پاورپوینت کامل کارگاه پرده کعبه ۶۷ اسلاید در PowerPoint

توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

 پاورپوینت کامل کارگاه پرده کعبه ۶۷ اسلاید در PowerPoint دارای ۶۷ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است

شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.

لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت کامل کارگاه پرده کعبه ۶۷ اسلاید در PowerPoint،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

بخشی از متن پاورپوینت کامل کارگاه پرده کعبه ۶۷ اسلاید در PowerPoint :

۱
اسامی کارگاه۲
پیشینه پوشاندن کعبه۳
موقوفات پرده کعبه۴
کارگاه پرده‌بافی مصر۵
کارگاه پرده‌بافی مکه۶
نیروی انسانی کارگاه۷
بخش‌های کارخانه۸
مراحل تولید در کارخانه۸.۱
آزمایشگاه۸.۲
رنگ‌آمیزی۸.۳
طراحی۸.۴
بافندگی۸.۵
چاپ۸.۶
کتیبه‌های پرده۹
جستارهای وابسته۱۰
پانویس۱۱
منابع

نمای بیرونی کارگاه پرده‌بافی کعبه در مکه

کارگاه پرده‌بافی کعبه که به آن «مَصنَع کِسوَه الکعبه» گفته می‌شود، وظیفه بافت و آماده‌‌سازی پرده کعبه را دارد. برپایه گزارشات تاریخی و روایات، پیشینه پوشاندن کعبه با پرده به دوران حضرت اسماعیل می‌رسد.

بنابر گزارش‌ها پرده کعبه از دوران خلیفه دوم در مصر بافته و به مکه فرستاده می‌شد، و حتی برای آن موقوفاتی نیز در مصر وقف کرده بودند. بافت پرده کعبه در مصر تا سال ۱۳۸۲ق. ادامه داشت، و حکومت سعودی به‌سبب پیدایش اختلاف سیاسی اجازه نداد پرده مصر را به مکه آورند و دستور داد کارگاهی در منطقه «جروَل» راه‌اندازی شود.

کارگاه پرده‌بافی کعبه از بخش‌های گوناگون تشکیل شده که هریک به تولید بخشی از پرده اختصاص دارد. در آغاز، سه بخش تولید کمربند پرده (حِزام) و بافت دستی و رنگرزی فعال بود و بعدها بخش‌های بافت ماشینی و چاپ و پرچم بدان افزوده شد.

تولید پوشش دارای مراحل مختلفی می‌باشد: ابتدا آزمایشگاه مراقبت کیفیت با هدف افزایش کیفیت تولید ساخته شده، آزمایشات لازم را انجام داده، بعد از آن در مرحله رنگ‌آمیزی، ابریشم ناب طبیعی را که به شکل کلاف‌های نخ خام و پوشانده با یک لایه صمغ است را در دو مرحله رنگ، و در قسمت طراحی، زمینه نقوش پرده و کتیبه‌های آن را طراحی می‌کنند، بعد از طراحی، پارچه‌ها آماده بافت می‌شوند و بعد از بافته شدن در قسمت چاپ حزام، پرده مجاور درِ کعبه و دیگر تزئینات با کلیشه‌های ویژه بر ابریشم سیاه چاپ می‌شوند. مرحله نهایی تولید پرده پس از انتقال در صبحگاه روز عرفه به مسجدالحرام، با پوشاندن آن بر کعبه و وصل کردن قطعه‌های بزرگ‌تر به‌یکدیگر انجام می‌پذیرد.

اسامی کارگاه

کارگاه پرده‌بافی کعبه که به آن «مَصنَع کِسوَه الکعبه» گفته می‌شود،[۱] در نوشته‌های مربوط به اوایل راه‌اندازی کارگاه مکه گویا به‌سبب محدود بودن مساحت و فعالیت، با عنوان‌هایی مانند «دار الکسوه» و «مَعمَل الکسوه» یاد شده است.[۲]

پیشینه پوشاندن کعبه

برخی تاریخ‌پژوهان بر پایه روایات،[۳] پیشینه پوشاندن کعبه با پرده را به دوران حضرت اسماعیل[۴]و بعضی نیز به موجب گزارش‌هایی،[۵] بافتن پرده در مصر را به زمانه خلیفه دوم می‌رسانند[۶] که در بافتن پارچه‌های مرغوب «قُباطی» شهرت داشت. این واژه جمع قُبطیه، پیراهنی نازک و سفید منسوب به قبط، از شهرهای مصر، بوده است.[۷]

گزارش‌های تاریخی مربوط به اوایل دوران حکومت عباسیان (حک: ۱۳۲-۹۲۴ق.) به بافتن پرده کعبه در شهرهای تِنّیس و تونه در مصر[۸]تا هنگام نبردهای صلیبی اشاره می‌کند که سرانجام در سال ۶۲۴ق. در مواجهه با اروپاییان ویران گشتند.[۹]

