مهسا فایل |
سایت دانلود فایل پاورپوینت کامل فتاوای مراجع درباره قربانی در حج ۱۲۰ اسلاید در PowerPoint
در حال بارگذاری
توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد
پاورپوینت کامل فتاوای مراجع درباره قربانی در حج ۱۲۰ اسلاید در PowerPoint دارای ۱۲۰ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است
شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.
لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.
توجه : در صورت مشاهده بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت کامل فتاوای مراجع درباره قربانی در حج ۱۲۰ اسلاید در PowerPoint،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد
بخشی از متن پاورپوینت کامل فتاوای مراجع درباره قربانی در حج ۱۲۰ اسلاید در PowerPoint :
۱
نوع حیوان قربانی۲
یک قربانی برای چند نفر۳
ویژگیهای حیوان قربانی۴
تعداد حیوانهای قربانی۵
اگر حیوان قربانی یافت نشد۶
زمان قربانی۷
اگر در روز عید قربان، قربانی نکند۸
اگر پس از ذبح، معلوم شود حیوان ناقص یا لاغر بوده است۹
موارد مصرف قربانی۱۰
نیابت از ذبح قربانی۱۱
شرایط ذبح و ذبح کننده۱۲
بررسی سالم بودن حیوان قبل از ذبح۱۳
شک در سالم بودن حیوان بعد از ذبح۱۴
دیگر مسائل نیابت۱۵
بدل قربانی۱۶
مسائل متفرقه۱۷
مستحبات قربانی۱۸
استفتائات قربانی۱۹
منبع
نوع حیوان قربانی
مسئله ۱۰۲۰
امام خمینی: واجب است بر کسی که حج تمتع به جا میآورد، ذبح یک هدی؛ یعنی یک شتر یا یک گاو یا یک گوسفند و شتر افضل است و پس از آن گاو بهتر است.[م۱۰۲۰ ۱]
مراجع دیگر:
آیتالله خامنهای: کسی که حج تمتع بهجا میآورد، باید یکی از چهارپایان سهگانه، یعنی شتر یا گاو یا گوسفند یا بز را قربانی کند، تفاوتی ندارد که قربانی نر باشد یا ماده و بهتر آن است که شتر باشد، اما غیر از چهارپایان مذکور، قربانی کردن سایر حیوانات کفایت نمیکند.
آیتالله سبحانی: ذبح شتر از فضیلت بیشتری برخوردار است و پس از آن گاو و در آخر گوسفند و در میان اقسام گوسفند، قوچ و بره نر افضل است و در مرتبه بعد بز نر و در صورتی که اینها یافت نشود میش ثواب بیشتری دارد تا بز ماده.
مسئله ۱۰۲۲
امام خمینی: سایر حیوانات، غیر از سه حیوان مذکور، کافی نیست.
مسئله ۱۰۲۵
امام خمینی: گاومیش در ذبح واجب، کافی است،[م۱۰۲۵ ۱] لکن گفتهاند کراهت دارد.
مراجع دیگر:
آیتالله خویی، آیتالله گلپایگانی: متعرض این فرع نشدهاند.
یک قربانی برای چند نفر
مسئله ۱۰۲۱
امام خمینی: کفایت نمیکند[م۱۰۲۱ ۱] برای چند نفر به شرکت، یک هدی در حال اختیار، بلکه در حال ضرورت نیز محل اشکال است و احتیاط واجب جمع بین شرکت در ذبح و روزه است که ذکر میشود.[م۱۰۲۱ ۲]
مراجع دیگر:
آیتالله مکارم: بنا بر احتیاط واجب
آیتالله زنجانی: بلکه در حال ضرورت نیز کفایت نمیکند و باید به جای آن روزه بگیرند.
آیتالله سبحانی: هر فردی باید مستقلاً گوسفندی را قربانی کند و قربانی یک گوسفند برای دو نفر صحیح نیست بنابراین هرگاه دو نفر فقط توانایی خرید یک گوسفند داشته باشند باید به جای قربانی روزه بگیرند مگر اینکه یکی از دو نفر پول خود را به دیگری ببخشد یا قرض دهد تا او قربانی کند و خود روزه بگیرد این کار جایز است.
آیتالله صافی: در صورت ضرورت مثل اینکه جز یک قربانی پیدا نشود و به واسطه بهای زیادی که مالک آن معین کرده هر یک نتوانند آن را بخرند یا اگر بیشتر از یک قربانی پیدا شود به واسطه گرانی قیمت نتوانند خریداری نمایند به طور شرکت خریداری نمایند و قربانی کنند و احتیاطاً بدل آن روزه بگیرند ولی اگر یک قربانی بیشتر پیدا نشود و هر یک بتوانند آن را خریداری نمایند هر کدام توانستند باید قربانی نمایند بنابراین اگر یک نفر قربانی داشته باشد نمیتواند دیگران را با خود شریک کند.
آیتالله فاضل: اگرچه بعید نیست در حال ضرورت یک هدی برای چند نفر به شراکت کفایت کند و در این صورت احتیاط مستحب جمع بین شراکت در هدی و روزه است.
ویژگیهای حیوان قربانی
مسئله ۱۰۲۳
امام خمینی: در هدی چند چیز معتبر است و باید مراعات شود:
اول ـ آنکه اگر شتر باشد سن آن کمتر از پنج سال نباشد و داخل در شش سال شده باشد[م۱۰۲۳ ۱] و اگر گاو است بنا بر احتیاط واجب، کمتر از دو سال نباشد و داخل در سه سال شده باشد و همچنین در «بز» کمتر از سن گاو نباشد[م۱۰۲۳ ۲]و در میش به احتیاط واجب کمتر از یک سال نباشد و داخل در سال دوم شده باشد.[م۱۰۲۳ ۳]
دوم ـ باید صحیح باشد، پس حیوان مریض کافی نیست[م۱۰۲۳ ۴] حتی مثل کچلی بنا بر احتیاط.
سوم ـ باید خیلی پیر نباشد.[م۱۰۲۳ ۵]
چهارم -[م۱۰۲۳ ۶] باید تام الأجزاء باشد و ناقص کافی نیست. پس اگر واضح باشد کوری یا لنگی آن بنا بر اقوی کافی نیست و اگر واضح نباشد به احتیاط واجب کافی نیست[م۱۰۲۳ ۷] و احتیاط واجب آن است که چشمش سفید نشده باشد و باید گوش بریده[م۱۰۲۳ ۸] و دم بریده و شاخ داخل آن شکسته یا بریده نباشد.
