توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

 پاورپوینت کامل مثل – به کسر میم (مفردات‌قرآن) ۶۸ اسلاید در PowerPoint دارای ۶۸ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است

شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.

لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت کامل مثل – به کسر میم (مفردات‌قرآن) ۶۸ اسلاید در PowerPoint،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

---

بخشی از متن پاورپوینت کامل مثل – به کسر میم (مفردات‌قرآن) ۶۸ اسلاید در PowerPoint :

مثل (مفردات‌قرآن)

منبع: مثل (قاموس قرآن (جلد ۶))

مقالات مرتبط: مُثْلی‌ (لغات‌قرآن)، مثل (مفردات‌نهج‌البلاغه)، مثل.

مِثْل (به کسر میم و سکون ثاء) از واژگان قرآن کریم به معنى مانند، نظیر و شبیه است‌ و جمع آن أَمْثال (به فتح همزه و سکون میم) است. مَثَل‌ (به فتح میم و ثاء) به معنای شبیه، مانند، دلیل، صفت، عبرت، علامت و حدیث است.

فهرست مندرجات

۱ – معنای مِثْل
۲ – کاربردها
۲.۱ – مَثَل
۳ – پانویس
۴ – منبع

۱ – معنای مِثْل

مِثْل

[۱] قرشی بنایی، سید علی‌اکبر، قاموس قرآن، ج۶، ص۲۳۳.

[۲] راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دار القلم، ص۷۵۹.

[۳] طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت حسینی، ج۵، ص۴۷۱.

به معنى مانند، نظیر و شبیه است‌.

۲ – کاربردها

(وَ لَهُنَ‌ مِثْلُ‌ الَّذِی عَلَیْهِنَّ بِالْمَعْرُوفِ‌)

[۴] بقره/سوره۲، آیه۲۲۸.

(و براى زنان، همانند وظایفى که بر دوش آن‌هاست، حقوق شایسته‌اى قرار داده شده.)

[۵] مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن‌، ص۳۶.

[۶] طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۲، ص۲۳۲.

[۷] طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۲، ص۳۴۸.

[۸] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۲، ص۱۰۰.

[۹] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۳، ص۷.

(ذلِکَ بِأَنَّهُمْ قالُوا إِنَّمَا الْبَیْعُ‌ مِثْلُ‌ الرِّبا)

[۱۰] بقره/سوره۲، آیه۲۷۵.

(این، به خاطر آن است که گفتند: «بیع و داد و ستد مانند ربا است».)

[۱۱] مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن‌، ص۴۷.

[۱۲] طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۲، ص۴۱۵.

[۱۳] طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۲، ص۶۳۷.

[۱۴] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۲، ص۲۰۶.

[۱۵] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۳، ص۱۸۱.

(قُلْ إِنَّما أَنَا بَشَرٌ مِثْلُکُمْ‌)

[۱۶] کهف/سوره۱۸، آیه۱۱۰.

(بگو: «من فقط بشرى هستم مثل شما.)

[۱۷] مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن‌، ص۳۰۴.

[۱۸] طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۳، ص۴۰۵.

[۱۹] طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۳، ص۵۵۶.

[۲۰] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۶، ص۳۹۵.

[۲۱] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۵، ص۱۳۷.

جمع آن در قرآن أَمْثال آمده‌ است.
(وَ حُورٌ عِینٌ) (کَأَمْثالِ‌ اللُّؤْلُؤِ الْمَکْنُونِ‌)

[۲۲] واقعه/سوره۵۶، آیه۲۲-۲۳.

(و همسرانى از حورالعین دارند، هم چون مروارید در صدف پنهان.)

[۲۳] مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن‌، ص۵۳۵.

[۲۴] طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۹، ص۱۲۲.

[۲۵] طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۹، ص۲۱۰.

[۲۶] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۹، ص۳۶۱.

[۲۷] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۴، ص۱۴۵.

(إِنَّ الَّذِینَ تَدْعُونَ مِنْ دُونِ اللَّهِ عِبادٌ أَمْثالُکُمْ‌)

[۲۸] اعراف/سوره۷، آیه۱۹۴.

(کسانى را که غیر از خدا مى‌خوانید و پرستش مى‌کنید، بندگانى هم چون خود شما هستند.)

[۲۹] مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن‌، ص۱۷۵.

[۳۰] طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۸، ص۳۷۷.

