توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

 پاورپوینت کامل السماء ۱۲۰ اسلاید در PowerPoint دارای ۱۲۰ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است

شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.

لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت کامل السماء ۱۲۰ اسلاید در PowerPoint،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

---

بخشی از متن پاورپوینت کامل السماء ۱۲۰ اسلاید در PowerPoint :

سماء (مفردات‌قرآن)

منبع: سماء (قاموس قرآن (جلد ۳))

مقالات مرتبط: سمآء (مفردات‌نهج‌البلاغه)، سماء.

سَماء (به فتح سین) از واژگان قرآن کریم به معنای آسمان و جمع آن سَماوات است. واژه سَماء صد و بیست بار و جمع آن سَماوات صد و نود بار در قرآن مجید آمده است.

فهرست مندرجات

۱ – معنای سَماء
۲ – بررسی چند مطلب
۲.۱ – مؤنث یا مذکر
۲.۲ – مفرد یا جمع
۲.۳ – به معنای باران
۲.۴ – سَبْعَ سَماوات
۲.۵ – به معنای عالم بالا
۲.۶ – به معنای اجرام آسمانی
۲.۷ – السَّماءَ الدُّنْیا
۲.۸ – آفرینش آسمان
۲.۹ – خلقت در شش روز
۲.۱۰ – منظور از سَماء
۳ – موجودات زنده در آسمان‌
۴ – تعداد کاربردها
۵ – پانویس
۶ – منبع

۱ – معنای سَماء

سَماء:

[۱] قرشی بنایی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، ج۳، ص۳۳۲.

[۲] راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۴۲۷.

[۳] طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۱، ص۲۲۷.

این کلمه صد و بیست بار و جمع آن سماوات صد و نود بار در کلام الله مجید آمده است

[۴] عبدالباقی، محمد فؤاد، المعجم المفهرس.

و اصل آن از سمو به معنى رفعت و بلندى است.
راغب گوید: سماء هر چیز، بالاى آن است

[۵] راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۴۲۷.

طبرسی فرموده: سماء معروف است و هر آنچه بالاى تو باشد و بر تو سایه افکند سماء است و سماء بیت، سقف آناست. به باران نیز سماء گویند.

[۶] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۱، ص۱۴۸.

جوهری نیز چنین گفته است.

[۷] جوهری، اسماعیل بن حماد، الصحاح، ج۶، ص۲۳۸۲.

قول دیگران نیز نظیر و یا عین آن است.

۲ – بررسی چند مطلب

در اینجا لازم است چند مطلب بررسى شود:

۲.۱ – مؤنث یا مذکر

لفظ سماء به قول صحاح مذکّر و مؤنث هر دو می‌آید.

[۸] جوهری، اسماعیل بن حماد، الصحاح، ج۶، ص۲۳۸۱.

به عقیده قاموس و اقرب و مفردات مؤنث است و گاهى مذکّر هم می‌آید.

[۹] فیروزآبادی، محمد بن یعقوب، القاموس المحیط، ص۱۲۹۶.

[۱۰] شرتونی، سعید، اقرب الموارد.

[۱۱] راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۴۲۷.

طبرسى ذیل آیه ۲۹ بقره

[۱۲] بقره/سوره۲، آیه۲۹.

نسبت آن را به قول داده

[۱۳] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۱، ص۱۷۳.

و در ذیل آیه ۱۸ مزمّل

[۱۴] مزمل/سوره۷۳، آیه۱۸.

فرموده: لفظ سماء مذکّر است جایز است مذکّر و مؤنّث باشد هر که مذکّر گفته سقف اراده کرده است.

[۱۵] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۱۰، ص۵۷۴.

مخفى نماند در تمام آیات قرآن افعال و ضمایر سماء مؤنّث آمده مثل‌
(وَ إِذَا السَّماءُ کُشِطَتْ)

[۱۶] تکویر/سوره۸۱، آیه۱۱.

(و پرده از روى اسرار آسمان برگیرند.)

[۱۷] مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۵۸۶.

[۱۸] طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۲۰، ص۲۱۵.

[۱۹] طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۲۰، ص۳۵۱.

[۲۰] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۱۰، ص۶۷۴.

[۲۱] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۶، ص۳۳۰.

(وَ السَّماءِ وَ ما بَناها)

[۲۲] شمس/سوره۹۱، آیه۵.

(و سوگند به آسمان و کسى که آن را بنا کرده)

[۲۳] مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۵۹۵.