پنجم ـ باید لاغر نباشد و اگر در گُرده او پیه باشد کافی است، و احتیاط آن است که آن را در عرف لاغر نگویند.[م۱۰۲۳ ۹]
ششم ـ باید «خصی» نباشد،[م۱۰۲۳ ۱۰] یعنی باید خصیتین آن را بیرون نیاورده باشند.
هفتم ـ باید بیضه آن را نکوبیده باشند به احتیاط واجب.[م۱۰۲۳ ۱۱]
هشتم ـ باید در اصل خلقت بیدم نباشد به احتیاط واجب و اگر گوش یا شاخ در خلقت اصلی نداشته باشد، بعید نیست کفایت، اگرچه خلاف احتیاط است.[م۱۰۲۳ ۱۲]
نهم ـ در اصل خلقت بیبیضه نباشد.[م۱۰۲۳ ۱۳]
مراجع دیگر:
آیتالله خامنهای: بنا بر احتیاط واجب.
آیتالله زنجانی: گاو و بز یک ساله، کافی است و بنا بر احتیاط مستحب، دو ساله باشند.
آیتالله سبحانی: شتر باید داخل در شش سال و گاو و بز داخل در سه سال و گوسفند (بره و میش) وارد در دو سال شده باشد.
آیتالله فاضل: اگر گاو داخل در سال دوم شده باشد کفایت میکند ولی بهتر است کمتر از دو سال نباشد و همچنین است اگر قربانی بز باشد و اگر میش باشد کمتر از یک سال هم کفایت میکند ولی احتیاط مستحب است که کمتر از یک سال نباشد.
آیات عظام تبریزی، خویی، سیستانی: گوسفند بایستی هفت ماهش تمام و وارد ماه هشتم باشد و کمتر از آن کافی نیست و احتیاط این است که یک سالش تمام و در سال دوم داخل شده باشد.
آیتالله زنجانی: میش شش ماهه، کافی است و بنا بر احتیاط مستحب یک ساله باشد.
آیات عظام تبریزی، خویی، سیستانی: احوط اولی این است که مریض نباشد.
آیتالله زنجانی، آیتالله صافی: حیوانی که مبتلا به مرضی است که گوشتش را فاسد کرده کافی نیست و مجرد کچلی حیوان، مانعی ندارد.
آیتالله سبحانی: حیوان مریض که گوشت آن فاسد و خوردن آن موجب بیماری میشود مجزی نیست.
آیتالله فاضل: بنا بر احتیاط واجب باید صحیح باشد.
آیتالله گلپایگانی، متعرض این حکم نشدهاند.
آیات عظام تبریزی، خویی، سیستانی: احوط اولی آن است که خیلی پیر نباشد یعنی مغز استخوانش آب نشده باشد.
آیتالله سبحانی: بالا بودن سن قربانی مانع نیست آنچه مانع است این است که به خاطر شکستگی مغز استخوانش آب شده باشد.
آیتالله زنجانی: به طوری که استخوانش پوک باشد.
آیتالله فاضل، آیتالله مکارم: بنا بر احتیاط واجب.
آیتالله بهجت: باید تام الاجزاء باشد پس کور و یک چشمی و لنگ و گوش بریده حتی اگر قلیلی از گوش بریده باشند و آنکه از شاخ اندرونی آن چیزی ناقص است مجزی نیست.
آیات عظام تبریزی، خویی، سیستانی: باید تام الاعضاء باشد پس کافی نیست کور (هرچند یک چشم باشد) و لنگ و گوش بریده و آنکه شاخ داخلش شکسته است و مانند آن.
آیتالله خامنهای: چهارم آنکه اعضا و اندامهای آن، کامل باشد، بنابراین قربانی کردن حیوان ناقص، مانند حیوانی که اخته شده یا بیضهاش کشیده شده باشد، کافی نیست، اما اگر بیضههایش کوفته شده و اخته نشده باشد، قربانی کردن آن کفایت میکند، و نیز قربانی کردن حیوان دمبریده و کور و شَل و گوش بریده و حیوانی که قسمت داخلی شاخ آن شکسته باشد، یا از ابتدا با یکی از این عیوب به دنیا آمده باشد، کافی نیست. بنابراین قربانی کردن حیوانی که فاقد یکی از اندامهایی باشد که در دیگر همنوعان آن وجود دارد، به گونهای که فقدان آن عضو یک نقص به شمار آید، کافی نیست. اما اگر بخش بیرونی شاخ آن (که مانند غلاف و پوشش بخش داخلی است) شکسته باشد، یا گوش آن شکافته یا سوراخ شده باشد، مانعی ندارد.
آیتالله زنجانی: باید تام الاجزاء و سالم باشد پس ناقص و معیوب، کافی نیست.
آیتالله سبحانی: نباید قربانی لنگیاش آشکار، کور، لوچ، دم بریده، اخته شده، گوش بریده، و یا دست و پا شکسته باشد همچنین نباید ریشه شاخ آن شکسته باشد و سر شاخ شکسته باشد اشکال ندارد.
آیتالله زنجانی: رعایت این احتیاط مستحب است.
آیتالله مکارم: لنگی مختصر عیب ندارد.
آیتالله زنجانی: اگر قسمتی از گوش حیوان بریده باشد، اشکال ندارد.
آیتالله بهجت: باید لاغر نباشد و مشهور کفایت بودن پیه در گرده اوست و احوط آنست که علاوه بر این او را در عرف لاغر نگویند.
آیتالله خویی: باید عرفاً لاغر نباشد و پیه داشتن در گرده ملاک نیست.
آیتالله زنجانی، آیتالله مکارم: بر کلیه آن مقداری چربی باشد کافی است.
آیتالله سبحانی: نباید در عرف لاغر شمرده شود.
آیتالله سیستانی: معتبر است که قربانی عرفاً لاغر نباشد.
آیتالله تبریزی، آیتالله فاضل: بنا بر احوط قربانی نباید اَخته باشد.
آیتالله سبحانی: با وجود حیوان سالم نباید قربانی از حیواناتی باشد که با شکافتن پوست، بیضههایش را بیرون میآورند.
آیتالله بهجت، آیتالله فاضل: این احتیاط مستحب است.
آیات عظام تبریزی، خویی، سیستانی: احوط و اولی آن است که بیضه آن را نکوبیده باشند.
آیتالله خامنهای: به ذیل شرط چهارم مراجعه شود.
آیتالله زنجانی: بنا بر احتیاط مستحب، بیضه آن را نتابیده و نکوبیده و نمالیده باشند.
آیتالله سبحانی: حیوانی که رگهای بیضههایش را کوبیده باشند و بیضههایش برجا باشد حتی با وجود حیوان فاقد این عیب، برای قربانی کافی است ولی در هر حال بهتر است با وجود حیوان سالم این نوع حیوان را نیز قربانی نکنند.
