پاورپوینت کامل تعطیلی حج ۶۵ اسلاید در PowerPoint

توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

 پاورپوینت کامل تعطیلی حج ۶۵ اسلاید در PowerPoint دارای ۶۵ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است

شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.

لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت کامل تعطیلی حج ۶۵ اسلاید در PowerPoint،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

بخشی از متن پاورپوینت کامل تعطیلی حج ۶۵ اسلاید در PowerPoint :

۱
معنی تعطیل حج۲
راهزنی و باج‌خواهی۲.۱
باج‌خواهی حاکم مکه۲.۲
تحریم راه جبل از سوی علما۳
درگیری نظامی و سیاسی در حرم۴
تعطیل حج از مبداء۵
تعطیل حج ایرانیان۵.۱
عصر صفوی۶
ظهور وهابیت۶.۱
آل سعود و تعطیل حج۶.۲
آل سعود و حج ایرانیان۷
جلوگیری استعمارگران از حج اتباع مسلمان۸
رواج بیماری‌های واگیر۹
قحطی۱۰
پیوند به بیرون۱۱
پانویس۱۲
منبع

تعطیل حج به معنای توقف سفر سالانه حج مسلمانان یک یا چند سرزمین‌ است. در طول تاریخ، مسلمانان مناطق گوناگون برای رسیدن به مکه در قالب کاروان‌های به هم‌پیوسته به سوی مکه رهسپار می‌شدند. گاهی کاروان حج از رسیدن به حرم مکه یا اجرای مناسک حج بازمی‌ماند و حج آن کاروان تعطیل می‌شد. این امر موجب کاهش شمار حج‌‌گزاران می‌گشت که کتاب‌های تاریخی با عنوان «تعطیل حج» از آن یاد کرده‌اند.

نا امنی راه‌های حج و گرفتار شدن به حمله راهزنان، درگیری و جنگ در مکه، قحطی و بی آبی یا طوفان و رواج بیماری‌های فراگیر از عوامل بازماندن کاروان حج از رسیدن به کعبه یا تکمیل اعمال حج‌ تمتع بود. از آنجا که تشکیل کاروان‌های بزرگ حج به حمایت حکومت‌ها نیاز داشت، گاهی به دلیل جنگ‌های داخلی در درون یک سرزمین، این کاروان‌ها از مبداء تشکیل نمی‌شد.

توقف حج‌گزاری از کشورهای اسلامی در برخی سال‌ها، از قرن سوم هجری آغاز شد، یعنی زمانی که با ضعف دستگاه خلافت عباسی، پدید آمدن کانون‌های قدرت متعارض در جهان اسلام و درگیری‌های نظامی و اختلاف بر سر سیادت بر مکه و مدینه، ناامنی راه حج بیشتر شد و حکومت‌ها از نگهداری راه‌ها و خدمت رسانی به حاجیان باز ماندند. بعدها عوامل دیگر نیز در توقف حجگزاری مسلمانان نقش داشت از جمله در سده نوزدهم و بیستم میلادی حکومت‌های استعمارگر اروپایی،‌ گاهی مانع حج‌گزاری مسلمانان بودند. نیز شیوع بیماری‌های فراگیر جهانی در سده نوزدهم و بیستم به توقف حج از برخی کشورها منجر شد.

امروزه نیز عواملی مانند اختلاف سیاسی کشور عربستان با برخی کشورهای اسلامی و نیز شیوع بیماری‌های فراگیر گاه به تعطیل حج منجر می‌گردد. در سال ۱۴۴۱ قمری / ۱۳۹۹ شمسی با اعلام دولت عربستان، سفر حج‌گزاران تمامی سرزمین‌های اسلامی به مکه به دلیل فراگیری جهانی ویروس کووید۱۹ تعطیل شد.

معنی تعطیل حج

مسلمانان مناطق گوناگون برای رسیدن به مکه در قالب کاروان‌های یکپارچه به سوی مکه رهسپار می‌شدند. از جمله، حج‌‌گزاران ایرانی در چند سده با پیوستن به حج‌‌گزاران عراق، در قالب محمل عراقی به حج می‌رفتند. حاجیان مغربی و‌ اندلسی نیز با رفتن به مصر، در قالب محمل مصری، خود را به حرم می‌رساندند. [۱] کاروان‌های شام، مصر، عراق، یمن و عثمانی از بزرگ‌ترین و معروف‌ترین این کاروان‌ها بودند که از آن‌ها با تعبیر «محمل» نیز یاد می‌شد.

