توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

 پاورپوینت کامل رؤیت (مفردات‌قرآن) ۶۴ اسلاید در PowerPoint دارای ۶۴ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است

شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.

لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت کامل رؤیت (مفردات‌قرآن) ۶۴ اسلاید در PowerPoint،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

---

بخشی از متن پاورپوینت کامل رؤیت (مفردات‌قرآن) ۶۴ اسلاید در PowerPoint :

رأی (مفردات‌قرآن)

منبع: رأی (قاموس قرآن (جلد ۳))

مقالات مرتبط: رؤیت (لغات‌قرآن)، رأی – به فتح همزه (مفردات‌نهج‌البلاغه)، رؤیت.

رَأَی (به فتح راء و همزه) از واژگان قرآن کریم به معنای دیدن، دانستن و نگاه کردن است. مشتقات رأی که در آیات قرآن آمده عبارتند از: تَرائى به معنای دیدن یکدیگر، رِئاء (به کسر راء) به معنى تظاهر و نشان دادن به غیر است و آن این است که کار خوبى انجام دهد و قصدش تظاهر و نشان دادن به مردم باشد نه براى تقرّب به خدا، رِئى (بر وزن علم) به معنای منظر و قیافه‌ و رُؤیا یعنی، آنچه شخص در خواب ببیند.

فهرست مندرجات

۱ – معنای رَأَی
۲ – کاربردها
۲.۱ – تعدی رأی
۲.۲ – رأی در باب افعال
۲.۳ – تَرائی
۲.۴ – رِئاء
۲.۵ – رِئی
۲.۶ – بررسی آیات دیگر
۲.۷ – نکته ادبی
۲.۸ – رؤیا
۲.۸.۱ – رؤیای حضرت یوسف
۲.۸.۲ – رؤیای پادشاه مصر
۲.۸.۳ – رؤیای حضرت ابراهیم
۲.۸.۴ – خواب پیامبر اسلام
۳ – پانویس
۴ – منبع

۱ – معنای رَأَی

رَأَی

[۱] قرشی بنایی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، ج۳، ص۳۴.

[۲] راغب اصفهانی، حسین بن محمد، المفردات فی غریب القرآن، ص۳۷۳.

[۳] طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ج۱، ص۱۶۱.

به معنای دیدن، دانستن و نگاه کردن‌ است.

۲ – کاربردها

(فَلَمَّا جَنَّ عَلَیْهِ اللَّیْلُ‌ رَأى‌ کَوْکَباً قالَ هذا رَبِّی)

[۴] انعام/سوره۶، آیه۷۶.

یعنى «چون شب او را فرا گرفت ستاره‌اى دید گفت: این پروردگار من است.»
(فَلَمَّا رَأى‌ قَمِیصَهُ قُدَّ مِنْ دُبُرٍ قالَ إِنَّهُ مِنْ کَیْدِکُنَّ إِنَّ کَیْدَکُنَّ عَظِیمٌ)

[۵] یوسف/سوره۱۲، آیه۲۸.

۲.۱ – تعدی رأی

ارباب ادب گفته‌اند: چون رأى به دو مفعول متعدى شود به معنى علم آید. نحو (وَ یَرَى‌ الَّذِینَ أُوتُوا الْعِلْمَ الَّذِی أُنْزِلَ إِلَیْکَ مِنْ رَبِّکَ هُوَ الْحَقَّ وَ یَهْدِی إِلى‌ صِراطِ الْعَزِیزِ الْحَمِیدِ)

[۶] سباء/سوره۳۴، آیه۶.

«الَّذِی أُنْزِلَ» مفعول اول و «هُوَ الْحَقَّ» مفعول دوم‌ «یَرَى» است یعنى: آنان که دانش داده شده‌اند می‌دانند آنچه به تو نازل شده حق است.
و مثل‌ (إِنْ‌ تَرَنِ‌ أَنَا أَقَلَّ مِنْکَ مالًا وَ وَلَداً)

[۷] کهف/سوره۱۸، آیه۳۹.

