توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

 پاورپوینت کامل سجده (مفردات‌قرآن) ۷۴ اسلاید در PowerPoint دارای ۷۴ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است

شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.

لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت کامل سجده (مفردات‌قرآن) ۷۴ اسلاید در PowerPoint،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

---

بخشی از متن پاورپوینت کامل سجده (مفردات‌قرآن) ۷۴ اسلاید در PowerPoint :

پاورپوینت کامل سجده (مفردات‌قرآن) ۷۴ اسلاید در PowerPoint

منبع: سجده (قاموس قرآن (جلد ۳))

مقالات مرتبط: یَسْجُدان (لغات‌قرآن)، سجود (مفردات‌نهج‌البلاغه)، سجده.

دیگر کاربردها: سجده (ابهام‌زدایی).

سَجْدَه (به فتح سین و سکون جیم وفتح دال) از واژگان قرآن کریم به معنایت ذلل، خضوع و اظهار فروتنی است. در شریعت اسلام سجده بر غیر خدا حرام است و آن گذاشتن اعضاء هفتگانه (پیشانى، کف دستها، زانوها و سر انگشتان بزرگ دو پا) بر زمین است و اهمّ آنها گذاشتن پیشانى است. از مهمترین مشقات آن که در قرآن کریم آمده مسجد است. مَسجِد (به کسر جیم) اسم مکان و به معنای محل سجده است و جمع آن مساجِد است.

فهرست مندرجات

۱ – معنای سَجْدَه
۲ – مسجد
۳ – کاربردها
۴ – مَسْجِد ضِرَار
۴.۱ – کاربردها
۵ – سجده موجودات‌
۶ – سجده‌های واجب قرآن‌
۷ – پانویس
۸ – منبع

۱ – معنای سَجْدَه

سَجْدَه:

[۱] قرشی بنایی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، ج۳، ص۲۲۵.

[۲] راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۳۹۶.

[۳] طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۳، ص۶۲.

سجود در لغت بمعنى تذلّل، خضوع و اظهار فروتنی است. راغب گوید «السُّجُودُ أَصْلُهُ التَّطَامُنُ و التَّذَلُّلُ»

[۴] راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۳۹۶.

طبرسی فرموده: سجود در لغت خضوع و تذلّل است و در شرع عبارت است از گذاشتن پیشانی بر زمین.

[۵] طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج۱، ص۱۸۷.

صحاح و قاموس نیز اصل آن را خضوع گفته‌اند.

[۶] جوهری، اسماعیل بن حماد، الصحاح، ج۲، ص۴۸۳.

[۷] فیروزآبادی، محمد بن یعقوب، القاموس المحیط، ص۲۷۸.

در شریعت اسلام سجده بر غیر خدا حرام است و آن گذاشتن اعضاء هفتگانه (پیشانى، کف دست‌ها، زانوها و سر انگشتان بزرگ دو پا) بر زمین است و اهمّ آن‌ها گذاشتن پیشانى است.
سجود مصدر و جمع ساجد هر دو آمده است. مثل‌ (سِیماهُمْ فِی وُجُوهِهِمْ مِنْ أَثَرِ السُّجُودِ …)

[۸] فتح/سوره۴۸، آیه۲۹.

(نشانه آنها در صورتشان از اثر سجده نمایان است. …)

[۹] مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۵۱۵.

و مثل‌ (وَ الْقائِمِینَ وَ الرُّکَّعِ‌ السُّجُودِ)

[۱۰] حج/سوره۲۲، آیه۲۶.

(و قیام‌کنندگان و رکوع‌کنندگان سجده گزار)

[۱۱] مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۳۳۵.

رکّع جمع راکع و سجود جمع ساجد است. چنانکه سُجَّد نیز جمع ساجد است‌. (وَ الَّذِینَ یَبِیتُونَ لِرَبِّهِمْ‌ سُجَّداً وَ قِیاماً)

[۱۲] فرقان/سوره۲۵، آیه۶۴.

(کسانى که شبانگاه براى پروردگارشان سجده و قیام مى‌کنند.)

[۱۳] مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۳۶۵.

