پاورپوینت کامل سرآمد تفاسیر فارسی قرآن ۱۰۹ اسلاید در PowerPoint

توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

 پاورپوینت کامل سرآمد تفاسیر فارسی قرآن ۱۰۹ اسلاید در PowerPoint دارای ۱۰۹ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است

شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.

لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت کامل سرآمد تفاسیر فارسی قرآن ۱۰۹ اسلاید در PowerPoint،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

---

بخشی از متن پاورپوینت کامل سرآمد تفاسیر فارسی قرآن ۱۰۹ اسلاید در PowerPoint :

کشف الاسرار را اگر دانشنامه ای از علوم قرآنی ، دینی ، بلاغی ، حکمی ، عرفانی . کلامی و ادبی بخوانیم ، سخنی بیهوده نگفته ایم . و حتّی فراتر از آن برای نسل کنونی ، میراثی گران سنگ از ناب ترین واژگان پارسی است که می تواند به گران باری گنجین واژگان زبان فارسی یاری کند .

پاورپوینت کامل سرآمد تفاسیر فارسی قرآن ۱۰۹ اسلاید در PowerPoint / حسین مسرت

کشف الاسرار و عدّه الابرار: ابوالفضل رشید الدّین میبدی، تهران: امیرکبیر، چاپ هشتم، ۱۳۸۹ ، ۱۰ ج.

چکیده:

تفسیر عرفانی کشف‌الاسرار و عدّه الابرار، اثر ماندگار ابوالفضل رشید الدّین میبدی از تفاسیر خوب سد ششم قمری است که مؤلف آن را در سه نوبت و با سه هدف سامان داه است که هر نوبتی می تواند برای مخاطبی ویژه باشد؛ نوبت نخست برای خوانندگان قرآن، نوبت دوم برای دوستداران منابع قرآن و نوبت سوم برای دلبستگان لطایف عرفانی قرآن. ازاین‌روست که این تفسیر از آغاز نگارش به‌ویژه پس از چاپ، تاکنون تا این اندازه با اقبال عمومی گروه‌های علمی، ادبی و دینی روبرو بوده است.

کتاب هم اکنون در دور ده جلدی که حاصل کوشش مصححان برتر حوز علوم قرآنی است، در دسترس دوستداران زلال معرفت قرآن قرار دارد.

کلید واژه:

قرآن/ تفسیر قرآن/ تفاسیر عرفانی/ کشف‌الاسرار و عدّه الابرار / ابوالفضل رشید الدین میبدی

بی گمان و به تعبیری نه گزاف آلود ، پاورپوینت کامل سرآمد تفاسیر فارسی قرآن ۱۰۹ اسلاید در PowerPoint در گستر ادب فارسی ، کشف الاسرار وعدّه الابرار میبدی است که حامل و حاصل ذوق ، اندیشه و دانش یکی از اندیشوران دیار کهن میبد یزد است . کشف الاسرار را اگر دانشنامه ای از علوم قرآنی ، دینی ، بلاغی ، حکمی ، عرفانی . کلامی و ادبی بخوانیم ، سخنی بیهوده نگفته ایم . و حتّی فراتر از آن برای نسل کنونی ، میراثی گران سنگ از ناب ترین واژگان پارسی است که می تواند به گران باری گنجین واژگان زبان فارسی یاری کند .

هم چنانکه میبدی به فراخور دانش و شناخت خود ، از خرمن شعر و ادب و عرفان فارسی خوشه ها چیده و دامن و دامن آن را گرد آورده و تقدیم آیندگان کرده ، هم در این زمان ، هرکس می تواند به فراخور دانش و درک خود از این گلستان معنوی پُر نقش و نگار ، گُل های تر و تازه برچیند و مشام روح و جان خود را خوشبو از عطرهای دل آویز آن گرداند .

