پاورپوینت کامل درآمدی بر سابقه و شیوه‌های شعر درمانی در ایران و جهان ۷۹ اسلاید در PowerPoint

توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

 پاورپوینت کامل درآمدی بر سابقه و شیوه‌های شعر درمانی در ایران و جهان ۷۹ اسلاید در PowerPoint دارای ۷۹ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است

شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.

لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت کامل درآمدی بر سابقه و شیوه‌های شعر درمانی در ایران و جهان ۷۹ اسلاید در PowerPoint،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

بخشی از متن پاورپوینت کامل درآمدی بر سابقه و شیوه‌های شعر درمانی در ایران و جهان ۷۹ اسلاید در PowerPoint :

حافظ بواسطه روح امیدواری موجود در شعرش و ستیز دایمی که با اهالی ریا دارد و خود تشویق و تسکینی برای ادامه حیات بهتر و تلاش برای ساختن دنیای نو است، کنار دعوت او به خوش باشی و غنیمت شمردن حال یکی از بهترین نمونه‌های شعر درمانی برای مخاطبان خاص می‌تواند باشد.

یوسف گم گشته شعر ایرانی

حافظ بواسطه روح امیدواری موجود در شعرش و ستیز دایمی که با اهالی ریا دارد و خود تشویق و تسکینی برای ادامه حیات بهتر و تلاش برای ساختن دنیای نو است، کنار دعوت او به خوش باشی و غنیمت شمردن حال یکی از بهترین نمونه‌های شعر درمانی برای مخاطبان خاص می‌تواند باشد. مولانا به شهادت بیشتر روانکاوان شعر پژوهش نمونه‌ای عالی برای شعر درمانی ست با این توضیح که به نظر نگارنده نه تنها مولانا بلکه قسمت عمده‌ای از ادبیات کلاسیک ما بواسطه فاصله زبانی پیش آمده باید به نوعی باز آفرینی شده و روان درمانگر مسلط به ادبیات از این باز تعریف‌ها در ارتباط‌ گیری مؤثر تری با نسل حاضر استفاده کند. خیام پاسخ بشر همیشه به پرسش‌های معنوی بزرگی ست که با دعوت به حال و زیستن آگاهینه، در خوب شدن احوال ما تاثر بسزایی داشته است. هنوز هم در افواه کلام بسیاری از رباعیاتش حسن خطام درد‌ها و دغدغه‌های مرگ آلوده بسیاری ست «خوبی و بدی که در نهاد بشر است / شادی و غمی که در امید و خطر است / با چرخ مکن حواله که در ره عقل / چرخ از تو هزار بار بیچاره‌تر است» سبک هندی با تک بیت‌ها و مصاریع صاعقه وارش بخصوص در شیوه‌های اریکسونی جایگاه ویژه‌ای می‌تواند داشته باشد: «دست طلب چو پیش کسان میکنی دراز/ پل بسته‌ای که بگذری از آبروی خویش» یا این بیت مهدی سهیلی: «جدایی تا نیافتد دوست قدر دوست کی داند / شکسته استخوان داند بهای مومیایی را» هر چند شعر دهه‌های اخیر بخصوص بعد از بیست و هشت مرداد سی و دو شعری عمؤمن سیاه و غم آلود است اما چهره‌های اندیشه‌ورز بزرگی چون سهراب سپهری از این مرز گذشته‌اند: «من نمی‌دانم / که چرا می‌گویند اسب حیوان نجیبی است / کبوتر زیباست / و چرا در قفس هیچ کسی کرکس نیست/ گل شبدر چه کم از لاله قرمز دارد/ چشمها را باید شست جور دیگر باید دید»

*****

آن هنگام که متون کهن اساطیری و آیینی به عنوان ناجیان روح بشری با پیش فرض گناهکاری و آزردگی ازلی آن، در تعلیم و تعلم به کار برده می‌شدند و چیزی به نام

