توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

 پاورپوینت کامل ملا فاضل ایروانی ۱۱۳ اسلاید در PowerPoint دارای ۱۱۳ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است

شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.

لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت کامل ملا فاضل ایروانی ۱۱۳ اسلاید در PowerPoint،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

---

بخشی از متن پاورپوینت کامل ملا فاضل ایروانی ۱۱۳ اسلاید در PowerPoint :

محمدفاضل ایروانی

شهر تاریخی ایروان تا انعقاد قرارداد ننگین گلستان در تاریخ ۲۹ شوال المکرم ۱۲۲۸ قمری یکی از شهرهای ایران محسوب می‌شد. هم اکنون پایتخت کشور جمهوری ارمنستان است. بنا به مدارک تاریخی، ایروان، در گذشته، مرکز فرهنگ غنی شیعه بوده است. وجود مدارس علوم دینی، تحصیل و تدریس معارف جعفری و وجود فقیهان و عالمان برجسته‌ای مانند آیت‌الله میرزا عبدالکریم ملاباشی ایروانی ،

[۱] عرشیان خاک نشین، محمد الوانساز خویی، ص۳۳ـ۳۶.

[۲] بلوغ الامانی، سید محمد تقی حشمت الواعظین طباطبایی قمی، ص۳۵۳ـ۳۵۶.

[۳] دانشمندان آذربایجان، محمد علی تربیت، ص۳۵۸.

[۴] الفوائدالرضویه، شیخ عباس قمی، ص۲۳۹ـ۲۴۳.

[۵] فرهیختگان آذربایجان، محمد الوانساز خویی، خطی.

آیت‌الله ملا حسن ایروانی ،

[۶] الکرام البرره، شیخ آقا بزرگ تهرانی، ج۱، ص۲۹۵ـ۲۹۶.

آیت‌الله سید علی ایروانی

[۷] بلوغ الامانی، سید محمد تقی حشمت الواعظین طباطبایی قمی، ص۳۴۴ـ۳۴۶.

[۸] مرزداران فقاهت، محمود طیار مراغی، ص۱۳۹ـ۱۴۰.

و ده‌ها شخصیت بارز دیگر، دلیل بر مدعای ما است.

فهرست مندرجات

۱ – خاندان ایروانی
۲ – پیشینه خاندان ایروانی
۳ – فرزندان مولی علی اصغر ایروانی
۳.۱ – آیت‌الله حاج شیخ عبدالحسین ایروانی
۳.۱.۱ – آثار شیخ عبدالحسین
۳.۱.۲ – فرزندان و نوادگان شیخ عبدالحسین
۳.۲ – علامه حاج شیخ موسی ایروانی
۴ – ولادت محمد فاضل ایروانی
۴.۱ – مهاجرت به ایران
۴.۲ – آثار محمد فاضل
۴.۳ – وفات
۴.۴ – مهاجرت به عراق
۴.۵ – مشایخ اجازه وی
۴.۶ – مرجعیت
۴.۷ – شاگردان محمد فاضل ایروانی
۴.۷.۱ – اسامی برخی از شاگردان
۴.۸ – زندگی فاخرانه
۴.۹ – احترام آیت‌الله مامقانی به آیت‌الله فاضل ایروانی
۴.۱۰ – تاثیر فتوای آیت‌الله فاضل ایروانی
۴.۱۱ – آیت الله فاضل ایروانی از منظر یک زائر
۴.۱۲ – کتابخانه ی شخصی
۴.۱۳ – آثار علمی
۴.۱۴ – مدرسه آیت‌الله ایروانی
۴.۱۵ – محمدفاضل ایروانی از منظر صاحب نظران
۴.۱۶ – رحلت
۴.۱۷ – فرزندان و نوادگان
۵ – پانویس
۶ – منبع

۱ – خاندان ایروانی

خاندان ایروانی یکی از خاندان‌های علمی و فقهی و زعامت و مرجعیت شیعه در ایران و عراق و قفقازشوروی سابق است. این طایفه از ذریه ی آخوند ملا محمدباقر ایروانی، فرزند میر فتاح است. بانی نهضت علمی در این خاندان، همان آخوند ملا محمدباقر ایروانی است که پس از او فرزندان و نوادگانش این راه ارزشمند را ادامه دادند. اطلاعات ما درباره ی ایشان خیلی کم است و تنها به وجود دو فرزند فقیه از ایشان خلاصه می‌شود.
نام فرزندان او چنین است:
آیت الله ملا محمد فاضل ایروانی (شخصیت مورد نظر ما).
آیت الله ملا علی اصغر ایروانی.

