پاورپوینت کامل ملی‌گرایی باستان‌گرا و جنبش سره‌نویسی ۵۵ اسلاید در PowerPoint

توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

 پاورپوینت کامل ملی‌گرایی باستان‌گرا و جنبش سره‌نویسی ۵۵ اسلاید در PowerPoint دارای ۵۵ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است

شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.

لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت کامل ملی‌گرایی باستان‌گرا و جنبش سره‌نویسی ۵۵ اسلاید در PowerPoint،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

بخشی از متن پاورپوینت کامل ملی‌گرایی باستان‌گرا و جنبش سره‌نویسی ۵۵ اسلاید در PowerPoint :

فرهنگستان‌های زبان، عموماً پیامد گسترش اندیشه‌های ملی‌گرایی در اروپا در سده‌های هجدهم و نوزدهم میلادی محسوب می‌شوند. در این برهه‌ زمانی بود که به موازات ایجاد دولت‌های جدید، مقولاتی مانند زبان ملی نیز در افق سیاسی و فرهنگی آنها مجال ظهور و بروز یافت. ایجاد فرهنگستان‌ها در کشورهای اروپایی بر چنین زمینه‌ای و برای توسعه و بهبود زبان ملی هر کشور بود.

نگاهی به تاریخچه واژه گزینی به انگیزه سالگرد تأسیس فرهنگستان اول زبان

فرهنگستان‌های زبان، عموماً پیامد گسترش اندیشه‌های ملی‌گرایی در اروپا در سده‌های هجدهم و نوزدهم میلادی محسوب می‌شوند. در این برهه‌ زمانی بود که به موازات ایجاد دولت‌های جدید، مقولاتی مانند زبان ملی نیز در افق سیاسی و فرهنگی آنها مجال ظهور و بروز یافت. ایجاد فرهنگستان‌ها در کشورهای اروپایی بر چنین زمینه‌ای و برای توسعه و بهبود زبان ملی هر کشور بود. بخش‌هایی از میراث این تحولات فکری همچون اندیشه‌ ملی‌گرایی در سده‌ نوزدهم بواسطه‌ مراودات ایران با اروپا و امپراطوری عثمانی به ایران عصر قاجار نیز وارد شد. ناکامی‌ها و شکست‌های نظامی، عقب‌ماندگی‌های اقتصادی و صنعتی و بحران‌های سیاسی بستر مساعدی برای رشد و گسترش اندیشه‌های ملی‌گرا بر پایه‌ باستان‌گرایی در ایران فراهم کرد. یکی از مهم‌ترین وجوه این ملی‌گرایی باستان‌گرا، پیراستن زبان فارسی از لغات بیگانه و بخصوص با تأکید بر حذف لغات عربی از آن بود که پایه‌های جنبشی ادبی را بنیان نهاد که به جنبش سره‌نویسی مشهور شد.

سره‌نویسی از عصر ناصری تا رضاشاهی

اگرچه پی‌جویی سره‌نویسی در زبان فارسی ما را به زمانی دورتر و به دوران مغولان هند و صفویان ایران بازمی‌گرداند که شاخه‌ای از زرتشتیان، رساله‌ مجعول دساتیر را تدوین کردند لیکن جنبش سره‌نویسی فارسی که بعدها به تشکیل فرهنگستان ایران در سال‌های سلطنت «رضاشاه» انجامید، بر بستر پیشگفته و از اواسط دوران قاجارها شکل گرفت. جالب آنکه یکی از مهم‌ترین پرچمداران عملی این جنبش، شاهزاده‌ای قاجاری به نام «جلال‌الدین میرزا» بود.

شاهزاده جلال‌الدین میرزا پنجاه و پنجمین فرزند «فتحعلیشاه» قاجار و متولد ۱۲۴۲ هجری قمری بود. شاهزاده دستی در ادب و تاریخ داشت و زبان فرانسه می‌دانست. گاهی شعر نیز می‌سرود. فعالیت ادبی جلال‌الدین میرزا وجوهی دیگر هم داشت، او در انتشار اشعار کسانی که مشهور به تمایلات ضدشرعی بودند، تلاش می‌کرد. به‌طور مثال در سال ۱۲۷۲ هجری قمری، کلیات «میرزا حبیب‌الله شیرازی» متخلص به قاآنی را به چاپ سپرد و در پایان این مجموعه، اشعاری از «میرزا عباس فروغی بسطامی» را که مشهور به بی‌مذهبی بود، برای نخستین بار منتشر کرد.

