پاورپوینت کامل عوامل ماندگاری مرثیه محتشم کاشانی ۶۵ اسلاید در PowerPoint

توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

 پاورپوینت کامل عوامل ماندگاری مرثیه محتشم کاشانی ۶۵ اسلاید در PowerPoint دارای ۶۵ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است

شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.

لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت کامل عوامل ماندگاری مرثیه محتشم کاشانی ۶۵ اسلاید در PowerPoint،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

بخشی از متن پاورپوینت کامل عوامل ماندگاری مرثیه محتشم کاشانی ۶۵ اسلاید در PowerPoint :

نام و یاد هیچ انسان و هیچ اثری ناخواسته در ذهن و اندیشه انسان‌ها جاودان و پایدار نمی‌ماند و گذر زمان معیار و محک خوبی برای جاودانگی و ماندگاری نام و یاد آثار انسان‌ها از یک سو و همچنین حذف و هدم افراد و آثار اشخاص است.

مقدمه:

نام و یاد هیچ انسان و هیچ اثری ناخواسته در ذهن و اندیشه انسان‌ها جاودان و پایدار نمی‌ماند و گذر زمان معیار و محک خوبی برای جاودانگی و ماندگاری نام و یاد آثار انسان‌ها از یک سو و همچنین حذف و هدم افراد و آثار اشخاص است.

یکی از چهره‌های ماندگار و پایدار در عرصه ی شعر و شاعری حسان العجم مولانا کمال‌الدین علی متخلص به محتشم کاشانی است که به راستی باید راز و رمز جاودانگی نامش را در ترکیب بند، مرثیه‌اش در توصیف حماسه ی جانسوز و جانگداز حسین بن علی(ع) در کارزار کربلا دانست. مرثیه محتشم کاشانی که شاید اولین نمونه از این طرز باشد در ادبیات پارسی با آن قریب سیصدو پنجاه سال از آن می‌گذرد و شاعران فراوان به پیروی از آن ترکیب بندهای مختلف ساخته‌اند، به جرات می‌تواند گفت که هنوز هیچ کدام به گیرایی و تاثیر عمیق آن در روح نمی‌رسید هرچند بعضی از آن‌ها از استادان بزرگ باشند.

در این مقاله پس از بیان جایگاه مرثیه و سبر آن، انواع مرثیه با موضوعات درباری، شخصی، خانوادگی، فلسفی، اجتماعی، داستانی و مذهبی، اوزان و قوالب غالب مرثیه، به دکر پاره‌ای از ویژگی‌های منحصر به فرد مرثیه محتشم کاشانی شامل تنوع مضامین، تعادل در گفتار و پرهیز از جزیی نگری، ساختار و قالب مطلوب، انتخاب واژگان متناسب با مرثیه، تصویر آفرینی، حسن مطلع زیبا و… اشاره شده است.

یکی از برجسته‌ترین و گسترده‌ترین ابعاد شعرآیینی، مرثیه است. در شعر مذهبی، مرثیه سوگ و اندوهی ظاهری نیست بلکه بینش و هدف‌مداری خاصی است که در آن نهفته است و هدف شاعر از بیان اشعار سوزناک و اندوه‌ساز، راهنمایی و به حرکت واداشتن مخاطب به منظور خاص و در قالب نکات مشخص و معین است. در قالب سوگ سروده‌ها که ابعاد حزن و سوگ را در بر دارد، در واقع شاعر به دلیل بی‌بهره ماندن از حضور نورانی ائمه اطهار(علیهم السلام) به سوگ می‌نشیند و شاعر جایگاه رفیعی برای مخاطبین خود همچون امام حسین(ع) دارد و به همین جهت درمرثیه‌های مذهبی، شاعر نه تنها وجود خود، بلکه تمام هستی و کائنات را سوگوار آن حضرت می‌داند.

یکی از ماندگارترین مرثیه‌ها که در ماتم و حزن سرور وسید شهیدان، ابوالاحرار، حسین بی علی(ع) سروده شده است و به گونه‌ای باعث و عامل مانایی و ماندگاری حماسه عاشورا در روزگار ما شده و اشعار حزن انگیزش تجلی‌کننده نام و یاد حسین بن‌علی(ع) و عاشورا است؛ ترکیب بند عاشورایی محتشم کاشانی است. در این مرثیه محتشم با واژه گزینی‌های به جا، بهره‌گیری از آرایه‌ها و پرداختن به هر موضوع در هر بند و فاخر شمردن عمل گران‌قدر حسین بن علی(ع) در سرزمین کربلاو توصیف‌های بدون اغراق توام با حزن و ماتم، در روح و ذهن مخاطب تاثیری مضاعف می‌نهد و حماسه عاشورا در ذهن او جاودان می‌سازد.

