پاورپوینت کامل بررسی رویای گشتاسپ در شاهنامه فردوسی بر اساس مکتب یونگ ۷۵ اسلاید در PowerPoint

توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

 پاورپوینت کامل بررسی رویای گشتاسپ در شاهنامه فردوسی بر اساس مکتب یونگ ۷۵ اسلاید در PowerPoint دارای ۷۵ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است

شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.

لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت کامل بررسی رویای گشتاسپ در شاهنامه فردوسی بر اساس مکتب یونگ ۷۵ اسلاید در PowerPoint،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

---

بخشی از متن پاورپوینت کامل بررسی رویای گشتاسپ در شاهنامه فردوسی بر اساس مکتب یونگ ۷۵ اسلاید در PowerPoint :

اسطوره روایتی است که به انسانها در فهم رخدادهای معمول روانی و راه های رشد آنان در گذران زندگی کمک می­کند. رؤیا نیز پدیده یی طبیعی و خاص ناخودآگاه است که در عالم واقع تجلی می یابد. اسطوره و رؤیا بهره­مند از زبانی نمادینند که با نماد شناسی به رمز و راز آن ها پی خواهیم برد. بر مبنای مکتب یونگ رؤیای گشتاسپ، رؤیایی بزرگ است؛ زیرا دربرگیرند سرشت جمعی اسطوره ای است.

اسطوره روایتی است که به انسانها در فهم رخدادهای معمول روانی و راه های رشد آنان در گذران زندگی کمک می­کند. رؤیا نیز پدیده یی طبیعی و خاص ناخودآگاه است که در عالم واقع تجلی می یابد. اسطوره و رؤیا بهره­مند از زبانی نمادینند که با نماد شناسی به رمز و راز آن ها پی خواهیم برد. بر مبنای مکتب یونگ رؤیای گشتاسپ، رؤیایی بزرگ است؛ زیرا دربرگیرند سرشت جمعی اسطوره ای است.

گشتاسپ با غلبه بر سای منفی روان به خوشتین دست یافت. پاداش قهرمان – گشتاسپ- در عالم خودآگاه تاج و تخت ایران است که از سوی لهراسپ به او واگذار شد. گشتاسپ صد و بیست سال بر تخت نشست و پادشاهی کرد.

کلید واژگان: اسطوره، رؤیا، یونگ، گشتاسپ

۱-مقدمه

اساطیر نمایان گر فرهنگ، طرز فکر، آداب و رسوم انسان ها از روزگاران بسیار کهن است. به اعتقاد روان شناسان ژرف نگر، اسطوره معرف نیازهای روحی، روانی انسان است؛ زیرا انسان نخستین، جدا از تغذیه و نیازهای مادی، نیازهای روحی و معنوی نیز داشته است (اسماعیل پور،۱۳۸۲: ۲۳). فروید ((

Freud

نخستین روان کاوی است که اساطیر را به کارکردهای عرص ناخودآگاه روان پیوند می زند. او می گوید: اساطیر ته مانده های تغییر شکل یافته ی خیال ها، امیال و کشش های انسان نخستین و رؤیاهای مکرر از ایام جوانی بشریت­اند (یاوری، ۱۳۸۲: ۳۵۱). به عقید کارل گوستاو یونگ (

Carl Gustav Jung

)، روان­شناس مشهور سوئیسی نیز « اسطوره ها در حکم ابتدائی ترین صور و اشکال علم بشری محسوب می شوند» (یونگ،۱۳۹۰ الف:۴۸۲). در مکتب یونگ؛ «اسطوره ها داستان هایی هستند که به مردم در درک جریانات متداول روانی و راه­های رشد روان انسان در سفر زندگی کمک می کنند. این اندیشه ها در سراسر جهان در داستان های پریان، رؤیاها و تخیلات افراد چه سالم چه بیماران روانی ظاهر می شوند. اسطوره ها شفای روانند و افکار نمی توانند چنین کنند، به این دلیل که اسطوره ها ما را به لایه های عمیق تر وجودمان ربط می دهد، به آن چیزی که یونگ «روح حیوانی قدیمی» می نامد و به نوعی احساس مذهبی می دهد. اسطوره ها از انواع باستانی می آیند که از لحاظ عقلانی ابداع نمی شوند، اما همیشه وجود دارند و ساختار ناخودآگاه جمعی ابتدائی را تشکیل می دهند» (اسنودن، ۱۳۸۸ : ۵۴).