[۳۱] طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۸، ص۴۹۱-۴۹۲.

[۳۲] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۴، ص۴۱۲.

[۳۳] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۰، ص۱۴۰.

۲.۱ – مَثَل

مَثَل‌ (به فتح میم و ثاء) به معنای مانند، دلیل، صفت، عبرت، علامت، حدیث و مثل دائر

[۳۴] شرتونی، سعید، اقرب الموارد، ج۵، ص۱۵۹.

آمده است. قاموس از جمله صفت، حجّت و حدیث را ذکر کرده است

[۳۵] فیروز آبادی، مجدالدین، قاموس المحیط، ج۴، ص۴۹.

و آن به معنى شبیه و مانند نیز آمده است.
چنان که گفته شد طبرسی ذیل آیه‌ (مَثَلُهُمْ‌ کَمَثَلِ‌ الَّذِی اسْتَوْقَدَ ناراً)

[۳۶] بقره/سوره۲، آیه۱۷.

(آنان (منافقان‌) همانند کسانى هستند که آتشى افروخته‌اند (تا از تاریکى وحشتناک رهایى یابند))

[۳۷] مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن‌، ص۴.

[۳۸] طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱، ص۵۵.

[۳۹] طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱، ص۸۸.

[۴۰] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۱، ص۱۱۲.

[۴۱] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱، ص۸۱.

تصریح کرده است. در کشاف و جوامع الجامع، «حال» را نیز از معانى آن شمرده اند.

[۴۲] زمخشری، محمود بن عمر، الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل، ج۱، ص۷۲.

[۴۳] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر جوامع الجامع، ج۱، ص۷۷.

راغب می‌گوید: مثل قولى است درباره چیزى که شبیه است به قولى درباره چیزى دیگر تا یکى آن دیگرى را بیان و مجسّم کند.

[۴۴] راغب اصفهانی، حسین، دار القلم، ص۷۵۹.

نگارنده گوید: بیش‌تر موارد استعمال آن در قرآن همان قول راغب است گرچه در معانى دیگر نیز چنان که خواهیم گفت آمده است و خداوند جریانى و حکایتى و قولى می‌آورد، سپس مطلب مورد نظر را با آن تطبیق می‌کند. در واقع مثل براى تفهیم مطلب و اشباع ذهن شنونده آورده می‌شود. مثل‌ (أَ لَمْ تَرَ کَیْفَ ضَرَبَ اللَّهُ‌ مَثَلًا کَلِمَهً طَیِّبَهً کَشَجَرَهٍ طَیِّبَهٍ أَصْلُها ثابِتٌ وَ فَرْعُها فِی السَّماءِ) (تُؤْتِی أُکُلَها کُلَّ حِینٍ بِإِذْنِ رَبِّها …)

[۴۵] ابراهیم/سوره۱۴، آیه۲۴-۲۵.

(آیا ندیدى چگونه خداوند «کلمه طیّبه» و گفتار پاکیزه را به درخت پاکیزه‌اى تشبیه کرده که ریشه آن در زمین ثابت، و شاخه آن در آسمان است؟! هر زمان میوه خود را به اذن پروردگارش مى‌دهد…)

[۴۶] مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن‌، ص۲۵۸-۲۵۹.

[۴۷] طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۲، ص۵۰.

[۴۸] طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۲، ص۷۰.

[۴۹] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۶، ص۷۳-۷۴.

[۵۰] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۳، ص۱۲۶.

اکنون به بعضى از آیات اشاره می‌کنیم.
(إِنَ‌ مَثَلَ‌ عِیسى‌ عِنْدَ اللَّهِ‌ کَمَثَلِ‌ آدَمَ خَلَقَهُ مِنْ تُرابٍ ثُمَّ قالَ لَهُ کُنْ فَیَکُونُ‌)

[۵۱] آل عمران/سوره۳، آیه۵۹.

(مَثَل خلقت عیسی در نزد خدا، هم چون آدم است؛ که او را از خاک آفرید، و سپس به او فرمود: «موجود باش!» و بى درنگ موجود شد.)

[۵۲] مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن‌، ص۵۷.

[۵۳] طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۳، ص۲۱۲.

[۵۴] طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۳، ص۳۳۲.

[۵۵] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۲، ص۳۱۰.

[۵۶] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۴، ص۱۰۰-۱۰۱.