یاء محذوف، مفعول اول و «أَقَلَّ …» مفعول دوم آن است یعنى: «اگر مرا از خودت در مال و ولد کمتر می‌دانى.»
و چون با الى متعدى شود معنى نگاه کردن می‌دهد که موجب عبرت باشد.

[۸] راغب اصفهانی، حسین بن محمد، المفردات فی غریب القرآن، ص۳۷۵.

نحو أَ لَمْ‌ (تَرَ إِلَى الَّذِینَ خَرَجُوا مِنْ دِیارِهِمْ وَ هُمْ أُلُوفٌ)

[۹] بقره/سوره۲، آیه۲۴۳.

طبرسی فرموده رؤیت در اینجا به معنى علم است ولى بهتر است به معنى نگاه کردن باشد زیرا در آن صورت معناى «الى» درست خواهد بود

[۱۰] طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج۲، ص۶۰۴.

یعنى: «آیا به آنان که هزاران نفر بودند از دیارشان خارج شدند نگاه نکردى؟»
منظور نگاه عبرت است گر چه منظور الیهم در وقت نزول آیه نبودند ولى نگاه عبرت با شنیدن اخبار آنها نیز صحیح است على هذا هر کجا که رأى با الى متعدى باشد معنى نگاه کردن درست است. مگر در بعضى از آیات «أ رأیت» جارى مجراى «اخبرنى» آمده و بآن کاف خطاب براى تأکید ضمیر داخل می‌شود نحو (أَ رَأَیْتَکَ‌ هذَا الَّذِی کَرَّمْتَ عَلَیَّ)

[۱۱] اسراء/سوره۱۷، آیه۶۲.

یعنى: «به من خبر ده از این که بر من برترى دادى.» طبرسى تصریح کرده که این کاف فقط براى تأکید خطاب و نیز حرف خطاب است و اسم نیست که مفعول أ رأیت باشد.

[۱۲] طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج۴، ص۴۶۳.

در اقرب نیز چنین است.

[۱۳] شرتونی، سعید، اقرب الموارد.

همچنین است «أَ رَأَیْتُم» و «أَ رَأَیْتَکُمْ» به معنى: خبر دهید است‌.
(قُلْ أَ رَأَیْتُمْ‌ إِنْ أَتاکُمْ عَذابُهُ بَیاتاً أَوْ نَهاراً ما ذا یَسْتَعْجِلُ مِنْهُ الْمُجْرِمُونَ)

[۱۴] یونس/سوره۱۰، آیه۵۰.

(قُلْ أَ رَأَیْتَکُمْ‌ إِنْ أَتاکُمْ عَذابُ اللَّهِ بَغْتَهً أَوْ جَهْرَهً هَلْ یُهْلَکُ إِلَّا الْقَوْمُ الظَّالِمُونَ)

[۱۵] انعام/سوره۶، آیه۴۷.

۲.۲ – رأی در باب افعال

رأى چون به باب افعال رود پیوسته دو مفعول خواهد داشت. مثل‌ (وَ لَوْ أَراکَهُمْ‌ کَثِیراً لَفَشِلْتُمْ)

[۱۶] انفال/سوره۸، آیه۴۳.

یعنى «اگر آنها را به تو در حال کثرت نشان می‌داد البته سست و متفرق می‌شدید.» ظاهر آن است که‌ «کَثِیراً» حال است از ضمیر «هُمْ‌».

۲.۳ – تَرائی

تَرائى، دیدن یکدیگر است.
نحو (فَلَمَّا تَراءَا الْجَمْعانِ قالَ أَصْحابُ مُوسى‌ إِنَّا لَمُدْرَکُونَ)

[۱۷] شعراء/سوره۲۶، آیه۶۱.

«چون دو جمع (فرعونیان و یاران موسی) یکدیگر را دیدند اصحاب موسى گفتند: ما گرفتار شدگانیم.»