ازسوی دیگر ، بهره وران علوم قرآنی ، اسلامی ، فقهی و کلامی می توانند با چشیدن از دریای معرفت میبدی ، نکته هایی ناب فراچنگ آورده و عطش سیری ناپذیر خود را فرو نشانند :

میبدی نکته ای آموخت که هوشیار شدم «کشف الاسرار» چو خواندم ، همه اسرار شدم

محمّد اکرم اکرام ( اکرامشاه ) ( ۱ )

از این روست که این تفسیر از آغاز نگارش بویژه پس از چاپ، تاکنون تا این اندازه با اقبال عمومی گروه های علمی ، ادبی و دینی روبرو بوده است . و اگر روزی تصحیح پیراسته و آراسته ای از آن به گونه ای که برخی از آثار خوب فارسی مانند : اسرارالتوحید که به کوشش دکتر شفیعی کدکنی چاپ شده، از زیر چاپ به در آید ، ارزش های آن دو چندان نمود پیدا خواهد کرد . زیرا مأخذ بسیاری از احادیث ، اخبار ، روایات ، داستان ها و حتّی اشعار ، تنها همین کتاب است . چرا که نگارنده در راه شناسایی صاحبان اشعار آن به ابیاتی از سنایی غزنوی برخورد که در هیچ کدام از دیوان های چاپ شد او نیست ؛ و گاه ضبطی که در این تفسیر آمده ، بر ضبط های رایج در دیوان های چاپی موجود ، بسیار برتری دارد . دور از ذهن نخواهد بود اگر بپذیریم که برخی از این اشعار را خود میبدی از سرایندگان آن گرفته است و در تصاریف ایّام ، راهی به دیوان اشعار آن شاعران نیافته است . در بررسی محتوای روایات و داستان های کشف الاسرار بر می آید که وی به آبشخور بزرگی از متون عرفانی در حوز هرات یا خراسان بزرگ و حتّی فرارود دست داشته است . متونی که به گزند روزگار گرفتار شده و دیگر نشانی از آن نیست . از اینروست که باید کشف الاسرار را ارج نهاد و آرزو نمود که روزی به همّت اندیشمندان و متن شناسان کارآگاه ، چاپ شایسته ای از آن در دسترس اهل علم قرار گیرد .

اکنون نه تنها حدود ۵۰ نسخ خطّی آن بر اساس فهرست ها در کتابخانه های ایران و جهان وجود دارد ( ۲ ) ، بلکه با کاوش دقیق تر در کتابخانه هایی که نسخه های خطّی فهرست نشده دارند ، تعداد نسخه های آن به بیش از این نیز خواهد رسید . و اگر چنانچه گروهی مأمور بررسی صدها تفسیر ناقص و ناشناس کتابخانه های ایران شوند و متون موجود را با کشف الاسرار برابری نمایند ، شاید آمار آن بیش از این نیز بشود .

به هر روی در این مقال کوشش بر آن است تا هرچند چکیده وار ، ارزش های ادبی ، فرهنگی و اعتقادی این تفسیر باز شناسانده شود و اگر توفیق راه گردید ، بی گمان به یاری دم مسیحایی پیر هرات و پیر میبد انجام شده است .

میبدی چنانکه خود گوید ، تفسیر کشف الاسرار را در سه نوبت یا سه دیدگاه، گزارش و سامان داده است که هر نوبتی را ارجی و قدری است و در جای خود نمایانده خواهد شد . وی در آغاز پیمان خود می گوید : « شرط ما دراین کتاب آن است که مجلس ها سازیم در آیات قرآن بر ولا و در هر مجلس سه نوبت سخن گوییم :

اوّل ؛ پارسی ظاهر ، بر وجهی که هم اشارت به معنی دارد و هم در عبارت، غایت ایجاز بود . دیگر نوبت ؛ تفسیر گوییم وجوه معانی و قراآت مشهور ، و سبب نزول ، و بیان احکام ، و ذکر اخبار و آثار ، نوادر که متعلّق به آیت دارد . و وجوه و نظائر مایجری مجراه . سه دیگر نوبت ؛ رموز عارفان و اشارت صوفیان و لطایف مذکّران .» ( ۳ )

نوبت اوّل

در این دیدگاه ، میبدی کوشش نموده هم واژه های عربی قرآن به واژه های رسای فارسی و زبانزد رایج برگردانده شود و هم رعایت امانت ، دقّت و وسواس در ترجم آن صورت گیرد . و افزون بر سادگی ، سعی شده ، نثری شیوا و روان ، سخته و گزیده در ترجم آیات به کار رود .