۲ – پیشینه خاندان ایروانی

آیت الله ملا علی اصغر ایروانی برادر آیت‌الله فاضل ایروانی در ایروان به دنیا آمد و مقدمات علوم دینی را در آن جا آموخت. بعد از آن در سال ۱۲۴۲ قمری در جنگ‌های ایران و روس شرکت کرد.
او سپس به حوزه ی علمیه ی قزوین رفت و از حوزه ی درسی آیت‌الله ملا محمد صالح برغانی و در حکمت و فلسفه از محضر آیت‌الله آخوند ملا آقا حکمی کسب فیض کرد و در علوم معقول و منقول به حد اجتهاد رسید و بعد از آن به مجاورت در عتبات عالیات موفق گردید.

[۹] بلوغ الامانی، سید محمد تقی حشمت الواعظین طباطبایی قمی، ص۲۵۱.

آیت الله ملا علی واعظ خیابانی در خصوص تبحر ایشان در خطابه و وفاتش می‌نویسد:
مولی علی اصغر ایروانی برادر عالم ربانی (آیت الله فاضل ایروانی) در سلک وعاظ و محدثین از طراز اول معدود بود و هم به شرف مجاورت عتبات عالیات استسعاد داشت. در یک هزار و سیصد، راجعا عن حرم الله، در دارالهجره، وفات یافت و در ظل قبه ائمه بقیع ، علیهم السلام، به خاک رفت.

[۱۰] علمای معاصرین، ملا علی واعظ خیابانی، ص۲۱.

۳ – فرزندان مولی علی اصغر ایروانی

از این عالم ربانی چهار دختر به نام‌های سکینه خاتون، حلیمه خاتون و زوجه ی حسن صالح آبادی و زوجه ی حاج محمدعلی نخجوانی به جای ماند.

[۱۱] خاندان ایروانی، سید محمد تقی حشمت الواعظین طباطبایی قمی، ص۱۲۶.

دو فرزند علمی و فقهی بر جای مانده است:

۳.۱ – آیت‌الله حاج شیخ عبدالحسین ایروانی

آیت الله حاج شیخ عبدالحسین ایروانی در کربلا به دنیا آمد و در آن شهر به فراگیری علوم اسلامی پرداخت. او سپس در شهر مقدس نجف اشرف از محضر عمویش آیت‌الله فاضل ایروانی و آیت‌الله شیخ زین العابدین مازندرانی و علامه محمد صالح برغانی استفاده کرد و مدارج عالی اجتهاد را در پیش آنان سپری کرد.
ایشان از خطبای بزرگ عراقو شیفته ی خطابه و سخنوری بود.

۳.۱.۱ – آثار شیخ عبدالحسین

آثار او چنین است:
الف) وجیزه المقام فی الحلال و الحرام.
ب) وجیزه الفیلیه فی الامور السیاسیه.
ت) وجیزه الناصریهفی الاحکام الشرعیه.
او در سال ۱۳۱۴ قمری یا ۱۳۱۵ قمری در حدود ۶۵ سالگی درگذشت و در وسط وادی السلام به خاک سپرده شد.

[۱۲] بلوغ الامانی، سید محمد تقی حشمت الواعظین طباطبایی قمی، ص۲۵۹ـ۲۶۰.

[۱۳] خاندان ایروانی، سید محمد تقی حشمت الواعظین طباطبایی قمی، ص۱۲۳ـ۱۲۴.