موقوفات پرده کعبه

به سال ۷۵۰ق. ملک صالح اسماعیل بن ناصر محمد بن قلاوون سه دهکده مصری بیسوس، سَندَبیس و ابی‌الغیط از دهکده‌های منطقه قَلیوبیه را که با بودجه بیت المال خریده بود، برای ساختن پرده کعبه و حجره و منبر پیامبر وقف نمود.[۱۰]سلطان سلیمان بن سلیم عثمانی (حک: ۹۲۶-۹۷۴ق.) نیز دهکده‌هایی در شرق مصر با نام‌های سلکه، سیر و نجنجه، قریس الحجر، منایل، کوم رحان، بجام، منیه النصاری و بطالیه را در وقفنامه‌ای با متنی طولانی به موقوفه یاد شده افزود.[۱۱]

در آغاز سده سیزدهم ق. به دستور خدیو مصر، محمدعلی پاشا (حک: ۱۲۱۹-۱۲۶۵ق.) این موقوفه‌ها منحل گشتند و به خزانه مصر وارد شدند و دولت مصر با تاسیس اداره «اوقاف حرمین شریفین»، هزینه‌های بافتن پرده را از خزانه مصر تامین می‌کرد.[۱۲]این اقدام برای دولتی کردن بافتن پرده سبب شد فرستادن پرده از مصر به مکه در سال‌های بعد، از روابط دولت‌های مصر و حجاز اثر پذیرد.[۱۳]

به سال ۱۳۳۳ق. در دوران جنگ جهانی اول، حکومت عثمانی که بیم داشت انگلیس به سبب دشمنی با آن‌ها و نفوذی که در مصر یافته بود، از فرستادن پرده کعبه مصر به مکه پیشگیری کند، دستور داد در سرزمین عثمانی پرده‌ای بسازند و آن را به مدینه برده، در مسجد نبوی نگهداری کنند تا در صورت لزوم از آن استفاده نمایند. به سال ۱۳۴۱ق. که به سبب اختلاف میان حکومت مصر و شریف حسین پادشاه حجاز، مصر از تحویل پرده خودداری ورزید، پرده پیشین را بر کعبه نصب کردند و سالیانی نیز از بیم تکرار رفتار مصر، پرده را در عراق بافتند.[۱۴]

گزارش‌هایی دیگر نیز نشان می‌دهند که مصر همواره مرکز بافت پرده کعبه نبوده و گاهی پرده در مناطقی دیگر بافته می‌شده است. برای نمونه، برخی منابع از بافتن پرده در سال‌هایی از سده‌های پنجم، ششم[۱۵]و نهم ق.[۱۶]در برخی شهرهای ایران و در سال‌هایی از سده سوم و ششم ق. در عراق[۱۷] و در دوره‌ای نیز در یمن[۱۸]یاد کرده‌اند. با این همه، منابع تاریخی از وجود کارگاه‌های پرده‌بافی در مناطق یاد شده سخنی نگفته‌اند.

کارگاه پرده‌بافی مصر

منابع از جزئیات کارگاه مصر در سده‌های پیشین آگاهی‌ اندکی به‌دست می‌دهند. بر پایه برخی پژوهش‌ها، کارگاه پرده‌بافی در دوران مملوکی در «مشهد الامام الحسین» قاهره قرار داشت. این کارگاه در روزگار ناصر بن محمد بن قلاوون به «قلعه» در قصر الابلق و بعدها به سال ۱۲۱۳ق. به بیرون قلعه و در همسایگی خانه برخی بزرگان شهر مانند مصطفی کدخدا، فرماندار وقت قاهره، ایوب جاویش در مجاورت «مشهد السیده زینب» و سپس احمد محروقی در جمالیه منتقل شد.[۱۹]

گزارش‌های مربوط به اواخر سده سیزدهم و نیمه نخست سده چهاردهم ق. از وجود کارگاه پرده‌بافی در محله خُرَنفِش[۲۰]/خُرُنفُش[۲۱]قاهره یاد کرده و گاه از نیروهای انسانی و هنرمندان آن نام برده‌اند.[۲۲] برخی از این گزارش‌ها کارگاه خرنفش را مجهز به جدیدترین ابزارها[۲۳]و دارای بخشی ویژه تعمیر ابزارهای آسیب دیده[۲۴]و شامل۲۰۰ چرخ ریسندگی شمرده‌اند که ۱۰ چرخ آن دارای ۱۸۰ دوک برای بافت درشت و باقیمانده آن دارای ۲۱۶ دوک برای بافت ریز بوده است.[۲۵]برخی نیز از اهتمام بافندگان به آدابی همچون وضو، قرائت دسته‌جمعی فاتحه، سوزاندن کندر و تکرار آیه اِنَّ اللهَ وَ مَلائِکَتَهُ یُصَلُّونَ عَلَی النَّبِیِّ یا اَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا صَلُّوا عَلَیْهِ وَ سَلِّمُوا تَسْلیماً (سوره احزاب، آیه ۵۶) در آغاز کار روزانه یاد کرده‌اند.