آیتالله گلپایگانی، آیتالله مکارم: جایز است کشتن حیوانی که بیضه آن را کوبیده باشند.
آیتالله بهجت: باکی نیست اگر گوش او شکافته یا سوراخ باشد اگرچه احوط ترک این دو و ترک حیوانی که شاخ یا دم از برای او در اصل خلقت نباشد و همچنین آن حیوان که عروق و بیضتین او را مالیده باشند که او را موجوء و مرضوض الخصیتین گویند اگرچه اظهر اجزاء موجوء است.
آیات عظام تبریزی، خویی، سیستانی: احوط و اولی این است که قربانی طوری نباشد که از اصل خلقت شاخ و دُم نداشته باشد.
آیتالله خامنهای: به ذیل شرط چهارم مراجعه شود.
آیتالله زنجانی: ذبح حیوانی که در اصل خلقت، گوش ندارد و همچنین حیوانی که دم ندارد و عرفاً ناقص به حساب میآید کافی نیست؛ ولی اگر در اصل خلقت، شاخ نداشته باشد اشکال ندارد.
آیتالله سبحانی: اگر نداشتن دم در برخی از نژادهای گوسفند طبیعی باشد قربانی کردن آن صحیح است؛ ولی اگر نژاد آن دارای دم باشد و یکی از آنها بیدم به دنیا آمده باشد، آن گوسفند برای قربانی کافی نیست. حیوانی که در آفرینش فاقد گوش است یا گوشهای آن را از ته بریده باشند مجزی نیست ولی اگر کمی از گوش را بریده و یا به عنوان علامتگذاری سوراخ کردهاند اشکالی ندارد با این حال بهتر است غیر آن را انتخاب کنند.
آیتالله صافی، آیتالله گلپایگانی: احتیاط واجب آن است که حیوانی را که شاخ یا گوش یا دم در اصل خلقت ندارد قربانی نکند.
آیتالله مکارم: اگر در اصل خلقت بیدم باشد اشکال ندارد.
آیتالله مکارم: بنا بر احتیاط.
مسئله ۱۰۲۴
امام خمینی: اگر غیر از خصی یافت نشود، بعید نیست کفایت ذبح خصی، گرچه احتیاط در جمع بین آن و سالم است در ماه ذیحجه همان سال و اگر نشد سال دیگر،[م۱۰۲۴ ۱]یا جمع بین ناقص و روزه.
مراجع دیگر:
آیتالله بهجت: اگر تأخیر انداخت و پیدا نشد اشکال ندارد و جمع میکند بین آن و روزه.
آیتالله تبریزی: و کسی که نتواند قربانی را ولو با صبر کردن تا آخر ذیحجه به این شرایط تهیه کند، هرچه ممکن باشد کافی است.
آیتالله خویی: و کسی که نتواند قربانی را به این شرایط تهیه کند، هرچه ممکنش باشد همان کافی است.
آیتالله سبحانی: اگر غیر از خصی و مرضوض گوسفند یافت نشود، ذبح آن کافی است لکن اگر ناچار شد حیوان ناقصی را که نقص آن از جهت خصی بودن آن نیست، قربانی کند کفایت کرده ولی احتیاط مستحب است که آن را ذبح کند و یک هدی تامّ هم در بقیه ذیحجه و اگر یافت نشد در سال آینده ذبح کند و احتیاط بهتر آن است که بین ذبح هدی ناقص و هدی تامّ و روزه جمع کند.
آیتالله سیستانی: اگر تا روز سیزدهم ذیحجه به جز اخته پیدا نشود، همان کافی است.
آیتالله صافی: احتیاط مستحب آنست که سه روز در حج و هفت روز پس از حج روزه بگیرد و این حکم در مورد قربانی ناقص است چه خصی باشد و چه غیر آن.
آیتالله گلپایگانی: بنا بر احتیاط ناقص را ذبح کند و در سال بعد نیز خودش و یا نایبش باید حیوان دیگری را که واجد شرایط است قربانی کند.
آیتالله مکارم: این احتیاط واجب نیست.
مسئله ۱۰۲۶
امام خمینی: اگر حیوان، شاخ خارجش شکسته یا بریده باشد اشکال ندارد و شاخ خارج؛ شاخ سخت سیاهی است که به منزله غلاف است از برای شاخ داخل که آن شاخ سفید است.[م۱۰۲۶ ۱]
مراجع دیگر:
آیتالله سبحانی: حیوانی که شاخ برون و درون آن هر دو شکسته باشد، برای قربانی کفایت نمیکند اما اگر شاخ بیرون آن شکسته ولی شاخ درون و به اصطلاح ریشه سالم باشد در صورتی که این شکستگی عرفاً نقص و عیب محسوب نمیشود کفایت میکند، بنابراین شکسته شدن سر شاخ گوسفند اشکال ندارد.
مسئله ۱۰۲۷
امام خمینی: شکاف داشتن گوش و سوراخ بودن آن مانع ندارد[م۱۰۲۷ ۱] و احتیاط آن است که چنین نباشد.
مراجع دیگر:
آیتالله سبحانی: شکاف گوش یا سوراخ کردن آن اگر برای علامتگذاری انجام گرفته باشد مانع ندارد ولی بهتر است غیر آن را انتخاب کنند.
تعداد حیوانهای قربانی
مسئله ۱۰۲۹
امام خمینی: یک گوسفند، کمتر چیزی است که کافی است برای ذبح، لکن هرچه بیشتر ذبح کند افضل است و در روایت است که رسول خدا(ص) صد شتر همراه آوردند، سی و چهار تای آنها را برای حضرت امیرالمؤمنین(ع) نحر کردند و شصت و شش تای آنها را برای خودشان.
اگر حیوان قربانی یافت نشد
مسئله ۱۰۳۰
امام خمینی: اگر هدی یافت نشود[م۱۰۳۰ ۱] قیمت آن را پیش شخص امینی بگذارد که در بقیه ذیحجه بگیرد و در منا ذبح کند و اگر در این سال ممکن نشود، سال بعد این کار را بکند.
مراجع دیگر:
آیتالله بهجت: در ادامه این فرع میفرماید: و احوط آن است که در صورت تأخیر از ذیحجه همان سال، جمع کند بین آن و صوم ده روز.
آیتالله زنجانی: و نتواند تا فراهم شدن قربانی، در مکه بماند… .
آیتالله سیستانی: اگر تا روز سیزدهم یافت نشود بعید نیست کفایت روزه (که در بخش بعد، مسئله ۱۰۵۱ خواهد آمد) ولی احتیاط مستحب این است که جمع کند بین روزه و ذبح در بقیه ذیحجه اگر ممکن باشد هرچند با سپردن به شخص امین.
