توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

 پاورپوینت کامل غلبه و کثرت در روایات ۸۹ اسلاید در PowerPoint دارای ۸۹ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است

شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.

لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت کامل غلبه و کثرت در روایات ۸۹ اسلاید در PowerPoint،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

بخشی از متن پاورپوینت کامل غلبه و کثرت در روایات ۸۹ اسلاید در PowerPoint :

پاورپوینت کامل غلبه و کثرت در روایات ۸۹ اسلاید در PowerPoint

مقالات مشابه: غلبه (علوم دیگر).

قانون غلبه، این است که معیار طهارت آب ، چه کر باشد و چه غیر کر، غلبه آن بر نجاست است و تا آب منفعل نشده باشد، پاک است. ایشان در قانون کثرت به این نکته توجه دارند که آب کر ، مقدار خاصی نیست و به حسب مقدار نجاست تفاوت می‌کند.

فهرست مندرجات

۱ – مقدمه
۲ – قانون غلبه آب بر نجاست و غلبه نجاست بر آب
۲.۱ – برآیند روایات یاد شده
۲.۱.۱ – مطلب اول
۲.۱.۲ – مطلب دوم
۲.۱.۳ – مطلب سوم
۲.۱.۴ – مطلب چهارم
۲.۱.۵ – مطلب پنجم
۲.۱.۶ – مطلب ششم
۲.۱.۷ – مطلب هفتم
۲.۲ – توجیه صاحب حدائق و رد آن
۲.۳ – دلایل رد نظر صاحب حدائق
۲.۳.۱ – دلیل اول
۲.۳.۲ – دلیل دوم
۲.۳.۳ – دلیل سوم
۳ – قانون کثرت در روایات
۴ – سخن از واقعیت‌های طبیعی و تکوینی
۵ – پانویس
۶ – منبع

۱ – مقدمه

مقاله حاضر، قسمتی از مقاله‌ای تحت ( اجتهاد باز و اجتهاد بسته) به شمار می‌رود که سه بخش دارد: بخش اول، مربوط به آب چاه ، بخش دوم و سوم نیز مربوط به قانون پاورپوینت کامل غلبه و کثرت در روایات ۸۹ اسلاید در PowerPoint است. بخش‌های دوم و سوم، درصدد تأسیس دو قاعده فقهی است. مقصود از قانون غلبه، این است که معیار طهارت آب ، چه کر باشد و چه غیر کر، غلبه آن بر نجاست است و تا آب منفعل نشده باشد، پاک است. ایشان در قانون کثرت به این نکته توجه دارند که آب کر ، مقدار خاصی نیست و به حسب مقدار نجاست تفاوت می‌کند.

۲ – قانون غلبه آب بر نجاست و غلبه نجاست بر آب

این قانون در حدیث محمد بن اسماعیل بن بزیع با اشاره آمده و در روایات فراوانی با صراحت ذکر شده که نشان می‌دهد قانونی زیربنایی است. برخی روایات مربوط به آن را در اینجا می‌آوریم:
۱. حدیث حریز بن عبداللّه از امام صادق – علیه السلام -:
کلّما غَلَب الماء عَلی ریح الجیفَه فَتوضّاً مِن المأ وَاشرَب، فإِذا تغیر الماء وتَغَیر الطّعمُ فلا تَوضّأ مِنهُ وَلاتَشرَب؛

[۱] وسائل الشیعه، ج ۱، ص ۱۳۷، ح ۱.

تا زمانی که آب بر بوی جیفه غالب باشد، با آن آب وضو بگیر و از آن بیاشام. پس اگر آب تغییر کرد و مزه آن دگرگون شد، با آن وضو نگیر و از آن نیاشام (یعنی اگر نجاست بر آب غلبه کند و آن را فاسد سازد، استعمالش جایز نیست).
در این حدیث قانون غلبه آب بر نجاست و غلبه نجاست بر آب، هر دو با هم ذکر شده است.
۲. حدیث ابوبصیر از امام صادق- علیه السلام -:
انّه سُئلَ عن الماء النّقیع تبول فیه الدّواب؟ فقال:إن تغیر الماء فلاتتوضّأ منه وإِن تُغیرهُ ابوالُها فتوضّأ منه وکذلک الدّمُ إذا سال فی الماء وأشباهه؛

[۲] وسائل الشیعه، ج ۱، ص ۱۳۸، ح ۳.