۲.۴ – رِئاء

رئاء به کسر اول به معنى تظاهر و نشان دادن به غیر است و آن این است که کار خوبى انجام دهد و قصدش تظاهر و نشان دادن به مردم باشد نه براى تقرّب به خدا.
(لا تُبْطِلُوا صَدَقاتِکُمْ بِالْمَنِّ وَ الْأَذى‌ کَالَّذِی یُنْفِقُ مالَهُ‌ رِئاءَ النَّاسِ)

[۱۸] بقره/سوره۲، آیه۲۶۴.

«صدقات خود را با منّت گذاشتن و اذیت باطل نکنید مثل آن کس که مال خویش براى تظاهر به مردم خرج می‌کند که خرج چنین شخص نیز باطل است.» (الَّذِینَ هُمْ‌ یُراؤُنَ‌)

[۱۹] ماعون/سوره۱۰۷، آیه۶.

«آنان که تظاهر و ریا می‌کنند.» همچنین است آیه ۱۴۲ نساء

[۲۰] نساء/سوره۴، آیه۱۴۲.

و آیه ۴۷ انفال

[۲۱] انفال/سوره۸، آیه۴۷.

.

۲.۵ – رِئی

رِئى (بر وزن علم) به معنای منظر و قیافه‌ است.
(وَ کَمْ أَهْلَکْنا قَبْلَهُمْ مِنْ قَرْنٍ هُمْ أَحْسَنُ أَثاثاً وَ رِءْیاً)

[۲۲] مریم/سوره۱۹، آیه۷۴.

«چه بسیار کسانى پیش از آنها هلاک ساختیم که اثاث و منظرشان از اینها بهتر بود.»

۲.۶ – بررسی آیات دیگر

• (أَ رَأَیْتَ‌ الَّذِی یُکَذِّبُ بِالدِّینِ • فَذلِکَ الَّذِی یَدُعُّ الْیَتِیمَ)

[۲۳] ماعون/سوره۱۰۷، آیات۱-۲.

أ رأیت در آیه شریفه به معنى اخبرنى نیست بلکه معنى آن چنین است: «آیا دیدى و شناختى آنکه را که جزا را تکذیب می‌کند او کسى است که یتیم را طرد مى‌نماید.»
• (أَ رَأَیْتَ‌ الَّذِی یَنْهى‌ • عَبْداً إِذا صَلَّى • أَ رَأَیْتَ‌ إِنْ کانَ عَلَى الْهُدى‌ • أَوْ أَمَرَ بِالتَّقْوى‌ • أَ رَأَیْتَ‌ إِنْ کَذَّبَ وَ تَوَلَّى أَ لَمْ یَعْلَمْ بِأَنَّ اللَّهَ‌ یَرى‌)

[۲۴] علق/سوره۹۶، آیات۹- ۱۳.

«أ رأیت» در هر سه مورد براى افاده تعجب است و تکرار آن براى تأکید آمده و جواب اذا در آیه اول و جواب هر دو «ان» در آیات بعدى محذوف است و فاعل‌ «کَذَّبَ وَ تَوَلَّى» همان نهى کننده است که در آیه اول مذکور می‌باشد یعنى: «آیا دیدى آن کس را که نمازگزار را از نماز نهى می‌کند حال چنین کسى در پیش خدا چگونه خواهد بود؟! به من بگو اگر نهى شده در هدایت باشد یا امر به تقوی کند حال ناهى چگونه خواهد بود؟! بگو ببینم اگر ناهى مکذب و روگردان از حق باشد پیش خدا چه وضعى خواهد داشت؟!» هر سه «أ رأیت» معناى خبر بده دارند.
• (وَ ما نَراکَ‌ اتَّبَعَکَ إِلَّا الَّذِینَ هُمْ‌ أَراذِلُنا بادِیَ‌ الرَّأْیِ‌)

[۲۵] هود/سوره۱۱، آیه۲۷.