مسئله ۱۰۳۱
امام خمینی: اگر هدی ناقص یافت شود (از غیر جهت خصی بودن که گذشت) احتیاط واجب آن است که آن را ذبح کند[م۱۰۳۱ ۱] و یک هدی تام هم در بقیه ذیحجه و اگر نشد در سال آینده ذبح کند، و احتیاط بهتر آن است که جمع کند بین هدی ناقص و هدی تام؛ به طوری که گفته شد و روزه به نحوی که ذکر شد.
مراجع دیگر:
آیات عظام بهجت، صافی، گلپایگانی: به ذیل مسئله ۱۰۲۴ مراجعه شود.
آیتالله تبریزی، آیتالله خویی: اگر تا آخر ذیحجه هدی تام پیدا میکند باید صبر کند ولی اگر فعلا متمکن نیست و احتمال میدهد تا آخر ادامه پیدا کند میتواند هدی ناقص ذبح کند ولی اگر اتفاقاً کشف خلاف شد باید اعاده کند.
آیتالله زنجانی: هدی ناقص کافی نیست، بلکه باید تا آخر ذیحجه صبر کند و هدی تام، قربانی کند و پس از آن حلق و تقصیر کرده اعمال بعدی را انجام دهد، البته در صورتی که این تأخیر، حرجی است یا مجبور است به وطن برگردد بدون قربانی، اعمال بعدی را انجام میدهد و در باقیمانده ذیحجه و اگر نشد در سال بعد، قربانی میکند و در هر حال، وظیفه او روزه گرفتن نیست.
آیتالله سبحانی: در مورد خصی در مسائل قبل متعرض شدهایم لکن اگر ناچار شد حیوان ناقصی را که نقص آن به خاطر خصی بودن نباشد بلکه از جهات دیگر ناقص باشد را قربانی کند کفایت میکند و آنچه در متن به عنوان احتیاط واجب آمده احتیاط مستحب است.
آیتالله سیستانی: احتیاط این است که بین ذبح ناقص و روزه اگر در ایام تشریق یافت نشد جمع نماید. و اگر در بقیه ذیحجه هدی تام یافت شود به احتیاط واجب آن را نیز اضافه کنند و همچنین است اگر پول هدی واجد شرایط را ندارد.
آیتالله فاضل: و بعید نیست اکتفا به همین هدی.
آیتالله مکارم: هرگاه صحیح یافت نشود ناقص کافی است و احتیاط مزبور لازم نیست.
زمان قربانی
مسئله ۱۰۲۸
امام خمینی: باید ذبح را بعد از رمی جمره عقبه بکند به احتیاط واجب.[م۱۰۲۸ ۱]
مراجع دیگر:
آیات عظام تبریزی، خویی، زنجانی، سبحانی، صافی، گلپایگانی: واجب است قربانی پس از رمی باشد.
آیتالله فاضل: بنا بر اقوی بعد از رمی قربانی کند.
مسئله ۱۰۳۲
امام خمینی: احتیاط واجب آن است که ذبح هدی را از روز عید تأخیر نیندازد.[م۱۰۳۲ ۱]
مراجع دیگر:
آیتالله بهجت: واجب است ذبح هدی در روز عید، و اما بعد از عید پس مجزی است در بقیه ذیحجه اگرچه خلاف احتیاط است تکلیفاً تأخیر از آن بدون عذر خصوصاً تأخیر از ایام تشریق سهگانه.
آیتالله زنجانی: اختیاراً میتواند ذبح را تا روز دوازدهم به تأخیر بیندازد و در صورت عذر، تأخیر آن تا زمانی که بتواند بعد از قربانی، حلق و تقصیر کرده و اعمال مکه آخر را در ذیحجه به جا آورد، مانعی ندارد ولی در هر حال باید ترتیب بین اعمال روز عید و همچنین بین حلق یا تقصیر و اعمال مکه رعایت شود، هرچند شرطیت ترتیب بین اعمال منا مخصوص عالم عامد است.
آیتالله سیستانی: این احتیاط مستحب است و میتواند در روزهای تشریق هم قربانی کند.
آیتالله صافی، آیتالله گلپایگانی: بنا بر احتیاط اختیاراً جایز نیست ذبح هدی را از روز عید تأخیر بیندازد اگرچه اقوی جواز آن است.
آیتالله مکارم: تا روز سیزدهم جایز است.
اگر در روز عید قربان، قربانی نکند
مسئله ۱۰۳۳
امام خمینی: اگر به واسطه عذری مثل فراموشی یا غیر آن، ذبح را در روز عید نکرد، احتیاط واجب آن است که در ایام تشریق ذبح کند[م۱۰۳۳ ۱] و اگر نشد در بقیه ماه ذیحجه و در تأخیر عمدی نیز همین حکم است.[م۱۰۳۳ ۲]
مراجع دیگر:
آیتالله بهجت: حکم آن در مسئله قبل بیان شد.
آیتالله تبریزی، آیتالله خویی: بلکه بدون تردید لازم است.
آیتالله زنجانی: به ذیل مسئله قبل مراجعه شود.
آیتالله سبحانی: افراد معذور تا غروب روز سیزدهم ذیحجه فرصت دارند قربانی کنند و اگر امکان نپذیرفت، تا آخر ماه میتوانند وظیفه قربانی را انجام دهند ولی رمی خود را در روز یازدهم و دوازدهم انجام دهند هرچند قربانی به تأخیر افتاده باشد.
آیتالله سیستانی: اقوی آن است که میتواند در روزهای تشریق قربانی کند.
آیتالله صافی، آیتالله گلپایگانی: این احتیاط واجب نیست اگرچه مطلوب اسـت ولکن اگر در غیر ایـام نحر (روز عید و سه روز بعـد از آن) بـود بنا بر احتیـاط قصد ادا و قضـا نکند، بلکه به قصد ما فی الذمه ذبـح کند.
آیتالله مکارم: تا روز سیزدهم در هر حال جایز است ذبح کند.
آیتالله سیستانی: اگر عمداً ذبح را از ایام تشریق تأخیر بیندازد حجش باطل است و اگر معذور باشد باید روزه بگیرد و احتیاط مستحب این است که ذبح در بقیه ذیحجه را نیز انجام دهد.
اگر پس از ذبح، معلوم شود حیوان ناقص یا لاغر بوده است
مسئله ۱۰۳۴
امام خمینی: اگر حیوانی را به گمان آنکه صحیح و سالم است ذبح کرد بعد معلوم شد که مریض یا ناقص بوده، کافی نیست و باید دوباره ذبح کند.[م۱۰۳۴ ۱]
مراجع دیگر:
آیات عظام تبریزی، خویی، سیستانی، مکارم: چنانچه قربانی را به عقیده اینکه سالم است خریداری نمود و قیمتش را پرداخت و بعد معلوم شد که عیبی دارد، ظاهر این است که میتواند به آن اکتفا نماید و لازم نیست قربانی دیگری بنماید.