از امام صادق- علیه السلام – درباره آب راکدی که حیوانات در آن ادرار می کنند، پرسیده شد که حکمش چیست؟ فرمود:اگر آب تغییر کرده باشد، با آن وضو نگیر و اگر ادرار حیوانات آن را تغییر نداده است، با آن وضو بگیر و خون و مانند آن نیز که در آب بریزد، همین حکم را دارد. (یعنی اگر خون بر آب غلبه کند، به طوری که رنگ آن را تغییر دهد، آب نجس می شود و وضو با آن صحیح نیست. اما اگر آب بر خون غلبه کند و آن را مستهلک سازد، آب نجس نمی‌شود و وضو با آن هم صحیح است).
در این حدیث نیز قانون غلبه در طرف آب و در طرف نجاست، هر دو با هم ذکر شده است.
۳. حدیث عبداللّه بن سنان از امام صادق- علیه السلام -:
سأل رجل أباعبداللّه- علیه السلام – وَأنا حاضرُ عَن غَدیر أَتوهُ وَفیه جیفَهُ؟ فقال:إِن کانَ الماء قاهراً وَلاتوجَدِ مِنه الرّیحُ فَتوضّاً؛

[۳] وسائل الشیعه، ج ۱، ص ۱۴۱، ح ۱۱.

من نزد امام صادق حاضر بودم که مردی درباره باقی مانده آب سیلی که جیفه‌ای در آن یافتند، سؤال کرد که حکمش چیست؟ امام فرمود:اگر آب بر جیفه غلبه دارد، به طوری که آب بوی جیفه را نگرفته است، از آن وضو بگیر.
در این حدیث قانون غلبه آب بر نجاست، صریحاً ذکر شده است و قانون غلبه نجاست بر آب از مفهوم آن استفاده می شود، یعنی اگر آب بر نجاست غلبه ندارد و بوی جیفه گرفت و فاسد شد، استعمال آن ممنوع است.
۴. حدیث علاء بن فضیل از امام صادق – علیه السلام -:
سألت أباعبداللّه- علیه السلام – عَنِ الحیاضِ یبالُ فیها. قالَ:لابأسَ إِذا غَلَب لَونُ الماء لَوَن البَول؛

[۴] وسائل الشیعه، ج ۱، ص ۱۳۹، ح ۷.

از امام از حکم حوض‌هایی پرسیدم که در آنها ادرار می‌شود؟ فرمود:اگر رنگ آب بر رنگ ادرار غلبه دارد، مانعی ندارد؛ یعنی استعمال آن جایز است.
در این حدیث نیز قانون غلبه آب بر نجاست صریحاً ذکر شده است و قانون غلبه نجاست بر آب از مفهوم آن استنباط می‌شود، یعنی اگر رنگِ آب بر رنگِ ادرار غلبه ندارد، بلکه رنگ ادرار گرفته و فاسد شده است، استعمال آن ممنوع خواهد بود.
۵. حدیث سماعه از امام صادق- علیه السلام -:
سَألتُه عَن الرّجل یمرّ بالماء وفیه دَابّه میته قَداَنتنت؟ قال:إِذا کان النِتَنُ الغالب عَلَی الماء فَلا تتوضّأ وَلاتَشَرب؛

[۵] وسائل الشیعه، ج ۱، ص ۱۳۹، ح ۶.