۲- ساختار روان

بر مبنای مکتب یونگ روان انسان دارای سه لای: خودآگاه، ناخودآگاه شخصی و ناخودآگاه جمعی است.

۲-۱- خودآگاه (

Conscious

): آن بخش از ذهن انسان را تشکیل می دهد، که به طور مستقیم در دسترس اوست و فرد به کمک بازخوردهای آن ها با دنیای خارج سازگاری پیدا می کند (پالمر،۱۳۸۸: ۱۴۹).

۲-۲- ناخودآگاه شخصی :(­

personal unconscious

)متشکل از انگیزه ها و امیال رانده شده و ادراکاتی پست تر از سطح آگاهی یعنی تجربه های فراموش شد بسیار، که مختص فرد است (فوردهام، ۱۳۸۸ :۳۷؛ فدایی،۱۳۸۱: ۴۲-۴۳).

۲-۳- ناخودآگاه جمعی (

Collective Unconscious

): به عقید یونگ، همان گونه که بدن انسان متشکل از مجموعه اندام مشترکی فراتر از هر نوع تمایز نژادی است، به همین نسبت روان نیز بهره مند از یک جوهر مشترک فراسوی هم تفاوت های فرهنگی و خودآگاهی است. این جوهر مشترک ناخودآگاه جمعی نام دارد که درونه های آن از قبل در صورت واکنش آمادگی خودآگاه شدن را دارند. ناخودآگاه جمعی را می توان «بیان روانی مغز» تصور کرد که اعتنایی به تفاوت های نژادی ندارد و این مطلب روشن کنند شباهت ها و در بعضی موارد هویت میان مضامین اساطیر و نمادها و امکان ارتباط مشترک انسانی به نوعی وسیع است (یونگ، ۱۳۸۳ :۲۷-۲۸). کشف عمیق­ترین لایه ی روان یعنی ناخودآگاه جمعی از اصلی ترین جنبه های روان شناسی تحلیلی یونگ است که در برگیرند کهن الگوهایی با سرشت جمعی اسطوره ای است.

۲-۳-۱- کهن الگو (

Archetype

): از نظر یونگ، ذهن بشر در زمان تولد چون لوح سفید و نانوشته ای نیست، بلکه یک طرح اولی کهن الگویی در ساختمان مغز انسان موجود است. کهن الگو، نوعی «نظام آمادگی» است که نسبت به نشانه های محیطی واکنش پذیر است. هسته ای فعال از نیروی روانی متمرکز، که آماده است تا به صورت یک سرشت انگاره و یک عنصر ساختاری مینُوی خود سامان، بیرون از حوز ادراک «خود» فعلیت یابد (مادیورو و ویلرایت، ۱۳۸۹: ۲۸۲). یونگ در بررسی های خود کهن الگوهای بسیاری بیان نمود اما کهن نمونه های اصلی روان عبارت اند از: نقاب، آنیما و آنیموس، سایه و خود.

۲-۳-۱-۱- پرسونا 🙁

Person

) نقاب شخصیت اجتماعی انسان است. یک نوع ماسک پوششی برای پنهان کردن ماهیت واقعی خود در جامعه. افراد در هنگام ارتباط بر قرار کردن با دیگران از نقاب استفاده می کنند و با نقشی دوگانه اثری مطلوب بر دیگران می گذارند، در نتیجه شخصیت واقعی آن ها پنهان می ماند (اسنودن،۱۳۸۸:­۸۹­-۹۱).

۲-۳-۱-۲- سایه ( : (

shadow

سایه جنب منفی از شخصیت ماست و خلاصه ای از صفات ناپسند، که همراه با قوای رشد نکرد وجودمان باید همواره پنهان کنیم. سایه شخصیت پست­تر ماست و برآمده از چیزی است که با قانون و قواعد زندگی خودآگاه، تناسبی ندارد. از لحاظ ارزش حسی، عموماً منفی است و نمایان کنند شخصیت پوشیده و سرکوب شده و لبریز از بار گناه ماست (مورنو،۱۳۸۴: ۵۲-۵۴).

