پاورپوینت کامل محصر ۱۰۲ اسلاید در PowerPoint

توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

 پاورپوینت کامل محصر ۱۰۲ اسلاید در PowerPoint دارای ۱۰۲ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است

شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.

لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت کامل محصر ۱۰۲ اسلاید در PowerPoint،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

بخشی از متن پاورپوینت کامل محصر ۱۰۲ اسلاید در PowerPoint :

۱
مفهوم‌شناسی۲
پیشینه۳
تفاوت احصار و صدّ۴
احکام محصور و مصدود۴.۱
چگونگی تحقق احصار و صد۴.۲
تحلّل، حکم مشترک محصور و مصدود۴.۳
نیت تحلّل۴.۴
قربانی۴.۵
حلق و تقصیر۴.۶
قضای حج و عمره۴.۷
اشتراط تحلّل۴.۸
زوال احصار۵
پیوند به بیرون۶
پانویس۷
منابع

از ویکی حج

(تغییرمسیر از محصر)

اِحصار و صَدّ، به بازماندن مُحرِم از ادای حج یا عُمره می‌گویند که به جهت عاملی بیرونی مانند دشمن یا درونی همچون بیماری روی می‌دهد. مستند عمده قرآنی در موضوع احصار و صدّ آیه ۱۹۶ سوره بقره است که در بخشی از آن آمده است؛ فَإِن أُحصِرتُم فَمَا استَیسَرَ مِنَ الهَدی (و اگر شما را از حج بازداشتند، آن قدر که میسر است قربانی کنید). در تاریخ اسلام احصار و صدّ نخستین بار برای پیامبر(ص) و اصحابش و در ماجرای صلح حُدَیبیه اتفاق افتاد که در ‌آن مشرکان مکه مانع انجام حج مسلمانان شدند.

فقیهان شیعه میان «اِحصار» و «صَدّ» تفاوت قائل‌اند. آنها بازماندن از انجام مناسک حج توسط بیماری را اِحصار و بازماندن توسط دشمن را صدّ می‌نامند. به کسی که دچار احصار شده است، محصور یا مُحصَر می‌گویند و آن را که دچار صدّ شده است، مصدود می‌نامند. احصار یا صدّ هنگامی تحقیق پیدا می‌کند که حج‌گزار از وقوف در عَرَفات و مَشعر، ناتوان شود. حکم مشترک محصور و مصدود تحلّل یعنی خروج از احرام و حلال‌شدن مُحَرَّمات احرام است.

مصدود و محصور برای خروج از احرام باید قربانی کنند. برخی معتقدند علاوه بر این باید حَلق یا تقصیر هم انجام دهند. البته حلال‌شدن کامیابی جنسی برای محصور در حج واجب، منوط به انجام مناسک در سال آینده است. در حج مستحب هم منوط به آن است که شخصی دیگر به نیابت از او، طواف نساء را به جا آورد. حج‌گزار می‌تواند هنگام احرام شرط کند که اگر احصار و صدّ پیش آید، از احرام خارج شود. به این کار اشتراط تَحَلُّل می‌گویند. برطبق فقه شیعه اگر احصار پیش از ذبح قربانی از بین برود، واجب است که حج‌گزار مناسک عُمره یا حج را ادامه دهد.

مفهوم‌شناسی

واژه «احصار» از ریشه «ح ص ر» به معنای بازداشتن، تنگ گرفتن و احاطه کردن[۱] و «صدّ» از ریشه «ص د د» به معنای بازداشتن و روی گرداندن برگرفته شده است.[۲] احصار در فقه امامی، عبارت است از بیمار شدن احرام‌گزار هنگام مناسک حج یا عُمره، به گونه‌ای که از اتمام آن ناتوان شود.[۳] برخی فقیهان متأخر، مجروح یا شکسته‌استخوان را در حکم محصور یا ملحق بدان می‌دانند.[۴] «صدّ» یعنی بازدارندگی دشمن از ورود احرام‌گزار به مکه، در عمره یا حج و یا جلوگیری از وقوف وی در مشعر و عَرَفات در حج.[۵] مهم‌ترین خاستگاه این دو تعریف در فقه امامی، حدیث‌های امامان است؛ از جمله روایت معاویه بن عمار از امام صادق(ع) که به این دو تعریف و تفاوت میان مفهوم آن دو تصریح کرده است: «محصور غیر از مصدود است. محصور کسی است که بیمار شود؛ ولی مصدود آن است که مشرکان مانع انجام حج یا عمره او گردند؛ چنان‌که مانع انجام مناسک پیامبر(ص) و اصحاب ایشان شدند.»[۶]