[۲۴] طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۲۰، ص۲۹۷.

[۲۵] طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۲۰، ص۴۹۸.

[۲۶] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۱۰، ص۷۵۵.

[۲۷] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۷، ص۱۱۴.

«یَوْمَ تَکُونُ‌ السَّماءُ کَالْمُهْلِ»

[۲۸] معارج/سوره۷۰، آیه۸.

(همان روزى که آسمان همچون فلز گداخته مى‌شود.)

[۲۹] مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۵۶۸.

[۳۰] طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۲۰، ص۹.

[۳۱] طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۲۰، ص۱۰.

[۳۲] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۱۰، ص۵۳۱.

[۳۳] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۵، ص۳۰۲.

مگر در آیه‌ (السَّماءُ مُنْفَطِرٌ بِهِ کانَ وَعْدُهُ مَفْعُولًا)

[۳۴] مزمل/سوره۷۳، آیه۱۸.

(و در آن روز آسمان از هم شکافته مى‌شود، و وعده الهى، انجام شدنى است.)

[۳۵] مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۵۷۴.

[۳۶] طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۲۰، ص۶۹.

[۳۷] طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۲۰، ص۱۰۷.

[۳۸] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۱۰، ص۵۷۴.

[۳۹] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۶، ص۳۳.

که مذکّر به کار رفته به قرینه آن‌که صفتش‌ «مُنْفَطِرٌ» مذکّر آمده است. بنابراین، قرآن‌ مجید قول راغب و قاموس و اقرب را تصدیق می‌کند که گفته‌اند: مؤنّث است گاهى مذکّر هم آید.

[۴۰] راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۴۲۷.

[۴۱] فیروزآبادی، محمد بن یعقوب، القاموس المحیط، ص۱۲۹۶.

[۴۲] شرتونی، سعید، اقرب الموارد.

۲.۲ – مفرد یا جمع

بعضى‌ها از جمله راغب به استناد آیه‌ (ثُمَّ اسْتَوى‌ إِلَى‌ السَّماءِ فَسَوَّاهُنَّ سَبْعَ‌ سَماواتٍ‌)

[۴۳] بقره/سوره۲، آیه۲۹.

(سپس به آسمان پرداخت؛ و آنها را به صورت هفت آسمان مرتّب نمود.)

[۴۴] مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۵.

[۴۵] طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱، ص۱۱۴.

[۴۶] طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱، ص۱۷۵.

[۴۷] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۱، ص۱۷۳.

[۴۸] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱، ص۱۱۳.

که ضمیر سماء جمع آمده، گفته‌اند: سماء مفرد و جمع هر دو به کار می‌رود. و بعضى گفته‌اند: اسم جنس است. ولى به قرینه‌ (ثُمَّ اسْتَوى‌ إِلَى‌ السَّماءِ وَ هِیَ دُخانٌ‌ … فَقَضاهُنَّ سَبْعَ‌ سَماواتٍ‌ فِی یَوْمَیْنِ)

[۴۹] فصلت/سوره۴۱، آیات۱۱-۱۲.

(سپس به آفرینش آسمان پرداخت، در حالى که به صورت دود بود؛ … آنگاه آنها را به صورت هفت آسمان در دو روز [ دو دوران‌ ] آفرید.)

[۵۰] مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۴۷۷.

[۵۱] طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۷، ص۳۶۴.

[۵۲] طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۷، ص۵۵۳.

[۵۳] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۹، ص۸.

[۵۴] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۲، ص۲۱.

و چنان‌که در «ارض» گذشت

(ببینید: ارض (مفردات‌قرآن))

سماء در آن حال دخان و گاز غلیظ بود و بتدریج رقیق شده و مبدل به هفت آسمان گردیده است على هذا سماء مفرد است و جمع آمدن ضمیر به اعتبار ما بعد است که سبع سموات بوده باشد.

۲.۳ – به معنای باران

سماء در آیه‌ (یُرْسِلِ‌ السَّماءَ عَلَیْکُمْ مِدْراراً)

[۵۵] نوح/سوره۷۱، آیه۱۱.

(تا باران‌هاى پربرکت آسمان را پى در پى بر شما فرو فرستد.)

[۵۶] مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۵۷۱.

[۵۷] طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۲۰، ص۳۰.

[۵۸] طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۲۰، ص۴۵.