همچنین درباره انتقال پارچه‌های بافته شده در کارگاه به سفیدشویی ساحل رود نیل نزدیک روض الفرج و از آن‌جا به انبارهای خرنفش سخن گفته‌اند.[۲۶] بر پایه گزارش‌های موجود، پس از پایان یافتن بافت پرده، سرشناس‌ترین استاد خطاط مصر آیات قرآن را روی پرده می‌نوشت و پیرامون آن را تزیین می‌نمود و آن‌گاه جامه کعبه را با نخ‌های طلایی، نقره‌ای و ابریشمی حاشیه‌دوزی می‌کردند.[۲۷]به گفته برخی منابع، ساخت پرده در کارگاه خرنفش به سال ۱۳۱۸ق. معادل ۴۱۴۳ لیره هزینه داشت[۲۸]که به سال ۱۳۴۰ق. به ۱۰۳۲۲ لیره رسید.[۲۹]

به گفته ابراهیم رفعت پاشا، بر پایه رسمی قدیمی، مدیر کارگاه پرده را با آداب ویژه به میدان صلاح الدین منتقل می‌کرد و سپس پرده به خدیو مصر، قاضی‌القضاه و آن‌گاه مامور محمل مصری تحویل می‌شد. سپس پرده را به مسجد الحسین می‌بردند تا خیاطان آن را بدوزند. بعد درون صندوق‌های ویژه به مکان کارگاه در خرنفش منتقل و در روز حرکت محمل مصری دیگر بار به میدان صلاح الدین آورده می‌شد. مدیر کارگاه آن را به خدیو و او نیز به امیر حج تحویل می‌داد تا همراه محمل به مکه برده شود. بر پایه همین گزارش از سال ۱۳۱۸ق. مراسم یاد شده در فاصله روزهای ۲۶ شوال تا ۱۳ ذی‌قعده برگزار شده است.[۳۰]

دوخت پرده در مسجدالحرام تکمیل می‌شد. قطعه‌های پرده را روی زمین می‌چیدند و سپس به هم می‌دوختند؛ به‌گونه‌ای که هشت قطعه به‌دست آید. آن‌گاه قطعه‌ها را با طناب به یکدیگر می‌پیوستند و بالای خانه کعبه رفته، طناب‌ها را می‌کشیدند وآن‌ها را به آهن‌هایی می‌بستند که بر بام کعبه به‌صورت ثابت و محکم نصب شده بود. در هر دیوار دو قطعه پارچه قرار می‌گرفت. آن‌گاه خیاط‌ها قطعه‌های پرده را روی کعبه به‌هم می‌دوختند.[۳۱]

افزون بر پرده، قطعه‌هایی دیگر مانند جامه مقام ابراهیم، پرده درگاه مقام ابراهیم، پرده باب التوبه (درِ پله درونی کعبه)، پرده دروازه منبر مسجدالحرام، کیسه جایگاه کلید کعبه، طناب‌های ضخیم و نازک برای پیوستن پرده به کعبه، و قطعه پارچه‌هایی برای شستن کعبه نیز در کارگاه مصر تولید می‌شده است[۳۲][۳۳]که بیشتر با نخ‌های ابریشمی سیاه، پارچه اطلسی سیاه و ساده، ابریشم قرمز و سبز، و تارهای نقره‌ای سفید و طلایی بافته می‌شدند.[۳۴]افزون بر این، حلقه‌ها و طناب‌هایی نیز برای بستن قطعات پرده به یکدیگر در این کارگاه‌ ساخته می‌شد.[۳۵] گفته‌اند این کارگاه از آن پس که مسؤولیت تولید پرده به دولت سعودی واگذار شد، به‌همان شکل باقی مانده و واپسین پرده تولیدی مصر در آن نگهداری می‌شود.[۳۶][۳۷]

کارگاه پرده‌بافی مکه

به سال ۱۳۴۶ق. در پی خودداری مصر از ارسال پرده کعبه، ملک عبدالعزیز سعودی به وزیر دارایی خود «شیخ عبدالله سلیمان حمدان» دستور داد که کارگاهی برای بافت پرده در منطقه اجیاد در جنوب شرقی مکه روبه‌روی وزارت دارایی بسازد.[۳۸]نخستین کارگاه در اواسط همان سال از محرم تا رجب به مدت شش ماه در مکه و در زمینی به مساحت ۱۵۰۰ متر مربع ساخته شد.[۳۹]با بهبود روابط دوجانبه، مصر به سال ۱۳۵۷ق. بار دیگر بر بافت پرده در آن کشور پای فشرد و دولت سعودی نیز آن را پذیرفت؛ ولی بعدها به سال ۱۳۸۲ق. حکومت سعودی به سبب پیدایش اختلاف سیاسی اجازه نداد پرده مصر را به مکه آورند و دستور داد کارگاهی در منطقه «جروَل» راه‌اندازی شود.[۴۰][۴۱]بر پایه گزارشی، به سال ۱۳۹۲ق. با دستور ملک فهد، معاون دوم رئیس شورای وزیران آن زمان، کارگاهی به مساحت ۱۰۰ هزار متر مربع احداث گشت[۴۲]و ساختمان آن به دستگاه‌های مدرن و ات