آیتالله خامنهای: در صورت تمکن مالی.
مسئله ۱۰۳۵
امام خمینی: اگر حیوانی را به گمان چاقی ذبح کرد بعد معلوم شد لاغر است، کافی است.[م۱۰۳۵ ۱]
مراجع دیگر:
آیتالله سیستانی: اگر حیوانی را به گمان چاقی خرید سپس معلوم شد لاغر است کافی است چه قبل از ذبح معلوم شود چه بعد از آن، ولی اگر خودش گوسفندی داشت و آن را به گمان چاقی ذبح کرد سپس معلوم شد لاغر است به احتیاط واجب کافی نیست.
آیتالله مکارم: هرگاه حیوانی را که به ظاهر چاق است، خریداری کند و بعد از ذبح کردن یا پس از خریدن و پرداخت وجه و قبل از ذبح معلوم شود لاغر است، کافی است.
مسئله ۱۰۳۶
امام خمینی: اگر حیوانی را به گمان لاغری خرید و به امید آنکه چاق درآید، برای اطاعت خدا رجائاً ذبح کرد و بعد معلوم شد چاق است، کافی است.
مسئله ۱۰۳۷
امام خمینی: اگر احتمال نمیداد که حیوان چاق است یا احتمال میداد لکن از روی بیمبالاتی ذبح کرد نه به امید موافقت امر خداوند، کافی نیست[م۱۰۳۷ ۱]
مراجع دیگر:
آیات عظام تبریزی، خویی، سیستانی، مکارم: اگر اجمالاً قصد اطاعت امر الهی داشته است کافی است.
آیتالله سبحانی: اگر معلوم شد گوسفند لاغر نبوده کفایت میکند ولی اگر لاغر بوده باید مجدداً قربانی کند.
مسئله ۱۰۳۸
امام خمینی: اگر لاغری آن را اعتقاد داشت و به واسطه جهل به مسئله، برای اطاعت خداوند ذبح کرد، بعد معلوم شد چاق است، احتیاط واجب در اعاده است.[م۱۰۳۸ ۱]
مراجع دیگر:
آیات عظام بهجت، تبریزی، خویی، زنجانی، سبحانی، سیستانی، صافی، گلپایگانی: در فرض مزبور کفایت میکند.
آیتالله فاضل: بهتر است اعاده کند.
آیتالله نوری: ظاهراً کافی است.
مسئله ۱۰۳۹
امام خمینی: اگر ناقص بودن را اعتقاد داشت و به واسطه جهل به مسئله، برای اطاعت خداوند ذبح کرد و بعد معلوم شد صحیح است ظاهراً کافی باشد.
موارد مصرف قربانی
مسئله ۱۰۴۰
امام خمینی: احتیاط آن است که ذبیحه را سه قسمت کنند، یک قسمت را هدیه بدهند و یک قسمت را صدقه بدهند و قدری هم از ذبیحه بخورند و صدقه را به مؤمنین بدهند ولکن هیچیک از این احتیاطها واجب نیست.[م۱۰۴۰ ۱] و اگر صدقه را به فقرای کفار بدهد یا آنکه تمام ذبیحه را به آنها بدهد اشکال ندارد و ضامن حصه فقراء نیست.[م۱۰۴۰ ۲] لیکن احتیاط؛ خصوصاً در خوردنِ قدری از ذبیحه، خیلی مطلوب است.
مراجع دیگر:
آیتالله بهجت: احوط آنست که قدری از ذبیحه بخورند و قدری هدیه دهند و قدری صدقه دهند و لازم نیست بنا بر اظهر که مقدار هر یک از هدیه و صدقه ثلث ذبیحه باشد و نیز در خصوص سهم صدقه احوط آن است که بر مؤمنین بوده باشد و اگر به اختیار خود به غیر مؤمن بدهد احوط ضمان اوست یعنی قیمت قدری از آن را به عنوان صدقه به فقیر میدهد و همین احتیاط در سهم هدیه به مثل اتلاف و بیع جاری است و عمل به احتیاط به مثل توسیط فقیر یا استیکال او ممکن است، و در صورت عدم امکان، این تکلیف ساقط است.
آیتالله تبریزی، آیتالله خویی: این احتیاط واجب است ولی نسبت به صدقه انسان میتواند از فقیر مؤمن و نسبت به هدیه از مؤمن دیگری ولو از شهر خودش وکالت در قبول و اعراض بگیرد و بعد از ذبح از طرف آنها قبول و قبض کرده و بعد اعراض نماید و در صورتی که در منا متمکن از تقسیم نیست اخذ وکالت مزبور لازم است و اگر این عمل را با فرض تمکن انجام ندهد بنا بر احتیاط واجب ضامن است.
آیتالله زنجانی: ولی واجب است حداقل ثلث قربانی را به فقیری که در حرم حضور دارد ـ هرچند زائر باشد ـ صدقه بدهد و برای این کار کافی است از فقیر وکالت بگیرد و از طرف فقیر، سهم او را تحویل بگیرد.
آیتالله سبحانی: به احتیاط واجب قسمت فقرا به آنها داده شود و چون عمل به این قسمت در شرایط فعلی امکانپذیر نیست میتواند از فقیری در شهر خود یا نقطه دیگر وکالت بگیرد که در غیاب او به وی تملیک کند و سپس آن را رها کند و اگر این کار را هم نتواند انجام دهد اذن فقیر ساقط است.
آیتالله سیستانی: در دو قسم اول با متن موافق هستند و اما در قسم سوم میفرمایند: بنا بر احتیاط واجب آن را به فقرای مسلمانان صدقه دهد. و اگر صدقه دادن ممکن نباشد یا موجب مشقت و زحمت زیادی شود وجوب آن ساقط میشود و رساندن آن به خود فقیر لازم نیست بلکه کفایت میکند به وکیل او داده شود اگرچه وکیل خود قربانیکننده باشد آنگاه وکیل بر حسب اجازه موکل در آن تصرف میکند به هدیه دادن یا فروش یا اعراض از آن و یا غیر اینها.
آیتالله صافی، آیتالله گلپایگانی: احتیاط واجب آن است که قدری از قربانی را خودش بخورد و قدری را هدیه دهد و مقداری را به فقیر مؤمن صدقه بدهد، و احتیاط آن است که هدیه را هم به مؤمن بدهد و اینکه هر یک از صدقه و هدیه کمتر از ثلث قربانی نباشد و در هدیه فقر شرط نیست.