۳.۱.۲ – فرزندان و نوادگان شیخ عبدالحسین

اسامی فرزندان و نوادگانش که همگی از روحانیون و خطبا هستند، چنین است:
۱. شیخ احمد ایروانی

[۱۴] معارف الرجال، شیخ محمد حرزالدین، ج۲، ص۱۴۱.

[۱۵] خاندان ایروانی، سید محمد تقی حشمت الواعظین طباطبایی قمی، ص۱۳۰ـ۱۳۱.

و فرزندش شیخ محمد ایروانی.
۲. شیخ طاهر ایروانی حائری

[۱۶] بلوغ الامانی، سید محمد تقی حشمت الواعظین طباطبایی قمی، ص۲۵۹ـ۲۶۰.

[۱۷] خاندان ایروانی، سید محمد تقی حشمت الواعظین طباطبایی قمی، ص۱۳۲ـ۱۳۳.

و دو فرزندش شیخ شریف ایروانی و شیخ سعید ایروانی.
۳. شیخ محمد صادق ایروانی

[۱۸] خاندان ایروانی، سید محمد تقی حشمت الواعظین طباطبایی قمی، ص۱۳۴ـ۱۳۶.

و فرزندش شهید شیخ محمد علی ایروانی.

[۱۹] بلوغ الامانی، سید محمد تقی حشمت الواعظین طباطبایی قمی، ص۲۵۳ـ۲۵۶.

۴. آیت‌الله میرزا علی آقا ایروانی

[۲۰] خاندان ایروانی، سید محمد تقی حشمت الواعظین طباطبایی قمی، ص۲۶ـ۶۵.

[۲۱] خاندان ایروانی، سید محمد تقی حشمت الواعظین طباطبایی قمی، ص۱۳۷ـ۱۶۰.

[۲۲] بلوغ الامانی، سید محمد تقی حشمت الواعظین طباطبایی قمی، ص۶۹ـ۱۰۱.

[۲۳] اثر آفرینان، ج۱، ص۳۳۳.

[۲۴] معارف الرجال، شیخ محمد حرزالدین، ج۲، ص۱۴۰ـ۱۴۲.

[۲۵] گنجینه ی دانشمندان، شیخ محمد شریف رازی، ج۴، ص۳۸۳.

[۲۶] فهرست کتاب‌های چاپی عربی، خان بابا مشار، ص۲۹۸.

[۲۷] هرست کتاب‌های چاپی عربی، خان بابا مشار، ص۳۹۶.

[۲۸] هرست کتاب‌های چاپی عربی، خان بابا مشار، ص۶۲۸.

[۲۹] هرست کتاب‌های چاپی عربی، خان بابا مشار، ص۹۷۴.

[۳۰] هرست کتاب‌های چاپی عربی، خان بابا مشار، ص۱۰۰۵.

و فرزندش آیت‌الله میرزا یوسف ایروانی.

[۳۱] گنجینه ی دانشمندان، ج۳، ص۳۸۴.

[۳۲] خاندان ایروانی، سید محمد تقی حشمت الواعظین طباطبایی قمی، ص۵۶ـ۱۰۸.

[۳۳] خاندان ایروانی، سید محمد تقی حشمت الواعظین طباطبایی قمی، ص۱۶۱ـ۱۶۳.

۵. بی بی خانم، زوجه ی پسر عمویش میرزا محمود ایروانی. بعد وفات او، به عقد برادر همسرش شیخ مرتضی ایروانی درآمد.

[۳۴] خاندان ایراونی، سید محمد تقی حشمت الواعظین طباطبایی قمی، ص۱۲۴.

۳.۲ – علامه حاج شیخ موسی ایروانی

ایشان عالمی خطیب و شاعر و ادیب بود. وی، از قدرت بینایی محروم بوده است. ذکاوت و استعداد او فوق تصور بوده و چندین ماه در کربلا سکونت می‌کرد و چندین ماه در نجف اشرف.
مرحوم آیت‌الله ملا علی واعظ خیابانی در شرح حال او می‌نویسد:
… مرحوم شیخ موسی، مکفوف است که مکرر از عتبات عالیات به تبریز آمد و رونقی تمام و شهرتی وافر نمود و در اکثر مجالس با ما هم منبر بود و متتبع و با اطلاع و واعظ و محدث و مورخ بودند و خوب قصاید عربیه مشجیه به لحن می‌خواند و شخص جسیم و بسیم و ظریفی بود، رحمه‌الله‌علیه .