از امام پرسیدم: مرد از آبی می‌گذرد که حیوان مرده‌ای در آن افتاده و بوی بد گرفته است. حکمش چیست؟ فرمود: اگر بوی بد مردار بر آب غالب شده است، با آن وضو نگیر و از آن نیاشام.
در این حدیث، قانون غلبه نجاست بر آب صریحاً ذکر شده و قانون غلبه آب بر نجاست از مفهوم آن برمی آید؛ یعنی اگر بوی بدِ مردار بر آب غالب نشده و آب فاسد نگشته، با آن وضو بگیر و از آن بیاشام. پس معلوم می‌شود که در این فرض آب بر نجاست غلبه کرده است.
۶. حدیث زراره از امام محمدباقر – علیه السلام -:
إِذا کان الماء أکثر من رأویه لم ینجّسه شیء تفسّخ فیه أولم یتفسخ إلاّ أن یجی له ریح تغلب عَلی ریح الماء؛

[۶] وسائل الشیعه، ج ۱، ص ۱۴۰، ح ۹.

امام فرمود: اگر آب بیشتر از راویه(الرّاویه الزاده من ثلاثه جلود فیها الماء؛ راویه ظرف آبی است که از سه پوست به هم دوخته درست می شود. (المنجد)) باشد و حیوانی مانند موش در آن بمیرد، آن را نجس نمی‌کند، چه متلاشی شده باشد و چه نشده باشد، مگر اینکه بوی بدِ حیوان بر آن غلبه کند که در این صورت، آب نجس می‌شود.
در این حدیث قانون غلبه نجاست بر آب صریحاً ذکر شده و قانون غلبه آب بر نجاست از مفهوم آن به دست می‌آید؛ یعنی اگر بوی بدِ مردار بر آب غلبه نکند، آب فاسد و نجس نیست. بدیهی است که در این فرض، آب بر نجاست غلبه دارد.
۷. حدیث شهاب بن عبدربه از امام صادق – علیه السلام – امام فرمود:
جئتَ تسئَلُنی عَن الغَدیر یکونُ فی جانبه الجیفهَ، أَتوضّأُ منه أولا؟ قال: نعم قال: توضّأ من الجانب الآخر، إلاّ أَن یغلب الماء الرّیحُ فیتن… وکلّما غَلَب کثرهُ المأ فهُو طاهر؛

[۷] وسائل الشیعه، ج ۱، ص ۱۶۱، ح ۱۱.

تو آمده‌ای از آب گودال سؤال کنی که در یک جانب آن مردار است؛ آیا با این آب وضو بگیرم یا نه؟ گفتم: آری. فرمود: از جانب دیگر آب وضو بگیرد، مگر اینکه بوی بدِ مردار بر همه آب غلبه کرده باشد… و در هر موردی که زیادی آب بر نجاست غالب باشد، آب پاک است.
در این حدیث قانون غلبه نجاست بر آب، هر دو با هم ذکر شده است.
۸. حدیث هشام بن سالم از امام صادق- علیه السلام -:
انّه سألَ أباعبداللّه عن السّطح یبال علیه فتصیبه السّماء فَکیفَ فیصیب الثّوب؟ فقال:لابأسَ به، ما أَصابهُ مِنَ الماء أَکثَرُ،

[۸] وسائل الشیعه، ج ۱،ص ۱۴۵، ح ۱.

هشام از امام پرسید: بامی است که روی آن ادرار می‌کنند، سپس باران بر همان جا که ادرار کرده‌اند، می‌بارد و در عمق ساختمان فرو می‌رود و از سقف آن چکه می‌کند؛ حکمش چیست؟ امام فرمود: مانعی ندارد؛ زیرا مقدار آبی که روی محل ادرار می‌بارد و در سقف فرو می‌رود و چکه می‌کند، بیشتر از مقدار ادراری است که روی بام باقی مانده و باران روی آن باریده و آن را شسته است.
این حدیث، قانون غلبه آب بر نجاست را گوشزد می‌کند و می‌گوید چون مقدار بارانی که روی محل ادرار باریده است، بیشتر از ادرار باقی مانده روی بام است، از این رو، آب باران بر اندک ادرار باقی مانده غلبه می‌کند و آن را مستهلک می‌سازد و بدین علت، آبی که چکه می‌کند، پاک است.
۹. حدیث محمد بن نعمان احول از امام صادق – علیه السلام -:
دخلتُ علی أبی عبداللّه- علیه السلام -… فقلت: جعلت فداک الرّجل یستنجی فیقع ثوبه فی الماء الّذی یستنجی به؟ فقالَ:لابأسَ به. فسکتَ، فقال:أو تدری لم صار لابأس به؟ قلت:لاواللّه. فقال: ان ّ الماء أکثر من القدر؛