آیتالله مکارم: تقسیم ذبیحه برای کسی که متمکن است به سه قسمت واجب است ولی وکالت گرفتن از فقیر لازم نیست.
آیتالله سیستانی: بلکه به احتیاط واجب ضامن حصّه فقرا است مگر اینکه قربانی ارزش مالی خود را به دلیل فراوانی بیش از حد از دست بدهد.
نیابت از ذبح قربانی
مسئله ۱۰۴۱
امام خمینی: جایز است که ذبح را کسی دیگر به نیابت انجام دهد و نیت را نایب کند و احتیاطاً خود شخص هم نیت کند. [م۱۰۴۱ ۱]
مراجع دیگر:
آیتالله تبریزی، آیتالله خویی: باید نیت از صاحب قربانی تا هنگام کشتن مستمر باشد و کشنده لازم نیست نیت کند هرچند احوط و اولی نیت نمودن اوست.
آیتالله زنجانی: در ذبح قربانی و کفارات، مباشرت، معتبر نیست، پس حاجی میتواند از کسی بخواهد یا به او اجازه دهد برایش ذبح کند، بلکه میتواند دیگری را در این کار، نایب خود قرار دهد و در صورت اول ـ که متعارف موارد است ـ هنگام ذبح باید خود حاجی، قصد داشته باشد که «برای حج تمتع قربانی میکنم قربه الی الله» و کافی است این قصد به طور اجمال در ذهن او باشد و لازم نیست ذابح، قصد قربت یا نیت انجام قربانی برای حج داشته باشد؛ بلکه همین که حیوان او را ذبح میکند کافی است، هرچند اصلاً کسی را نیت نکرده باشد و چون کار ذابح، نیابت نیست، بدون تردید، ایمان در او معتبر نمیباشد و حکمی که در متن مناسک آمده است مربوط به صورت دوم یعنی صورت نیابت است که به ندرت پیش میآید.
آیتالله سبحانی: هرگاه انسان دیگری را برای قربانی نایب بگیرد، در این صورت خود شخص فقط قصد قربت کند ولی نایب باید عمل را آگاهانه و با تعیین نوع عمل (اینکه قربانی برای حج تمتع است و اینکه برای خود است یا نیابتا و فردی که حج را برای او انجام میدهد و یا نایب در ذبح است) انجام دهد، اما هرگاه فقط ذبح را به دیگری واگذار میکند، در این صورت اعمال مربوط به نیت (آگاهانه بودن- تعیین نوع عمل- کار برای خدا انجام شود) مربوط به خود اوست. پس در شق اول حجگزار فقط قصد قربت کند و بقیه بر عهده نایب است و در شق دوم فقط ذبح به دیگری واگذار میشود و اعمال مربوط به نیت بر عهده حجگزار است، بنابراین آنچه امروز بیشتر مرسوم است که نایب بدون واسطه و یا با اذن در توکیل به غیر، به قربانگاه میرود و پس از صورت برداری از اسامی افراد مختلف به ترتیب نام یک یک افراد را در نظر میآورد و قصد میکند آنچه بر ذمه فلانی است، انجام میدهم خواه حجه الاسلام یا نیابتی یا مستحبی باشد، کافی است و ذبح کلی از طرف موکلین کافی نیست و باید به هنگام ذبح تک تک افراد را مشخص کند.
آیتالله صافی: و احوط آن است که علاوه بر نایب خودش هم اگر در وقت ذبح حاضر باشد نیت کند و اگر حاضر نیست موقعی که نایب یا وکیلی را که از طرف او برای ذبح نایب میگیرد میفرستد نیت کند و نیت را تا وقت ذبح مستمر بدارد.
آیتالله گلپایگانی: علاوه بر خودش ذابح نیز باید نیت کند.
آیتالله مکارم: نیت را حاجی میکند.
شرایط ذبح و ذبح کننده
مسئله ۱۰۴۲
امام خمینی: احتیاط واجب آن است که ذابح مؤمن باشد.[م۱۰۴۲ ۱] بلکه خالی از قوت نیست و همین طور در ذبح کفارات.
مراجع دیگر:
آیتالله بهجت: ایمان شرط نیست ولی شرایط دیگر را باید دارا باشد.
آیات عظام تبریزی، خویی، زنجانی، سبحانی، سیستانی، صافی، گلپایگانی: اگر مسلمان باشد کفایت میکند و شیعه بودن ذابح لزومی ندارد.
آیتالله خامنهای: بنا بر احتیاط واجب ذبحکننده باید شیعه اثنی عشری باشد اما اگر نیت را خودش انجام دهد و فقط برای اجرای آن نایب بگیرد در این صورت بعید نیست که شیعه بودن ذبحکننده شرط نباشد.
آیتالله فاضل، آیتالله نوری: در صورتی که ذابح را در انجام قربانی نایب کرده باشد و اما اگر از او خصوص ذبح را خواسته باشد لازم نیست مؤمن باشد و خودش باید قصد قربانی و قربت را انجام دهد.
آیتالله مکارم: تمام مسلمانان که ذبیحه آنان پاک و حلال است میتوانند ذبح کنند.
مسئله ۱۰۴۳
امام خمینی: در صورتی که قربانی به دست غیر مؤمن انجام گیرد، کفایت نمیکند و باید دو مرتبه قربانی کند، هرچند در وقت قربانی متوجه نشود که ذابح مؤمن نیست یا جاهل به مسئله باشد.[م۱۰۴۳ ۱]
مراجع دیگر:
نظر آیات عظام از مسئله قبل معلوم میشود.
مسئله ۱۰۴۴
امام خمینی: ذبح هم از عبادات است و در آن نیت خالص و قصد اطاعت خداوند لازم است.
بررسی سالم بودن حیوان قبل از ذبح
مسئله ۱۰۴۵
امام خمینی: احتیاط آن است که اگر احتمال نقص یا مرض در گوسفند بدهند، آن را معاینه کنند، اگرچه اقوی در احتمال آنکه عیبی حادث شده باشد، مثل آنکه احتمال بدهد گوش یا دمش را بریدهاند یا آن را خصی کردهاند، عدم لزوم معاینه است و احتیاط در عیبهایی که محتمل است از حال تولد داشته و مادرزاد بوده، ترک نشود.[م۱۰۴۵ ۱]
مراجع دیگر:
آیتالله تبریزی: در موارد احتمال نقص و مرض مطلقاً فحص لازم نیست.
آیتالله خویی: فحص لازم نیست.
آیتالله زنجانی: اگر احتمال عقلایی عیب یا مرض مادرزادی، داده شود فحص، واجب است.
آیتالله سیستانی: فحص مطلقاً لازم نیست، گرچه احتیاط مستحب آن است که فحص کند مخصوصاً اگر احتمال نقص از هنگام ولادت در میان باشد.