برخی جلال‌الدین میرزا قاجار را بنیانگذار عملی باستانگرایی در ایران جدید می‌دانند. البته به لحاظ نظری، او وامدار اندیشه‌های نویسندگانی چون «میرزا فتحعلی آخوندزاده» بود که بر او تأثیر عمیقی نهاده بودند. این نویسندگان به خطا تمام عقب ماندگی ایران را به حمله اعراب و ورود اسلام به ایران تقلیل می‌دادند. از این‌رو در نظر ایشان چاره‌ ایران در بازگشت به سرچشمه‌های تمدن باستانی بود.

براین اساس از مهم‌ترین وجوه این گرایش نزد ایشان، پیراستن زبان فارسی از لغات بیگانه بخصوص لغات و واژگان عربی بود. جنبش سره‌نویسی بر چنین بستر و زمینه‌ای تکوین یافت و بالید. نخستین نمونه‌ بارز این جنبش، کتاب «نامه خسروان» به قلم جلال‌الدین میرزا در باب تاریخ ایران باستان بود. این کتاب اگرچه به لحاظ ارزش تاریخی، چندان ارج و منزلتی ندارد اما از نظر شیوه‌ نگارش، قلم نویسنده و لغات و ترکیبات به کار رفته، نخستین جرقه‌ جنبش سره‌نویسی در فارسی است و اهمیتی فراوان دارد.

از انقلاب مشروطه به بعد، این رویه به یکی از دغدغه‌های جدی بخش عمده‌ای از منورالفکرهای ملی‌گرا و عرب ستیز ایران تبدیل شد و میراث آن به دوره رضاشاه رسید. در دوران سلطنت رضاشاه و در فضای فرهنگی آن دوره که باستان‌گرایی در قالب ملی‌گرایی بر تمامی اصلاحات و فعالیت‌های اجتماعی و فرهنگی چیرگی داشت، توجه به باستان‌گرایی ادبی و به‌طور خاص سره‌نویسی و پرهیز از کاربرد واژه‌های بیگانه بویژه کلمات عربی به شکل جدی‌تر و رسمی‌تری مورد توجه قرار گرفت و نابسامانی‌هایی که در این کار پدید آمد، باعث شد تا زمینه تشکیل یک مجمع علمی برای گزینش و ابداع واژگان فارسی فراهم شود.

سره‌نویسی ناسره

با بالاگرفتن تب باستان‌گرایی در دوران سلطنت رضاشاه، جنبش سره‌نویسی نیز این بار با حمایت دستگاه حکومتی، رونقی بی‌سابقه یافت و به نقطه‌ اوج رسید. از پرچمداران بزرگ و صاحبنظر این جنبش در این روزگار، می‌توان به «ذبیح‌الله بهروز» و «احمد کسروی» اشاره کرد.

ذبیح الله بهروز در این زمینه کتاب «زبان ایران؛ فارسی یا عربی» را نوشت و در آن از آمیختگی زبان عربی با فارسی به‌عنوان علت‌العلل انحطاط و عقب‌ماندگی علمی و فرهنگی ایران سخن گفت. احمد کسروی نیز اندیشه‌های خود در این باب را در مقالاتی متعدد و بویژه در رساله‌ «زبان پاک» شرح داد. کسروی که پراکندگی‌های فرهنگی و اعتقادی ایرانیان را از مهم‌ترین موانع پیشرفت ایران و تحقق مفهوم ملت در ایران می‌انگاشت بر وحدت زبانی و اعتقادی به‌عنوان اساس وحدت سیاسی انگشت می‌نهاد و آرمان خود را در شعار «یک دین، یک زبان، یک درفش» خلاصه می‌کرد.

