پاورپوینت کامل مقدمه‌ای بر شعر اجتماعی انقلاب ۶۱ اسلاید در PowerPoint

توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

 پاورپوینت کامل مقدمه‌ای بر شعر اجتماعی انقلاب ۶۱ اسلاید در PowerPoint دارای ۶۱ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است

شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.

لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت کامل مقدمه‌ای بر شعر اجتماعی انقلاب ۶۱ اسلاید در PowerPoint،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

بخشی از متن پاورپوینت کامل مقدمه‌ای بر شعر اجتماعی انقلاب ۶۱ اسلاید در PowerPoint :

اگر بخواهیم به مرور تاریخچه شعر اجتماعی بپردازیم، باید به عصر مشروطه یا «دوره بیداری»، برگردیم و به بررسی کارنامه ادبی شاعرانی چون: ملک‌الشعرای بهار، فرخی یزدی، میرزاده عشقی، عارف قزوینی، نسیم شمال و … بنشینیم. البته پیش از مشروطه نیز در شعر شاعرانی همچون مسعود سعد سلمان و ناصر خسرو رگه‌های قابل تأملی از شعر اجتماعی قابل ردیابی است.

اگر بخواهیم به مرور تاریخچه شعر اجتماعی بپردازیم، باید به عصر مشروطه یا «دوره بیداری»، برگردیم و به بررسی کارنامه ادبی شاعرانی چون: ملک‌الشعرای بهار، فرخی یزدی، میرزاده عشقی، عارف قزوینی، نسیم شمال و … بنشینیم. البته پیش از مشروطه نیز در شعر شاعرانی همچون مسعود سعد سلمان و ناصر خسرو رگه‌های قابل تأملی از شعر اجتماعی قابل ردیابی است. غزل معروف زیر از فرخی یزدی که از طلایه داران شعر اعتراض عصر مشروطه است، نمونه ای شاخص از شعر اجتماعی انقلاب مشروطه است:

آن زمان که بنهادم سر به پای آزادی

دست خود ز جان شستم از برای آزادی

تا مگر به دست آرم دامن وصالش را

می دوم به پای سر در قفای آزادی

با عوامل تکفیر صنف ارتجاعی باز

حمله می‌کند دایم بر بنای آزادی

در محیط طوفان زا، ماهرانه در جنگ است

ناخدای استبداد با خدای آزادی

شیخ از آن کند اصرار بر خرابی احرار

چون بقای خود بیند در فنای آزادی

دامن محبت را گر کُنی ز خون رنگین

می توان تو را گفتن پیشوای آزادی

«فرخی» ز جان و دل، می ‌کند در این محفل

دل نثار استقلال، جان فدای آزادی

با انقلاب ادبی «نیما»، شعر اجتماعی در روندی تکاملی قابلیت‌های بالقوه خود را به فعلیت در آورد. نیما و پیروان او همچون: شاملو، فروغ و اخوان ثالث نیز در بالندگی و تشخص بخشیدن به شعر اجتماعی نقش غیر قابل انکاری داشتند که در جای خود باید به آن پرداخت، اما در این یادداشت کوتاه صرفاً به بررسی اجمالی شعر اجتماعی بعد از انقلاب می‌پردازیم.

شعر اجتماعی بعد از انقلاب، ریشه در آرمان ها و ارزش های برآمده از بطن و متن انقلاب دارد، و بیشتر مُلهم و متاثر از آموزه های اصیل دینی، سیره نبوی و عدالت علوی است. شعری ارجمند و با صلابت که ریشه در شعارهایی چون:«برابری، برادری، حکومت عدل علی» دارد. چنان که حضرت امام خمینی با تاکید بر این که نسخه اصلاح جوامع بشری «قیام به قسط» است، می فرمایند:

«تمام انبیاء از صدر بشر و بشریت، از آن وقتی که آدم(ع) آمده تا خاتم انبیاء(ص)، تمام انبیاء برای این بوده است که جامعه را اصلاح کنند… غایت این است که مردم قیام به قسط بکنند، عدالت اجتماعی در بین مردم باشد، ظلم ها از بین برود، ستمگری ها از بین برود، ضعفا به آنها رسیدگی شود، قیام به قسط شود.» (صحیفه امام، ج ۵۱، ص ۲۱۳)

البته نباید فراموش کرد که اعتراض برآمده از بطن مکتب انتظار، باید اعتراضی ایجابی و سازنده باشد، نه اعتراضی تخریبی و بازدارنده. در واقع اعتراضی که در «انتظار» ریشه دارد، اعتراضی از جنس «امر به معروف و نهی از منکر» است و هدف غایی و نهایی آن «افزایش ظرفیت نقدپذیری» جامعه برای حرکت به سمت اصلاحات اصیل اسلامی.

تاریخ شعر اجتماعی انقلاب

شکل‌گیری جریان«شعر اعتراض» بعد از پذیرش قطعنامه و بعد از پایان یافتن جنگ تحمیلی نیز دقیقا درهمین راستا قابل تحلیل و ارزیابی است. بعد ازپایان یافتن دفاع مقدس، شاعران متعهد و دلسوخته انقلاب که دلبسته امام و نظام مقدس جمهوری اسلامی بودند، زمانی که احساس کردند شرایط فرهنگی، اجتماعی حاکم بر جامعه در مسیری غیر از مسیر پاسداشت ارزش ها و آرمان های بلند حضرت امام(ره) در حرکت است، در مقام یک «مصلح اجتماعی» به صحنه آمدند و با حنجره های غیرتمند خویش زبان به اعتراض گشودند، اعتراضی برآمده از بطن مکتب «انتظار».

البته اشاره به این نکته ضروری است که بگوییم در دهه اول انقلاب(دهه شصت) نیز رگه هایی از شعر اجتماعی در بین آثار شاعرانی چون «سلمان هراتی» قابل ردیابی است، ولی در این دهه هنوز از آن به عنوان یک جریان تثبیت شده نمی توان

نام برد. چنان که محمد کاظم کاظمی(شاعر و پژوهشگر معاصر) نیز در مقدمه ای که بر کتاب «دادخواست» ــ که در بر دارنده گزیده ای از شعرهای اجتماعی شاعران انقلاب است – نوشته، به درستی به این مسئله اشاره کرده و گفته است:

«در ده اول انقلاب‌، پرداختن به مسایل سیاست و اجتماع به‌ گونه‌ای دیگر است‌. موضع‌گیری بیش تر شعرها به سمت دشمنان بیرونی است و شاید به همین سبب‌، شاعران به ناهنجاری های درونی کمتر عنایت دارند. شاید هم این کار نوعی تخریب از داخل به حساب می‌آید و در زمانی که یک تهاجم خارجی آشکار در کار است‌، چندان به مصلحت دانسته نمی‌شود. شاید هم از این روی است که اولین شعرهایی که رنگی از اعتراض های اجتماعی دارد، به سوی «ضدّ انقلاب‌» نشانه‌گیری می‌کند و آن جبهه‌بندی معمول‌ِ آن سال ها را در نظر دارد؛ مثل«خیابان هاشمی‌« محمدرضا عبدالملکیان و «زمزمه جویبار» سلمان هراتی که هر دو در این دفتر آمده است‌.

اما در هر حال‌، اینها نخستین جرقه‌های پیدایش چیزی است که ما امروز به عنوان شعر اعتراض می‌شناسیم‌. لبه انتقاد البته متوجه دیگران است‌، ولی در این میان حرف هایی مطرح می‌شود که چند سال بعد بر بعضی از خودی‌ها نیز قابل صدق است‌.چنان که در شعرهای علیرضا قزوه و بعدها نسل سوم شعر اعتراض در دهه هشتاد دیده می‌شود.»

شعر اجتماعی انقلاب به عنوان یک جریان قدرتمند و تثبیت شده، با پذیرش قطعنامه و پایان یافتن دوران دفاع مقدس متولد شد و در جان و جهان شعر انقلاب تداوم و استمرار یافت. از همین رو، کارنامه شعر اجتماعی انقلاب را باید بیشتر در مقطع بعد از جنگ مورد کاوش و بررسی قرار داد. چرا که تا پیش از این مقطع تاریخی، نمی توان از آن به عنوان یک جریان جاری و ساری در جان و جهان شعر انقلاب نام برد.

با این حال، در دهه اول انقلاب نیز نمونه های قابل تاملی از شعر اجتماعی در کارنامه شعر انقلاب قابل بررسی است. برای نمونه شعر«زمزمه جویبار» از سلمان هراتی که از شاعران شاخص و برجسته نسل اول انقلاب است، به عنوان یک نمونه موفق از شعر اجتماعی دهه شصت قابل بررسی است. سلمان در این سروده پرتپش و موضع مند، هنرمندانه به ترسیم سیمای سیاه و غیرانسانی جامعه «ارباب و رعیتی» پرداخته است. وی که خود یکی از زخم خوردگان نظام ستمشاهی است، در «زمزمه جویبار» به تداوم حاکمیت ارزش های پوسیده ارباب و رعیتی در جمهوری نوپای اسلامی که برای تحقق «عدالت علوی» بنا شده، شدیداً معترض است:

«چرا عبدالله به شهر نیاید؟ ر وقتی ارباب به ناموسش چشم دارد ر مادر می گوید: ر چرا هنوز حق با ناصرخان است؟! ر چرا سهم عبدالله ر جریب جریب زحمت است و حسرت ر و سهم ناصرخان ر هکتار هکتار محصول است و استراحت؟ ر مگر عبدالله، زیر بوته به عمل آمده است ر که صاحب هیچ زمینی نیست؟ ر پس چرا عبدالله فقط کاشتن را بلد است ر و ارباب برداشتن را؟ ر ما در مقابل آمریکا ایستادیم ر اما چرا هنوز کیومرث خان خرش می رود؟!»

(هراتی، سلمان، ۱۳۶۸، دری به خانه خورشید، تهران، انتشارات صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران، سروش)

و اما شعر دفاع مقدس در دوره بعد از جنگ به دو شاخه تقسیم می‌شود:

۱ـ شعر رسمی و سفارشی

۲ـ شعر غیررسمی و خودجوش

منظور از شعر رسمی و سفارشی در این دوران، شعری است که به نوعی گزارشگری و تاریخ‌ نگاری می‌پردازد و فراز و نشیب‌های جنگ هشت‌ساله را به صورت مستند و با ذکر عملیات، مناطق عملیاتی و ادوات و ابزار نظامی و جنگی با بیانی آهنگین و منظوم، به روایت می‌نشیند. سفارش‌دهندگان این‌گونه از شعر معمولاً نهادها و ارگان‌های دولتی و نیمه‌نظامی هستند که با دغدغه ثبت تاریخ دفاع مقدس در این وادی گام برمی‌دارند و برای ماندگاری این تاریخ پرافتخار، شاعران را به یاری می‌طلبند.

در این گونه از شعر، ما شاهد خلق آثاری هستیم که بیشتر جنبه کاربردی دارند و به اقتضای سفارشی بودن، کمتر از جوهره ناب شعری برخوردارند. مصداق شاخص این شعرها، مثنوی‌های سرداران است که به انگیزه برپایی کنگره سرداران شهید به شاعران انقلاب سفارش داده می‌شود. از حق نباید گذشت که هرچند زبان شاعران در این مثنوی‌ها در پاره‌ای از موارد به ناگزیر و به ضرورت، به تاریخ‌نگاری و گزارشگری باز می‌شود، ولی در مجموع، فرازهای شاعرانه و درخشان در این آثار کم نیست. چرا که سرایندگان این مثنوی‌ها، شاعرانی از نسل اول و دوم انقلابند که کارآمدی و توانمندی خود را در عرصه شعر با صلابت و حماسی دفاع مقدس به اثبات رسانده‌اند. به عنوان نمونه،بخشی از مثنوی«عبور از صاعقه»، سروده شاعر متعهد و توانمند انقلاب «حسین اسرافیلی» را از مجموعه مثنوی سرداران با هم زمزمه می‌کنیم:

کجاییـد خـوبان گلچیـن شده؟ که از خونتان عرش آذیـن شـده

کجاییـد ای ســـروهای بلنـد؟ بـه طوف شما، جنگل احرام بند

چه کردید با صخره و کوهسار؟ هلا، مـاه و خـورشیدتان وام‌دار!

شفق شرمگین از شط خـونتـان فـلـق، لیــلی‌آوای مجنـون‌تــان

هلا! عاشــقان جگر ســوختـه بر آتـش زده، بال و پَر سوخـته

چه گفتید با زخـم در کـارزار؟ که شد آفتاب این چنین شرمسار

(حسین اسرافیلی، عبور از صاعقه، ص۵۸)

در شاخه دوم شعر دفاع مقدس بعد از جنگ(شعر غیررسمی و خودجوش)، کم‌کم شاهد پیدایش و شکل‌گیری جریانی هستیم که بعدها توسط منتقدین و کارشناسان ادبی«شعر حسرت و اعتراض» نام می‌گیرد. شعرهایی که ذیل این عنوان قرار می‌گیرند، عموماً شعرهایی با مضامین تند سیاسی و اجتماعی هستند که در آنها شاعر، افق نگاه خود را به سراسر مرز ایران گسترش داده و به تحلیل شرایط فرهنگی ـ سیاسی بعد از جنگ پرداخته است.

شعر شاعران این دوره، شعری است که در میدان جنگ «فقر و غنا» و در زمانه