در فقه حنفی، احصار مفهومی گسترده دارد و با هر چه مانع حج ‌گزاردن محرم شود، تحقق می‌یابد؛ همچون بازدارندگی دشمن، بروز بیماری، نبودن هزینه سفر، و درگذشت همسر یا مَحرم زن.[۷] به باور فقیهان مالکی[۸] و شافعی[۹] و نظر مشهور فقه حنبلی[۱۰] احصار تنها با بازدارندگی دشمن محقق می‌شود؛ مفهومی که در فقه امامی معنای مصطلح واژه «صَدّ» است. «صدّ» در برخی منابع فقهی اهل سنت به چشم می‌خورد؛[۱۱] اما معنایی مصطلح نیافته است. احصار را گاه به عام و خاص قسمت کرده‌اند.[۱۲] احصار و صدّ در فصل حجِ منابع فقهی، بخشی مهم را به خود اختصاص داده است.

از مؤیدات دیدگاه امامیان درباره مفهوم احصار و صد، نظر بسیاری از واژه‌پژوهان است که احصار را بازداشتگی به سبب بیماری دانسته‌اند.[۱۳] محمد بن ادریس شافعی با استناد به احادیث برخی صحابه، احصار را ممنوعیت به سبب بیماری و حصر را بازداشتگی به سبب دشمن شمرده است.[۱۴] افزون بر مفسّران امامی[۱۵] ، برخی مفسرّان اهل سنت نیز در تفسیر فَإِن أُحصِرتُم در آیه ۱۹۶ سوره بقره، معنای لغوی احصار را منع به سبب بیماری دانسته[۱۶] و احصار در این آیه را بازداشتگی از انجام مناسک به سبب هراس از دشمن، تفسیر کرده‌اند و نه خود مانع شدن دشمن. آنان ادامه آیه را مؤید این تفسیر شمرده‌اند: فَإِذَا أَمِنتُم فَمَن تَمَتَّعَ بِالعُمرَهِ إِلی الحَجِّ؛ از آن رو که امنیت هنگامی پدید می‌آید که هراس از دشمن از میان رود.[۱۷]

در منابع فقهی، کسی که به سبب احصار از اتمام حج بازماند، «محصور» یا «مُحصَر» و آن که بر اثر «صدّ» توفیق اتمام حج نیابد، «مصدود» خوانده می‌شود. از اصطلاحات مرتبط با «احصار» و «صدّ»، تعبیر «فوات حج» است که مقصود از آن، نرسیدن به وقوف در عَرَفات و مَشعَر پس از احرام[۱۸] یا تنها نرسیدن به وقوف در عرفات پس از احرام است.[۱۹]

پیشینه

در چند آیه از قرآن، به موضوع اِحصار و صَدّ، تصریح یا اشاره شده است؛ ازجمله آیه ۱۹۶ سوره بقره: وَأَتِمُّوا الحَجَّ وَالعُمرَهَ لِلّهِ فَإِن أُحصِرتُم فَمَا استَیسَرَ مِنَ الهَدی (حج و عمره را برای خدا کامل به جای آرید و اگر شما را از حج بازداشتند، آن قدر که میسر است قربانی کنید). به باور مُحَدِّثان[۲۰] و مفسران[۲۱] این آیه در صلح حُدَیبیّه نازل شد. هنگامی که پیامبر(ص) همراه با جمعی از مسلمانان برای ادای مناسک راهی مکه شد، مشرکان مکه ایشان را از این کار بازداشتند. از این رو، ایشان در حُدَیبیّه شتر خود را به عنوان قربانی مناسک عُمره، نَحر کرد و از احرام خارج شد. این آیه و آیه ۲ سوره مائدهحاوی برخی احکام احصار و صد هستند. در آیه ۲۵ سوره‌ فتح، آیه ۲۵ سوره حجّ و آیه ۳۴ سوره انفال کسانی که مسلمانان را از ادای مناسک حج بازمی‌دارند، نکوهش شده‌اند.