گاهی کاروان حج به سبب‌های گوناگون از رسیدن به حرم مکه یا مناسک حج بازمی‌ماند و حج آن کاروان تعطیل می‌شد. این امر موجب کاهش شمار حج‌‌گزاران می‌گشت که کتاب‌های تاریخی با عنوان «تعطیل حج» از آن یاد کرده‌اند.
این گزارش‌ها گاهی به صورت مطلق و با عباراتی چون «لَم یحج احد» آمده است که از آن برمی‌آید که حج در آن سال برگزار نشده است؛ از جمله گزارش مربوط به تعطیل حج در سال ۳۱۷ ق.[۲][۳] اما این گزارش‌ها منحصر به منطقه‌ای است که نویسنده از آن گزارش می‌دهد و به معنای تعطیل عمومی حج نیست و برخی منابع از بر‌گزاری حج در همان هنگام یاد کرده‌اند. [۴]

راهزنی و باج‌خواهی

وجود غارتگران و حمله قبایل به کاروان‌های راه حج، از عوامل تعطیل حج است.

در سال‌های پایانی سده چهارم ق. با ضعف آل‌بویه، کوشش قبایل راهزن عرب در راه حج بالا گرفت و سبب شد که در برخی سال‌ها حج کاروان عراق تعطیل گردد. [۵] از جمله، به سال ۳۹۳ق. به جهت نگرانی از شخصی به نام اصیفر اعرابی، حج عراق تعطیل گشت [۶] و در ۳۹۷ق. به سبب تعرض ابن جَراح طائی به کاروان عراق، کسی نتوانست به حج برود. [۷][۸][۹] به سال ۴۰۹ق. نیز حاجیان از بغداد بیرون شدند؛ ولی با هجوم بعضی قبایل عرب ناچار به بازگشت شدند. [۱۰][۱۱]

ناامنی راه حج تا‌ اندازه‌ای فراگیر بود که طغرل سلجوقی به سال ۴۴۷ق. وارد بغداد شد و در توجیه کار خود، خطاب به خلیفه عباسی، یکی از اهداف این کار را تامین امنیت راه حج عراق دانست [۱۲][۱۳][۱۴] که ۳۰ سال تعطیل شده بود. [۱۵][۱۶] البته وی توفیق چندانی در این امر نیافت. [۱۷][۱۸][۱۹]

در دوران حکومت ابوالفتوح (حک: ۴۰۳-۴۳۰ق.) بر مکه، به دلیل درگیری‏‌ها و شورش و راهزنی برخی از قبایل بادیه‌نشین، در بسیاری از سال‌ها خواستاران حج از این توفیق محروم شدند. [۲۰][۲۱] در حکومت فرزندش محمد شکر (حک: ۴۳۰-۴۵۳ق.) نیز به سبب شورش بادیه‏‌نشین‌ها، شمار حج‌‌گزاران کاهش یافت. [۲۲]

ناامنی راه، منحصر به حج عراق نبود و حج مصر نیز به همین سبب تعطیل می‌گردید. از جمله، در سال ۴۷۸ق. به سبب حمله شماری از بادیه‌نشینان به کاروان مصری، شماری فراوان کشته شدند و باقی‌مانده افراد به مصر بازگشتند. [۲۳] نیز در سال‌های ۶۴۳-۶۵۰ق. به دلیل ضعف خلفای عباسی و ناامنی راه‌ها، از مناطق اسلامی عراق تا مصر حج رسمی انجام نگرفت. [۲۴]

حج‌‌گزاری از راه دریا نیز به علت ازدحام و مشکلات سفر که کشتی‌بانان پدید می‌آوردند، تحریم می‌شد. به گزارش فیفائی، پس از شرح مشکلات سفر با کشتی نزد یکی از اقطاب مالکی مصر با نام ابوعبدالله عایش، وی سفر دریایی به حج را تحریم کرد. [۲۵]

باج‌خواهی حاکم مکه

گاهی حاکمان حرم از حاجیان وجوهی دریافت می‌کردند که گاه به جهت عدم پرداخت این وجوه، از ورود کاروان به حرم پیشگیری می‌شد. از جمله، به سال ۹۱۴ق. شریف برکات حاجیان یمن را که از راه خشکی رهسپار مکه بودند، به نزدیکی مکه بازگرداند، بدین دلیل که در سال پیش بسیاری از ایشان بدون آگاهی عاملان شریف بی‌آنکه وجهی پرداخت کنند، وارد مکه شده بودند. [۲۶]

در سده‌های بعد نیز فقدان امنیت جانی و مالی در راه حج که با دریافت اخوه و باج‌خواهی فزاینده بادیه نشینان و شیوخ محلی که معروف‌ترین ایشان امیر جبل بود، باعث تعطیل حج می‌گشت.

