مهسا فایل |
سایت دانلود فایل پاورپوینت کامل چاه (فقه) ۸۸ اسلاید در PowerPoint
در حال بارگذاری
توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد
پاورپوینت کامل چاه (فقه) ۸۸ اسلاید در PowerPoint دارای ۸۸ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است
شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.
لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.
توجه : در صورت مشاهده بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت کامل چاه (فقه) ۸۸ اسلاید در PowerPoint،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد
بخشی از متن پاورپوینت کامل چاه (فقه) ۸۸ اسلاید در PowerPoint :
بئر (فقه)
مقالات مرتبط: بئر (مفرداتقرآن).
چاه آب، که در زبان عربی به آن بئر می گویند، یکی از عناوینی است که در بابهای طهارت، اجاره و احیاء موات، مطرح می شود.
فهرست مندرجات
۱ – معنای لغوی چاه
۲ – تعریف چاه آب
۳ – اهمیت چاه
۴ – احکام چاه آب
۵ – احکام فقهی آب چاه
۵.۱ – نحوه نجس شدن آب چاه
۵.۲ – نظر قدما در مورد آب چاه
۵.۳ – نحوه تطهیر آب چاه نزد قدما
۵.۴ – نظر علامه حلّی در مورد کثیربودن آب چاه
۵.۵ – ادله علامه حلی بر کثیربودن آب چاه
۶ – آب چاه نزد اهل سنت
۶.۱ – حکم فقهی آب چاه نزد اهل سنت
۶.۲ – نحوه پاکشدن آب چاه نزد اهل سنت
۷ – خاص بودن بعضی از چاهها
۸ – مالکیت چاه
۹ – دیدگاه امام خمینی
۹.۱ – مالکیت بر چاه
۹.۲ – ملاک احیای چاه در زمین موات
۹.۳ – حریم چاه
۹.۴ – نقل و انتقال مالکیت چاه
۹.۵ – معیار حفر چاه در همسایگی همسایه
۱۰ – فهرست منابع
۱۱ – پانویس
۱۲ – منبع
۱ – معنای لغوی چاه
چاه، از احکام فقهی میباشد و پرکاربردترین معادلِ عربی چاه بئر است، از ریشه ب أ ر، به معنای حفر کردن، اندوختن و ذخیره کردن میباشد.
[۱] الصحاح: تاجاللغه و صحاح العربیه، چاپ احمد عبدالغفور عطار، قاهره ۱۳۷۶، چاپ افست بیروت ۱۴۰۷.
[۲] ابنمنظور، ذیل «بأر».
۲ – تعریف چاه آب
چاه آب به گودی دایره ای عمیق، ایجاد شده در زمین برای بیرون آوردن آب گفته می شود.
بعضی آن را به مکانی که آب جوشنده از زمین در آن فراهم می شود و بیشتر مواقع به جای دیگر جریان ندارد، معنا کرده اند. بعضی دیگر، تعریف آن را به عرف ارجاع دادهاند.
برخی فقها، پیوسته جوشیدن را در صدق اسم چاه شرط ندانسته و زمینه داشتن برای جوشش را- هنگام قطع آن به جهت کمبود آب- کافی میدانند. به گودالی که نزدیک آب، ایجاد و در آن آب جمع می گردد و نیز به چشمه ، چاه گفته نمی شود.
[۳] جواهر الکلام، ج۱،ص۱۸۸- ۱۹۱ .
۳ – اهمیت چاه
چاه بدان سبب که یکی از منابع اصلی تأمین آب است، در فقه و نیز حقوق به آن توجه شده است.
۴ – احکام چاه آب
بنابر قول مشهور مستحب است بین چاه آب و چاه مستراح در زمین سخت و نیز در صورت پایین بودن سطح مکان فاضلاب نسبت به چاه، پنج ذراع فاصله باشد. و در زمین نرم و نیز در صورت مساوی بودن مکان فاضلاب یا بالا بودن آن نسبت به چاه هفت ذراع فاصله باشد.
[۴] الروضه البهیه، ج۱،ص۲۸۲-۲۸۳ .
کندن چاه در زمین مباح به قصد تملک آب، موجب حق اختصاص میگردد و اگر به آب برسد، کَنَنده مالک آب و چاه میشود.
