توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

 پاورپوینت کامل عَکف ۱۱۵ اسلاید در PowerPoint دارای ۱۱۵ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است

شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.

لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت کامل عَکف ۱۱۵ اسلاید در PowerPoint،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

---

بخشی از متن پاورپوینت کامل عَکف ۱۱۵ اسلاید در PowerPoint :

اعتکاف

مقالات مرتبط: عکف (مفردات‌قرآن)، عُکُوف (لغات‌قرآن)، عکف (مفردات‌نهج‌البلاغه)، اعتکاف (مقالات مرتبط).

‌اعتکاف، به توقف سه روز یا بیشتر در مسجد به قصد قربت و عبادت با شرایط خاص را گویند. اعتکاف از عبادات مستحب می‌باشد که به واسطه نذر، عهد، قسم و مانند اینها واجب می‌شود. اعتکاف وقت معیّنی ندارد و در هر زمانی در طول سال که روزه صحیح است، اعتکاف هم صحیح است و بهترین وقت آن، ماه رمضان و افضل دهه آخر ماه رمضان است.
از ارکان اعتکاف، ماندن در مسجد و روزه می‌باشد و دارای شرایط و احکامی است که در کتب فقهی بیان شده و در فقه دارای بابی مستقل به نام باب اعتکاف است.
مراسم اعتکاف در ایام البیض ماه رجب در کشور ایران همه‌ساله برگزار می‌شود.

فهرست مندرجات

۱ – معنای لغوی و اصطلاحی
۲ – پیشینه
۲.۱ – بنای کعبه
۲.۲ – عبادت حضرت مریم در مسجد
۲.۳ – اعتکاف بت‌پرستان
۳ – اعتکاف در اسلام
۴ – زمان اعتکاف
۵ – شرایط
۵.۱ – روزه
۵.۲ – وقوف در مسجد
۵.۳ – اجتناب مباشرت با زنان
۵.۴ – دیگر شرائط
۶ – احکام
۶.۱ – روزه
۶.۲ – شروع و پایان اعتکاف
۶.۳ – ناتمام‌گذاشتن اعتکاف
۶.۴ – خروج از مسجد
۷ – محرّمات
۸ – اسباب بطلان
۹ – آثار بطلان
۱۰ – احکام اعتکاف‌ از دیدگاه امام خمینی
۱۰.۱ – شرایط صحت اعتکاف‌
۱۰.۱.۱ – عقل
۱۰.۱.۲ – نیت
۱۰.۱.۳ – روزه گرفتن
۱۰.۱.۴ – کمتر از سه روز نبودن، به همراه شب‌های ما بین
۱۰.۱.۵ – در یکی از مساجد چهارگانه‌ بودن
۱۰.۱.۶ – اذن کسی که اذنش معتبر است
۱۰.۱.۷ – ماندن در مسجد به طور مستمر
۱۰.۱.۷.۱ – در یک مسجد بودن
۱۰.۱.۷.۲ – جزء مسجد بودن پشت بام، سرداب و محراب‌
۱۰.۱.۷.۳ – مواردی که خروج از مسجد جایز است
۱۰.۱.۸ – شرط نبودن بلوغ
۱۰.۲ – وجوب اعتکاف در روز سوم
۱۰.۲.۱ – اشتراط دست کشیدن در روز سوم
۱۰.۳ – محرمات اعتکاف
۱۰.۳.۱ – مبطلات اعتکاف
۱۰.۴ – کفاره بطلان اعتکاف
۱۱ – پانویس
۱۲ – منبع

۱ – معنای لغوی و اصطلاحی

اعتکاف، مصدر باب افتعال از ریشه «ع- ک- ف» به معنای محبوس‌کردن و روی‌آوردن به چیزی است.

[۱] طریحی، فخرالدین بن محمد، مجمع‌البحرین، ج۲، ص۲۲۹.

[۲] زبیدی، مرتضی، تاج‌العروس، ج۱۲، ص۳۹۶-۳۹۷.