از اینروست که دیده می شود میبدی هم زبردستی خود را در ترجمه نشان داده و متن پیراسته را بر جای نهاده و هم دست مایه ای فراهم نموده برای پژوهشگران آواشناس ، صرف و معناشناسی فارسی دری . و این هنری بوده که به تعبیر یکی از پژوهشگران از برگرداندن تفسیر طبری آغاز شده و در تفسیر کشف الاسرار به کمال خود رسیده . ( ۴ ) به گونه ای که از این راه می توان به گنجینه ای بسیار شایگان از واژگان نغز فارسی دست یافت که به مرور زمان از چرخ زبان فارسی بیرون شده و اکنون می توان با گردآوری و اندوختن برابر نهادهای فارسی کشف الاسرار به فرهنگی ناب و سرشار از واژه های زیبا ، کهن و ارزند فارسی دست یافت . انبوه واژه ها و ترکیب های آمده در این کتاب ، امروزه هم می تواند راه گشا و کارگشای بسیاری از دشواری های زبان فارسی در برابر ورود واژه های بیگانه و تازه باشد و نشان دهد که زبان فارسی تا چه اندازه توانایی و کارآیی پاسخگویی به نیازهای روز زبان را دارد .

نوبت دوم

در این نوبت که بزرگترین بخش کتاب نیز است ، میبدی به تفسیر ، گزارش و بیان شأن نزول آیه ها ، بر پای احادیث ، اخبار ، روایات ، و داستان های پیامبران و تاریخ آغاز اسلام به شیو مفسّران اهل سنّت دست زده و در ضمن آن به مناسبت جایگاه آیه ، به ذکر احکام و فروغ فقهی ، نکات و بحث های دستوری ، مسائل کلامی ، شرح آرای متکلّمان گوناگون اشعری و معتزلی و قدری پرداخته است و هرچند خود بر مذهب شافعی و بر کلام اشعریان می رود ، امّا به نقل و نقد و ردّ آرای دیگران از جمله فلاسفه ، زنادقه و جهمیه نیز می پردازد و از این جهت منبع خوبی برای شناخت آرای گوناگون متکلّمان و فقیهان مذاهب و فرقه های گوناگون است .

در این بخش ، میبدی به نقل آرای تفاسیر مهمّ گذشته ( اعم از فارسی و عربی ) پرداخته و آمیخته ای از ترجمه و تفسیر عربی و فارسی دری را ارائه کرده است . وی سعی نموده در این نوبت هم به ترجم دقیق احادیث و اخبار پایبند باشد ، به گونه ای که به نوشت روان فرهادی : « کشف الاسرار ، تنها منبع مناسب به فارسی دری است که وجوه دهگان قرائت قرآن ( قرائات العشره ) را که در میان نخستین قرآن شناسان صحیح تشخیص داده شده بود ، توضیح می دهد . در کشف الاسرار هم چنین از پی توضیح کوتاهی دربار جنبه های صرفی ، نحوی و سبکی هریک از انواع قرائات می توانیم ترجمه های فارسی دری آن قرائات خاص را مطالعه کنیم . » ( ۵ )

و به عبارتی جامع تر : « این بخش به تنهایی کتاب تفسیری پر و ارزنده است که اگر از کتاب جدا کنیم خود ، تفسیر جامعی خواهد بود که تقریباً به تمام جهات آیات از صرف

و نحو ، اشتقاق کلمات و شأن نزول آیات ، وقایع تاریخی ، و ذکر رجال و حدیث ایشان ، اختلافات قرائات ، بخصوص قرائات اهل کوفه و مکّه و مدینه و مکتب نحوی بزرگانی

