویسد: فلسفه کوش