[۵] جواهرالکلام، ج۳۸،ص۱۱۶.
اجاره چاه برای بهره برداری از آب آن جایز نیست، لیکن اجاره آن به طور مطلق جایز است. در این صورت از آب آن نیز میتوان استفاده کرد
[۶] جواهرالکلام، ج۲۷،ص۲۹۵.
چاه کنده شده در زمین مباح، حریم دارد و حریم آن برای آشامیدن حیوانات، چهل ذراع و برای کشاورزی، آبیاری و مانند آن، شصت ذراع از هر طرف میباشد.
[۷] جواهرالکلام، ج۳۸،ص۴۱.
۵ – احکام فقهی آب چاه
۵.۱ – نحوه نجس شدن آب چاه
یکی از مهمترین احکام آب چاه، حکم فقهی طهارت یا نجاست آن است.
برخی فقها، از جمله شهیدثانی، به دلیل اهمیت این بحث، رساله مستقل در این باب نگاشتهاند.
[۸] زینالدینبن علی شهیدثانی، رسائل الشهید الثانی، ج ۱، ص ۷۵ـ۱۱۳، رساله ۴: ماءالبئر، قم ۱۳۷۹ـ۱۳۸۰ ش.
آب چاه یکی از اقسام آب مطلق (در برابر آب مضاف، مانند آبمیوه) است و مانند دیگر اقسام این آب، ذاتاً پاک و پاککننده بهشمار میرود، ولی در صورت برخورد با نجاست و دگرگون شدن اوصاف سه گانه آن (رنگ، بو و مزه) نجس میشود.
[۹] محمدبن حسن طوسی، کتاب الخلاف، ج ۱، ص ۵ـ۶، قم ۱۴۰۷ـ۱۴۱۷.
[۱۰] جعفربن حسن محقق حلّی، شرایع الاسلام فی مسائل الحلال و الحرام، ج ۱، ص ۹، چاپ عبدالحسین محمدعلی بقال، نجف ۱۳۸۹/۱۹۶۹.
[۱۱] محمدکاظمبن عبدالعظیم طباطبائییزدی، العروه الوثقی، ج ۱، ص۳۰، بیروت ۱۴۰۴/۱۹۸۴.
[۱۲] محمدکاظمبن عبدالعظیم طباطبائییزدی، العروه الوثقی، ج۱، ص۲۶ـ۳۱، بیروت ۱۴۰۴/۱۹۸۴.
[۱۳] وهبه مصطفی زحیلی، الفقه الاسلامی و ادلّته، ج ۱، ص ۲۶۴ـ۲۶۵، دمشق ۱۴۱۸/۱۹۹۷.
۵.۲ – نظر قدما در مورد آب چاه
پیش از علامه حلّی (متوفی ۷۲۶)، بیشتر فقهای متقدم امامی با استناد به برخی احادیث
[۱۴] حرعاملی، ج ۱، ص ۱۷۹ـ۱۹۷.
آب چاه را، مانند آب قلیل، به صِرف برخورد با نجاست نجس میدانستند
۵.۳ – نحوه تطهیر آب چاه نزد قدما
برای تطهیر آن به کشیدن مقدار معینی از آب چاه حکم میکردند، مانند کشیدن هفتاد دلو آب برای افتادن انسان مرده در چاه، یک دلو برای گنجشک مرده، یا همه آن برای مردن شتر در چاه.
[۱۵] علیبن حسین علمالهدی، الانتصار، ج۱، ص ۸۹ـ۹۰، قم ۱۴۱۵.
[۱۶] محمدبن حسن طوسی، کتاب الخلاف، ج۱، ص ۱۱ـ۱۳، قم ۱۴۰۷ـ۱۴۱۷.
[۱۷] ابنبرّاج، المهذّب، ج۱، ص ۲۱ـ۲۳، قم ۱۴۰۶.
[۱۸] ابنادریس حلّی، کتاب السرائر الحاوی لتحریر الفتاوی، ج ۱، ص ۶۱، قم ۱۴۱۰ـ۱۴۱۱.
[۱۹] ابنادریس حلّی، کتاب السرائر الحاوی لتحریر الفتاوی، قم ۱۴۱۰ـ۱۴۱۱.