افزون بر رویداد حدیبیه، در مواردی دیگر نیز برای بزرگان دین احصار در حج رخ داده است؛ از جمله امام حسین(ع) بر اثر بیماری در عمره دچار احصار شد و با قربانی‌کردن شتر و حَلق از احرام بیرون آمد و پس از بهبود، عمره دیگری به جا آورد.[۲۲] نیز در منابع تاریخی، مواردی از اِحصار و صدّ به چشم می‌خورد؛ از جمله:

ممانعت عبدالله بن زبیر از طواف کعبه و سعی میان صفا و مروه در سال ۷۲ق،[۲۳]
درگیری میان امیر الحاج و امیر مکه در موسم حج سال ۵۵۷ق، به گونه‌ای که بیشتر حج‌گزاران نتوانستند وارد مکه شده، حج خود را تمام کنند،[۲۴]
بازدارندگی کامل و لشکریانش از حج‌گزاری خضر بن سلطان صلاح ‌الدین و همراهانش در ناحیه بدر، پس از احرام آن‌ها در سال ۶۱۰ق،[۲۵]
آشوب و غارت عَرَفات و مکه در سال ۶۹۸ق که به کشته و زخمی شدن شماری از حاجیان انجامید،[۲۶]
آشوب و درگیری در منا میان مصریان و حجازیان در سال ۷۰۵ق،[۲۷]
درگیری در سال ۷۴۳ق در عَرَفه میان امیر الحاج و اَشراف که موجب اخلال در ادای برخی از مناسک حج شد،[۲۸]
فتنه و درگیری در سال ۸۱۷ق در ایام حج در مِنا که ریشه آن، ستیز میان امیر الحاج مصر و یکی از فرماندهانش بود و موجب زخمی شدن شماری بسیار از حج‌گزاران گشت،[۲۹]
تصرف مکه به دست وهابیان در سال ۱۲۱۹ق که وقوف اهالی مکه در عرفه را مانع شد،[۳۰]
جلوگیری از حج‌گزاری جمعی از ایرانیان و یکی از عالمان ایرانی پس از احرام در مسجد شَجَره، به دست گروهی از اعراب در حدود نیمه قرن ۱۴ق،[۳۱]
بسته شدن درهای مسجدالحرام و کشتار برخی از زائران در سال ۱۴۰۰ق به ‌دست وهابی افراطی، جهیمان العتیبی.[۳۲]

تفاوت احصار و صدّ

به نظر مشهور فقیهان امامی، احکام اِحصار و صَدّ در شش جنبه با هم تفاوت دارند:

تَحَلُّل مصدود درباره همه مُحَرَّمات اِحرام جاری می‌شود؛ اما تحلل محصور در زمینه ممنوعیت کامیابی جنسی، منوط به ادای طواف نساء است.
در وجوب قربانی برای تحلّل محصور اتفاق‌نظر وجود دارد؛ ولی در وجوب آن برای مصدود اختلاف نظر هست.
محل ذِبح قربانی برای مصدود، همان مکان ایجاد مانع است؛ اما در اِحصار، محل قربانیِ حج‌گزار، مِنا و مکان قربانی عُمره‌گزار، مکه است.
درباره وجوب حَلق یا تقصیر برای تَحَلُّل محصور، اتفاق‌نظر هست؛ اما وجوب آن برای مَصدود اختلافی است.
تحلّل مصدود در محل صدّ، قطعی و تخلف‌ناپذیر است؛ ولی تحلل محصور بر پایه وعده و قرار است و احتمال تخلّف در آن می‌رود.
اشتراط تحلّل، موجب تحلّل محصور هنگام بروز بیماری می‌گردد و قربانی‌کردن لازم نیست؛ ولی برای مصدود، ساقط شدن قربانی با اشتراط، مورد اختلاف نظر است.[۳۳]

صدّ از آن رو که از مصداق‌های برجسته «صدّ عن سبیل الله» به شمار می‌رود، از نظر شرعی حرام است و آیات گوناگون بر آن دلالت دارند؛ از جمله: آیه ۱۶۷ سوره نساء، آیات ۳۴ و ۴۷ سوره اَنفال، آیه ۳ سوره ابراهیم، آیات ۸۸ و ۹۴ سوره نحل، آیه ۲۵ سوره حجّ و آیه ۳۲ سوره محمد.