آیتالله مکارم: و بعید نیست قول فروشنده در مورد سن حیوان و یا اخته نبودن یا سایر عیوب پنهانی که خریدار نمیداند مقبول باشد.
شک در سالم بودن حیوان بعد از ذبح
مسئله ۱۰۴۶
امام خمینی: اگر بعد از ذبح کردن، احتمال داد ناقص بودن یا نداشتن سایر شرایط را، اعتنا نکند.[م۱۰۴۶ ۱]
مراجع دیگر:
آیات عظام تبریزی، خویی، زنجانی، فاضل: در صورتی که احتمال بدهد که در حال ذبح احراز شرایط کرده بوده.
آیتالله سبحانی: به شرطی که هنگام ذبح آن را وارسی کرده باشد.
آیتالله سیستانی: و همچنین اگر شک در این باشد که محل ذبح منا بوده یا جای دیگر.
دیگر مسائل نیابت
مسئله ۱۰۴۷
امام خمینی: اگر به کسی نیابت داد برای خریداری کردن و ذبح، و نایب انجام داد، و بعد از آن شخص محرم احتمال داد که نایب به شرایط عمل نکرده باشد، به این احتمال اعتنا نکند و ذبح کافی است.
مراجع دیگر:
مسئله ۱۰۴۸
امام خمینی: اگر کسی را نایب کرد برای خریداری و ذبح، باید علم پیدا کند یا اطمینان[م۱۰۴۸ ۱] به اینکه عمل کرده است و گمان کفایت نمیکند.
مراجع دیگر:
آیتالله بهجت: احتیاطاً اطمینان لازم است.
آیتالله تبریزی، آیتالله خویی: اگر نایب ثقه باشد و خبر دهد از ذبح کافی است.
آیتالله زنجانی: یا حجت شرعیه دیگری مانند شهادت دو عادل یا اخبار کسی که گفته او در این مورد
برای حاجی یا متعارف مردم، اطمینان آور است وجود داشته باشد. بلکه اگر نایب ثقه باشد و خبر از ذبح دهد کافی است.
آیتالله سبحانی: چناچه وکیل یا نایب در ذبح مورد وثوق بود وگفت که حیوان را خریداری کرده و ذبح نموده، کفایت میکند.
آیتالله صافی، آیتالله گلپایگانی: اگر بگوید قربانی کردهام، در صورتی که متهم به کذب نباشد، میتوان سخن او را پذیرفت.
مسئله ۱۰۴۹
امام خمینی: اگر نایب عمداً بر خلاف دستور شرع، در اوصاف ذبیحه یا در کشتن آن، عمل کرد ضامن است و باید غرامت آن را بدهد و باید دو مرتبه ذبح کنند.
مسئله ۱۰۵۰
امام خمینی: اگر نایب از روی اشتباه یا جهل، بر خلاف دستور عمل کند،[م۱۰۵۰ ۱] اگر برای عمل اجرت گرفته است ضامن است والاّ معلوم نیست ضامن باشد.[م۱۰۵۰ ۲]
مراجع دیگر:
آیتالله صافی: این فرع مجمل است و تفصیلی دارد.
آیتالله گلپایگانی: متعرض این فرع نشدهاند.
آیتالله بهجت: اگر خلاف موجب عدم اجزاء شود در هر صورت ضامن است و اعاده لازم است.
آیتالله تبریزی، آیتالله خویی: مطلقاً مورد ضمان است.
آیتالله زنجانی: در هر دو صورت ضامن است، مگر شرط عدم ضمان کرده باشد ـ ولو ارتکازاً ـ.
آیتالله سبحانی: چون اتلاف صورت گرفته ضامن است چه برای این کار اجرت گرفته باشد یا اینکه تبرعا انجام داده باشد ولی بهتر است در مورد تبرع رعایت انصاف شده و مصالحه گردد ولی در هر صورت باید
ذبح اعاده شود.
آیتالله سیستانی: در هر دو صورت ضامن است.
آیتالله فاضل: و نیز اگر تلف مستند به ذابح باشد بنا بر احتیاط ضامن است اگرچه عمل را تبرعاً انجام
داده باشد.
آیتالله مکارم: اگر مقصر بوده ضامن است.
بدل قربانی
مسئله ۱۰۵۱
امام خمینی: اگر قادر نباشد بر ذبح، باید سه روز در حج و هفت روز پس از مراجعت از حج روزه بگیرد.
مسئله ۱۰۵۲
امام خمینی: مراد از اینکه قادر بر ذبح نباشد،[م۱۰۵۲ ۱] آن است که نه هدی را داشته باشد و نه پولش را.
مراجع دیگر:
آیتالله سبحانی: مراد از عدم قدرت در ذبحی که به روزه بدل میشود، عبارت است از اینکه پول خریدن آن را نداشته باشد و یا نتواند بدون زحمت و مشقت قرض کند و یا اینکه ما به ازای قرض را جهت ادا در مکه یا وطن نداشته باشد و اما اگر پول خریدن قربانی را دارد ولی به هر دلیل مثل نبودن گوسفند و یا امر دیگر نتوانست تا غروب روز سیزدهم قربانی کند، حلق یا تقصیر را انجام دهد و در مورد قربانی اگر میتواند تا آخر ذیحجه انجام دهد و در غیر این صورت سال بعد قربانی را ولو با استنابه در منا انجام دهد و در آن صورت که به خاطر عدم توانایی مالی، نمیتواند قربانی تهیه کند، اگر از اول میداند باید سه روز قبل از عید و هفت روز بعد از برگشتن روزه بگیرد و اگر نتوانست باید تا آخر ذیحجه سه روز را در مکه و بقیه را در محل بماند، و باز هم اگر نتوانست به عللی در مکه بماند، سه روز را در راه و هفت روز را در محل و باز هم اگر نشد سه روز را در محل و با فاصله هفت روز بعدی را نیز در محل بگیرد.
مسئله ۱۰۵۳
امام خمینی: اگر میتواند بدون زحمت و مشقت قرض کند و در ازای قرض چیزی که ادا کند داشته باشد باید قرض کند و ذبح کند. [م۱۰۵۳ ۱]
مراجع دیگر:
آیتالله زنجانی: واجب نیست پول قربانی را قرض کند، ولی اگر قرض کرد باید قربانی کند.
مسئله ۱۰۵۴
امام خمینی: اگر میتواند بدون مشقت چیزی که زاید از مؤونه سفر است بفروشد، باید بفروشد، و هدی بخرد، لکن لباس را هرچه باشد لازم نیست بفروشد.[م۱۰۵۴ ۱]
مراجع دیگر:
آیتالله بهجت، آیتالله صافی: فرق بین لباس و غیر آن در صورتی که زائد بر مؤونه باشد نیست.