[۲۰] حسنبن ابیطالب آبی، کشفالرّموز فی شرح المختصر النافع، ج۱، ص ۴۸، چاپ علی پناه اشتهاردی و حسین یزدی، قم ۱۴۰۸ـ۱۴۱۰.
[۲۱] محمدحسنبن باقر نجفی، جواهرالکلام فی شرح شرائع الاسلام،ج ۱، ص ۱۹۹ـ۲۰۶، بیروت ۱۹۸۱.
[۲۲] محمدحسنبن باقر نجفی، جواهرالکلام فی شرح شرائع الاسلام،ج ۱، ص۲۸۰-۲۷۶، بیروت ۱۹۸۱.
[۲۳] محمدحسنبن باقر نجفی، جواهرالکلام فی شرح شرائع الاسلام،ج۱، ص۲۷۰-۲۵۹، بیروت ۱۹۸۱.
[۲۴] مرتضیبن محمدامین انصاری، کتاب الطهاره، ج ۱، ص ۱۹۸ـ ۲۴۳، قم ۱۴۱۵ـ ۱۴۱۸.
ولی برخی این نظر را نپذیرفته بودند، از جمله ابن ابی عقیلِ عمّانی، ابن غضائری، محمدبن محمد بصروی و مفیدالدین محمدبن جهیم.
[۲۵] حسنبن یوسف علامه حلّی، تذکره الفقهاء، ج ۱، ص ۱۸۷، قم ۱۴۱۴ـ.
[۲۶] محمدبن مکی شهید اول، ذکری الشیعه فی احکام الشریعه، ج ۱، ص ۸۷، قم ۱۴۱۹.
[۲۷] محمدبن مکی شهید اول، ذکری الشیعه فی احکام الشریعه، ج۱، ص ۱۴۴، قم ۱۴۱۹.
[۲۸] محمدبن علی موسوی عاملی، مدارک الاحکام فی شرح شرائع الاسلام، ج ۱، ص ۵۴، قم ۱۴۱۰.
۵.۴ – نظر علامه حلّی در مورد کثیربودن آب چاه
علامه حلّی و فقهای پس از او، آب چاه را، از آنرو که به منبع آب زیرزمینی متصل است، بهاستناد احادیث،
[۲۹] حرعاملی، ج ۱، ص۱۷۰ـ۱۷۷.
در حکم آب کثیر دانسته و تنها درصورت تغییر اوصاف سه گانه آن پس از برخورد با نجاست، آن را نجس شمردهاند.
[۳۰] حسنبن یوسف علامه حلّی، تذکره الفقهاء، ج ۱، ص ۱۸۷ـ ۱۸۸، قم ۱۴۱۴ـ.
[۳۱] محمدبن مکی شهید اول، ذکری الشیعه فی احکام الشریعه، ج ۱، ص ۷۸ـ ۸۸، قم ۱۴۱۹.
[۳۲] احمدبن محمدمهدی نراقی، مستند الشیعه فی احکام الشریعه، ج ۱، ص ۶۸، ج ۱، قم ۱۴۱۵.
[۳۳] محمدحسنبن باقر نجفی، جواهرالکلام فی شرح شرائع الاسلام، ج ۱، ص ۱۹۳ـ۱۹۹، بیروت ۱۹۸۱.
۵.۵ – ادله علامه حلی بر کثیربودن آب چاه
آنها علاوه بر احادیث، به اصل طهارت و استصحاب نیز استناد کردهاند.
[۳۴] حسنبن یوسف علامه حلّی، تذکره الفقهاء، ج ۱، ص ۱۸۷ـ ۱۸۸، قم ۱۴۱۴ـ.
[۳۵] مرتضیبن محمدامین انصاری، کتاب الطهاره، ج ۱، ص ۲۰۵، قم ۱۴۱۵ـ ۱۴۱۸.
همچنین این فقها لازمه نجس شدن آب چاه، صرفاً بر اثر ملاقات با نجس، را مشقت و سختی برای افرادی دانستهاند که چاه یگانه منبع تأمین آب آنهاست.
[۳۶] جعفر بن خضر کاشفالغطاء، کشف الغطاء عن مبهمات الشریعه الغراء، ج ۲، ص ۴۲۹، قم ۱۳۸۰ ش.
[۳۷] محمدحسنبن باقر نجفی، جواهرالکلام فی شرح شرائع الاسلام، ج ۱، ص ۲۰۳ـ۲۰۴، بیروت ۱۹۸۱.