رأى به معنى دیدن و نیز به معنى نظریّه و آنچه به فکر می‌رسد آمده است. در این آیه ظاهرا رأى مشهود که جمع آن آراء است مراد مى‌باشد زمخشری گفته: نصب بادى الرأى براى ظرفیت است و اصل آن «وَقْتَ حُدُوثِ أَوَّلِ رَأْیِهِمْ» یا «وقت حدوث ظاهِرِ رَأْیِهِمْ» است یعنى مردم به نوح گفتند که فقط اشخاص پست به تو گرویده‌اند آن هم در ابتداى رأى و بدون تدبر و تفکر.

[۲۶] زمخشری، محمود بن عمر، الکشاف، ج۲، ص۳۸۸.

• در آیه‌ (لِتَحْکُمَ بَیْنَ النَّاسِ بِما أَراکَ‌ اللَّهُ)

[۲۷] نساء/سوره۴، آیه۱۰۵.

گفته‌اند مراد همان رأى و نظر است نه تعلیم احکام از جانب خدا.

۲.۷ – نکته ادبی

در گذشته گفتیم: رأى چون به دو مفعول متعدى شود به معنى علم آید و ارباب ادب به آن تصریح کرده‌اند مثلا جوهرى در صحاح گوید: رأى با چشم به یک مفعول، و رأى به معنى علم به دو مفعول متعدى می‌شود.

[۲۸] جوهری، اسماعیل بن حماد، الصحاح، ج۶، ص۲۳۴۷.

راغب می‌گوید: رأى آنگاه که دو مفعول گیرد معنى علم می‌دهد.

[۲۹] راغب اصفهانی، حسین بن محمد، المفردات فی غریب القرآن، ص۳۷۴.

اما در بعضى جاها ملاحظه می‌شود با آنکه یک مفعول دارد به معنى علم آمده نظیر این آیه‌ (أَ وَ لَمْ‌ یَرَ الَّذِینَ کَفَرُوا أَنَّ السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ کانَتا رَتْقاً فَفَتَقْناهُما)

[۳۰] انبیاء/سوره۲۱، آیه۳۰.

و آیات دیگر از این قبیل که زیاد است.
در اقرب الموارد می‌گوید رأى و دیدن اعم است از آنکه با چشم باشد یا با قلب.

[۳۱] اقرب الموارد، ذیل واژه «رأی».

لذا باید در این گونه آیات بگوئیم: دیدن با قلب مراد است که همان دانستن و درک کردن است و هر جا که مناسب باشد می‌توان آن را علم یعنى دیدن با قلب معنى کرد و لازم نیست در این باره در جستجوى دو مفعول باشیم.

۲.۸ – رؤیا

رُؤیا یعنی، آنچه شخص در خواب ببیند. (لا تَقْصُصْ‌ رُؤْیاکَ‌ عَلى‌ إِخْوَتِکَ فَیَکِیدُوا لَکَ کَیْداً)

[۳۲] یوسف/سوره۱۲، آیه۵.

یعنى «آنچه در خواب دیده‌اى بر برادرانت مگو، تو را حیله می‌کنند.»
رؤیا از مصادیق رأى است و چون شخص چیزى را در خواب مى‌بیند لذا آن را رؤیا گفته‌اند از اینجاست که لغت‌نویسان عرب رؤیا را آنچه شخص در خواب رؤیت می‌کند گفته‌اند.
این کلمه شش بار در قرآن مجید آمده است.

[۳۳] یوسف/سوره۱۲، آیه۵.

[۳۴] یوسف/سوره۱۲، آیه۴۳.

[۳۵] یوسف/سوره۱۲، آیه۱۰۰.

[۳۶] اسراء/سوره۱۷، آیه۶۰.

[۳۷] صافات/سوره۳۷، آیه۱۰۵.

[۳۸] فتح/سوره۴۸، آیه۲۷.

۲.۸.۱ – رؤیای حضرت یوسف

خواب حضرت یوسف است که دید: یازده ستاره و آفتاب و ماه به او سجده می‌کنند و چون در مصر به مقام بزرگ رسید، پدر و مادر و یازده برادرش وقت ورود به مصر او را