احکام محصور و مصدود

مهم‌ترین احکام محصور و مصدود برطبق منابع فقهی به شرح زیر است:

چگونگی تحقق احصار و صد

فقیهان امامی بر آنند که اِحصار یا صدّ در حج هنگامی تحقق می‌یابد که ناتوانی از وقوف در عَرَفات و مَشعر با هم حاصل شود یا وقوف در یکی از آن دو ممکن نگردد و زمان حج نیز سپری شود.[۳۴] در این زمینه ادعای اجماع و عدم خلاف[۳۵] شده است. اگر این ناتوانی پس از وقوف در مشعر و عرفات، یعنی هنگام نزول در مَنا پدید آید، به نظر شماری از فقیهان امامی، احصار یا صد تحقق نمی‌یابد؛ بلکه باید برای رَمْیْ و ذبح قربانی نائب گرفت و پس از حَلْق یا تقصیر و خروج از احرام، به بقیه اعمال پرداخت.[۳۶] اگر فرد از ورود به منا و مکه بازداشته شود، برخی از فقیهان امامی آن را از مصادیق احصار یا صَدّ می‌دانند.[۳۷] به باور فقیهان امامی، احصار یا صدّ در عُمره، با ممنوعیت از رسیدن به مکه[۳۸] یا ممنوعیت از انجام دادن اعمال عمره پس از رسیدن به مکه[۳۹] تحقق می‌یابد. در صورت ناتوانی از طواف یا سعی نیز برخی قائل به تحقق احصار یا صد شده‌اند.[۴۰]

فقیهان اهل سنت اتفاق‌نظر دارند که اگر احرام‌گزار هم از وقوف در عَرَفات و هم طواف افاضه ناتوان گردد، احصار تحقق می‌یابد.[۴۱] اگر ممنوعیت تنها از وقوف باشد، حنفیان[۴۲] و اندکی از حنبلیان[۴۳] آن را احصار به شمار نمی‌آورند و بر این باورند که در این حالت، تَحَلُّل با ادای اعمال عمره حاصل می‌شود. فقیهان شافعی، مالکی و حنبلی این صورت را احصار می‌شمرند؛ هرچند باور دارند که تحلل با انجام دادن اعمال عُمره فراهم می‌گردد.[۴۴] اگر ممنوعیت تنها از طواف افاضه رخ دهد، به نظر حنفیان و مالکیان، احصار محقّق نمی‌شود.[۴۵] در این فرض، شافعیان قائل به تحقق احصار هستند.[۴۶] از دید حنبلیان، اگر منع از طواف پس از وقوف در عرفه و پیش از رَمْی جَمَرَه عَقَبه رخ دهد، احصار تحقق می‌یابد؛ ولی اگر منع از طواف پس از رمی جمره عقبه باشد، احصار محقق نمی‌شود.[۴۷]

در صورت پدیداری احصار و صد با هم، برخی از فقیهان امامی قائل به تخییر و حق انتخاب احرام‌گزار میان حکم آن دو هستند؛[۴۸] یعنی وی می‌تواند حکم آسان‌تر را برگزیند.[۴۹] به باور آنان، این حالت مصداق هر یک از دو وصف احصار و صد است؛ پس عمل به حکم هر یک از آن دو رواست.[۵۰] اندکی از فقیهان بر آنند که اگر یکی از آن دو زودتر پیش آید، باید به حکم همان عمل شود و اگر با هم رخ دهند، باید به حکم احصار عمل گردد.[۵۱]

تحلّل، حکم مشترک محصور و مصدود

نوشتار اصلی: تحلل

حکم مشترک محصور و مصدود که همه فقیهان امامی[۵۲] و اهل سنت[۵۳] بدان باور دارند، تحلّل[۵۴] یعنی خروج از احرام و حلال‌شدن محرمات احرام است. مستند این حکم، نصّ قرآن در آیه ۱۹۶ سوره بقره و احادیث[۵۵] مربوط به تحلّل پیامبر(ص) و یاران ایشان در سال صلح حُدَیبیه و نیز اجماع و روایات خاص[۵۶] است. مالک بن انس به تحلل محصور در عُمره باور ندارد؛[۵۷] بدین استناد که عمره بر خلاف حج، دارای زمان خاص نیست و کسی که در عمره محصور شود، در هر زمان دیگر پس از حصر می‌تواند اعمالش را به جا آورد.[۵۸]

