پاورپوینت کامل عاشورا پژوهی ۹۹ اسلاید در PowerPoint

توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

 پاورپوینت کامل عاشورا پژوهی ۹۹ اسلاید در PowerPoint دارای ۹۹ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است

شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.

لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت کامل عاشورا پژوهی ۹۹ اسلاید در PowerPoint،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

بخشی از متن پاورپوینت کامل عاشورا پژوهی ۹۹ اسلاید در PowerPoint :

۱
عاشوراپژوهی چیست۱.۱
اهمیت عاشوراپژوهی۱.۲
کلیات عاشوراپژوهی۱.۳
حوزه‌های عاشوراپژوهی۱.۴
انواع منابع عاشوراپژوهی۲
پژوهش‌های تاریخی۲.۱
مقتل‌نگاری۲.۲
پژوهش‌ پیرامون شخصیت‌های واقعه کربلا۲.۳
آثار تحریف‌شناسانه۳
دانشنامه‌نگاری۴
پژوهش‌های منبع‌شناسانه۴.۱
کتاب‌شناسی‌۴.۲
تحقیق یا ترجمه منابع قدیمی۵
آثار تحلیلی و میان‌رشته‌ای۵.۱
تحلیل و ریشه‌یابی واقعه عاشورا۶
مطالعه تأثیرات واقعه عاشورا بر فرهنگ و تمدن شیعی۶.۱
پژوهش‌ها درباره ادبیات عاشورایی۶.۲
پژوهش‌ها درباره آیین‌ها و مناسک۶.۳
هنرهای عاشورایی۷
عاشوراپژوهی در غرب۷.۱
عاشوراپژوهان شناخته‌شده در غرب۷.۲
پایان‌نامه‌ها، کنفرانس‌ها، کتاب‌ها و مقالات۸
پانویس۹
یادداشت۱۰
منابع

عاشوراپژوهی دسته‌ای از پژوهش‌های ناظر به واقعه کربلا در روز عاشورا است که از منظرهای مختلفِ تاریخی-روایی، فرهنگی، جامعه‌شناختی و سیاسی انجام می‌شود. در همه سده‌های پس از واقعه عاشورا، آثار فراوانی در این باره انتشار یافته و علاوه بر عالمان و پژوهشگران مسلمان، اسلام‌شناسان غیرمسلمان و ایران‌شناسان نیز آثاری در این باره تألیف کرده‌اند که بنابر یک تخمین، تا سال ۱۳۸۰ش حدود پنج هزار کتاب بوده است.

بخشی از آثار عاشوراپژوهی، پژوهش‌های تاریخی است که عبارتند از مقتل‌نگاری، شخصیت‌نگاری و تحریف‌شناسی. مقتل‌ها با هدف نقل وقایع کربلا، بیشترین حجم آثار را به خود اختصاص داده‌اند که یا در ضمن آثار تاریخی آمده‌اند و یا به‌طور مستقل تألیف شده‌اند؛ مانند مقتل ابی‌مخنف. شخصیت‌نگاری‌ها با رساله کوتاه تسمیه من قتل مع الحسین، از قرن دوم هجری آغاز شد و تحریف‌شناسی از جمله رویکردهای نوظهور در این باره است که لؤلؤ و مرجان پیشگام آن شناخته شده است.

معجم یا دانشنامه‌نگاری در قالب گردآوری احادیث امام حسین(ع) یا روایات درباره وی، گویا از سوی ابن‌عساکر (درگذشته ۵۷۱ق) و در کتاب ترجمه الحسین آغاز شده و مجموعه ۲۴ جلدی تاریخ امام حسین(ع) کامل‌ترین اثر در این زمینه معرفی شده است. بخش دیگری از آثار عاشوراپژوهی، بررسی نتایج و آثار فرهنگی و تمدنی فرهنگ عاشورا، از جمله ادبیات عاشورایی و آیین‌های سوگواری است؛ از این جمله دائرهالمعارف الحسینیه در ۵۰ جلد به معرفی شعرها و شاعران عاشورایی در زبان‌های مختلف عربی، فارسی، اردو، پشتو و انگلیسی پرداخته است. محسن‌حسام مظاهری در کتاب تراژدی جهان اسلام، ۲۱۲ اثر ترجمه‌شده از نویسندگان غیرایرانی درباره عزاداری را معرفی کرده است. همچنین تاریخ عزاداری در دوره‌ای خاص یا منطقه‌ای خاص، بخش دیگری از این آیین‌نگاری‌هاست.