چون : کسایی ، حمزه ، عاصم ، نافع و حفص توجّه دارد ، هم چنین به مسائل فقهی و اقوال صحابه می پردازد … و به تأویلات جنبی و افزوده های قصّاصان در مورد قصص قرآن نیز پرداخته شده است .» ( ۶ )

افزون بر آن پژوهش و کاوش در این نوبت بازگویند ویژگی های سبکی نثر عصر میبدی ، ویژگی های لهجوی خراسان سد ششم و خصوصیّات صرفی و نحوی آن روزگار است که در پژوهش های امروزین می تواند هم چون دیگر آثار بر جای مانده از گذشته مانند تاریخ بیهقی و غیره از مآخذ معتبر باشد .

نوبت سوم

امّا نوبت سوم که گل سرسبد تفاسیر عرفانی و رمزی صوفیان فارسی است ، آکنده از لطایف ، اشارات ، تأویلات ، حکایات ، داستان ها ، امثال ، اشعار ، نکات اخلاقی و حکمی ، اندرزی ، اقوال و افعال عرفای شوریده و سرگشته و صوفیان پاکباز و دل گشته هم چون : ابوسعید ابوالخیر ، سهل تستری ، منصور حلاّج ، جنید ، بایزید بسطامی و شقیق بلخی است . میبدی خود این نوبت را «تعبیری بر لسان اهل اشارت و بر ذوق جوانمردان طریقت » ( ۷ ) نامیده است . میبدی هرآنچه هنر نویسندگی و داستان پردازی و مجلس سازی داشته ، در این نوبت به کار برده است .

میبدی از یک سو به گنجینه ای از کتب مهمّ و معتبر سرشناسان صوفیّه وعارفان وارسته دسترس داشته و از یک سو با دانشگاه بزرگ نظامیّ هرات و خراسان و سخنوران و اندیشوران خراسان بزرگ . وی از هر سو دست دراز می کرده با سرسپرده ای شوریده و پاکباز برابر می شده که دلی پرسوز و زبانی آتشین داشته است .

نگرش عاشقانه به تصوّف که در برابر نگاه عابدانه بدان است . وظیف انسان ، عاشقی ورزیدن به معشوق یگانه یعنی خداوند است ، نه عبد و بنده بودن خدای . این مکتب ، زایند فکر احمد غزّالی بود که به گفت پورجوادی جایگاه آن در غرب خراسان بود و بر آثار و افکار سه نویسند همزمان او یعنی ابوالفضل میبدی ، عین القضاه همدانی و شهاب الدّین سمعانی تأثیر شگرفی داشت ، به حدّی که مطالبی که این سه تن از زبان حال بیان می کنند ، بیش از خود احمد غزّالی است (۸) و در این دیدگاه عاشقانه میبدی به تفسیر قرآن در نوبت سوم پرداخته است و زبان حال برای میبدی به طور کلّی زبان حال عاشقانه است . ( ۹ )

میبدی در این نوبت ، صدها حکایت و روایت شیرین اخلاقی و زیبا را گرد آورده و سامان داده و صدها بیت نغز پرمغز فارسی را از سخنوران پاکباز گردآورده و یا از دهان آنان شنیده و جمع کرده است . نوبت سوم خود یک دوره داستان های اخلاقی و شیرین و دلپذیر است ، خود جُنگی از اشعار شیوا و روان است . حتّی برکنار اشعار شعرای توانمند عربی ، ترجم منظوم آن نیز درج شده و یا بر پیشانی آن ترجم شعر با نثری روان نقش بسته است .

نثر غالب این نوبت به پیروی از نثر و سبک خواجه عبدالله انصاری ، نثر مسجّع آمیخته با اشعار فارسی و عربی است . و جای جای آن را با کلام مراد خود ، پیر طریقت ( انصاری ) آراسته و پرداخته است ، به حدّی که به گفت روان فرهادی ، سبک صد میدان و منازل السایرین خواجه عبدالله را به یاد می آورد . ( ۱۰ ) بویژه مناجات های آن که از دل برآمده و به ناچار راهی به دل می جوید .