[۳۵] علمای معاصرین، ملا علی واعظ خیابانی، ص۲۱.

[۳۶] وقایع الایام، ملا علی واعظ خیابانی، ج۲، ص۶۲۲.

از ایشان دو دختر به نام‌های شریفه خانمو راضیه خانم (همسر شیخ محمد صادق ایروانی) به یادگار ماند.

[۳۷] خاندان ایروانی، سید محمد تقی حشمت الواعظین طباطبایی قمی، ص۱۲۸.

۴ – ولادت محمد فاضل ایروانی

استاد استادان، آیت‌الله ملامحمد ایروانی ( شهرت وی به صورت‌های ایروانی، فاضل ایروانی و ایروانی نجفی نیز آمده است.) مشهور به «فاضل ایروانی» (صدرالاسلام امامی خویی در مورد لقب ایشان می‌نویسد: عرف المترجم بـ «الفاضل» من ایام تحصیله تقدیرا لمقام فضله و تشریفا له و کان لایذکر فی الالسنه الا به و کان حقیقا و مستحقا لهذا اللقب الجلیل.)

[۳۸] مرآه الشرق، صدرالاسلام امامی خویی، ج۲، ص۱۱۸۲.

فرزند مرحوم ملا محمدباقر ایروانی به سال ۱۲۳۲ قمری

[۳۹] مرآه الشرق، صدرالاسلام امامی خویی، ج۲، ص۱۱۸۲.

در شهر ایروان و در بیت دیانت و روحانیت چشم به هستی گشود و در زادگاه خویش رشد کرد و پرورش یافت. در همان شهر با خواندن و نوشتن آشنا شد و برخی از علوم ادبی را در آن جا فراگرفت.

[۴۰] مرآه الشرق، صدرالاسلام امامی خویی، ج۲، ص۱۱۸۲.

۴.۱ – مهاجرت به ایران

ایشان در حالی که هنوز به حد بلوغ نرسیده بود ـ پس از استیلای دولت روس بر آن منطقه ـ رهسپار ایران گردید و حوزه ی علمیه ی قزوین را برای تحصیل خویش انتخاب کرد و در محضر انور استاد والامقام آیت‌الله حاج ملا عبدالکریم ایروانی (فقیه بلند آوازه، عالم ربانی حاج میرزا عبدالکریم ایروانی در روز نهم ذو الحجه سال ۱۲۲۰ قمری در ایروان پا به دنیا گشود. پدرش عالم فرهیخته و عارف واصل حاج میرزا ابوالقاسم مجتهد ایروانی از بزرگان علمای آذربایجان بود. وی در کودکی به همراه پدر به ایران آمد و از اوان کودکی مشغول فراگیری علوم ادبی و عربی گردید و سپس برای تکمیل معلومات به عتبات عالیات رفت و در شمار شاگردان آیت الله سید علی طباطبایی (صاحب ریاض) و فرزندش آقا سید محمد قرار گرفت و در اصول و فروع احکام اسلامی به مرتبه بلند اجتهاد و استنباط نایل آمد. ایشان سپس به ایران آمد و در قزوین اقامت نمود و به تدریس کتاب شریف ریاض همت گماشت و شاگردانی چون : آیت الله میرزا محمد علی ملا باشی (فرزندش)، آیت‌الله ملا محمد فاضل ایراونی، آیت الله میرزا حبیب الله رشتی و آیت الله میرزا محمد تنکابنی نویسنده قصص العلماء پرورش داد.
آیت الله فاضل ایروانی در حق استادش گفته بود:
وی از علمای مجهول القدر در ایران بودند و عیبی نداشتند جز اینکه به عمل کیمیاگری و اکسیر آلوده شده بودند.