۲-۳-۱-۳- آنیما (

Anima

) و آنیموس (­

Animus

): یونگ در روان­ شناسی تحلیلی، خلق و خوی زنانه در مردان را آنیما یا مادینه روان نام نهاده و خلق و خوی مردانه در زنان را آنیموس یا نرینه روان نامیده است. آنیما تصور هم گرایش های زنانه در روح مرد است همچون: احساسات، خلق و خوهای مبهم، کشف های پیامبرگونه، حساسیت های غیر منطقی، قابلیت عشق شخصی، احساسات نسبت به طبیعت و در نهایت رابطه با ناخودآگاه که اهمیت آن از بقیه کمتر نیست (لوییزفون فرانتس، ۱۳۸۹ : ۲۷۰). اما آنیموس در ناخودآگاه روان زن بیشتر به صورت اعتقادات مخفی «مقدس» ظهور می کند. زمانی که یک زن با تلاش بسیار اعتقادات مردانه را ترویج دهد یا اعتقاداتش را با خشونت بیان کند، آنیموس پنهان درون خود را نمایان می سازد (همان،۲۸۵).

۲-۳-۱-۴- خود (

Self

) : یونگ می گوید: «خود عبارت است از هم مسلمات و محتویات روان. وجهی از خودآگاهیِ «من» را شامل می شود که مانند دایره ای کوچک در بطن دایر بزرگ ناخودآگاه جای دارد» (یونگ،۱۳۹۰ب؛ ۴۰۰) و نیرویی است که هم سیستم های شخصیت را متصل به هم نگه می دارد و باعث یگانگی، اعتدال و ثبات شخصیت می شود (ر.ک. شاملو، ۱۳۸۸ : ۵۲).

۳- رؤیا 🙁

Dream

) رؤیا از دیر باز در هم فرهنگ­ها و اقوام جایگاهی خاص داشته و با زبان نمادین خود همواره اسرار را بر انسان آشکار نموده است. شاهنام فردوسی نیز در برگیرند رؤیاهای جمعی– اسطوره­ای است که رؤیابین را از رخدادهای آینده آگاه می کند تا چاره ای بیندیشد. فردوسی با آگاهی از اهمیت رؤیا می گوید:

نگر خواب را بیهده نشمری

یکی بهره دانَش زِ پیغامبری

(فردوسی،۱۳۸۹: ۷/۱۶۷/۹۸۱)

در روان شناسی یونگ، رؤیا قسمتی از هستی های معمول روانی است که با کنش ناخودآگاه پا به عرص خودآگاه می گذارد (یونگ، ۱۳۸۵: ۱۵). همچنین «رؤیا یک رویداد منفردِ کاملاً مجزا از زندگی روزمره نیست و اگر به نظر ما چنین می نماید، تنها به علت تصوری ناشی از کمبود درک ماست. در حقیقت، رابط بین خودآگاهی و رؤیا، کاملاً علّی است و این دو به ظریف ترین طرق برهم اثر می گذارند» (یونگ۱۳۹۰پ: ۲۱). یونگ در بررسی های خود رؤیاهای برخی بیماران را، رؤیاهای بزرگ (پیش بین، آینده نگر) نامیده است؛ زیرا آن ها عموماً مدت زمانی در خاطر شخص ماندگاری دارند و اغلب از گران بهاترین جواهرات گنجین تجرب روانی محسوب می شوند. رؤیاهای بزرگ حاوی تصاویر نمادینی هستند که در تاریخ اندیش بشر به آن ها برخورده ایم. رؤیابین متوجه برابری نهادها نیست؛ چون این ویژگی، مختص رؤیاهای فرایند تفرد است که در آن­ ریشه های اساطیری یا واحدهای اسطوره شناسی را درمی یابیم و کهن الگو نامیده می شوند (یونگ،۱۳۹۰ت:۱۰۲). یونگ درتحلیل های خود با درک تصاویر نمادین رؤیاها به سرشت اساطیری آن ها پی بُرد؛ زیرا اسطوره و رؤیا با هم پیوندی تنگاتنگ دارند؛ آن دو بهره مند از زبانی نمادین و نیازمند به تعبیرند: «رؤیا، اسطوره ای شخصی است و اسطوره رؤیایی تهی از فردیت؛ به طور کلی اسطوره و رؤیا در دینامیک روان به گونه ای سمبلیک عمل می کنند. ولی در رؤیا اشکال اسطوره ای به علت رنج های رؤیا­بین از اصل خود منحرف می شوند، درحالی که دراسطوره ها، مشکلات و مسائلی مطرح می شوند که در مورد تمام افراد بشر صدق می کنند» (کمپبل،۱۳۸۹: ۳۰). پس، رؤیا کلیدِ شناخت اسطوره هاست.