۲ – مسجد

مسجد اسم مکان است یعنى محل سجده و آن از قاعده معروف مستثنى است زیرا قائده اسم زمان و مکان از ثلاثی مجرّد اگر عین مضارع آن‌ مضموم یا مفتوح باشد مفعل به فتح (ع) است مثل مَطبَخ و مَذبَح و اگر عین مضارع مکسور باشد قائده آن مفعل است به کسر (ع) مثل مَنزِل و مَجلِس، یازده کلمه در زبان عرب بر خلاف این قاعده آمده با آنکه عین مضارع آنها مضموم است. عین اسم زمان و مکانشان مکسور آمده مثل مَسجِد مَشرِق، مَغرِب ….

[۱۴] مقدمه المنجد.

در اقرب گوید: گفته شده مسجد اسم موضع عبادت است خواه در آن سجده شده یا نه و اگر نظر به معناى فعل باشد مَسجَد (به فتح ج) گفته می‌شود و آن مذهب سیبویه است.

[۱۵] شرتونی، سعید، اقرب الموارد.

به هر حال مسجد مکان سجده و عبادت است. نحو
(فَوَلِّ وَجْهَکَ شَطْرَ الْمَسْجِدِ الْحَرامِ …)

[۱۶] بقره/سوره۲، آیه۱۴۴.

[۱۷] بقره/سوره۲، آیه۱۴۹.

(پس روى خود را به سوى مسجدالحرام کن. و هر جا باشید. …)

[۱۸] مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۲۲.

(لَمَسْجِدٌ أُسِّسَ عَلَى التَّقْوى‌ مِنْ أَوَّلِ یَوْمٍ أَحَقُّ أَنْ تَقُومَ فِیهِ …)

[۱۹] توبه/سوره۹، آیه۱۰۸.

(مسجدى که از روز نخست برپایه تقوا بنا شده، شایسته‌تر است که در آن به عبادت بایستى….)

[۲۰] مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۲۰۴.

جمع مسجد، مساجد است مثل‌ (إِنَّما یَعْمُرُ مَساجِدَ اللَّهِ مَنْ آمَنَ بِاللَّهِ …)

[۲۱] توبه/سوره۹، آیه۱۸.

(مساجد خدا راتنها کسى آباد مى‌کند که به خدا ایمان آورده…)

[۲۲] مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۱۸۹.

مساجد به معنى مواضع سجود از اعضاء بدن نیز آمده در کافی کتاب جنائز باب تحنیط المیّت روایت ۱۵ چنین است: از امام صادق (علیه‌السّلام) از حنوط میّت پرسیدم؟ فرمود: «اجْعَلْهُ فى مَسَاجِدِ.» یعنى «حنوط را در اعضاء سجود او قرار بده.»

[۲۳] کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، ج۳، ص۱۴۶.

۳ – کاربردها

در بیشتر آیات قرآن سجود در معناى اوّلى به کار رفته مثل‌ (وَ رَفَعَ أَبَوَیْهِ عَلَى الْعَرْشِ وَ خَرُّوا لَهُ‌ سُجَّداً …)

[۲۴] یوسف/سوره۱۲، آیه۱۰۰.

(و پدر و مادر خود را بر تخت نشاند؛ و همگى براى او در پیشگاه خداوند به سجده افتادند….)

[۲۵] مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۲۴۷.

ظاهرا مراد آن است که به حالت تواضع و خضوع به یوسف افتادند. یوسف آن وقت وزیر دارائى مصر بود و پدر و مادرش روى مقررات به او تواضع کردند. راغب نقل کرده: سجود بر سبیل خدمت در آن روزگار جایز بود.

[۲۶] راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۳۹۷.

ولى احتیاج به این سخن نیست و آنچه گفته شد کافى است معنى آیه آن نیست که مثل سجده نماز به سجده افتادند و کار حرامى کردند و گرنه قرآن به صورت قبول نقل نمی‌کرد.
همینطور است سجده ملائکه به آدم که در بسیارى از آیات آمده‌ (قُلْنا لِلْمَلائِکَهِ اسْجُدُوا لِآدَمَ‌ فَسَجَدُوا إِلَّا إِبْلِیسَ)

[۲۷] بقره/سوره۲، آیه۳۴.