پاره‌ای از آثار عاشوراپژوهی، ناظر به معرفی و کتاب‌شناسی منابع مرتبط با واقعه عاشورا و امام حسین(ع) است که گویا بیش از ۴۰ اثر در این باره انتشار یافته است. تصحیح، تحقیق، ترجمه و بازنویسی منابع کهن نیز از سوی عاشوراپژوهان به انجام رسیده است. بخش دیگری از آثار در زمینه عاشوراپژوهی با رویکردی تحلیلی به بازخوانی قیام امام حسین(ع) پرداخته‌اند که از جمله آنها کتاب شهید جاوید یا حماسه حسینی است.

اسلام‌شناسان غیرمسلمان مانند هاینریش وستنفلد، اگست مولر و یولیوس ولهاوزن، آثاری درباره حادثه عاشورا نگاشته‌اند که با بحثی در کتاب «مذهب شیعه» دوایت دونالدسون آغاز شد، از ۱۹۵۰م با مطالعات میان‌رشته‌ای و تحلیل‌های جامعه‌شناختی و علوم سیاسی تداوم یافت و موضوعاتی از جمله ابعاد نمایشی و ادبی عاشورا مورد بررسی گرفت. با این حال به‌باور برخی پژوهشگران، آشنایی آنان با شیعه از دریچه آثار اهل‌سنت موجب بروز آسیب‌هایی در این آثار شده است.

عاشوراپژوهی چیست

عاشوراپژوهی حوزه مطالعاتی میان‌رشته‌ای[۱] و ناظر به دسته‌ای از پژوهش‌هاست که محور آن‌ واقعه کربلا در روز عاشورا است و عاشوراپژوه کسی است که به پژوهش و تحقیق و تتبع درباره عاشورا از منظر مسائل اعتقادی، فرهنگی، سیاسی، روان‌شناختی، جامعه‌شناختی، انسان‌شناختی، مردم‌شناختی، فقهی، تاریخی، و سیاسی می‌پردازد.[۲]

اهمیت عاشوراپژوهی

واقعه عاشورا در تاریخ اسلام حادثه‌ای است که به گفته ابوریحان بیرونی در هیچ امتی نظیر ندارد،[۳] و به گفته مرتضی مطهری دست‌کم در مشرق زمین بی‌نظیر است.[۴] مشهور شدن جمله معروف «الاسلام محمدی الوجود و حسینی‌ البقاء» نشان‌گر گستردگی و عمق تأثیرات واقعه کربلا در اسلام و تشیع است.[۵] به همین جهت از زمان وقوع حادثه هیچ قرنی نبوده است که درباره آن ده‌ها و صدها اثر نوشته نشود.[۶] حتی شرق‌شناسان، ایران‌شناسان و عموم پژوهش‌گرانی که درباره فرهنگ مسلمانان پژوهش‌ می‌کنند نیز به واقعه عاشورا و تأثیرات فرهنگی و تمدنی آن توجه داشته‌اند.[۷]

کلیات عاشوراپژوهی

کلیات عاشوراپژوهی مباحثی است درباره تعریف، مبانی، روش‌ها و منابع عاشوراپژوهی. در این زمینه منابع محدودی وجود دارد. دو کتاب در این زمینه منتشر شده است:

منطق عاشوراپژوهی: اصول و مبانی تحقیق در تاریخ امام حسین علیه السلام، نوشته محمد صحتی سردرودی.
عاشوراپژوهی نوشته محمد حسین‌زاده (یزدی).

سردرودی معتقد است عاشوراپژوهی علاوه بر پیش‌نیازهای لازم در هر تحقیق، مبتنی بر چند اصل است؛ تبارشناسی اَعراب، آشنایی با تاریخ اسلام و مسلمانان، آشنایی با علم کلام، اصل «اهل البیت ادری بما فی البیت»، اصل حدیث‌شناسی و اصل سخن‌شناسی[۸] (به معنای آشنایی با ادبیات عرب و شخصیت گوینده و مخاطب و زمان صدور سخن).[۹]

حسین‌زاده در کتاب عاشوراپژوهیِ خود معتقد است برای پژوهش درباره عاشورا نخست باید مبانی معرفت‌شناختی و روش‌شناختی عاشوراپژوهی را شناخت.[۱۰] وی سپس به معرفت‌شناسی دانش‌های نقلی، درجه معرفت دلایل نقلی، اقسام و شرایط اعتبار دلایل نقلی به‌ویژه خبر واحد اشاره می‌کند.[۱۱] او تصریح می‌کند که منابع مطالعاتی عاشورا منحصر در اسناد تاریخی نیست[۱۲] و در همین راستا روایات و زیارات در منابع حدیثی،[۱۳] اشعار شاعران و مرثیه‌های آنان،[۱۴] گفته‌های دشمنان اهل‌بیت و اعترافات آن‌ها،[۱۵] شیوع و اشتهار،[۱۶] شهودات یا مکاشفات،[۱۷] مثل تشرف به محضر امامان معصوم در خواب یا بیداری در دوران غیبت[۱۸] و بالاخره نقل‌های سینه‌به‌سینه،[۱۹] را جزو منابع نقلی عاشورا قلمداد می‌کند.