[۵۹] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۱۰، ص۵۴۳.

[۶۰] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۵، ص۳۳۴.

و نیز در آیه ۶ سوره انعام

[۶۱] انعام/سوره۶، آیه۶.

و ۵۲ سوره هود

[۶۲] هود/سوره۱۱، آیه۵۲.

به معنى باران است چنان‌که در «درر» گذشت

(ببینید: درر (مفردات‌قرآن))

اهل لغت و تفسیر تصریح کرده‌اند که به باران سماء گفته می‌شود.
راغب می‌گوید باران سماء نامیده شده چون از سماء می‌آید. به علف نیز سماء گویند به جهت اینکه از باران است و یا به علت ارتفاعش از زمین.

[۶۳] راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۴۲۷.

۲.۴ – سَبْعَ سَماوات

در قرآن هر جا که سموات سبع آمده مراد ظاهرا طبقات هفتگانه هواست. ناگفته نماند: دانشمندان طبقات هوا را به پنج قسمت تقسیم کرده، حدود و مشخصات آن را معیّن نموده‌اند بدین شرح:
تروپوسفر: ارتفاع این طبقه در استوا ۱۶ کیلومتر و در قطبین ۱۰ کیلومتر است. در همین قسمت است که ابرها تشکیل می‌شود و وضع هواى زمین تعیین می‌گردد. هفتاد و پنج درصد گازهاى سازنده جوّ در همین منطقه می‌باشد و رعد و برق و برف و تگرگ و غیره در آن قرار دارند.
ستراتسفر: این طبقه از بالاى تروپوسفر شروع شده تا بلندى ۳۲ کیلومترى سطح زمین ادامه دارد در آن تند بادهاى مداوم می‌وزد. دو شط عظیم هوائى در آن کران تا کران جهان را می‌نوردند نام آن دو «جریانهاى جتى» است یکى از مغرب به سوى مشرق بین قطب شمال و خط استوا، دیگرى از شرق به غرب بین قطب جنوب و استوا وضع این دو جریان و نیز سرعتشان روزانه تغییر می‌کند. گاهى به صورت سهمگین در آمده با سرعتى برابر ۸۰۰ کیلومتر در ساعت حرکت می‌کنند.
وجود این جریان‌ها در جنگ دوم جهانى به واسطه خلبانان آمریکا کشف گردید. در ارتفاع ۲۰ کیلومترى آن درجه حرارت تا ۶۲ درجه زیر صفر پائین می‌آید.
اوزونسفر: این طبقه مقدارى از طبقه دوم را نیز گرفته و آنرا از ارتفاع ۲۰ کیلومترى تا ارتفاع ۵۰ کیلومترى تعیین کرده‌اند. در این طبقه نوعى اکسیژن وجود دارد که آن را اوزون می‌نامند و این طبقه نسبتا گرمتر و درجه حرارت آن تا حدود صفر می‌رسد و علت این امر آن است که اوزون اشعه بالاى بنفش خورشید را جذب می‌کند.
یونوسفر: ناحیه‌ای است عجیب و اسرارآمیز از نظر رقت هوا مانند خلاء است از ارتفاع ۵۰ کیلومترى شروع می‌شود و تا ۳۰۰ کیلومترى کم و بیش اطلاعى در دست هست و شاید تا ۸۰۰ کیلومتر بالا رود. در این منطقه هیچ ذى روحى قادر نیست از اشعه ماوراى بنفش خورشید و اشعه کیهانى و رگبار شهاب‌ها مصون بماند مگر با وسائلی که سفائن ماه‌پیمائى دارند. این طبقه است که امواج رادیوئى را به زمین باز می‌گرداند و مانع عبور آنها به بالا است. در ارتفاع ۸۰ کیلومترى درجه حرارت ۶۸ درجه زیر صفر و در ارتفاع ۱۷۷ کیلومترى به ۲۸۷ درجه بالاى صفر می‌رسد!!!.
اگزوسفر: در این طبقه جوّ تدریجا از بین رفته و در ژرفناى خلاء مستحیل می‌شود. بشر درباره آن. جز اطلاعات ناچیز ندارد (قمرهاى مصنوعى ص ۱۰- ۱۴ ترجمه محمود مصاحب).
درباره ضخامت هوا گفته‌اند که:
تا حدود هزار کیلومتر ارتفاع، آثار آن شناخته شده است.
قرآن مجید آن را هفت طبقه کرده است می‌شود گفت: مراد قرآن همین پنج طبقه است که هفت شمرده و می‌شود گفت: هنوز طبقات دیگرى کشف نشده است.
در قرآن کریم مجموعات هشت بار «سَبْعَ سَماواتٍ» آمده است دقت در آن‌ها نشان می‌دهد که همه در وسط هم‌اند مثل لایه‌هاى پیاز و همه از یک طبقه گاز غلیظ آفریده شده و مراد از همه طبقات جوّ زمین است. اینک آیات:
۱- (أَ لَمْ تَرَوْا کَیْفَ خَلَقَ اللَّهُ سَبْعَ‌ سَماواتٍ‌ طِباقاً • وَ جَعَلَ الْقَمَرَ فِیهِنَّ نُوراً وَ جَعَلَ الشَّمْسَ سِراجاً)