[۳] ابن منظور، محمد بن مکرم، لسان‌العرب، ج۹، ص۳۴۰-۳۴۱،« عکف».

راغب گوید: اعتکاف به معنای روی‌آوردن و ملازمت با چیزی، همراه با تعظیم آن است.

[۴] راغب اصفهانی، حسین بن محمد، مفردات، ص۵۷۹، «عکف».

به توقّف سه روز یا بیشتر در مسجد به قصد قربت و با شرایط مخصوص، اعتکاف، و به شخص به جاآورنده اعتکاف، معتکف گویند.

[۵] نجفی، محمدحسن، جواهرالکلام، ج۱۷، ص۱۵۹.

[۶] طباطبایی یزدی، سیدمحمدکاظم، العروه‌الوثقی، ج۲، ص۷۵.

واژه اعتکاف در قرآن نیامده، ولی مشتقات ماده «عکف» از ثلاثی مجرد به‌صورت اسم فاعل ۷ بار و در شکل اسم مفعول و مضارع هر کدام یک بار آمده است.

۲ – پیشینه

از برخی آیات قرآن بر می‌آید که این عبادت در ادیان توحیدی پیشین نیز مطرح بوده و پیامبران الهی و موحدان گاه برای راز و نیاز با خداوند، مدتی از زندگی و جامعه دوری می‌گزیدند و به مسجدالحرام یا معابد دیگر پناه می‌بردند و مدتی خود را برای عبادت با خدا و راز و نیاز با او محبوس می‌کردند.

[۷] هاشمی، اکبر، تفسیر راهنما، ج۱، ص۳۹۹.

۲.۱ – بنای کعبه

از جمله آیه ۱۲۵ بقره است که خداوند در آن به حضرت ابراهیم و فرزندش حضرت اسماعیل، فرمان می‌دهد تا مسجدالحرام را برای طواف‌کنندگان و معتکفان پاکیزه گردانند: «وَعَهِدْنَا إِلَى إِبْرَاهِیمَ وَإِسْمَاعِیلَ أَن طَهِّرَا بَیْتِیَ لِلطَّائِفِینَ وَالْعَاکِفِینَ وَالرُّکَّعِ السُّجُودِ؛

[۸] بقره/سوره۲، آیه۱۲۵.

[۹] رازی،فخرالدین، التفسیر الکبیر ج۴، ص۴۱.

»
از این آیه، افزون بر اینکه استفاده می‌شود سنت اعتکاف در شریعت حضرت ابراهیم (علیه‌السلام) بوده، اهمیت فوق‌العاده این عبادت در شریعت آن حضرت و دیگر ادیان توحیدی که نشئت گرفته از شریعت ابراهیم (علیه‌السلام) است نیز فهمیده می‌شود، زیرا خداوند از سویی دو پیامبر خود را مأمور کرده است تا مقدمات این عبادت را فراهم سازند و از سوی دیگر، خانه خود را که بهترین مکان در روی زمین است، جایگاه این عبادت قرار داده است.

۲.۲ – عبادت حضرت مریم در مسجد

شاید بتوان اقامت و عبادت مریم (علیهاالسلام) در مسجدالاقصی را نیز از مصادیق اعتکاف برشمرد، زیرا مادر آن حضرت نذر کرد که مریم را وقف عبادت خدا کند.

[۱۰] طبری، محمد بن جریر، جامع‌البیان، مج۳، ج۳، ص۳۱۹-۳۲۰.

«اذ قالَتِ امرَاتُ عِمرنَ رَبّ انّی نَذَرتُ لَکَ ما فی بَطنی مُحَرَّرًا…؛

[۱۱] آل‌عمران/سوره۳، آیه۳۵.

» و پس از بلوغ، سرپرست او (زکریا) (علیه‌السلام) برای وی جایگاهی در مسجدالاقصی آماده کرد، تا به عبادت بپردازد.
سپس مریم در مسجد اقامت گزید و به عبادت پرداخت

[۱۲] طبرسی، فضل بن حسن، مجمع‌البیان، ج۲، ص۷۴۰.