حوزه‌های عاشوراپژوهی

عاشوراپژوهی و نگارش درباره عاشورا حوزه‌های متعددی دارد و نویسندگان بر اساس معیارهای خود این حوزه‌ها را تقسیم‌بندی کرده‌اند؛
به گفته حسین‌زاده ابعاد مختلف پژوهش درباره عاشورا را می‌توان در دو جهت کلی منحصر کرد:

پژوهش‌ درباره رخدادهای روز دهم محرم و پیش و پس از آن تا بازگشت اسرا به مدینه
پژوهش درباره نهضت عاشورا و رویدادهای آن به لحاظ تحلیل و تفسیر آن رخدادها و رویدادها.[۲۰]

سنگری در کتاب خود چهار حوزه برای عاشورانویسی مشخص کرده است؛ فرهنگ‌های عاشورایی، پژوهش‌های عاشورایی که حوزه آن را بسیار گسترده می‌دانند، کتاب‌های ذوقی، و سوگ‌نامه و مقتل‌نویسی.[۲۱] حسینی در مقدمه کتاب «معرفی و نقد منابع عاشورا» شش حوزه برای عاشوراپژوهی معرفی کرده است؛ مقتل‌نگاری، معجم‌نگاری، تحقیق یا ترجمه منابع قدیمی، منبع شناسی، آثار تحلیلی و میان‌رشته‌ای، و آثار تحریف‌شناسانه. [۲۲] محمد اسفندیاری کتاب‌شناسی را نیز یکی از حوزه‌های عاشورانویسی می‌داند.[۲۳]

انواع منابع عاشوراپژوهی

تعداد کتاب‌هایی که در حوزه عاشوراپژوهی نوشته شده معلوم نیست؛[۲۴] اما به نظر اسفندیاری تا سال ۱۳۸۰ش حدود پنج هزار کتاب نگاشته شده است.[۲۵] او عددهای بالاتر را مبالغه‌آمیز می‌داند.[۲۶] مقدمه کتاب عاشورانامه تعداد مقالات منتشر شده درباره حیات و قیام امام حسین را با تعابیری مثل ده‌ها هزار و هزاران مقاله توصیف کرده است[۲۷] و موضوع مقالات را شامل گزارش‌های توصیفی، هدف‌شناسی و فلسفه قیام، عزاداری و مرثیه، کتاب‌شناسی و مطالعه انتقادی، و بالاخره مطالعات موردی معرفی کرده است.[۲۸]

پژوهش‌های تاریخی

مقتل‌نگاری

مقتل‌نگاری یا گزارش وقایع مرتبط با واقعه کربلا[۲۹] بیشترین حجم آثار تولید شده درباره عاشورا را به خود اختصاص داده است.[۳۰] به همین دلیل پژوهش‌گران چندی مقتل‌ها و شیوه‌های مقتل‌نگاری را دست‌مایه پژوهش‌ خود قرارداده‌اند؛[۳۱] چنان‌که کتاب «مقتل‌نامه» به بررسی تحلیلی شیوه‌های تاریخ‌نگاری مقتل‌ها پردخته است.[۳۲]

بنا به گفته محسن رنجبر پژوهش‌گر منابع عاشورایی، قدیمی‌ترین مقتل‌ها نگاشته قرن دوم هجری هستند و پیش از آن به جز یک مورد احتمالی منتسب به اصبغ بن نباته هیچ مقتلی گزارش نشده است.[۳۳] همین پژوهش‌گر شش مقتل از قرن دوم،[۳۴] هفده مقتل از قرن سوم،[۳۵] بیست مقتل از قرن چهارم[۳۶] شش مقتل از قرن پنجم[۳۷] و هجده مقتل از قرن‌های ششم و هفتم را معرفی کرده است.[۳۸] گفته شده که شمار زیادی (حدود ۲۰۰ اثر) از آثار قرن‌های اول تا پنجم از بین رفته و در دسترس نیستند.[۳۹]

سنگری مقاتل نگاشته‌شده را در چهار گروه تقسیم‌بندی کرده است؛[۴۰]