[۲۸] اعراف/سوره۷، آیه۱۱.

[۲۹] اسراء/سوره۱۷، آیه۶۱.

[۳۰] کهف/سوره۱۸، آیه۵۰.

(به فرشتگان گفتیم: براى آدم سجده و خضوع کنید! همگى سجده کردند؛ جز ابلیس که سرباز زد.)

[۳۱] مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۶.

ناگفته نماند طبق آیات بقره خداوند به ملائک فهماند که جانشینى در روى زمین خواهد آفرید، ملائکه از درک مطلب درمانده و خودشان را لایق چنین امیر دیدند و گفتند (وَ نَحْنُ نُسَبِّحُ بِحَمْدِکَ وَ نُقَدِّسُ لَکَ)

[۳۲] بقره/سوره۲، آیه۳۰.

خداوند آنها را متوجه فرمود که ساختمان وجود آنها براى چنین امرى آفریده نشده است گرچه بندگان محترم و مطیع امر خدایند (بَلْ عِبادٌ مُکْرَمُونَ • لا یَسْبِقُونَهُ بِالْقَوْلِ)

[۳۳] انبیاء/سوره۲۱، آیات۲۶-۲۷.

و چون آدم کارهاى به خصوصى انجام داد ملائک پى بردند که کار آدم از آنها ساخته نیست. خداوند فرمود: پس به آدم خضوع و سجده کنید.
نظیر آن است که زید به عمرو بگوید: حسن رانندگى بلد است و آن را بهتر می‌داند، عمرو بگوید: نه اینطور نیست من لیاقت این کار دارم آنگاه حسن پیش عمرو ماشینى را طورى براند که عمرو از آن عاجز باشد در این صورت زید بگوید: حالا به حسن سجده و خضوع کن و اقرار کن که او بهتر از تو است. به عقیده نگارنده غرض از سجده ملائکه به آدم همین خضوع و اقرار به قابلیت و لیاقت خلافت بوده است نه سجود معروف نماز تا بگوئیم: سجده بر غیر خدا جایز نیست پس معناى این سجده چه بوده است؟
وانگهى سجده معروف نماز در آن وقت نبوده تا درباره آن صحبت شود و قرآن آن را به صورت قبول نقل می‌کند و اللّه العالم.
(قالَ أَ أَسْجُدُ لِمَنْ خَلَقْتَ طِیناً)

[۳۴] اسراء/سوره۱۷، آیه۶۱.

سجده همان است که درباره ملائکه گفته شد، یعنى «آیا خضوع و تذلّل کنم بر آنکس که از گل آفریدى؟!»
(لا تَسْجُدُوا لِلشَّمْسِ وَ لا لِلْقَمَرِ وَ اسْجُدُوا لِلَّهِ الَّذِی خَلَقَهُنَّ …)

[۳۵] فصلت/سوره۴۱، آیه۳۷.

(براى خورشید و ماه سجده نکنید، بلکه براى خدایى که آفریننده آنهاست سجده کنید. …)

[۳۶] مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۴۸۰.

باز ظاهرا مراد خضوع و تذلّل است نه سجده نماز و شاید هم سجده متعارف باشد و مؤیّد آن وجوب سجده متعارف است با خواندن و یا شنیدن این آیه، (وَ النَّجْمُ وَ الشَّجَرُ یَسْجُدانِ‌)

[۳۷] رحمن/سوره۵۵، آیه۶.

(و گیاهان و درختان براى خدا سجده مى‌کنند.)

[۳۸] مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۵۳۱.

نجم بمعنى گیاه و شجر درخت است آنها نیز به خدا خضوع و تذلل می‌کنند.
(وَ الشَّمْسَ وَ الْقَمَرَ رَأَیْتُهُمْ لِی‌ ساجِدِینَ‌)

[۳۹] یوسف/سوره۱۲، آیه۴.

(من در خواب دیدم که خورشید و ماه در برابرم سجده مى‌کنند.)

[۴۰] مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۲۳۵.

در این آیه نیز معناى لغوى منظور است.
(وَ أَنَ‌ الْمَساجِدَ لِلَّهِ فَلا تَدْعُوا مَعَ اللَّهِ أَحَداً)

[۴۱] جنّ/سوره۷۲، آیه۱۸.