زیرساخت و سیر مرثیه از آغاز تا امروز

«رثا» بسیار پیش‌تر از آن که در ادب فارسی نوعی خاص از شعر شمرده شود و شاید حتی پیش از آن که نمونه‌های مشابه یا نزدیک بدان در ادب ایران پیش از اسلام دیده شود، به عنوان یکی از مقاصد شعر عربی جای خود را در ادب این قوم باز کرده است. منشأ«رثا» در ادب عربی را باید در روابط قبایل و منازعات آنها جست وجو کرد. زیرا در رهگذر شعر عصر جاهلی، آن را چنین تعریف کرده اند: «رثا یعنی مدح و توصیف از مناقب کشتگان میدان جنگ و دعوت و ترغیب قبیله به گرفتن خون شهیدان معرکه یا مردگان بیگانه که حقی برگردن شاعر داشته‌اند.»(ترجانی‌زاده، ۱۳۴۸،۲۹)

شاعران عصر جاهلی برای آن که به این معنی توسعه بخشیده باشند، ضمن برشمردن مناقب و صفات مقتول یا متوفی وتاسف بر مرگ او، برای محترم جلوه دادن و طبیعی نمودن مساله مرگ، از امثال پیرامون نابود شدن ملوک گذشته و همچنین از بین رفتن قلمروایشان و محوشدن اقوام مختلف و زایل شدن مظاهر طبیعت، نمونه‌هایی می‌آورند.(اسکندری ۱۹۹۴، ۴۸) و این شروعی بوده است تا رگه‌هایی از عبرت و حکمت،‌جای خود را در مراثی بازکند.خلقیات عرب که ایشان را بر آن می‌داشت تا بر مردگان خود زاری بسیاری کنند و گریه بر مردگان را با برشمردن صفات پسندیده آنان تشدید نمایند، باعث آن بود تا مرثیه در زندگی خصوصی و اجتماعی اعراب حضوری فعال داشته باشد. البته این شرف و اعتباری عظیم برای شخصی در گذشته محسوب می‌شد که برجنازه او بگریند و زاری کنند و حتی خواست و وصیت مردگان در زمان حیاتشان آن بودکه پس از مرگ برایش بگریند. شعر«طرفه بن عبد»موید این موضوع است:

اذامت فانغینی بما انا اهله

وشقی علی الحبیب یا انبه العبد

(محمد شکری، ۱۳۱۴، جزء ثالث،۱۰)

اما «مرثیه» در ادب فارسی تعریفی کلی‌تر و شامل‌تر از عربی دارد و موجزترین شکل تعریف کلی آن چنین است:

«رثا و مرثیه بر اشعاری اطلاق می‌شود که در ماتم گذشتگان و تعزیت خویشاوندان و یاران و اظهار تاسف و تالم بر مرگ سلاطین وصدور و اعیان سران قوم و ذکر مصایب پیشوایان دین و ائمه اطهار(ع) مخصوصاً حضرت سیدالشهدا و شهدای کربلا وشمردن مناقب و فضایل و مکارم و تجلیل از مقام و منزلت شخص و متوفی وبزرگ نشان دادن واقعه و تعظیم مصیبت و دعوت ماتم زدگان به صبر و سکون و معانی دیگری از این قبیل سروده شده است»(موتمن، ۱۳۳۲، ۴۷)

البته کیفیت‌های دیگری را نیز بر این تعاریف اضافه کرده اند. مثلاً‌ دکتر زرین کوب، حبسیات را هم در محدوده مرثیه گنجانده است (زرین کوب، ۱۳۴۶، ۱۷) و ظاهراً هر شعری که درباره آلام و مصایب فردی یا جمعی سروده شده است، از نظر ایشان مرثیه محسوب می‌شود.

اقسام مراثی در شعر فارسی دری

در تقسیم‌بندی مراثی، گاهی با توجه به گونه‌های موجود و شناخته شده آن در ادبیات فارسی، تقسیماتی را ذکر کرده‌اند یکی از محققان معاصر، مراثی را بدین صورت تقسیم بندی کرده است:‌رثا تشریفاتی، رثا شخصی یا خانوادگی و رثا مذهبی (موتمن،۱۳۳۲، ۵۰)

در این تقسیم بندی، مراثی درباری و آنچه در مرگ بزرگان منسوب به دربارها سروده شده است، جزو اولین گروه محسوب گردیده و انواع دیگر مراثی ملحوظ داشته نشده است. اما با توجه به نمونه‌های موجود در شعر فارسی، انواع شعر مرثیه را به چند بخش و در قالب دسته‌بندی زیر یادآور شده‌اند: ۱ـ مراثی درباری ۲ـ مراثی شخصی ۳ـ مراثی مذهبی ۴ـ مراثی فلسفی ۵ـ مراثی اجتماعی ۶ـ‌ مراثی داستانی.