آیات عظام تبریزی، خویی، زنجانی: فرقی بین لباس و غیر لباس نیست.
آیتالله سبحانی: ولی در لباسی که به آن حاجت دارد اگر بفروشد و قربانی تهیه نماید احتیاط آن است که روزه هم بگیرد.
آیتالله سیستانی: اگر لباس مورد حاجت او نباشد بنا بر احتیاط واجب باید آن را بفروشد و قربانی تهیه کند.
آیتالله گلپایگانی: متعرض این فرع نشدهاند.
آیتالله مکارم: لباسی که مورد حاجت است.
مسئله ۱۰۵۵
امام خمینی: لازم نیست کسب کند و پول هدی را تهیه کند،[م۱۰۵۵ ۱] لیکن اگر کسب کرد و تهیه کرد، باید ذبح کند.
مراجع دیگر:
آیتالله بهجت: اگر مناسب باشد و عسر و حرج نباشد لازم است کسب نماید.
مسئله ۱۰۵۶
امام خمینی: اگرچه لباس را لازم نیست بفروشد لکن اگر لباس زاید داشت و فروخت، ظاهراً باید ذبح کند و احتیاط آن است که روزه هم بگیرد.[م۱۰۵۶ ۱]
مراجع دیگر:
آیتالله بهجت: گذشت که لباس زائد را بفروشد و ذبح کند و روزه لازم نیست.
آیات عظام تبریزی، زنجانی، مکارم: در این صورت روزه لازم نیست.
آیتالله گلپایگانی: متعرض این فرع نشدهاند.
مسئله ۱۰۵۷
امام خمینی: این سه روز روزه را باید در ماه ذیحجه بگیرد و احتیاط واجب آن است که از هفتم تا نهم بگیرد و جلوتر نگیرد.[م۱۰۵۷ ۱]
مراجع دیگر:
آیات عظام بهجت، تبریزی، خویی: و سه روز اول را میتواند پس از شروع به اعمال عمره تمتع از اول ماه ذیحجه بگیرد.
آیتالله صافی، آیتالله گلپایگانی: باید این سه روز یا کاملاً قبل از عید قربان قرار گیرد هفتم و هشتم و نهم. و یا پس از بازگشت از منا و تا آخر ذیحجه.
آیتالله سبحانی: لیکن اگر قبل از ایام منا یعنی روز هشتم و نهم را روزه گرفت میتواند یک روز را بعد از ایام تشریق روزه بگیرد کما اینکه این سه روز را میتواند از اول ذیحجه روزه بگیرد.
مسئله ۱۰۵۸
امام خمینی: باید این سه روز دنبال هم باشد.
مسئله ۱۰۵۹
امام خمینی: اگر روز هفتم نتوانست روزه بگیرد، روز هشتم و نهم بگیرد و یک روز دیگر بعد از مراجعت از منا بگیرد و احتیاط آن است که بعد از ایام تشریق، که یازدهم و دوازدهم و سیزدهم است، بگیرد.[م۱۰۵۹ ۱]
مراجع دیگر:
آیتالله تبریزی، آیتالله خویی: کسی که باید در حج روزه بگیرد چنانچه نتواند روز هفتم را روزه بگیرد هشتم و نهم را روزه گرفته و روز دیگر را پس از بازگشت از منا روزه بگیرد.
آیتالله زنجانی: و باید بعد از روز سیزدهم بگیرد، مگر به جهت ضرورت.
آیتالله سبحانی: روزه در ایام تشریق برای کسی که در منا است جایز نیست چه حجگزار باشد و چه غیر آن لذا اگر قبل از ایام منا روزه نگرفت باید بعد از ایام تشریق سه روز در مکه روزه بگیرد و هفت روز در محل خود و اگر در مکه نشد در راه بازگشت و اگر آن هم ممکن نشد در محل سه روز و بعد فاصله انداخته و هفت روز را روزه بگیرد و به احتیاط واجب هفت روز روزه که باید در محل بگیرد متوالیاً بگیرد.
آیتالله سیستانی: مکلفی که باید سه روز در حج روزه بگیرد اگر موفق نشود همه سه روز را پیش از روز عید به جا آورد، بنا بر احتیاط کفایت نمیکند آنها را در روز هشتم و نهم و یک روز دیگر پس از برگشت از منا بگیرد، و افضل این است که پس از سپری شدن روزهای تشریق این سه روز را روزه بگیرد، اگرچه جایز است که از روز سیزدهم شروع کند، در صورتی که قبل از آن از منا برگشته باشد، بلکه بنا بر اظهر اگرچه در خود روز سیزدهم برگشته باشد.
مسئله ۱۰۶۰
امام خمینی: این سه روز روزه را در ایام تشریق، در منا، جایز نیست بگیرد،[م۱۰۶۰ ۱] بلکه در ایام تشریق در منا روزه برای همه کس حرام است،[م۱۰۶۰ ۲] چه حج به جا بیاورد یا نه.
مراجع دیگر:
آیتالله زنجانی: مگر برای ضرورتی باشد ـ مثلاً روز چهاردهم، مجبور است مراجعت کند ـ در این صورت روز سیزدهم را روزه میگیرد.
آیتالله بهجت: نسبت به غیرناسک خالی از تأمّل نیست.
آیتالله مکارم: بنا بر احتیاط واجب.
مسئله ۱۰۶۱
امام خمینی: احتیاط مستحب برای کسی که روز هفتم را روزه نگرفته و هشتم و نهم را گرفته، آن است که بعد از مراجعت از منا، سه روز روزه بگیرد ـ که اول آن، روز کوچ کردن است؛ یعنی سیزدهم[م۱۰۶۱ ۱]ـ و متوالی بگیرد و قصدش آن باشد که سه روز از پنج روز برای ادای روزه واجب باشد.
مراجع دیگر:
آیتالله زنجانی: و اول آن روز چهاردهم است.
آیتالله صافی: و احتیاط آنست که اول آن روز چهاردهم باشد.
آیتالله سیستانی: به ذیل مسئله ۱۰۵۹رجوع شود.
آیتالله فاضل: مشروط بر اینکه روز سیزدهم در منا نباشد والاّ باید از روز چهاردهم شروع کند.
مسئله ۱۰۶۲
- همچنین لینک دانلود به ایمیل شما ارسال خواهد شد به همین دلیل ایمیل خود را به دقت وارد نمایید.
- ممکن است ایمیل ارسالی به پوشه اسپم یا Bulk ایمیل شما ارسال شده باشد.
- در صورتی که به هر دلیلی موفق به دانلود فایل مورد نظر نشدید با ما تماس بگیرید.