در نوبت سوم ، گاه داستان ، حکایت و یا شعری آمده که در هیچ کتاب دیگری دیده نمی شود و یا بوده و دیگر موجود نیست و از این بابت منحصر به فرد است . بیشترین اشعار فارسی از جوانمرد طریقت ( سنایی غزنوی ) است و رباعیّات آن برگرفته از آثار خواجه عبدالله انصاری ، ابوسعید ابوالخیر و سنایی غزنوی است . و در میان اشعار عربی ، اشعار از ابوتمام ، فرزدق ، لبید ، حسّان بن ثابت و بسیاری دیگر دیده می شود . میبدی تمام اشعار فارسی را بدون نام ، امّا برخی از اشعار عربی را با ذکر نام شاعر آورده است .

تاریخ نگارش

چناچه در بخش زندگی نامه هم مفصّلاً آمد . آغاز نگارش کشف الاسرار سال ۵۲۰ ق بوده، چنانکه خود در دیباچ جلد نخست می گوید : « به یاری خداوند ، در اوایل سال پانصد و بیست به انجام آنچه آرزو داشتم ، کمر همّت بستم . » ( ۱۱ ) و در چند جای دیگر این تفسیر هم عباراتی چون پانصد و اند سال آمده است . ( ۱۲ ) ، امّا وجود نام ابن جوزی ( متولّد ۵۰۸ یا ۵۱۱ ق و متوّفی ۵۹۷ ق ) در همان جلد نخست مای تردیدی را فراهم آورده است ( ۱۳ ) که یا آغاز نگارش کتاب چند سال دیرتر بوده و یا اینکه ، مطلب وی بعداً بدین جلد افزوده شده است . نیز وجود چند تاریخ از سده های ۷ و ۹ ق در پایان برخی از نسخه ها ( ۱۴ ) که یقیناً برخاسته از سهو و بی دقّتی کاتبان بوده ، برای برخی مای تردید بوجود آورده است . ( ۱۵ )

در هیچ کدام از نسخه ها ، تاریخ پایان کار نیاده ، و تنها علی اصغر سیفی از روی برخی قراین گمان برده است که تا پس از ۵۳۴ ق ادامه داشته است : « میبدی چون به تفسیر سور نمل – میان جلد پنجم – می رسد ، شروع به اخذ و اقتباس از روح الارواح می کند . به احتمال قوی تألیف کشف الاسرار تا سال ها بعد از ۵۳۴ – سال مرگ سمعانی – دوام داشته است . » ( ۱۶ )

میبدی و تفسیر هروی

میبدی که به عشق خواج هرات راهی سفر دور و دراز هرات شده بود ، هرچند و به گمان زیاد ، توفیق بهره وری از محضر درس او را نیافت ، امّا این سعادت را یافت که به تفسیر ارزند پیرهرات دست یابد و چهل سال پس از درگذشت او ، بدان شاخ و برگی بیفزاید ، چنانکه خود گوید :

« کتاب فرید عصر و وحید دهر … انصاری را در تفسیر قرآن و کشف معانی آن خواندم که در لفظ و معنی و تحقیق و زیبایی به حدّ اعجاز رسیده بود ، ولی چون در نهایت ایجاز و کوتاهی بود ، مقصود آموزندگان و رهروان از آن برآورده نمی شد ، بنابر آن به شرح و تفصیل آن پرداختم » . ( ۱۷)

میبدی ، تفسیر انصاری را پایه و اساس کار خود قرار داده و به فراخور دانش و آگاهی و با بهره وری از کتاب های فقهی ، عرفانی و تفسیری موجود ، آن را شرح و گسترش داده است ؛ و چنانکه خود گفته آن تفسیر موجز و خلاصه را در سه نوبت شرح کرده است . از اینروست که در لابه لای سطرها ، بخش ها ، بویژه نوبت سوم کشف الاسرار ، هماره نام انصاری با لقب های: پیر ، پیشوا ، عالم اهل طریقت و حقیقت آمده است . او به هنگام شرح و بیان آیه ها ، بیان داستان های آموزنده ، ذکر مسائل شرعی و فقهی ، بیان نکات عرفانی و اخلاقی و غیره ، همه جا حضوری شایسته و با احترام دارد ، و پیوسته پس از نام او عبارات « قدس الله روحه » و « رحمه الله » دیده می شود .