[۶۴] نوح/سوره۷۱، آیات۱۵-۱۶.

(تا باران‌هاى پربرکت آسمان را پى در پى بر شما فرو فرستد.)

[۶۵] مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۵۷۱.

[۶۶] طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۲۰، ص۳۲.

[۶۷] طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۲۰، ص۴۸.

[۶۸] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۱۰، ص۵۴۶.

[۶۹] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۵، ص۳۴۵.

۲- (الَّذِی خَلَقَ سَبْعَ‌ سَماواتٍ‌ طِباقاً)

[۷۰] ملک/سوره۶۷، آیه۳.

(همان کسى که هفت آسمان را بر فراز یکدیگر آفرید.)

[۷۱] مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۵۶۲.

[۷۲] طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۹، ص۳۵۰.

[۷۳] طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۹، ص۵۸۷.

[۷۴] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۱۰، ص۴۸۴.

[۷۵] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۵، ص۱۶۸.

از این دو آیه سه مطلب به دست می‌آید: آسمان‌ها هفت‌اند. آنها طبقه طبقه توى هم‌اند. ماه در میان آنها نور است. باید دانست آسمان‌ها و اجرام و کهکشان‌هاى سماوى بی‌شمار است.
ناچار باید بگوئیم: مراد از این هفت آسمان، آسمان‌هاى به خصوصى است.
از طرف دیگر نور ماه چندان امتداد مهم ندارد و یقینا به اجرام دور و کهکشان‌هاى بى‌شمار نمی‌رسد چنان‌که ما با چشم عادى ماه مریخ و ماه‌هاى مشترى و غیره را نمى‌بینیم. نور ماه ما نیز به آنها نمی‌رسد و حداکثر می‌توان گفت که نور ماه در منظومه شمسى قابل رؤیت است و خارج از منظومه قابل رؤیت نیست. مثلا در شعراى یمانى که پانصد هزار برابر فاصله خورشید از زمین دور است و در ستارگانى که ۴۵۰۰۰ سال نورى مثلا از زمین فاصله دارند چطور ممکن است نور ماه دیده شود.
پس اینکه فرموده: «جَعَلَ الْقَمَرَ فِیهِنَّ نُوراً» کدام هفت آسمان است که ماه در میان آنها نور است و نورش در آنها مرئى است. پس حتما این هفتگانه غیر از آسمان‌هاى دیگر است.
نور ماه در طبقات هوا مرئى است و قهرا مراد از آنها همین طبقات است. اگر غرض از «فِیهِنَّ» آن باشد که ماه خارج از هفت آسمان است و نورش به آن‌ها می‌رسد پس ماه در میان آنها نیست و اگر منظور آن باشد که ماه در میان آنها قرار گرفته در این صورت مرز هفت آسمان از جایگاه ماه که در فاصله سیصد و هشتاد و چهار هزار کیلومترى زمین قرار گرفته، نیز گذشته است. از طرف دیگر نمی‌شود گفت مراد از هفت آسمان سیارات منظومه شمسى است که سیارات آن فعلا تا به ۹ رسیده و شاید بعضى‌ها هم در آینده کشف شود از طرف دیگر در حدود هزار و ششصد سیّاره و دنباله‌دار و سنگ‌هاى آسمان‌هاى در منظومه شمسى قرار گرفته و به دور خورشید می‌چرخند.
و آنگهى این هفت آسمان طبقه طبقه‌اند. لازمه این آن است که توى هم بوده و بالاى یکدیگر بوده باشند و گرنه‌ «طِباقاً» جور در نمی‌آید.
۳- (… خَلَقَ الْأَرْضَ فِی یَوْمَیْنِ‌ … • … • ثُمَّ اسْتَوى‌ إِلَى‌ السَّماءِ وَ هِیَ دُخانٌ فَقالَ لَها وَ لِلْأَرْضِ ائْتِیا طَوْعاً أَوْ کَرْهاً قالَتا أَتَیْنا طائِعِینَ • فَقَضاهُنَّ سَبْعَ‌ سَماواتٍ‌ فِی یَوْمَیْنِ وَ أَوْحى‌ فِی کُلِ‌ سَماءٍ أَمْرَها وَ زَیَّنَّا السَّماءَ الدُّنْیا بِمَصابِیحَ وَ حِفْظاً ذلِکَ تَقْدِیرُ الْعَزِیزِ الْعَلِیمِ)