[۹] علل الشرائع صدوق، ص ۲۸۷، باب ۲۰۷، ح ۱.

[۱۰] وسائل الشیعه، ج ۱، ص ۱۶۱، ح ۲، نقل از علل الشّرائع.

بر امام صادق- علیه السلام – وارد شدم… پس گفتم: فدایت شوم، شخص، استنجا می‌کند و جامه‌اش در آب استنجا می‌افتد؛ حکمش چیست؟ امام فرمود: مانعی ندارد. امام ساکت شد و سپس فرمود: می‌دانی چرا مانعی ندارد؟ گفتم:نه واللّه. فرمود: بدین علت که آب استعمال شده در استنجا، بیشتر از ادراری است که با آب شسته شده است.
این حدیث قانون غلبه آب بر نجاست را بیان می‌کند و می‌گوید چون آبی که در استنجا استعمال می‌شود، از چند قطره ادراری که با آب شسته شده، بیشتر است، از این رو این آب بر اندک ادرار موجود غلبه می‌کند و آن را مستهلک می‌سازد و بدین سبب پاک است و جامه‌ای که در آن می‌افتد، نجس نمی‌گردد.
اینها پاره‌ای از روایات این بحث است.

۲.۱ – برآیند روایات یاد شده

فقیهی که ملاک حکم را راهنمای اجتهاد می‌داند، از این روایات مطالب ذیل را استنباط می‌کند:

۲.۱.۱ – مطلب اول

هرجا که آب بر نجاست غلبه کند، علّت نجس نشدن آب امر تکوینی است؛ زیرا آبی که بر نجاست غلبه می‌کند، تکویناً از فاسد شدن مصون می‌ماند و آلودگی آن از حدّ مجاز بیشتر نیست و بدین سبب نجس نمی‌شود و اجتناب از آن لازم نیست و طهارت چنین آبی عینیت خارجی دارد.

۲.۱.۲ – مطلب دوم

در غلبه نجاست بر آب نیز علت نجس شدن آب امر تکوینی است؛ زیرا اگر نجاست بر آب غلبه کند، آب تکویناً فاسد می‌شود و آلودگی آن بیشتر از حدّ مجاز است و بدین سبب نجس می‌شود. نجس در معنای لغوی پلیدی‌ای است که پلیدی آن عینیت خارجی دارد و برای رعایت نظافت و بهداشت، اجتناب از آن لازم است.

۲.۱.۳ – مطلب سوم

آنجا که آب بر نجاست غلبه می‌کند و نیز آنجا که نجاست بر آب غلبه می‌کند، چون علت تکوینی و ملاک حکم موجود است، تعبد در بین نیست، بلکه وجود و عدم حکم تابع وجود و عدم ملاک است؛ یعنی آبی که بر نجاست غلبه کرده و سالم مانده است، به علت سالم و بهداشتی بودن که امر تکوینی است، استعمالش جایز است، نه به دلیل تعبد و نیز آبی که مغلوب نجاست شده و فاسد گشته است، به علت فاسد بودن که امر تکوینی است، اجتناب از آن لازم است، نه به دلیل تعبّد. در حدیث ۸ و ۹ که مربوط به آب باران و آب استنجا بود، برای پاک بودن بارانی که بر محل ادرار می‌بارد و نیز برای پاک بودن آب استنجا، علت تکوینی بیان شده است؛ یعنی بیشتر بودن آب باران و آب استنجا نسبت به اندک ادرار موجود، که در نتیجه، این آبِ بیشتر، ادرار کم را مغلوب و مستهلک می‌کند و اگر پاکی آب باران یاد شده و آب استنجا مبنی بر تعبّد بود، ذکر علت تکوینی برای آن معنی نداشت. بنابراین در مسئله طهارت و نجاست آب، تعبد راه ندارد.