الف)کتب مقاتل و تاریخی متقدم، یعنی از قرن دوم تا پنجم،[۴۱] که بیشتر آن‌ها مقاتلی هستند که در ضمن کتب تاریخی نقل شده‌اند مثل الطبقات الکبری و انساب الاشراف و الفتوح. به جز مقتل ابی‌مخنف که مستقل نگاشته شده است.[۴۲]
ب)مقاتل و تواریخ متأخر، یعنی از قرن ششم تا نهم،[۴۳] که شناخته‌شده‌ترین آن‌ها مقتل خوارزمی و لهوف ابن‌طاووس است.[۴۴]
ج)مقاتل و تواریخ پیش از معاصر، یعنی از قرن دهم تا اوایل قرن چهاردهم شمسی،[۴۵] که تعداد آن‌ها بسیار زیاد است و مشهورترین آن‌ها روضه الشهدا نوشته کاشفی است که بعدها مورد نقدهای جدی واقع شده است.[۴۶] عمده کتاب‌های این دوره با هدف گریستن نگاشته شده و در عنوان بیشتر آن‌ها نیز تعابیری متناسب با حزن و گریه به کار رفته است.[۴۷]
د) مقاتل و تواریخ عاشورایی معاصر که مربوط به چند دهه اخیر هستند.[۴۸] در این منابع رویکردهای تازه مشاهده می‌شود و از ابعاد مختلف روان‌شناختی و جامعه‌شناختی و فلسفی واقعه کربلا را تحلیل کرده‌اند.[۴۹]

با توجه به در اختیار بودن منابع کهن امروزه مقتل‌ها و تاریخ‌هایی از واقعه عاشورا نوشته می‌شود که به همه منابع گذشته توجه دارند[۵۰] و سعی می‌کنند از بین روایت‌ها گونه‌گون روایتی قابل دفاع‌تر عرضه کنند و در این مسیر می‌توانند افزوده‌هایی که در منابع متأخر‌تر یافت می‌شود را با تکیه بر منابع‌ کهن‌تر پالایش کنند. نمونه این دست پژوهش‌ها کتاب تاریخ قیام و مقتل جامع سید الشهداء(ع) نگاشته گروهی از پژوهش‌گران زیر نظر مهدی پیشوایی و نیز شهادت‌نامه امام حسین زیر نظر محمدی ری‌شهری و مجموعه ۲۴ جلدی تاریخ امام حسین(ع)[۵۱] زیر نظر محمدرضا جعفری و سید محمدرضا حسینی جلالی است.

پژوهش‌ پیرامون شخصیت‌های واقعه کربلا

پژوهش و نگارش درباره شخصیت‌های حاضر در واقعه کربلا بخشی از آثار عاشوراپژوهی را به خود اختصاص داده است. به گزارش منابع مختلف قدیمی‌ترین اثر در این زمینه رساله مختصر «تسمیه من قتل مع الحسین بن علی علیهما السلام من ولده و اخوته و شیعته» اثر فضیل بن زبیر کوفی است.[۵۲]

ابصار العین فی انصار الحسین اثر محمد سماوی. که نخستین بار در سال ۱۳۴۱ق در نجف منتشر شد.[۵۳]
انصار الحسین نوشته محمدمهدی شمس‌الدین که در سال ۱۳۹۴ق نوشته شده است.[۵۴] و اسفندیاری آن را مهم‌ترین اثر درباره یاران امام حسین می‌داند.[۵۵]
«چهره‌ها در حماسه کربلا» نوشته محمدباقر پورامینی که در سال ۱۳۸۲ش نوشته شده است.[۵۶]
آینه‌داران آفتاب، نگاشه محمدرضا سنگری، که اثری تفصیلی و در دو جلد است و به جز مباحث تفصیلی و گزارش‌های تاریخی برای هر یک از یاران امام حسین(ع) جدول معرفی اجمالی آن شخصیت را طراحی کرده است.[۵۷]
شهدای نینوا نوشته ابراهیم صالحی حاجی‌آبادی، که یک اثر تفصیلی در این زمینه است.[۵۸] صالحی هم‌چنین کتابی با عنوان «طعنه رقیب یا خطای تاریخ» نوشته و در آن گزارش‌های تاریخی درباره ۱۴۸ تن از کسانی که مشهور به شهادت در کربلا هستند را ارزیابی کرده است.[۵۹]