[۱۳] ابو‌الفتوح رازی، حسین بن علی، روض‌الجنان، ج۴، ص۲۹۷-۲۹۸.

که از نزد خدا با طعام‌های بهشتی پذیرایی می‌شد: «کُلَّما دَخَلَ عَلَیها زَکَرِیا المِحرابَ وَجَدَ عِندَها رِزقًا قالَ یمَریَمُ انّی‌ لَکِ هذا قالَت هُوَ مِن عِندِ اللَّهِ؛

[۱۴] آل‌عمران/سوره۳، آیه۳۷.

»

۲.۳ – اعتکاف بت‌پرستان

از برخی آیات استفاده می‌شود که توقف نزد بت‌ها و عبادت آنها، در آیین‌های بت‌پرستی نیز رواج داشته است. در آیه ۵۲ سوره انبیاء

[۱۵] انبیاء/سوره۲۱، آیه۵۲.

حضرت ابراهیم، آزر و قومش را به سبب عبادت بت‌ها و ملازمت با آنها نکوهش کرده است: «اذ قالَ لِابیهِ وقَومِهِ ما هذِهِ التَّماثیلُ الَّتی أنتُم لَها عکِفون.» در معنای «عاکفون» گفته‌اند که بت‌پرستان در بتکده‌ها ملازم بت‌ها بودند و آنها را عبادت می‌کردند.

[۱۶] زمخشری، محمود بن عمر، تفسیر الکشاف، ج۳، ص۱۲۱.

[۱۷] رازی، فخرالدین، التفسیر الکبیر، ج۲۲، ص۱۸۱.

[۱۸] طبرسی، فضل بن حسن، مجمع‌البیان، ج۷، ص۸۳.

آیه ۱۳۸ سوره اعراف

[۱۹] اعراف/سوره۷، آیه۱۳۸.

گزارش کرده که بنی‌اسرائیل پس از عبور از دریا با بت‌پرستانی مواجه شدند که سر بر آستان بتان خود داشتند: «وجوَزنا بِبَنی اسرءیلَ البَحرَ فَاتَوا عَلی‌ قَومٍ یَعکُفونَ عَلی‌ اصنامٍ لَهُم…» همچنین در آیه ۹۱ سوره طه داستان بنی‌اسرائیل آمده است که پس از رفتن موسی (علیه‌السلام) به کوه طور، در اطراف گوساله سامری وقوف کرده و به پرستش پرداختند: «قالوا لَن نَبرَحَ عَلَیهِ عکِفینَ حَتّی‌ یَرجِعَ الَینا موسی‌؛

[۲۰] طه/سوره۲۶، آیه۹۱.

»

۳ – اعتکاف در اسلام

در اسلام نیز همچون شرایع پیشین، سنت اعتکاف وجود داشته و مسلمانان به این عبادت ترغیب و تشویق شده‌اند.
از آیه ۱۸۷ بقره

[۲۱] بقره/سوره۲، آیه۱۸۷.

که در آن به برخی احکام اعتکاف اشاره شده است: «وَلا تُبَاشِرُوهُنَّ وَأَنْتُمْ عاکِفُونَ فِی الْمَساجِدِ.» نیز آیه ۱۲۵ بقره

[۲۲] بقره/سوره۲، آیه۱۲۵.

مشروعیت این عمل در اسلام استفاده می‌شود.

[۲۳] نجفی، محمدحسن، جواهرالکلام ج۱۷، ص۱۶۰.

همچنین از روایاتی که به جاآوردن این عمل را به پیامبر اسلام (صلی‌الله‌علیه‌وآله) مستند می‌کند و مزد و پاداش فراوانی برای آن برشمرده است نیز جواز، بلکه استحباب آن در اسلام استفاده می‌شود؛ از جمله در روایتی آمده که پیامبر پس از ورود به مدینه، ابتدا در دهه نخست ماه رمضان و سپس در دهه دوم و در سال دیگر در دهه سوم، در مسجد اعتکاف کردند و از آن پس پیوسته در سومین دهه ماه رمضان، معتکف می‌شدند.