DIDACTIC LITERATURE

حصول اولیه‌اش را در کلیساها و مجامع مختلف دینی به دست می‌آورد یکی از قدیمی‌ترین کتاب های آیینی با این عبارت آغاز می‌شد «و نخست کلمه بود و کلمه خدا بود…» که اشاره به آفرینندگی کلمه دارد، اشاره به اینکه هستی بخش است و واج‌های همگون و ناهمگون در کنار هم گاه به مجموعه‌ای می‌رسند که با ترکیب دیگرهمشکلانش می‌تواند جهانی را زیر سلطه خود داشته باشد. پس لابد بی‌خود و بی‌دلیل نیست که پسینیانی چون کابالیست‌ها، از کلمه راز می‌طلبند و کلمه را خود عین راز می‌دانند و حتی در همین ایران خودمان حروف در جوارح انسانی کالبد می‌گرفتند و جمال آنها جمال اکمل انسانی بود در مقام تظاهر: «حروفیه، حروف را در صورت های زیبایی متجلی دانسته، زیبا رویان را مقدس و شایسته عشق ورزی می‌پنداشتند و عقیده داشتند که خداوند عرش و سدره المنتهی را در خط چهره آدمی مستتر ساخته است و معراج حضرت ختمی مرتبت(ص)، دریافتن خطوط سیمای خود و مشاهده جمال‌الله است.»حتی راز کلمه و تجلی آن در خواندن و نوشتن، رازی ست که در تفکر باستانی مانوی از دیوان آموخته شده است و دنیای دیوان دنیای سحر و جادوست، دنیای دئووه (خدایگانی: در میان قوم‌های هند واروپایی و بویژه میان آریاییان هندوایرانی خدایان به دو دسته اسورا(

asura

) و دیوا(

daeva

) تقسیم می‌شدند. در زبان‌های ایرانی «س» به «هـ» و اسورا به اهورا تبدیل شد.) شاید شنیده اید که در اسطوره آفرینش مانوی چون لشکر نور بر دیوان ظلمات چیره می‌شود و دیوانی بسیار اسیر می‌شوند، شرط آزادی این دیوان آموختن خواندن و نوشتن (کلمه) به لشکر روشنایی‌ست!«کلمه جان دارد…». در فرهنگ اسلامی، نیز روایات بسیاری در راز آلودگی کلام و سر بیان آمده است که پیامبر خاتم می‌فرماید: «إنّ من البیان لسحرا و إنّ من الشّعر لحکما…». و شاید از این روست که ساحری و شاعری در زبان عرب همنشین هم بودند و قدرت عجیب شعر (به مفهوم کلی شعر و داستان، نویسنده و شاعر) تا بدانجاست که عرب، حتی بعد از حضور اسلام، در نفی اعجاب سرایندگان معلقات خود نیست و چون از علی(ع) می‌پرسند بزرگترین شاعر عرب کدام است می‌گوید: «اِمرُؤُالقَیس آن پادشان گمراهان!»

شعر به مثابه درمان

شعر درمانی که شیوه‌ای در رشد و بهبودی روحی افراد تلقی شده است شاید ریشه در مراسم مذهبی شمن‌هایی داشته باشد که از شعر در مراسم‌ آیینی خود استفاده می‌کردند و آن را محافظی برای روح می‌پنداشتند. مدارک مثبوت کاوش‌های باستانی نشان می‌دهد که در هزاره چهارم قبل از میلاد در میان مصریان باستان کلماتی را روی برگ‌های پاپیروس می‌نوشتند و بعد از حل کردن آن در معجونی خاص به بیمار می‌دادند و معتقد بودند که درمان سریع از این طریق امکان می‌پذیرد. حتی بیش از هزار سال پیش از مسیح از پسر بچه‌ای به نام دیوید یاد می‌شود که موسیقی شبانی خاصی داشت با تلفیق شعرهایی سحرانگیز که تأثیر درمانی بر مخاطب داشت. این افسانه‌ها همه حاکی از آن تفکر باستانی سحرمحور واژه – شعر در ذهنیت ناخودآگاه انسان قدیم است؛ اما از لحاظ مستندات تاریخی برای نخستین بار شخصی به نام سورانوس از روانشناسان روم باستان در سده‌های اولیه بعد از میلاد است که تراژدی‌های نمایشنامه های خود را برای بیماران افسرده تجویز می‌کرد.[و نمایشنامه‌های باستانی اغلب به شعر بوده‌اند.] ناگفته نماند که سابقه اساطیری این امر در باور یونانیان بوده است که آپولو خدای شعر و موسیقی را همزمان خدای دارو و درمان نیز می‌پنداشتند و درمان نیز از آن روست و پگاسوس (اسب بالداری که به المپ پرواز می‌کند) نماد شعر و پرواز ذهن شاعرانه است. اسبی که در صور فلکی نیز به فرس العظیم مشهور است و حتی اسب بالدار روی جام خسرو پرویز هم در دوره ساسانیان می‌تواند از نفوذ همین اسطوره با باور خاور خبر دهد.