رضاشاه، خود نیز در خصوص زبان فارسی تعصبی ویژه داشت. چنانکه در روزگار پیش از پادشاهی و در سال‌های تصدی وزارت جنگ و رئیس‌الوزرایی گام‌هایی در جهت اندیشه‌ اصلاح و پیراستن زبان فارسی برداشت. وی در دی ماه سال ۱۳۰۰ هجری شمسی با صدور حکمی، پاره‌ای از اسامی و اصطلاحات نظامی اروپایی رایج در نظام ایران را حذف کرد و با اصطلاحات فارسی جایگزین کرد. چندی بعد و در زمان ریاست‌الوزرایی نیز در سال ۱۳۰۳ انجمنی با حضور نمایندگان وزارتخانه‌های جنگ و معارف و هنر و صنایع مستظرفه تشکیل داد تا با وضع لغات و اصطلاحات جدید، نیازهای ارتش نوین را برطرف کنند. از اعضای این انجمن می‌توان از دکتر «عیسی صدیق اعلم»، «غلامرضا رشید یاسمی»، «یحیی دولت‌آبادی»، «غلامحسین رهنما»، «سرلشکر عباسقلی جلایر» و… نام برد. انجمن در مدت کوتاه فعالیت خود و تا پایان سال ۱۳۰۳ بیش از سیصد لغت تازه در حوزه نظامی وضع کرد. واژه‌های شایعی چون گردان، آتشبار، خلبان، هواپیما و… یادگارهای این انجمن بودند.با شروع سلطنت رضاشاه و مطرح‌شدن ملی‌گرایی باستان‌گرا و قوم‌گرا به‌عنوان ایدئولوژی حکومتی، اصلاح زبان و سره‌خواهی بتدریج دچار افراط و انحراف شد. تندروی‌هایی که سره‌خواهان در جعل و وضع واژه‌های فارسی در برابر واژه‌های بیگانه و بخصوص تعصبی که در زدودن واژه‌های عربی به خرج می‌دادند، پاره‌ای از دانشوران و ادیبان ایرانی را نسبت به آینده‌ زبان فارسی بیمناک و نگران کرد.

جنبش سره‌نویسی که با فرمان رضاشاه در سال ۱۳۱۲ اوج و شدتی بی‌سابقه گرفته بود، میدان اصلاح زبان را عملاً در اختیار کسانی قرار داد که در ستیز با زبان و فرهنگ عربی تعصبی عجیب داشتند. بدتر از آن اینکه در جعل واژه‌های تازه نیز سلیقه‌شان به غایت زمخت و ناهنجار بود. «احمد سمیعی گیلانی» این وضعیت را چنین تشریح و توصیف کرده است: «زبان پرسابقه‌ ما که حامل فرهنگی پرمایه و درخشان است در معرض خطر تجاوز کج‌اندیشی مشتی نااهل قرار گرفته بود که به بهانه‌ اصلاح و پرورش آن و از طریق وارد کردن عناصر مهجور و نامأنوس درصدد وضع لغات و اصطلاحات و نشاندن آنها به جای کلمات عربی‌الاصل برآمدند که حاصل کار آنها ذوق سالم را آزار می‌داد. این سره‌گرایان جواز «حسب‌الامر جهان مطاع همایونی» را سپر دفاع از جهل و تعصب و کج‌ذوقی خود می‌ساختند و برساخته‌های ناساز و بی‌اندام خود، از مجاری بخشنامه‌های اداری تحمیل می‌کردند.»

تندروی‌ها و شتابکاری‌ها به اندازه‌ای بود که «علی‌اصغر حکمت»کفیل وقت وزارت معارف در بخشنامه‌ای رسمی به همه وزارتخانه‌ها نسبت به پیامدهای زیان‌بار چنین روندی هشدار داد.

این همه، محافل علمی را به سوی تشکیل مجامعی تخصصی سوق داد تا با سد کردن راه شتاب‌زدگی‌ها و افراط‌کاری‌های سره‌خواهان، اصلاح زبان فارسی را به مسیری اندازند تا در کنار پیراستن و پالایش آن، موجودیتش از گزند انحرافات موجود مصون بماند.

انجمن وضع لغات و اصطلاحات

در اسفند ۱۳۱۱ به ابتکار دکتر صدیق اعلم رئیس وقت دارالمعلمین عالی، انجمنی با نام «انجمن وضع لغات و اصطلاحات علمی» ایجاد شد. این انجمن شعبه‌های مختلفی همچون