علی رغم اینکه بسیاری از آثار مشهور خواجه عبدالله انصاری هروی مانند : رسائل ، طبقات الصوفیه ، مناجات ، صد میدان ، الهی نامه ، زادالعارفین ، کنزالسالکین ، قلندرنامه و غیره در دست است ، امّا در هیچ جا نشانی از آن تفسیر جسته نشده است تا بتوان به میزان کاربرد تفسیر هروی در کشف الاسرار واقف گشت . تنها جایی که به وجود این تفسیر اشاره دارد ، در کتاب طبقات المفسّرین ( تألیف سد دهم قمری ) اثر عبدالرحمن سیوطی است . ( ۱۸ )

هرچند حضور انصاری را می توان با نثر زیبا و فاخر او در نوبت سوم به آشکار دید ، که یا کلام اوست ، یا برگرفته از کلام او و یا دگرگون شد سخنان او و یا حتّی سخنانی است که میبدی همانند انصاری بر زبان رانده و گام در راه او نهاده است . ( ۱۹ ) و همین نقل قول های فراوان باعث گردیده که آن را تفسیر خواجه عبدالله انصاری بنامند . (۲۰)

به سخن دیگر ، بزرگی و شهرت خواجه عبدالله از یک سو و ذکر سخنان او در تفسیر کشف الاسرار موجب شده که تفسیر را به نام او بنامند . و گرنه هم از سخن میبدی در آغاز تفسیر و هم متن تفسیر بر می آید که این اثر تراوش یافت ذهن خلّاق و قلم توانا ، سحرآفرین و دانش گسترد میبدی است . ( ۲۱ )

نخستین بار ، حاجی خلیفه کاتب چلبی ( ۱۰۱۷ – ۱۰۶۷ ق ) در کتاب کشف الظنون ، « کشف الاسرار وعدّه الابرار » را به سعدالدّین تفتازانی ( درگذشت ۲ – ۷۹۱ ق ) نسبت داده بود . ( ۲۲ ) البتّه همو در جای دیگر، « کشف الاسرار » را به نقل از تحفه الصلاه اثر واعظ کاشفی سبزواری از آن رشیدالدّین میبدی دانسته بود . ( ۲۳ )

پس از آن در چند کتاب دیگر به پیروی از حاجی خلیفه ، این تفسیر به تفتازانی نسبت داده شده است . از جمله : اسماعیل پاشا بغدادی در هدیه العارفین ( ذیل کشف الظنون ) فهرست نگار کتابخانه ینی جامع ترکیه ( ۲۴ ) استوری در ادبیّات فارسی ( ۲۵ ) ، فهرست نگار کتابخان آستان قدس رضوی ( ۲۶ ) و سرانجام مدرّس تبریزی در ریحانه الادب .( ۲۷ ) و گویا سیّد صدیق حسن خان نیز در کتاب اکسیر فی اصول التفسیر ، از حاجی خلیفه پیروی نموده و تفسیر را از آن تفتازانی دانسته اند . ( ۲۸ )

تنها گمانی که زایید این اشتباه بود . ، شاید این باشد که در بین آثار تفتازانی ، تفسیر قرآنی وجود داشته که نامی مشابه کشف الاسرار داشته و باعث کژ راهی حاجی خلیفه گردیده است . ( ۲۹ ) امّا خلیلی معتقد است او تفسیری به فارسی نداشته و اگر هم داشته ، بدین نام نبوده است و در