۲.۱.۴ – مطلب چهارم

چون غلبه آب بر نجاست علت تکوینی طهارت آب است، از این رو آب کمتر از کرّ با آب کرّ در این حکم یک سان خواهد بود؛ زیرا وجود و عدم طهارت آب، تابع وجود و عدم علّت تکوینی آن است و آب کمتر از کرّ نیز اگر بر نجاست غلبه داشته باشد، علت تکوینی طهارت در آن موجود است. پس طبعاً طهارت که معلول آن است، برای آب حاصل خواهد بود. بدیهی است طهارت (پاکیزگی) نیز خود امر تکوینی است که عینیت خارجی دارد و هرگز حکم وضعی و قراردادی نیست که فقط در عالم ذهن و اعتبار وجود داشته باشد.

۲.۱.۵ – مطلب پنجم

از احادیث هشتم و نهم که مربوط به آب باران و آب استنجاست، معلوم می‌شود که پاک بودن آب بارانی که روی بام آلوده به ادرار می‌بارد و نیز پاک بودن آب استنجا، طبق قانون غلبه آب بر نجاست است که قانون عمومی برای همه آبهاست؛ زیرا در این دو حدیث با عبارت (ما أَصابَهُ مِنَ الماء أَکثَر) و (إن الماءَ أکثَر مِنَ القَذِر)، بیشتر بودن آب باران و آب استنجا نسبت به ادرار موجود، علت پاک بودن این دو آب معرفی شده است که آبِ بیشتر طبعاً بر ادرار اندک غلبه می‌کند. بنابراین در موردِ آب باران و آب استنجا ، استثناء و قانون اختصاصی بر مبنای تعبد وجود ندارد که طهارت این دو آب را برخلاف عمومات و اطلاقات ادلّه تعبّداً ثابت کند، بلکه در مورد این دو آب نیز قانون غلبه آب بر نجاست حاکم است.

۲.۱.۶ – مطلب ششم

از احادیث هشتم و نهم که مربوط به آب باران و آب استنجا بود، معلوم می‌شود که آب قلیل یعنی کمتر از کرّ اگر بر نجاست غلبه داشته باشد، به صرف ملاقات با نجاست نجس نمی‌شود؛ زیرا آب باران مورد سؤال در حدیث و آب استنجا، هر دو قلیل‌اند و اگر آب قلیل به محض ملاقات با نجاست نجس شود، در این صورت آب باران و آب استنجا در برخورد با ادرار موجود در محل نجس می‌شوند و محل آلوده به ادرار را پاک نمی‌کنند و اگر چنین باشد، استنجا با آب قلیل هرگز محل را پاک نخواهد کرد و معلوم است که هیچ فقیهی نمی‌تواند به این مطلب ملتزم شود.

۲.۱.۷ – مطلب هفتم

عباراتی از قبیل (کلّما غَلبَ الماءُ عَلی ریحِ الجیفَه فتوضّأ…)، (إِن تَغیر الماءُ فلاتَتوضّأ…)، (ان کانَ الماءُ قاهراً لایوجدُ مِنه الرّیحُ فتَوضَّأ…)، (اِذا کانَ النتُن الغالَب عَلی المأِ فَلاتتوضّأ…) و (کلّما غَلَب کثرهُ الماءِ فَهُوَ طاهر) که در روایات سابق بود و قانون غلبه را در طرف آب و در طرف نجاست گوشزد می‌کرد، نظر به نوع خاصی از آب ندارد، بلکه قانون غلبه آب بر نجاست و غلبه نجاست بر آب را درباره مطلق آب توضیح می‌دهد و می‌خواهد بگوید: غلبه چه در جانب آب باشد