[۷۶] فصلت/سوره۴۱، آیات۹-۱۲.

(… زمین را در دو روز [ دو دوران‌ ] آفرید … سپس به آفرینش آسمان پرداخت، در حالى که به صورت دود بود؛ به آن و به زمین دستور داد: به وجود آیید، و شکل گیرید خواه از روى اطاعت و خواه اکراه! آنها گفتند: ما از روى طاعت آمدیم. آنگاه آنها را به صورت هفت آسمان در دو روز [ دو دوران‌ ] آفرید، و در هر آسمانى امر و برنامه آن آسمان را وحی و مقرّر فرمود، و آسمان پایین را با چراغ‌هایى [ ستارگان‌ ] زینت بخشیدیم، و با شهاب‌ها از رخنه شیاطین حفظ کردیم؛ این است تقدیر خداوند توانا و دانا.)

[۷۷] مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۴۷۷.

[۷۸] طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۷، ص۳۶۲.

[۷۹] طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۷، ص۵۴۹.

[۸۰] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۹، ص۶.

[۸۱] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۲، ص۱۶.

این آیات صریح‌اند در این‌که زمین در دو دوران خلق شده چنان‌که مشروحا در «ارض» گذشت

(ببینید: ارض (مفردات‌قرآن))

و سپس آسمان که گاز فشرده و دود غلیظى بود (و به احتمال نزدیک به یقین و یا حتما از زمین برخاسته بود) به دستور خداوند رقیق شده و به هفت آسمان محیط بر زمین مبدل شده است‌ «فَقَضاهُنَّ سَبْعَ‌ سَماواتٍ‌» و از جمله‌ «وَ أَوْحى‌ فِی کُلِّ سَماءٍ أَمْرَها» فهمیده می‌شود که هر یک از این طبقات خاصیّت به خصوص و اثر معین دارد.
همین طور است آیه‌ (ثُمَّ اسْتَوى‌ إِلَى السَّماءِ فَسَوَّاهُنَّ سَبْعَ‌ سَماواتٍ‌ …)

[۸۲] بقره/سوره۲، آیه۲۹.

(سپس به آسمان پرداخت؛ و آنها را به صورت هفت آسمان مرتّب نمود.)

[۸۳] مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۵.

[۸۴] طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱، ص۱۱۴.

[۸۵] طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱، ص۱۷۵.

[۸۶] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۱، ص۱۷۳.

[۸۷] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱، ص۱۱۳.

و آیات ۴۴ اسراء

[۸۸] اسراء/سوره۱۷، آیه۴۴.

و ۸۶ مؤمنون

[۸۹] مؤمنون/سوره۲۳، آیه۸۶.

و ۱۲ طلاق

[۹۰] طلاق/سوره۶۵، آیه۱۲.

که همه درباره هفت آسمان و همه درباره طبقات‌ جوّ زمین‌اند.

۲.۵ – به معنای عالم بالا

مراد از آسمان گاهى عالم بالا و فضاست مثل‌
(وَ أَنْزَلَ مِنَ‌ السَّماءِ ماءً)

[۹۱] بقره/سوره۲، آیه۲۲.

یعنى «از آسمان و طرف بالا آب نازل کرد.»
و نحو (قَدْ نَرى‌ تَقَلُّبَ وَجْهِکَ فِی‌ السَّماءِ)

[۹۲] بقره/سوره۲، آیه۱۴۴.

(نگاه‌هاى انتظارآمیز تو را به سوى آسمان براى تعیین قبله نهایى مى‌بینیم!)

[۹۳] مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۲۲.

[۹۴] طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱، ص۳۲۵.