[۲۴] بروجردی، سیدحسین، جامع احادیث الشیعه، ج۱۱، ص۷۶۳.

۴ – زمان اعتکاف

اعتکاف به نظر فقهای اسلامی در همه ایام سال به جز روزهایی‌ که در آن روزه حرام شده جایز است.
با فضیلت‌ترین زمان برای اعتکاف، ماه مبارک رمضان به ویژه دهه آخر آن است.

[۲۵] طباطبایی یزدی، سیدمحمدکاظم، العروهالوثقی، ج۲، ص۲۴۶.

[۲۶] طباطبایی حکیم، سیدمحسن، مستمسک العروه الوثقی، ج۸، ص۵۳۶-۵۳۸.

۵ – شرایط

اعتکاف در اصل شرع، مستحب است، امّا به وسیل نذر، عهد، قسم و شرط ضمن عقد لازم مانند اجاره و مانند آن، واجب می‌شود.

[۲۷] طباطبایی یزدی، سیدمحمدکاظم، العروهالوثقی ج۲، ص۲۴۶.

افزون بر شرایط عامه تکلیف و نیت

[۲۸] نجفی، محمدحسن، جواهرالکلام، ج۱۷، ص۱۶۱.

[۲۹] زحیلی، وهبه بن مصطفی، الفقه الاسلامی و ادلته، ج۳، ص۱۷۶۱-۱۷۶۲.

برای معتکف، اعتکاف شرایط و احکام دیگری نیز دارد، از جمله:

۵.۱ – روزه

فقهای امامیه، با استناد به روایات، روزه (اعم از واجب و مستحب) را از شرایط اعتکاف می‌دانند.

[۳۰] شیخ طوسی، محمد بن حسن، الخلاف، ج۲، ص۲۲۷.

[۳۱] نجفی، محمدحسن، جواهرالکلام، ج۱۷، ص۱۶۴.

برخی اعتکاف پیامبر در ماه رمضان را دلیل دیگری بر این امر دانسته‌اند.

[۳۲] نجفی، محمدحسن، جواهرالکلام، ج۱۷، ص۱۶۴.

به نظر بعضی ظاهر آیه ۱۸۷ بقره

[۳۳] بقره/سوره۲، آیه۱۸۷.

نیز اشعار به این امر دارد، زیرا مخاطبان نهی از آمیزش، در این آیه روزه‌داران هستند: «ثُمَّ اتِمّوا الصّیامَ الَی الَّیلِ و لاتُبشِروهُنَّ و انتُم عکِفونَ فِی المَساجد.»
بنابراین آیه، اعتکاف تنها برای روزه‌داران جایز است و جواز آن برای غیر روزه‌داران نیازمند دلیل است.

[۳۴] کاظمی، فاضل، مسالک الافهام إلی آیات الأحکام، ج۱، ص۳۵۴.

البته گروهی از فقهای اهل سنت اعتکاف را بدون روزه نیز جایز می‌دانند.

[۳۵] شیخ طوسی، محمد بن حسن، الخلاف، ج۲، ص۲۲۸.

[۳۶] زحیلی، وهبه بن مصطفی، الفقه الاسلامی و ادلته، ج۳، ص۱۷۶۲.

۵.۲ – وقوف در مسجد

حداقل اعتکاف به نظر امامیه سه روز

[۳۷] نجفی، محمدحسن، جواهرالکلام، ج۱۷، ص۱۶۶.

و به نظر برخی از علمای اهل سنت یک شبانه‌روز است. برخی دیگر با استناد به اطلاق آیه ۱۸۷ بقره

[۳۸] بقره/سوره۲، آیه۱۸۷.

مدت زمانی کوتاه را که وقوف بر آن صدق کند، کافی دانسته‌اند.

[۳۹] جصاص، ابوبکر، احکام القرآن، ج۱، ص۳۳۶.

[۴۰] قرطبی، محمد بن احمد، تفسیر قرطبی، ج۲، ص۲۲۲.