تحریم راه جبل از سوی علما

فقیهان برخی از این راه‌ها را تحریم کردند. میرزای قمی (۱۱۵۱-۱۲۳۱ق.) که به سال ۱۲۱۲ق. به حج رفته بود، سال‌ها بعد با دریافت گزارش‌ رفتار وهابیان در مسیر حج با شیعیان، در پاسخ به استفتاء یکی از دانشوران معاصر خود، امنیت را از شروط حج دانست و هر چند وجود امنیت را از موضوعات وابسته به تشخیص مکلف دانست، تصریح کرد که در آن وضعیت، نه خود به حج می‌رود و نه به دیگری اجازه سفر می‌دهد. [۲۷]

همچنین شیخ فضل‌الله نوری به سال ۱۳۱۹ق. سفر از راه جبل را تحریم کرد. وی که خود از این مسیر به حج رفته بود، در پی بازگشت، نه تنها سفر حج از این راه را حرام دانست؛ بلکه مراجع تقلید شیعه را نیز قانع کرد که سفر از این راه را تحریم کنند. این فتاوا در کتاب فتاوی العلماء فی حرمه السفر الی الحج من طریق الجبل گرد آمده است. [۲۸][۲۹]

درگیری نظامی و سیاسی در حرم

درگیری حاکمان یا مدعیان حکومت در مکه نیز از دیگر سبب‌های تعطیل حج بوده است. از این جمله می‌توان موارد زیر را برشمرد.

تسلط عبدالله بن زبیر بر مکه (۶۴-۷۳ق.) و بازداشتن مردم شام از سفر حج به دستور عبدالملک مروان که خود را خلیفه می‌دانست در سال‌های ۶۶-۷۲ق [۳۰][۳۱][۳۲]
سال ۲۵۱: شورش اسماعیل بن یوسف علوی در مکه که باعث تعطیل حج گشت. [۳۳][۳۴]
سال ۳۱۷ و سال‌های بعد و قبل از آن حمله قرامطه به مکه و نا امن کردن راه حج و در نتیجه قطع حج کاروان حج عراق. [۳۵][۳۶]
سال‌های ۳۳۲ تا ۳۳۸: تعطیلی حج به دلیل ستیز میان اخشیدیان مصر و ابن‌رائق، از امیران عباسی، بر سر حکومت حرمین. [۳۷]
سال‌های ۳۴۱ تا ۳۴۳: منع کارگزاران دولت اخشیدیان مصر از ورود کاروان عراق به مکه. [۳۸][۳۹]
سال‌های۴۳۰-۴۵۳: منع حاجیان عراقی را از آمدن به حج بازداشت توسط حاکم مکه که طرفدار فاطمیان مصر بود و با عباسیان میانه‌ای نداشت.‏[۴۰]
سال ۵۱۴: جلوگیری از حج‌گزاری عراقیان توسط افضل بن امیر جُیوش (۵۱۵ق.) وزیر فاطمیان. [۴۱]
سال ۸۷۷: جلوگیری امیر حاج مصر از ورود محمل عراق و حاجیان عراق به مکه. [۴۲]
سال ۹۰۶:درگیری هَزّاع و برکات، فرزندان محمد بن برکات، بر سر حکمرانی مکه در وادی مُرّ و بازگشت حج‌گزارانی که از مسیر دریایی قصد حج داشتند. [۴۳]

تعطیل حج از مبداء

نبرد و آشفتگی اوضاع داخلی ممالک اسلامی نیز سببی دیگر برای تعطیل حج در برخی مناطق بود.
از جمله درگیری و اختلاف‌های مصر و عراق، به سال ۳۷۲ق. و به نقلی تا ۳۸۰ق. حج عراق را به تعطیل کشاند. [۴۴]

در مصر نیز، به سال ۴۹۲ق. درگیری‌های حاکمان مصر و فقدان امنیت، موجب تعطیل حج گشت. [۴۵] در سال ۵۶۳ق. به سبب درگیری داخلی در مصر حج بر‌گزار نشد. [۴۶] در سال ۶۴۸ق. به جهت درگیری و آشفتگی امور، حاجیان مصر و شام نتوانستند حج بگزارند. [۴۷][۴۸] نیز در سال‌های ۶۵۴-۶۵۸ق. تنها بخش‌هایی از حجازیان توفیق حج‌‌گزاری یافتند. [۴۹]

تخریب حرم بزرگان اسلام از جمله ائمه اهل بیت (علیهم السلام) دربقیع و قبرستان ابوطالب و دیگر مراقد حرمین توسط وهابیان در سال ۱۳۴۴ قمری و قبل از آن نیز عامل دیگری بود که از سال ۱۳۴۴ موجب تعطیلی و تحریم حج از سوی بسیاری از مسلمانان کشورهای اسلامی از جمله هند و ایران و عراق شد، دراین تحریم که با هدف فشار اقتصادی علیه آل سعود شکل گرفت،سید شرف الدین عاملی، مراجع شیعه در نجف و اعضای انجمن خلافت هند نقش جدی داشتند.[۵۰]

تعطیل حج ایرانیان

تعطیلی حج ایرانیان نیز بیشتر برخاسته از درگیری پادشاهان محلی با یکدیگر بوده است.

از جمله اختلافات و درگیری‌های داخلی می