۱ـ مراثی درباری:

این دسته از مراثی راشعرا در حق سلاطین و بزرگان درباری سروده‌اند و شاید بتوان گفت که اکثر مراثی در دواوین شعرای فارسی زبان را این نوع تشکیل می‌دهد. چنان که معلوم است، از وظایف شاعران درباری بوده که در حوادث مهم، پیروزی‌ها و ولادت‌ها، مرگ‌ها، بر تخت نشستن و امثال آنها اشعاری به مناسبت بسرایند. مرثیه‌های درباری در واقع وظیفه‌ای بوده است که شاعر داشته، ولی طبیعی است که هر قدر مرگ سلطان یا حاکم از اهمیت برخوردار می‌بود، باز هم نمی‌توانست عامل نیرومندی باشد که بار عاطفی این گونه مراثی را در اوج قرار دهد. لذا جنبه احساسی این قبیل مراثی، غالباً زیاد نیست.

در این گونه مراثی، مرسوم بوده است که بشتر شاعران در آغاز سخن از اشاره مستقیم به مرگ ممدوح خودداری می‌کردند و سخن را به گونه‌ای آغاز می‌نمودند که گویی مرگ پادشاه یا وزیر، امر غیرقابل انتظار بوده است. شاید بتوان گفت که مبتکر این کار در مراثی درباری فرخی سیستانی بوده است.

۲ـ‌ مراثی شخصی و خانوادگی:

این دسته از مراثی، پراحساس‌ترین و شورانگیزترین گونه رثا در ادب فارسی است و بی‌تردید از نظر ارزش هنری و ادبی نیز به واسطه قوی بودن زمینه عاطفی، برترین قسم مراثی را تشکیل می‌دهد. این مراثی غالباً اشعاری هستند که شاعر در مرگ زن و فرزند و یا شخصی دیگر از خانواده خود می‌سراید و البته می‌توان مرثیه‌هایی را که شاعران برای یاران نزدیک خود سروده‌اند را نیز در این قسم قرار داد.

در مراثی شخصی، شاعر در محدوده ماجرا بوده و احیاناً خود ناظر بسیاری از جنبه‌های آن است و بدین علت دامنه تصویرسازی و صحنه‌پردازی قوی است. به هر حال، مراثی خانوادگی را از لحاظ صداقت در ردیف مراثی مذهبی قرار می‌دهند.

هرچند در ادبیات عرب مشهورترین مرثیه شخصی و خانوادگی را مرثیه «خنساء» می‌دانند، ولی دقیقاً نمی‌توان نخستین مرثیه شخصی را در شعر فارسی نشان داد و شاید سخن فردوسی در مرگ فرزندش، یکی از قدیم‌ترین مراثی از این نوع باشد.

فردوسی در شصت و پنج سالگی، تنها فرزند ذکور سی و هفت ساله خویش را که ذخیره حیات خود می‌پنداشت، از دست داد. او که خود قصه‌گوی مرگ جانسوز سیاوش و سهراب است، این بار از داغ جگر گوشه خویش سخن می‌گوید.

(زرین‌کوب، ۱۷۱،۱۳۴۶)

۳ـ مراثی فلسفی:

پرداختن به موضوع مرگ، به عنوان سرنوشت محتوم و لایتغیر و فرجام‌ناپذیر، باعث گردید تا از همان روزهای نخستین زایش شعر و ادب در دفترهای شعری جهان، ذهن و اندیشه نویسندگان و شاعران زیادی به این موضوع رهنمون گردد.

در این عرصه، اندیشه‌های گوناگون در موضوع مرگ، گروهی همواره به نقطه فرجامین چشم می‌دوختند و در این شمارش واژگونه که حیات و زندگی نامیده می‌شود، دم را غنیمت دانسته ولی در کنار این اغتنام،‌ در بی‌وفایی دنیا، کوتاهی عمر، بی‌ثباتی حیات و پایان ناگوار زندگی حق سخن ادا کرده‌اند.

نگاهی همراه با امعان نظر و ژرف‌اندیشی در اشعار پاره‌ای از شعرا نشان می‌دهد که گاهی اشعاری یافت می‌شود که از احساسات پر تأثر شاعر نسبت به مسئله مرگ و حیات و افسوس بر گذراندن دوران جوانی به بیهودگی و احساس مرگ قریب‌الوقوع بی‌زاد و توشه راه و… حکایت دارد.

این اشعار بیش‌تر جنبه تنبیهی و گاهی عرفانی دارد و همانند آن است که شاعر پیش از مرگ بر خود تعزیت و مرثیت می‌خواند. این مراثی، مراثی در فلسفی تعبیر می‌شود. این گونه مراثی در آثار شعرای آغازین زبان فارسی از قبیل رودکی، خیام و بعدها عطار، سنایی و حتی حافظ و جمال‌الدین عبدالرزاق یافت می‌شود.

۴ـ مراثی اجتماعی:

این عنو