برای قرون متمادی رابطه بین شعر و طب مهم و از منظر متفکران قابل بررسی بوده است اما زمانی که بنجامین فرانکلین به سال ۱۷۵۱ نخستین بیمارستان در ایالات متحده امریکا را در پنسیلوانیا تأسیس کرد در بخش درمان‌های جانبی خود از خواندن و نوشتن و انتشار ضابطه‌مند این نوشته‌ها به عنوان نوعی درمان روحی بیماران استفاده کرد بعد از آن بود که پدر روانشناسی امریکا بنجامین راش شعر و موسیقی را به عنوان درمان جانبی مفید دانسته و تجویز کرد.

«شعر– نوشتار»‌ها مجموعه‌ای از آثاری بود که بیماران به عنوان فعالیت خلاقانه طی روند درمان انجام می‌دادند و در نشریه‌ای به نام الیمنیتور منتشر می‌شد.

اما شعر درمانی به معنای اخص کلمه برگرفته از شیوه درمانی مبسوط و سابقه‌مندی ست که به کتاب درمانی مشهور است. در حقیقت کتاب درمانی یا روایت درمانی یا استفاده از تمثیل و استعاره برای درمان روحی بیمار در تعریف پیوسته گذشتگان از شعر و قصه توأمان اتفاق می‌افتند و پژوهشگر اکنون – حتی در ادبیات فارسی نیز – باید برای سابقه شعر درمانی به نکته اساسی پیوند این دو در جهان قدیم اشراف داشته باشد.

از آن مورخ یونانی کتابخانه هیستوریکا که در ترتیب کتاب ها کوشید اصل ترتیبات حکمت را در انتقال آنها رعایت کند، تا جالینوس و کتابخانه‌اش برای مارکوس اوریلیوس، از شهرزاد قصه گوی بین النهرین تا هامون، از شعر – داستان واره‌های هومر در اودیسه و ایلیاد –که هنوز منطق اندیشه ورزی و تعمق مدرن به خود ندیده است –تا شاهنامه و مثنوی خودمان که به قول اکثر محققین خود دانشگاهی ست برای یاد گرفتن شیوه‌های تمثیل درمانی حتی در مقایسه با متد‌های نو و همسطح آن، از ۱۲۷۲ میلادی و قرآن خوانی در بیمارستان المنصور قاهره.

اصطلاح کتاب درمانی برای نخستین بار توسط ساموئل کراتزر به سال ۱۹۱۶ در ماهنامه آتلانتیک پیشنهاد داده شد تا پایه‌ای باشد برای دوباره دیدن و دوباره خواندن کتاب در سه شیوه «شناختی و عاطفی و شخصی» اما آنچه که به عنوان قصه درمانی یا روایت درمانی- و بعد‌ها شعر درمانی به عنوان شاخه‌ای تخصصی- به عقیده متأخرین باب شده است «در حقیقت برگرفته از فلسفه پست مدرنیسم دهه‌های هفتاد و هشتاد میلادی است که بر اهمیت زبان مشترک در سازه‌های اجتماعی واقعیت تأکید می‌کند». زبانی که بعد‌ها در ۱۹۹۵ توسط جان میل فولی در کتاب «قصه گویان در اجرا» به نظریه

WORD POWER

در ادبیات بومی امریکا ختم می‌شود.

شعر درمانی یک شیوه خاص و قدرتمند در کتاب درمانی ست. روش منحصر به فرد استفاده از خیالپردازی و ریتم و شگرد‌های شاعرانه تخیل خلاق در انگیزش بخشی به بیمار روحی.