[۴۱] زحیلی، وهبه بن مصطفی، الفقه الاسلامی و ادلته، ج۳، ص۱۷۵۲.

شرط دیگر، انجام دادن این عبادت در مسجد است. همه علمای اسلامی به جز حنفیان که اعتکاف زن را در خانه‌اش جایز دانسته‌اند

[۴۲] زحیلی، وهبه بن مصطفی، الفقه الاسلامی و ادلته، ج۳، ص۱۷۶۲.

بر این شرط اتفاق نظر دارند.

[۴۳] زحیلی، وهبه بن مصطفی، الفقه الاسلامی و ادلته، ج۳، ص۱۷۶۲.

[۴۴] نجفی، محمدحسن، جواهرالکلام، ج۱۷، ص۱۷۰.

مستند امامیه در این شرط روایات است؛ اما گروهی از علمای اهل سنت آن را از جمله «… و انتُم عکِفونَ فِی المَساجد؛

[۴۵] بقره/سوره۲، آیه۱۸۷.

» استفاده کرده‌اند.

[۴۶] قرطبی، محمد بن احمد، تفسیر قرطبی، ج۲، ص۲۲۲.

در ردّ این استناد گفته شده که آیه فقط بر حرمت مباشرت با زنان در حال اعتکاف در مسجد، دلالت دارد؛ نه بر شرطیت مسجد در اعتکاف.

[۴۷] کاظمی، فاضل، مسالک الافهام إلی آیات الأحکام، ج۱، ص۳۵۰.

در اینکه مقصود از مسجد چه مسجدی است، بین علمای اسلامی اختلاف است؛ از ظاهر جمله «… و انتُم عکِفونَ فِی المَسجِد…؛

[۴۸] بقره/سوره۲، آیه۱۸۷.

» جواز اعتکاف در هر مسجدی استفاده می‌شود،

[۴۹] کاظمی، فاضل، مسالک الافهام إلی آیات الأحکام، ج۱، ص۳۵۱.

زیرا «المساجد» عام و شامل همه مساجد است، ولی امامیه با استناد به روایات، عموم آیه را به مساجد چهارگانه، یعنی مسجدالحرام، مسجدالنبی، مسجد کوفه و مسجد بصره

[۵۰] شیخ طوسی، محمد بن حسن، الخلاف، ج۲، ص۲۲۷.

[۵۱] نجفی، محمدحسن، جواهرالکلام، ج۱۷، ص۱۶۱-۱۷۳.

و مسجد جامع هر شهر

[۵۲] سیوری، مقداد بن عبدالله، کنز العرفان فی فقه القرآن، ج۱، ص۲۱۶.

[۵۳] نجفی، محمدحسن، جواهرالکلام، ج۱۷، ص۱۷۱.

تخصیص زده‌اند.
نظر گروهی از اهل سنت نیز همین است؛

[۵۴] قرطبی، محمد بن احمد، تفسیر قرطبی، ج۲، ص۲۲۲.

ولی عده‌ای از فقهای فریقین، بر مساجد فوق، مساجدی دیگر افزوده‌اند.

[۵۵] سیوری، مقداد بن عبدالله، کنز العرفان فی فقه القرآن، ج۱، ص۲۱۶.

[۵۶] کاظمی، فاضل، مسالک الافهام إلی آیات الأحکام، ج۱، ص۳۵۱.

[۵۷] زحیلی، وهبه بن مصطفی، الفقه الاسلامی و ادلته، ج۳، ص۱۷۵۲-۱۷۵۶.

شایان ذکر است که حضور در مسجد و خارج نشدن از آن در مدت اعتکاف، جز برای کارهای ضروری و رفع حاجت، لازم است.

[۵۸] نجفی، محمدحسن، جواهرالکلام، ج۱۷، ص۱۷۶-۱۷۷.

۵.۳ – اجتناب مباشرت با زنان

اجتناب از مباشرت با زنان شرط دیگر اعتکاف می‌باشد.