(و این‌که مساجد از آنِ خداست، پس هیچ کس را با خدا نخوانید.)

[۴۲] مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۵۷۳.

احتمال هست که مراد از مساجد معابد باشد یعنى معابد براى خداست غیر خدا را نخوانید و احتمال قوی‌تر آناست که مراد عبادت‌هاست‌ به مناسبت حال و محلّ یعنى تمام عبادت‌ها براى خداست غیر خدا را عبادت نکنید چنانکه در مجمع از حسن نقل شده که مراد نمازهاست، روایت شده: معتصم از امام جواد (علیه‌السّلام) از این آیه سؤال کرد فرمود: مراد از مساجد اعضاء هفتگانه سجده است.

[۴۳] طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج۱۰، ص۵۶۰.

(وَ ادْخُلُوا الْبابَ‌ سُجَّداً وَ قُولُوا حِطَّهٌ نَّغْفِرْ لَکُمْ خَطَایَاکُمْ …)

[۴۴] بقره/سوره۲، آیه۵۸.

(و از در معبد بیت المقدس با خضوع وارد گردید؛ و بگویید: خداوندا! گناهان ما را بریز.)

[۴۵] مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۹.

بنی‌اسرائیل در صحرای سینا به حالت بیابان‌گردى و آزاد زندگى می‌کردند در صورت شهرنشینى مجبور بودند که از قوانین پیروى کنند و بدانند که از آزادى بیابان ساقط شده و پائین آمده‌اند. ظاهرا مراد آن است: «از دروازه شهر وارد شوید در حالی که به قوانین شهرنشینى خاضع‌اید و بگوئید: این یکنوع حطّه و پائین آمدن و محدودیّت است.»

در قرآن مجید به معبد اهل کتاب نیز مسجد گفته شده مثل‌ (سُبْحانَ الَّذِی أَسْرى‌ بِعَبْدِهِ لَیْلًا مِنَ‌ الْمَسْجِدِ الْحَرامِ إِلَى‌ الْمَسْجِدِ الْأَقْصَى الَّذِی بارَکْنا حَوْلَهُ …)

[۴۶] اسراء/سوره۱۷، آیه۱.

(پاک و منزّه است آن کس که بنده‌اش را در یک شب، از مسجدالحرام به مسجدالأقصی – که گرداگردش را پربرکت ساخته‌ایم- برد. …)

[۴۷] مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۲۸۲.

می‌دانیم که وقت نزول قرآن مسجد اقصى از معابد اهل کتاب بود. ایضا آیه‌ (قالَ الَّذِینَ غَلَبُوا عَلى‌ أَمْرِهِمْ لَنَتَّخِذَنَّ عَلَیْهِمْ‌ مَسْجِداً)

[۴۸] کهف/سوره۱۸، آیه۲۱.

(کسانى که از راز آنها آگاهى یافتند و آن را دلیلى بر رستاخیز دیدند گفتند: ما عبادتگاهى در کنار مدفن آنها مى‌سازیم (تا خاطره آنان فراموش نشود).)

[۴۹] مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۲۹۶.

که قضیّه راجع به اصحاب کهف و پیش از نزول قرآن است و مراد کلیسا است ایضا (وَ لِیَدْخُلُوا الْمَسْجِدَ)

[۵۰] اسراء/سوره۱۷، آیه۷.

(و آنها داخل مسجد الاقصى مى‌شوند.)

[۵۱] مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۲۸۲.

۴ – مَسْجِد ضِرَار

قبا دهى است در دو میلى مدینه که رسول خدا (صلى‌الله‌علیه‌وآله) در هجرت به آنجا وارد شد و در آنجا مسجدى ساخت و آن اوّلین مسجدی است که در اسلام ساخته شد و آن را احترام به خصوصى است‌.
(لَمَسْجِدٌ أُسِّسَ عَلَى التَّقْوى‌ مِنْ أَوَّلِ یَوْمٍ …)

[۵۲] توبه/سوره۹، آیه۱۰۸.

(مسجدى که از روز نخست برپایه تقوا بنا شده. …)