مثل در این آیه به معنى صفت و حال است؛ یعنى حال و جریان عیسى در پدر نداشتن مانند جریان آدم است که خدا از خاکش آفرید.
(مَثَلُ‌ الْجَنَّهِ الَّتِی وُعِدَ الْمُتَّقُونَ تَجْرِی مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهارُ أُکُلُها دائِمٌ …)

[۵۷] رعد/سوره۱۳، آیه۳۵.

(وصف بهشتى که به پرهیزگاران وعده داده شده، این است که نهرها از پاى درختانش جارى است، میوه‌هاى آن همیشگى است…)

[۵۸] مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن‌، ص۲۵۴.

[۵۹] طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۱، ص۳۶۶.

[۶۰] طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۱، ص۵۰۰.

[۶۱] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۶، ص۴۵.

[۶۲] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۳، ص۷۸.

مراد از مثل در آیه چنان که گفته‌اند صفت است که موصوف را مجسّم می‌کند. درباره ترکیب آن گفته‌اند (مَثَلُ) مبتداء و خبر آن محذوف است و گفته‌اند: (تَجْرِی مِنْ تَحْتِهَا …) خبر مبتدا و به قولى در آن موصوف حذف شده و تقدیر «مَثَلُ الْجَنَّه … جَنَّهٌ تَجْرى» است ولى به نظر می‌آید که‌ (تَجْرِی …) در جاى خبر بوده باشد، ایضاً آیه‌ (مَثَلُ الْجَنَّهِ الَّتِی وُعِدَ الْمُتَّقُونَ فِیها أَنْهارٌ مِنْ ماءٍ غَیْرِ آسِنٍ‌)

[۶۳] محمد/سوره۴۷، آیه۱۵.

(وصف بهشتى که به پرهیزگاران وعده داده شده، چنین است: در آن نهرهایى از آب صاف و خالص است.)

[۶۴] مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن‌، ص۵۰۸.

[۶۵] طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۸، ص۲۳۲.

[۶۶] طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۸، ص۳۵۱.

[۶۷] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۹، ص۱۶۷.

[۶۸] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۳، ص۵۸.

(وَ لا یَأْتُونَکَ‌ بِمَثَلٍ‌ إِلَّا جِئْناکَ بِالْحَقِّ وَ أَحْسَنَ تَفْسِیراً)

[۶۹] فرقان/سوره۲۵، آیه۳۳.

(آنان هیچ مَثَلى براى تو نمى‌آورند مگر این‌که ما حق و بهترین تفسیر را براى تو مى‌آوریم، و پاسخى قاطع که در برابر آن ناتوان شوند.)

[۷۰] مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن‌، ص۳۶۳.

[۷۱] طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۵، ص۲۱۲.

[۷۲] طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۵، ص۲۹۲.

[۷۳] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۷، ص۲۹۵.

[۷۴] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۷، ص۲۰۴.

ظاهراً مراد از مثل در این آیه به معنى حدیث و سوال است. آیه ما قبل چنین است‌: (وَ قالَ الَّذِینَ کَفَرُوا لَوْ لا نُزِّلَ عَلَیْهِ الْقُرْآنُ جُمْلَهً واحِدَهً کَذلِکَ لِنُثَبِّتَ بِهِ فُؤادَکَ وَ رَتَّلْناهُ تَرْتِیلًا)

[۷۵] فرقان/سوره۲۵، آیه۳۲.

(و کافران گفتند: «چرا قرآن یک جا بر او نازل نشده است؟!» این نزول تدریجی براى این است که قلب تو را به وسیله آن محکم داریم و از این رو آن را به تدریج بر تو خواندیم.)

[۷۶] مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن‌، ص۳۶۲.

[۷۷] طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۵، ص۲۰۸-۲۱۲.

[۷۸] طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۵، ص۲۸۸-۲۹۲.

[۷۹] طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان، ج۷، ص۲۹۵.

[۸۰] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۷، ص۲۰۳.

سوال کفّار آن بود که چرا قرآن همگى یک دفعه نازل نمی‌شود؟ در جواب فرموده: تدریجى بودن آن بدان علّت است که قلب تو مطمئن و ثابت باشد و پیوسته بودن وحى سبب تثبیت قلب تو است و اگر یک دفعه نازل می‌شد و وحى منقطع می‌گردید دلت آن ثبات دائمى را نداشت. آن وقت در آیه ما نحن فیه فرموده: هیچ سوالى و اشکالى