۴- شاهنام‌ فردوسی، اثری حماسی و بهره‌مند از ریشه‌ها‌‌‌‌‌‌ی اساطیری است؛ زیرا «حماسه از ترکیب چند عنصر تشکیل می‌‌شود که یکی از آن‌ها‌‌‌‌‌‌ اسطوره و مایه‌ها‌‌‌‌‌‌ی اساطیری است و احتمالاً به سبب تشخص یا اهمیت بیشتر این عامل نسبت به عناصر سازنده‌ی دیگر، مانند افسانه، فولکلور، تاریخ و… است که بعضی محققان به طور کلی حماسه را صورت تغییر یافت اسطوره و زاییده از بطن آن دانسته‌ا‌‌‌‌‌‌ند» (آیدِنلو، ۱۳۸۸: ۲۴). پس «اسطوره چونان مامی‌ است که حماسه را در دامان خویش می‌‌پرورد» (کزازی، ۱۳۹۱: ۲؛ کزازی، ۱۳۸۷: ۱۸۳). ‌‌‌‌بنابر آنچه آمد، فردوسی با نگاهی ژرف به روایت‌ها‌‌‌‌‌‌ی پیشین و اسطوره‌ها‌‌‌‌‌‌ نگریسته و با آگاهی از جنب نمادین آن‌ها‌‌‌‌‌‌ به خواننده نهیب می‌‌زند که:

تـو ‌‌‌‌این را ‌‌‌‌ دروغ و ‌‌‌‌فَسانه ‌‌‌‌مدان / ‌‌‌‌ ‌‌‌‌بـه ‌‌‌‌یکسان رَوِشنِ زمـانه ‌‌‌‌مدان

ازو ‌‌‌‌هـر چه اندر خورد ‌‌‌‌با خـرد ‌‌‌‌/ دگـر بـر ره رمـز معنـی ‌‌‌‌بـَرد

(فردوسی، ۱۳۸۹: ۱ /۱۲/۱۱۳-۱۱۴)

شاهنام فردوسی در برگیرند نمادهای رمزیِ ناخودآگاه جمعی قوم ایرانی است که در آن نمادها تجلی یافته­اند (یاحقی و قائمی،۱۳۸۷: ۱۸). اما نماد چیست؟در بررسی­های ادبی نماد (

symbol

) واژه یا عبارتی است که بر یک شئ یا واقعه دلالت داشته باشد و آن هم به نوب خود دال بر چیزی باشد یا فراتر از خود دارای مرجع­های مختلف باشد (اِبرامز،۱۹۹۹: ۳۱۱). در مکتب یونگ نیز « نماد چند پهلو، چند قطبی و مبهم است که به یک چیز خلاصه و تحویل نمی­شود» ( لوفلر، ۱۳۸۶: ۱۸ا)، بلکه واژه یا تصویری است که مفهومی ورای معنای آشکار و واضح خود دارد (یونگ، ۱۳۸۷: ۱۹؛ یونگ، ۱۳۸۹ :۱۵). در شاهنام‌ فردوسی رؤیا‌ها‌‌‌‌‌‌ نقش بسیار مهم و چشم‌گیری در کنش داستان ایفا می‌‌کنند. رؤیا‌ها‌‌‌‌‌‌ی شاهنامه ‌‌‌‌بهره‌مند از تصاویر کهن الگویی ناخودآگاه جمعی‌اند و ابعاد اساطیری را در برمی‌‌گیرند و مختص به اجتماع وسیع انسانی‌اند؛ رؤیا‌ها‌‌‌‌‌‌یی که راه سعادت و شقاوت قهرمان یا قوم را نمایان می‌‌سازند. اکنون با بر بنیان آنچه آمد رؤیای گشتاسپ بررسی خواهد شد.

۵-رؤیای گشتاسپ

توصیف رؤیا: گشتاسپ شبی در رؤیا دید