[۳۸] مرتضیبن محمدامین انصاری، کتاب الطهاره، ج ۱، ص ۲۰۶ـ۲۰۷، قم ۱۴۱۵ـ ۱۴۱۸.
[۳۹] علی غروی تبریزی، التنقیح فی شرح العروه الوثقی، ج ۱، ص ۲۹۷ـ ۲۹۸، تقریرات درس آیه اللّه خوئی، ج ۱، قم ۱۴۱۸/۱۹۹۸.
۶ – آب چاه نزد اهل سنت
۶.۱ – حکم فقهی آب چاه نزد اهل سنت
شافعیان، حنبلیان و حنفیان میان آب چاه قلیل و کثیر تمایز گذاشته و گفتهاند که آب چاه قلیل، به مجرد برخورد با نجاست، نجس میشود، اما آب چاه کثیر تنها درصورت تغییر یکی از اوصاف سه گانه آن پس از برخورد با نجاست، نجس میگردد.
[۴۰] محمدبن احمد سمرقندی، تحفه الفقهاء، ج ۱، ص ۵۹ـ۶۳، بیروت ۱۴۱۴/۱۹۹۴.
[۴۱] عبدالرحمان جزیری، کتاب الفقه علی المذاهب الاربعه، ج ۱، ص ۴۳ـ۴۴، استانبول ۱۴۰۴/۱۹۸۴.
[۴۲] وهبه مصطفی زحیلی، الفقه الاسلامی و ادلّته، ج ۱، ص ۲۸۸ـ۲۹۰، دمشق ۱۴۱۸/۱۹۹۷.
۶.۲ – نحوه پاکشدن آب چاه نزد اهل سنت
فقهای امامی شیوههای گوناگونی برای تطهیر آب چاه پس از برخورد با نجاست و تغییر یکی از اوصاف سهگانهاش بیان کردهاند، اما بیشتر آنان از بین رفتن تغییر ایجاد شده را، با هر روشی که ممکن باشد، کافی دانستهاند، از جمله خارج کردن مقداری از آب چاه یا مخلوط شدن آن با آب زیرزمینی جدیدی که وارد چاه شده است.
[۴۳] محمدحسنبن باقر نجفی، جواهرالکلام فی شرح شرائع الاسلام، ج ۱، ص ۲۷۰ـ۲۷۱، بیروت ۱۹۸۱.
[۴۴] محمدکاظمبن عبدالعظیم طباطبائییزدی، العروه الوثقی، ج ۱، ص ۴۲ـ۴۳، بیروت ۱۴۰۴/۱۹۸۴.
[۴۵] مرتضیبن محمدامین انصاری، کتاب الطهاره، ج ۱، ص ۲۵۸ـ ۲۶۶، قم ۱۴۱۵ـ ۱۴۱۸.
حنفیان بیرون آوردن مقدار معینی از آب چاه را برای تطهیر آن، باتوجه به نوع نجاست، لازم دانستهاند.
[۴۶] محمدبن احمد شمسالائمه سرخسی، کتاب المبسوط، ج ۱، ص۶۰، قاهره ۱۳۲۴ـ۱۳۳۱، چاپ افست استانبول ۱۴۰۳/ ۱۹۸۳.
[۴۷] ابوبکربن مسعود کاسانی، کتاب بدائع الصنائع فی ترتیب الشرائع، ج ۱، ص ۷۴ـ ۷۸، بیروت ۱۴۰۲/۱۹۸۲.
[۴۸] ابنعابدین، حاشیه ردّالمحتار علی الدّر المختار: شرح تنویر الابصار، ج ۱، ص ۲۲۸ـ ۲۳۸، چاپ افست بیروت ۱۳۹۹/۱۹۷۹.
[۴۹] وهبه مصطفی زحیلی، الفقه الاسلامی و ادلّته، ج ۱، ص ۲۹۱ـ۲۹۲، دمشق ۱۴۱۸/۱۹۹۷.
مالکیان نیز خارج کردن آب را پذیرفتهاند و حنبلیان، علاوه بر آن، اضافه کردن آب به چاه یا اتصال آن به منبع آب زیرزمینی را از دیگر راههای تطهیر دانستهاند، اما به نظر فقهای هر دو مذهب، کشیدن آب از چاه اندازه مشخصی ندارد.