آثار تحریف‌شناسانه

مقاله اصلی: تحریف‌های عاشورا

تحریف‌شناسی عاشورا از محورهای نوظهور در عاشوراپژوهی است. در دوران جدید میرزا حسین نوری محدث شیعه قرن سیزده و چهارده قمری و کتابش لؤلؤ و مرجان را پیشتاز این‌گونه تحقیقات دانسته‌اند.[۶۰] صحتی سردرودی عاشوراپژوه در مقاله خود ۹ کتاب معروف را با عنوان کتاب‌های تحریف‌ساز نام برده[۶۱] و سپس در بخش دوم مقاله خود ۵ کتاب را که به طور مفصل به نقد تحریفات عاشورا پرداخته‌اند معرفی کرده است.[۶۲] او هم‌چنین چهار پژوهش دیگر از جمله منتهی الآمال نوشته شیخ عباس قمی را در مسیر مبارزه با تحریف دانسته است.[۶۳]
حماسه حسینی به قلم مرتضی مطهری، و ثوره التنزیه اثر سید محسن امین نیز از جمله‌ کتاب‌های تحریف‌ستیز دانسته شده‌اند.[۶۴] محمد اسفندیاری نیز کتاب خود «حقیقت عاشورا» را با عنوان فرعی «از عاشورای حسین تا تحریفات عاشورا» همراه کرده و نیمی‌ از کتاب را به تحریفات عاشورا اختصاص داده است.[۶۵]

دانشنامه‌نگاری

معجم‌نگاری یا دانشنامه‌نویسی در حوزه عاشوراپژوهی، به روش گردآوری احادیث و روایت‌ها درباره امام حسین(ع)،[۶۶] یا گردآوری سخنان خود امام حسین(ع)[۶۷] انجام می‌شود. کتاب‌ ترجمه الحسین در تاریخ دمشق نوشته ابن‌ عساکر را نخستین نمونه و مجموعه ۲۴ جلدی تاریخ امام حسین(ع) را کامل‌ترین نمونه روشن نخست دانسته‌اند.[۶۸] مفصل‌ترین کتاب در حوزه معجم‌نگاری کتاب دائره المعارف الحسینیه است که پیش‌بینی می‌شود به ۵۰۰ جلد برسد.[۶۹] دانشنامه امام حسین(ع) نیز مجموعه‌ای است ۱۴ جلدی و دوزبانه (عربی-فارسی) که زیر نظر محمد محمدی ری‌شهری نگاشته و به زبان‌های اردو، ترکی و انگلیسی ترجمه شده است.[۷۰]

کتاب موسوعه کلمات الامام الحسین و ترجمه آن با نام فرهنگ جامع سخنان امام حسین از آثاری است که سخنان امام حسین را گردآوری کرده است.[۷۱] کتاب‌هایی مثل فرهنگ عاشورا نگاشته جواد محدثی نیز از تلاش‌های عمومی در عرصه معجم‌نگاری عاشورا به شمار می‌رود که مخاطبی عمومی‌تر دارد.[۷۲] و تا ۱۳۹۳ش هفده بار منتشر شده است.[۷۳] کتاب دیگری نیز با نام فرهنگ عاشورا منتشر شده که نوشته محمدصادق موسوی گرمارودی است.[۷۴]

به گفته برخی پژوهشگران آسیب این روش آن است که این منابع همه نقل‌های معتبر و غیرمعتبر را کنار هم می‌آورند و باعث می‌شود که خوانندگان ارزش همه سخنان را یکسان بیانگارند.[۷۵]

پژوهش‌های منبع‌شناسانه

کتاب‌شناسی‌

اسفندیاری ضروری می‌داند که کتاب‌شناسی‌های مربوط به عاشورا و امام حسین در چند بخش کتاب‌شناسی تاریخی، کتا‌ب‌شناسی پژوهشی، کتاب‌شناسی غیرتوصیفی، کتاب‌شناسی توصیفی، کتاب‌شناسی تحلیلی و کتاب‌شناسی انتقادی دسته‌بندی شود.[۷۶] به گفته او بیش از ۴۰ اثر با موضوع کتاب‌شناسی عاشورا و امام حسین منتشر شده‌اند[۷۷] که مفصل‌ترین آن‌ها اثر عبدالجبار رفاعی است که در جلدهای هفتم و هشتم کتاب معجم ما کتب عن الرسول و اهل البیت صلوات الله علیهم، ۳۲۱۵ کتاب و مقاله را معرفی کرده است.[۷۸]

برخی از آثار کتاب‌شناسانه فقط فهرستی از منابع به دست داده‌اند. به عنوان نمونه کتاب‌شناسی عاشورا، نوشته محمد حیدری قاسمی ۳۵۰۰ کتاب در این حوزه را فهرست کرده است.[۷۹] کتاب‌شناسی امام حسین، نوش