[۵۹] محقق حلی‌، جعفر بن حسن، شرایع‌الاسلام، ج۱، ص۲۱۹.

قرآن مباشرت با زنان را بر معتکف ممنوع کرده است: «و لا تُبشِروهُنَّ وانتُم عکِفونَ فِی‌المَساجد؛

[۶۰] بقره/سوره۲، آیه۱۸۷.

» افزون بر آیه فوق، مستفیض نیز بر این امر دلالت دارد.

[۶۱] بروجردی، سیدحسین، جامع احادیث الشیعه، ج۱۱، ص۷۸۰.

[۶۲] شیخ حر عاملی، محمد بن حسن، الوسائل‌الشیعه، ج۱۰، ص۵۴۵.

به نظر علمای امامیه آیه و روایات پیش‌گفته شمول داشته و هرگونه لمس، تقبیل و تماس شهوت‌آمیز را نیز در بر می‌گیرد،

[۶۳] سیوری، مقداد بن عبدالله، کنز العرفان فی فقه‌ القرآن، ج۱، ص۲۱۶.

[۶۴] نجفی، محمدحسن، جواهرالکلام، ج۱۷، ص۱۹۹-۲۰۰.

هرچند برخی از امامیه و جمعی از اهل سنت، انصراف آیه را به آمیزش دانسته و سرایت آن به مقدمات مذکور را بعید می‌دانند،

[۶۵] کاظمی، فاضل، مسالک الافهام إلی آیات الأحکام، ج۱، ص۳۵۰.

بلکه رد کرده‌اند؛

[۶۶] جصاص، ابوبکر، احکام‌القرآن، ج۱، ص۳۳۹.

[۶۷] صادقی تهرانی، محمد، الفرقان فی تفسیرالقرآن، ج۲، ص۷۲.

همچنین از اینکه در آیه مورد بحث، قرآن مباشرت با زنان در شب‌های ماه رمضان را برای روزه‌داران روا شمرده: «فالنَ بشِروهُنَّ» و سپس معتکفان را از این عمل منع کرده است: «و لا تُبشِروهُنَّ وانتُم عکِفونَ فِی‌المَساجد؛

[۶۸] بقره/سوره۲، آیه۱۸۷.

» به دست می‌آید که آمیزش در شب‌های اعتکاف نیز بر معتکف حرام است.

[۶۹] طباطبایی، سیدمحمدحسین، المیزان فی تفسیرالقرآن، ج۲، ص۴۹.

[۷۰] هاشمی، اکبر، تفسیر راهنما، ج۱، ص۶۱۰.

فقهای فریقین نیز بر همین رأی هستند.

[۷۱] نجفی، محمدحسن، جواهرالکلام، ج۱۷، ص۲۰۴-۲۰۵.

[۷۲] زحیلی، وهبه بن مصطفی، الفقه الاسلامی و ادلته، ج۳، ص۱۷۷۷.

۵.۴ – دیگر شرائط

عقل، اسلام، قصد قربت، اذن مولا برای مملوک و اذن شوهر برای زن و اذن پدر و مادر برای فرزند در صورت اذیّت‌شدن پدر و مادر، از دیگر شرایط صحت اعتکاف است.
همچنین بر شرط‌بودن ایمان در صحّت همه عبادت‌ها از جمله اعتکاف، ادّعای اجماع شده است.

[۷۳] نجفی، محمدحسن، جواهرالکلام، ج۱۵، ص۶۳.

[۷۴] طباطبایی حکیم، سیدمحسن، مستمسک العروه الوثقی، ج۸، ص۵۳۹.

۶ – احکام

اعتکاف دارای احکام گوناگونی است که به آنها اشاره می‌شود.

۵.۱ – روزه

روزه از شرائط اصلی اعتکاف است که اعتکاف بدون آن صحیح نمی‌باشد. در روزه اعتکاف، قصد اعتکاف شرط نیست، بلکه روزه ماه رمضان یا روزه نذری و مانند آن نیز کفایت می‌کند.