[۵۰] ابنقدامه، المغنی، ج ۱، ص ۳۴ـ۳۵، بیروت: عالمالکتب،) بیتا (.
[۵۱] عبدالرحمان جزیری، کتاب الفقه علی المذاهب الاربعه، ج ۱، ص ۴۳، استانبول ۱۴۰۴/۱۹۸۴.
شافعیان خارج کردن آب را به تنهایی پاککننده نمیدانند و تنها شیوه افزودن بر مقدار آب را برای تطهیر آب چاه برگزیدهاند
[۵۲] یحییبن شرف نووی، المجموع، شرح المهذّب ،ج۱، ص۱۴۸، بیروت، دارالفکر، بیتا، .
[۵۳] محمدبن احمد خطیب شربینی، مغنی المحتاج الی معرفه معانی الفاظ المنهاج، ج ۱، ص ۲۳، مع تعلیقات جوبلیبن ابراهیم شافعی، بیروت: دارالفکر،) بیتا (.
۷ – خاص بودن بعضی از چاهها
در متون فقهی برای بهرهبرداری از بعضی چاهها احکام خاصی بیان شده است، از جمله در باره چاه زمزم و چاههای سرزمینهایی که به عذاب الاهی گرفتار شدهاند
[۵۴] یحییبن شرف نووی، المجموع، شرح المهذّب ،ج ۱، ص۹۱ـ۹۲، بیروت، دارالفکر، بیتا.
[۵۵] محمدبن محمد حطّاب، مواهب الجلیل لشرح مختصرخلیل، ج ۱، ص ۶۴ـ۶۵، چاپ زکریا عمیرات، بیروت ۱۴۱۶/ ۱۹۹۵.
[۵۶] محمدبن احمد خطیب شربینی، مغنی المحتاج الی معرفه معانی الفاظ المنهاج، ج ۱، ص۲۰، مع تعلیقات جوبلیبن ابراهیم شافعی، بیروت: دارالفکر، بیتا.
[۵۷] منصوربن یونس بهوتی حنبلی، کشّاف القناع عن متن الاقناع، ج ۱، ص ۳۱ـ۳۲، چاپ محمدحسن شافعی، بیروت ۱۴۱۸/ ۱۹۹۷.
[۵۸] محمدبن احمد دسوقی، حاشیه الدسوقی علی الشرح الکبیر، ج ۱، ص ۳۴،) بیروت (: داراحیاء الکتب العربیه،) بیتا .
[۵۹] ، جعفر بن خضر کاشفالغطاء،کشف الغطاء عن مبهمات الشریعه الغراء، ج ۲، ص ۴۳۳، قم ۱۳۸۰ ش.
[۶۰] جعفر بن خضر کاشفالغطاء،کشف الغطاء عن مبهمات الشریعه الغراء، ج ۲، ص ۴۳۶، قم ۱۳۸۰ ش.
۸ – مالکیت چاه
مالکیت چاه و آب آن نیز در منابع فقهی مطرح شده است. به نظر مشهور فقهی، هرکس در زمین خود چاهی حفر کند، مالک آن میشود.
[۶۱] محمدبن حسن طوسی، المبسوط،ج ۳، ص۲۸۰، چاپ محمدباقر بهبودی، تهران۱۳۸۸.
[۶۲] محمدحسنبن باقر نجفی، جواهرالکلام فی شرح شرائع الاسلام، ج ۳۸، ص ۱۱۶، بیروت ۱۹۸۱.
همچنین به نظر فقهای امامی و اهل سنّت، احیای چاه در زمین موات، که حفر چاه در آن به قصد تملک صورت میگیرد، آن را به مالکیت احیاکننده درمیآورد؛ ازاینرو، اگر حفر چاه بدون قصد تملک و تنها برای استفاده کردن از چاه در مدتی محدود، صورت گرفته باشد، ملکیت
- همچنین لینک دانلود به ایمیل شما ارسال خواهد شد به همین دلیل ایمیل خود را به دقت وارد نمایید.
- ممکن است ایمیل ارسالی به پوشه اسپم یا Bulk ایمیل شما ارسال شده باشد.
- در صورتی که به هر دلیلی موفق به دانلود فایل مورد نظر نشدید با ما تماس بگیرید.