کتابداران دانشگاه پنسیلوانیا نخست این روش را به عنوان انتخاب و استفاده بهینه از کتاب‌هایی ادبی برای تسلی و درمان روحی بیماران استفاده می‌کردند و پیشنهاد می‌دادند. کتاب‌هایی که برمبنای انتخاب‌های پیش‌بینی شده و طبقه‌بندی مطالعاتی دسته‌بندی شده و بیشتر کتب آموزشی اطلاعاتی روانشناسانه (مثل کتاب ذهن انسان اثر کارل منینگز) را شامل می شد و بعد‌ها رمان‌های تخیلی و شخصیت‌های خاص تشویق‌کننده و بیم دهنده آنها جای این کتاب‌ها را گرفت که مفید به فایده‌تر بود.

طب مدرن و به رسمیت شناختن نیروی شعر

با بروز نظریه‌های پسا مدرنیستی در هنر و ادبیات و بازتاب شیوه مدارانه آن در علوم دیگر چهره‌های بزرگ جهان پزشکی نیز به رابطه مهم هنر و درمان اذعان نموده و آن را به رسمیت شناختند. فرویدنوشت: «نه من، که یک شاعر، کاشف ناخوداگاه است!» نظریه پردازان بزرگی چون آدلر، یونگ، آریتی و… نیز بدین نکته صحه گذاشتند که شاعران به ترسیم راه هایی می‌پردازند که علم بعد از آن قدم بدانها می‌نهد.

در طی دهه شصت با روند تکمیل گروه درمانی درمانگران به تأثیر شعر درمانی به عنوان یک ابزار سریع و مهم دست یازیدند. و شعر درمانی در رشته‌های مختلف سریع رو به رشد نهاد: توانبخشی، آموزش و پرورش، علوم کتابداری، هنر‌های خلاق و…

طبیبانگی روانکاوانه شعر

تأکید بر ارزش تهییجی ادبیات و بویژه شعر و تأیید و رسمیت بخشیدن به پتانسیل سودمند نوشته شدن شعر توسط افراد بیمار و پاسخ آنها به شعر دیگران و وانمود احساسات و تجارب خود بیمار در شعر از ارزشمند‌ترین یافته‌های نو روانکاوی شعر -به قول «جیکوب ال. مورنو» مبدع شیوه «سایکودراما»- بودند. «گر طبیبانه بیایی به سر بالینم / به دو عالم ندهم لذت بیماری را – سعدی»

شعر محصول یک خلاقیت هنری ست. سرودن شعر خود رفتن به خلسه‌ای خوشانه است. تجربیات مشترک شعر به ارتباط بین شاعر و مخاطب کمک می‌کند. شعر تجسم است. انسجام وضعیتی مبهم و مه آلود در قالب واژه‌ها و اصواتی واحد. قرائت شعر تحلیلی ناخودآگاه را در ذهن مخاطب بیمار به وجود می‌آورد. روان مخاطبی که تشنه شنیدن غیر مستقیم حکمت‌ها توسط استعارات و نمادهای خلسه است. این‌همانی مخاطب با شعر تأثیر درمانی آن را دوچندان می‌کند. شعر قادر است با تجسم حاصل از شعر، وحدتی روانی حاصل انسجام پریشانی‌های خود را تجربه کند. شعر مخصوصاً در وضعیت نمایشی اگر اتفاق بیفتد و در مواردی خاص اگر خود مخاطب – بیمار نیز در روند این نمایش شرکت داشته باشد ارتباط‌ سازی منسجمی با روان رنجور او پیدا خواهد کرد به نوعی که برون‌ریزی‌های روانی حاصل از این شعر – نمایش در روند درمان تسریع ایجاد می‌کند.

در نظریه‌های متأخر شعردرمانی، شعر و همه قوالب آن با توجه به نیاز مخاطب – بیمار مورد استفاده قرار می‌گیرد. چه این بیمار در هر سن و جایگاه اجتماعی که باشد می‌تواند با اعمال روش‌های تلفیقی هنر درمانی و با تأکید روی شعر – آنهم شعری که بتواند محتوای لازم را جهت تغییر وضعیت ایجاد کند – به نتیجه مثبتی نائل آید.

اگر در شیوه‌های بیشتر شنیده شده شعر درمانی – بیان ضرب المثل‌ها، اشعار کوتاه، تحلیل محتوا، جملات قصار…- روان درمانگر مخاطب ر