بر پایه فقه امامی، تَحَلُّل مصدود با قربانی‌کردن و به باور برخی دیگر با حَلق یا تقصیر حاصل می‌شود. نیز تحلل محصور با قربانی و حلق یا تقصیر صورت می‌پذیرد. به نظر مشهور شافعیان و بیشتر حنبلیان، تحلل در احصار با قربانی و حلق فراهم می‌آید. مالکیان بر آنند که تحلّل محصور تنها با نیت تحلل صورت می‌گیرد و بیشتر فقیهان حنفی باور دارند که تحلل تنها با قربانی‌کردن حاصل می‌شود.

به نظر فقیهان امامی، با قربانی کردن و به باور برخی، هم قربانی و هم حلق یا تقصیر، همه محرمات احرام برای مصدود حلال می‌گردد.[۵۹] مستند آنان تحلّل پیامبر(ص) در صلح حُدَیبیه پس از ذبح قربانی[۶۰] و نیز مفاد صحیحه[۶۱] معاویه بن عمار از امام صادق(ع) است.[۶۲] ولی برای محصور در حج واجب، به نظر مشهور فقیهان امامی، به استناد روایات[۶۳] با ذبح قربانی و حلق یا تقصیر، همه مُحرَّمات احرام جز کامیابی جنسی حلال می‌شود و تَحلُّل در این زمینه منوط به انجام دادن مناسک در سال آینده است. در حج مستحب، تحلل کامیابی جنسی، منوط به آن است که شخصی دیگر به نیابت از محصور، طواف نساء را به جا آورد.[۶۴]

مستند این حکم، روایت‌های دلالت‌گر بر مشروعیت نیابت در طواف نساء[۶۵] ، عدم وجوب قضای حج مستحب و دشواری تداوم حرمت کامیابی جنسی است.[۶۶] شماری از فقیهان به استناد برخی روایات[۶۷] ، دامنه تحلل محصور در حج مستحب را عام و شامل همه مُحَرّمات دانسته‌اند.[۶۸]

به نظر همه فقیهان امامی، در عُمره مُفرَده و به نظر مشهور آنان در عمره تَمتُّع، حصول تَحلُّل کامل حتی در زمینه کامیابی جنسی، با انجام عمره مفرده دیگر پس از رفع بیماری حاصل خواهد شد.[۶۹] دلیل اصلی این حکم، روایت صحیح السندی از معاویه بن عمار حاکی از انجام عمره مفرده امام حسین(ع) پس از احصار ایشان است.[۷۰] برخی از فقیهان امامی برای تحلّل کامل حتی در زمینه کامیابی جنسی، ذبح قربانی را کافی می‌دانند و عمره دیگر را واجب نمی‌شمرند.[۷۱] دلیل آنان، وجود نداشتن طواف نساء در عمره تمتع است.[۷۲]

مذاهب اهل سنت در مورد محصور (مطابق تعریف خود برای احصار) قائل به تحلّل کامل از همه محرمات حتی کامیابی جنسی هستند.[۷۳] پشتوانه آن‌ها اطلاق آیه ۱۹۶ سوره بقره و حدیث‌های مربوط به تحلل پیامبر(ص) در صلح حُدَیبیه است که در آن، کامیابی جنسی استثنا نشده است.[۷۴]

به نظر فقیهان امامی[۷۵] و اهل سنت[۷۶] حکم تَحلُّل، رخصت است نه عزیمت؛ یعنی تحلل در وضع خاص اِحصار و صَدّ مباح می‌شود و واجب نیست. از ادله جواز تحلل، قاعده نفی عسر و حرج (لاحَرَج) است.[۷۷] فقیهان امامی[۷۸] و حنبلی[۷۹] بر آنند که مستحب است شخص مُحصَر تحلل را به تأخیر اندازد تا شاید اِحصار یا صدّ از میان برود. فقیهان شافعی تنها در صورت وسعت وقت، قائل به استحباب تأخیر هستند.[۸۰] فقیهان مالکی در هر حالت، پیش انداختن تحلّل را مستحب دانسته‌اند.[۸۱] از ا