[۹۵] طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱، ص۴۸۹.

[۹۶] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۱، ص۴۱۹.

[۹۷] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲، ص۱۰۰.

و ایضا (أَصْلُها ثابِتٌ وَ فَرْعُها فِی‌ السَّماءِ)

[۹۸] ابراهیم/سوره۱۴، آیه۲۴.

(ریشه آن در زمین ثابت، و شاخه آن در آسمان است؟!)

[۹۹] مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۲۵۸.

[۱۰۰] طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۲، ص۵۰.

[۱۰۱] طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۲، ص۷۱.

[۱۰۲] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۶، ص۴۸۰.

[۱۰۳] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۳، ص۱۲۶.

همچنین است آیات‌ (وَ لَقَدْ جَعَلْنا فِی‌ السَّماءِ بُرُوجاً …)

[۱۰۴] حجر/سوره۱۵، آیه۱۶.

(ما در آسمان برج‌هایى قرار دادیم….)

[۱۰۵] مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۲۶۳.

[۱۰۶] طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۲، ص۱۳۷.

[۱۰۷] طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۲، ص۲۰۱.

[۱۰۸] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۶، ص۵۰۹.

[۱۰۹] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۳، ص۱۷۳.

(تَبارَکَ الَّذِی جَعَلَ فِی‌ السَّماءِ بُرُوجاً وَ جَعَلَ فِیها سِراجاً)

[۱۱۰] فرقان/سوره۲۵، آیه۶۱.

(زوال ناپذیر و پر برکت است کسى که در آسمان منزلگاه‌هایى براى ستارگان قرار داد؛ و در میان آن، چراغ روشن خورشید و ماه تابان آفرید.)

[۱۱۱] مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۳۶۵.

[۱۱۲] طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۵، ص۲۳۵.

[۱۱۳] طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۵، ص۳۲۵.

[۱۱۴] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۷، ص۲۷۹.

[۱۱۵] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۷، ص۲۲۱.

(وَ السَّماءِ ذاتِ الْبُرُوجِ)

[۱۱۶] بروج/سوره۸۵، آیه۱.

(سوگند به آسمان که داراى برج‌هاى [ صورت‌هاى فلکى‌ ] بسیار است.)

[۱۱۷] مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۵۹۰.

[۱۱۸] طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۲۰، ص۲۴۹.

[۱۱۹] طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۲۰، ص۴۱۳.

[۱۲۰] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۱۰، ص۷۰۷.

[۱۲۱] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۶، ص۴۱۷.

غرض از همه این‌ها چنان‌که گفته شد طرف بالا و فضاست.

۲.۶ – به معنای اجرام آسمانی

گاهى مراد از سماء اجرام و موجودات علوى و ستارگان و غیره است. مثل‌
(وَ السَّماءَ بَنَیْناها بِأَیْدٍ وَ إِنَّا لَمُوسِعُونَ)

[۱۲۲] ذاریات/سوره۵۱، آیه۴۷.

(و ما آسمان را با قدرت بنا کردیم، و همواره آن را وسعت مى‌بخشیم.)

[۱۲۳] مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۵۲۲.

[۱۲۴] طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۸، ص۳۸۱.

[۱۲۵] طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۸، ص۵۷۳.

[۱۲۶] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۹، ص۲۴۲.

[۱۲۷] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۳، ص۳۲۸.

(إِنَّ فِی خَلْقِ‌ السَّماواتِ‌ وَ الْأَرْضِ)

[۱۲۸] بقره/سوره۲، آیه۱۶۴.

(در آفرینش آسمان‌ها و زمین.)

[۱۲۹] مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۲۵.

[۱۳۰] طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱، ص۳۹۶.

[۱۳۱] طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱، ص۵۹۶.

[۱۳۲] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۱، ص۴۵۰.

[۱۳۳] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲، ص۱۴۵.

(تَنْزِیلًا مِمَّنْ خَلَقَ الْأَرْضَ وَ السَّماواتِ‌ الْعُلى‌)

[۱۳۴] طه/سوره۲۰، آیه۴.

(این قرآن از سوى کسى نازل شده که زمین و آسمان‌هاى بلند را آفریده است.)

[۱۳۵] مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۳۱۲.

[۱۳۶] طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۴، ص۱۲۰.

[۱۳۷] طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۴، ص۱۶۵.

[۱۳۸] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۷، ص۵.

[۱۳۹] طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیا