پاورپوینت کامل ادب و فتوت محجوب ۶۴ اسلاید در PowerPoint

توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

 پاورپوینت کامل ادب و فتوت محجوب ۶۴ اسلاید در PowerPoint دارای ۶۴ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است

شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.

لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت کامل ادب و فتوت محجوب ۶۴ اسلاید در PowerPoint،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

بخشی از متن پاورپوینت کامل ادب و فتوت محجوب ۶۴ اسلاید در PowerPoint :

ادب عوام

الف) در میان آثار متنوع و متعدد استاد ادب عامه، دکتر محمدجعفر محجوب، اثری نیز در باب فتوت‌نامه‌ها وجود دارد: تصحیح و چاپ فتوت‌نامه سلطانی (اثر مولانا حسین واعظ کاشفی سبزواری) که در سال ۱۳۵۰ بنیاد فرهنگ ایران چاپ و منتشر کرد. برای این حقیر که سالهاست در جهت کشف مبانی نظری و حکمی هنر و معماری ایران قدم و قلم می‌زنم و بی‌شک یکی از منابع بنیادی و بسیار مستند در کشف مبانی حکمی و سلوک رفتاری هنرمندان، صنعتگران، بنایان و معماران را فتوت‌نامه‌ها به‌ویژه فتوت‌نامه سلطانی می‌دانم، این انتخاب دکتر محجوب برایم هم بسیار جالب توجه بود و هم سؤال برانگیز.

ادب عوام

الف) در میان آثار متنوع و متعدد استاد ادب عامه، دکتر محمدجعفر محجوب، اثری نیز در باب فتوت‌نامه‌ها وجود دارد: تصحیح و چاپ فتوت‌نامه سلطانی (اثر مولانا حسین واعظ کاشفی سبزواری) که در سال ۱۳۵۰ بنیاد فرهنگ ایران چاپ و منتشر کرد. برای این حقیر که سالهاست در جهت کشف مبانی نظری و حکمی هنر و معماری ایران قدم و قلم می‌زنم و بی‌شک یکی از منابع بنیادی و بسیار مستند در کشف مبانی حکمی و سلوک رفتاری هنرمندان، صنعتگران، بنایان و معماران را فتوت‌نامه‌ها به‌ویژه فتوت‌نامه سلطانی می‌دانم، این انتخاب دکتر محجوب برایم هم بسیار جالب توجه بود و هم سؤال برانگیز. سؤال برانگیزی، از این رو که چگونه یکی از برجسته‌ترین ادیبان و فرهنگ‌پژوهان معاصر که در باب ادبیات ایران ـ از عصر فردوسی تا جهان معاصر ـ بسیار تلاش نموده و آثاری چون: آف‍ری‍ن ف‍ردوس‍ی، ادب‍ی‍ات ع‍ام‍ی‍ان‍ه ای‍ران (م‍ج‍م‍وع‍ه م‍ق‍الات درب‍اره اف‍س‍ان‍ه‌ه‍ا و آداب و رس‍وم م‍ردم ای‍ران‌)، از هفت‌پیکر تا هشت‌بهشت (تأملاتی در شعر فارسی، ان‍ت‍خ‍اب و ان‍طب‍اق م‍ن‍اب‍ع ادب ف‍ارس‍ی ب‍رای ت‍دوی‍ن ک‍ت‍اب‌ه‍ای ک‍ودک‍ان و نوجوانان)، ت‍ح‍ق‍ی‍ق در اح‍وال و آث‍ار و اف‍ک‍ار و اش‍ع‍ار ای‍رج‌م‍ی‍رزا و خ‍ان‍دان و ن‍ی‍اک‍ان او، خ‍اک‍س‍ت‍ر ه‍س‍ت‍ی، درب‍اره ک‍ل‍ی‍ل‍ه و دم‍ن‍ه (ت‍اری‍خ‍چ‍ه، ت‍رج‍مه‌ها و دو ب‍اب ت‍رج‍م‍ه ن‍شده از ک‍ل‍ی‍له و دم‍ن‍ه‌)، س‍ب‍ک خ‍راس‍ان‍ی در ش‍ع‍ر ف‍ارس‍ی (ب‍ررس‍ی م‍خ‍ت‍ص‍ات س‍ب‍ک‍ی ش‍ع‍ر ف‍ارس‍ی از آغ‍از ظه‍ور ت‍ا پ‍ای‍ان ق‍رن پ‍ن‍ج‍م ه‍ج‍ری‌) ن‍م‍ای‍ش ک‍ه‍ن ای‍ران‍ی‌، ‏درخشنده چون مهر: مقاله‌هایی در نثر کهن فارسی (تفسیر ـ داستان ـ ادبیات عامه) پدید آورده، در میان تحقیقات و تتبعات خود به فتوت‌نامه‌ها روی آورد؟

پاسخ این سؤال را در بنیادگذاری رویکردی نوین به ادبیات ایران توسط دکتر محجوب یافتم: ادب عوام: «محمدجعفر محجوب، پایه‌گذار کرسی «ادب عوام» در دانشکده هنرهای دراماتیک بود. پیش از آن، هیچ دانشکده‌‌ای چنین درسی نداشت. مسلما آشنا شدن دانشجویان رشته‌های نمایشی با ظرایف ادب عوام و آداب و رسوم نمایش‌های بومی در پرورش ذوق آنان بسیار سودمند است.»۱

و از همین روست که محجوب در مصاحبه‌ای، ادبیات رسمی ایران را شامل دو رشته شعر و نثر دانسته، اما ادبیات عوام را دارای سه بخش شعر، نثر و «ادبیات نمایشی» می‌داند. ادبیاتی نمایشی که شامل نقالی، معرکه‌گیری، تقلید و تعزیه‌خوانی است. محجوب در بازشناسی ریشه‌های تاریخی این ادبیات نمایشی، به کتاب فتوت‌نامه سلطانی می‌رسد و این اثر را که از جمله فصولش «در شرح حال ارباب معرکه» بود، تصحیح و با مقدمه‌ای عالمانه و تفصیلی به چاپ می‌رساند. (در سال ۱۳۵۰) و از این راه کمک شایانی به تحقیق و تتبع در باب فتوت‌نامه‌ها می‌نماید.

مقدمه فتوت

ب) مقدمه بیش از صد صفحه‌ای او در این کتاب، یکی از مراجع مهم فتوت و فتوت‌نامه‌شناسی در تاریخ ایران و اسلام است. محجوب در این مقدمه از معنای فتوت می‌گوید و از کاربرد کلمه «فتی» در قرآن و نیز شرح «لا فتی الا علی لاسیف الا ذوالفقار». تلاش وی در کشف ریشه‌های تاریخی فتوت و نیز ظهور فتیان و فتوت‌نامه‌ها و مهم‌تر تأثیرات فردی و اجتماعی آن، بسیار ستودنی است. محجوب در این مقدمه شرح می‌دهد چگونه اخلاق فتیانی در صدر اسلام به نوعی سلوک رفتاری زاهدان مسلمان تبدیل و سپس از طریق همین زهد به جهان تصوف و عرفان وارد شد، آن‌چنان که به بابی از ابواب عرفان و حکمت ما بدل گردید. دقیقا از همین روست که محجوب نخستین تعاریف از فتوت و فتیان را از عرفای بنام دوران اولیه تصوف اسلامی ذکر می‌کند؛ همچون معروف کرخی که گفته بود: «جوانمردان را سه نشانه است: وفای بی‌خلاف و مدح بی‌چشم داشت پاداش و بخشیدن بی‌سؤال.»۲

رجوع به متون عرفانی تنها مستند محجوب در کشف مبانی و رازهای فتوت و فتیان نیست. وی از ابن‌معمار حنبلی بغدادی ـ صاحب کتاب الفتوه ـ که محجوب آن را از قدیمی‌ترین متون مربوط به فتوت در تاریخ ایران و اسلام می‌داند، گفتاری نقل می‌کند که امام جعفر صادق(ع) به نقل از پدرانش و نهایت از رسول اکرم(ص) علامت جوانمردان را ده چیز می‌دانند: «راستگویی، و وفای به عهد، و ادای امانت، و ترک دروغ‌گویی، و بخشودن بر یتیم، و دستگیری سائل، و بخشیدن آنچه رسیده است، و بسیاری احسان، و خواندن مهمان، و سر همه آنها، حیاست.»۳

رجوع به «الفتوه الصوفیه» و نیز «طبقات‌الصوفیه» ابوعبدالرحمن سلمی‌نیشابوری و نیز «رساله قشیریه» از امام ابوالقاسم قشیری، تلاش محجوب در ریشه‌یابی حضور این جریان در میان عرفا و صوفیه را نشان می‌دهد. جالب اینکه او نیز مانند بسیاری محققان بدین نتیجه می‌رسد که در رساله‌های مهم فتیان و فتوت، بدون استثنا امیرالمؤمنین علی(ع) به عنوان سرسلسله و رهبر معنوی این جریان در تاریخ اسلام و ایران مطرح است: «… و تمام این سلسله سندها ـ بدون استثنا ـ حاکی از آن بود که فتوت و مبدأ عملی آن از سیرت و رفتار حضرت امام علی بن ابی‌طالب(ع) گرفته شده است.»۴

هانری کربن این پیشوایی امیرالمؤمنین علی(ع) در فتوت‌نامه‌ها را متأثر از روایتی می‌داند که بنیان رسم نان و نمک نیز در آداب فتیان گردید: «به گفته عبدالرزاق کاشانی واقعه اجمالا از این قرار است که روزی پیامبر(ص) با جمعی از یاران نشسته بود. کسی درآمد و گفت: یا رسول الله! در خانه‌ای نزدیک اینجا، زن و مردی در حال ارتکاب گناهند. هر کدام از یاران حضرت که داوطلب شدند بروند و گزارش ماوقع را برای حضرت بیاورند، حضرت اجازه نداد؛ تا اینکه امیرالمؤمنین علی(ع) وارد شد. حضرت فرمود: یا علی، برو ببین این حال راست است یا نه؟! على وارد منزل شد، با چشم بسته به اندرون رفت، دست بر دیوار می‌کشید تا گرد خانه بگردید و بیرون آمد. چون نزد پیامبر رسید، گفت: یا رسول‌الله، گرد آن خانه بگشتم و هیچ کس را در آنجا ندیدم. پیامبر فرمود: «یا على، انت فتی هذه الامه»، یعنی ای علی، تو جوانمرد این امتی. سپس قدحی آب و قدری نمک خواست و رسمی را برقرار ساخت که مبنای آن مفهوم سه‌گانه‌ای است که زندگی معنوی اسلام را در وجوه سه‌گانه‌اش نشان می‌دهد.»۵

اما محجوب «کشف‌‌الاسرار و عده‌الابرار» ابوالفضل رشیدالدین میبدی را به عنوان نخستین اثر در بیان سیر و تحول مفهوم و مصداق فتوت و فتیان برمی‌گزیند. او در شرح آیه شریفه «نحنُ نقُصّ علیک نبأهُم بالحق انهُم فتیهٌ آمنوا بربهم و زدناهم هُدى: ما خبرشان را بر تو درست‏ حکایت مى‌‏کنیم: آنان جوانانى بودند که به پروردگارشان ایمان آورده بودند و بر هدایتشان افزودیم» (کهف، ۱۳)، به بیان مفهوم فتیان پرداخته و روایاتی چند به‌ویژه از رسول اکرم(ص) و امیر مؤمنان(ع) آورده است. لکن محجوب رجوع به کتب صوفیان و سپس فتوت‌نامه‌ها و داستان‌های عوامانه را منبع جامع‌تری برای شناخت و تبیین سیر تحول فتوت در ایران می‌داند.

البته این نظر درستی است؛ زیرا فتوت پیش از آنکه یک بحث نظری باشد، سلوکی رفتاری بود و این سلوک رفتاری نزد عاملان و عامیان ظهور بیشتری داشت تا مفسران و حکیمان؛ بنابراین رجوع به منابع دیگر، مبنای تداوم تحقیقات محجوب در شناسایی فتیان می‌شود از ‌جمله اثری بسیار مشهور و البته معتبر در میان مردمان (هم عام و هم خاص) یعنی «قابوس‌نامه» اثر عنصرالمعالی کاووس بن اسکندر بن قابوس که باب چهل و چهارم آن در باب جوانمردی و جوانمردان است. نکته قابل توجه قابوس‌نامه تنوع مفهوم جوانمردی بر اساس طبقات مردمان است. از دیدگاه او، جوانمردی سپاهیان و عیاران، متفاوت از جوانمردی بازاریان است. استنتاج محجوب چنین است که چنین رویکردی در قابوس‌نامه نشان می‌دهد در آن عصور و ایام، فتوت‌نامه به عنوان یک مرامنامه (که شامل دستورهای عملی و اخلاقی بود)، در میان طبقات مختلف جامعه باب و مرسوم شده بود. طبقاتی که هر یک سعی می‌کردند برای خود فتوت‌نامه‌ای داشته و آداب عملی حرفه و پیشه خود را روشن نمایند جالب اینکه در همه این فتوت‌نامه‌ها، پیامبران و اولیا، منشأ اصلی بوده‌اند.

سپس محجوب با دیدی عمیق به آسیب‌شناسی جریان‌های فتوت می‌پردازد؛ آسیبی بسیار جدی که چون آفتی بر دامن فتیان و جریان فتوت نشست و در مواردی سبب انحراف آن گردید. رویکرد و اقبال وسیع مردم به برخی جریان‌های فتوت، سبب سوءاستفاده طالبان دنیا و دوستداران لهو و لعب از آن گردیده و در متن جریان فتیان انحرافاتی ایجاد نمود. محجوب نمونه‌هایی تاریخی در این باب می‌آورد.

نکته بسیار مهم دیگر اینکه ورود جریان فتوت به شعر و ادب، شاعرانی فتیه آفرید یا فتیانی شاعر. به عبارتی یا شاعران به فتوت گرویدند یا فتیان شعر گفتند. البته این رادع و مانع نبود که در جامعه آن روزگار با ورود عنوان فتیان و فتوت به متن جامعه، سوء‌استفاده‌های بسیار صورت نگیرد و دزدان و راهزنان با عنوان فتوت به غارت و قتل کاروانیان نپردازند. راهزنانی در کسوت فتیان یا به تعبیر مسعودی در مروج‌الذهب شریرانی که طلب فتوت می‌کردند: «و کان شریرا یطلب الفتوه».۶ محجوب روایتی می‌آورد که ابونصر فارابی مؤسس فلسفه اسلامی به دست یکی از همین دار و دست اشراری که خود را فتیان نامیده بودند، کشته شد.۷

این آفت دردناکی را که بر پیکر فتوت نشسته بود، محجوب با روایت‌