[۷۵] نراقی، احمد، مستندالشیعه فی أحکام‌الشریعه، ج۱۰، ص۵۴۵.

در صورت صحیح نبودن روزه- به جهت زمان مانند اعیاد قربان و فطر و یا به جهت شخص مانند حائض، نفساء، بیمار و مسافر – اعتکاف نیز صحیح نیست.

[۷۶] نراقی، احمد، مستندالشیعه فی أحکام‌الشریعه، ج۱۰، ص۵۴۶.

۶.۲ – شروع و پایان اعتکاف

شب‌های دوم و سوم از سه روز اعتکاف، جزء مدّت اعتکاف است و به قول مشهور، شب اول جزء آن نیست. از این‌رو، مدّت اعتکاف از طلوع فجر روز اول تا غروب روز سوم است.

[۷۷] نراقی، احمد، مستندالشیعه فی أحکام‌الشریعه، ج۱۰، ص۵۴۷-۵۴۹.

[۷۸] نجفی، محمدحسن، جواهرالکلام، ج۱۷، ص۱۶۶-۱۶۸.

۶.۳ – ناتمام‌گذاشتن اعتکاف

ناتمام گذاشتن اعتکاف واجب، در صورتی که وقتش معیّن باشد، جایز نیست، امّا در این که ناتمام گذاشتن چنین اعتکافی، در صورتی که وقتش معیّن نباشد، و نیز ناتمام گذاشتن اعتکاف مستحب، به طور مطلق جایز است یا به طور مطلق جایز نیست و یا‌ در دو روز اول جایز است و پس از آن جایز نیست، اختلاف است؛ هر چند قول اخیر، مشهور است.

[۷۹] نراقی، احمد، مستندالشیعه فی أحکام‌الشریعه، ج۱۰، ص۵۶۱-۵۶۳.

[۸۰] طباطبایی حکیم، سیدمحسن، مستمسک العروه الوثقی، ج۸، ص۵۶۰.

۶.۴ – خروج از مسجد

خروج از مسجد به هنگام ضرورت- مانند تخلّی، غسل جنابت و استحاضه و دیگر غسل‌های واجب – و نیز انجام اموری مانند برطرف‌کردن حاجت مؤمنان، تشییع جنازه و عیادت بیمار جایز است.

[۸۱] نجفی، محمدحسن، جواهرالکلام، ج۱۷، ص۱۸۰-۱۸۲.

در صورت خروج از مسجد، نمازخواندن جز در مکّه، و نیز زیر سایه‌نشستن جایز نیست.

[۸۲] نراقی، احمد، مستندالشیعه فی أحکام‌الشریعه، ج۱۰، ص۵۶۰.

۷ – محرّمات

آمیزش با همسر، و به قول مشهور، لمس کردن و بوسیدن او با شهوت، بوییدن عطر، گل و گیاهان خوش‌بو به قول مشهور، مجادله با دیگران در امور دنیوی و دینی به قصد فضل‌فروشی و غلبه، و خرید و فروش، در شب و روز، بر معتکف حرام است.

[۸۳] نجفی، محمدحسن، جواهرالکلام، ج۱۷، ص۱۹۹-۲۰۴.

۸ – اسباب بطلان

اسباب مختلفی باعث بطلان اعتکاف می‌شود که به آنها اشاره می‌شود.
آنچه روزه را باطل می‌کند، اعتکاف را نیز باطل می‌کند.

[۸۴] نجفی، محمدحسن، جواهرالکلام، ج۱۷، ص۲۰۷.

همچنین آمیزش در شب، موجب بطلان اعتکاف است.

[۸۵] نراقی، احمد، مستندالشیعه فی أحکام‌الشریعه، ج۱۰، ص۵۷۱.

در بطلان آن به سبب ارتکاب دیگر محرّمات یاد شده، اختلاف است.

[۸۶] نراقی، احمد، مستندالشیعه فی أحکام‌الشریعه، ج۱۰، ص۵۶۸.

[۸۷] طباطبایی یزدی، سیدمحم