۴.۲ – آثار محمد فاضل

تالیفات او چنین است :
۱. حاشیه بر کتاب الطهاره، تالیف استادش آیت‌الله سید طباطبایی؛ ۲. اصاله البرائه؛ ۳. قواعد النحو و الصرف فی لغه الفرس؛ ۴. قوائد فارسی، (تبریز، ۱۲۶۲ قمری)؛ ۵. رساله‌ای در قافیه؛ ۶. مختصر العروض، (تبریز، ۱۲۶۲ قمری).

۴.۳ – وفات

ایشان در ۷۴ سالگی در شب چهار شنبه چهاردهم محرم الحرام سال ۱۲۹۴ قمری در تبریز رحلت نمود و در مقبره ملا باشی که خود قبلا آماده نموده بود به خاک سپرده شد.)

[۴۱] عرشیان خاک نشین، محمد الوانساز خویی، ص۳۳ـ۳۶.

[۴۲] میراث اسلامی ایران، امین الشرع خویی، ج۸، ص۴۱۵.

به تحصیل پرداخت.

[۴۳] میراث اسلامی ایران (تذکره المعاصرین)، امین الشرع خویی، ج۸، ص۴۱۵.

شاگرد فاضلش آیت‌الله حاج میرزا ابوالقاسم امین الشرع خویی در خصوص تحصیل ایشان در قزوین از زبان استادش می‌نویسد:
این بنده از قول آن جناب شنیدم که می‌فرمود: هنگامی که در مدرسه قزوین تحصیل می‌کردم، هنوز به سن رشد و بلوغ نرسیده بودم که در مدرسه، تدریس شرح لمعه می کردم و همان وقت قوه ی اجتهاد و استنباط را داشتم.

[۴۴] میراث اسلامی ایران (تذکره المعاصرین)، امین الشرع خویی، ج۸، ص۴۱۵.

۴.۴ – مهاجرت به عراق

او پس از کسب فیض از استادان فاضل در مدرسه ی علمیه ی قزوین، راه کشور عراق را در پیش گرفت و در حالی که چهارده سال داشت

[۴۵] مرآه الشرق، صدرالاسلام امامی خویی، ج۲، ص۱۱۸۲.

[۴۶] الفوائدالرضویه، شیخ عباس قمی، ص۶۰۱.

وارد کربلای معلی گردید و در جوار مرقد مطهر حضرت سیدالشهداء، علیه السلام، به مدت چهار سال از محضر آیت‌الله سید ابراهیم قزوینی (نویسنده ی کتاب ضوابط الاحکام و دلائل الاحکام) استفاده کرد

[۴۷] الفوائدالرضویه، شیخ عباس قمی، ص۶۰۱.

و پس از آن به نجف اشرف رفت و در جلسات درسی شیخ اعظم شیخ مرتضی انصاری و آیت‌الله شیخ محمد حسن نجفی (صاحب جواهر)

[۴۸] مرآه الشرق، صدرالاسلام امامی خویی، ج۲، ص۱۱۸۲.

[۴۹] الفوائدالرضویه، شیخ عباس قمی، ص۶۰۱.

و آیت‌الله شیخ حسن کاشف الغطاء

[۵۰] الفوائدالرضویه، شیخ عباس قمی، ص۶۰۱.

حاضر گردید و در اندک مدتی در بین شاگردان شیخ انصاری از همه پیشی گرفت و یکی از ارکان علمی جلسات ایشان شد.

[۵۱] مرآه الشرق، صدرالاسلام امامی خویی، ج۲، ص۱۱۸۲.

[۵۲] الفوائدالرضویه، شیخ عباس قمی، ص۶۰۱.

۴.۵ – مشایخ اجازه وی

آیت الله فاضل ایروانی از چند از علمای بنام شیعه ، اجازه روایی (شیخ محمد حرزالدین اجازات ایشان از شیخ مرتضی انصاری و صاحب جواهر را اجازه اجتهاد ضبط کرده است.)

[۵۳] معارف الرجال، شیخ محمد حرزالدین، ج۲، ص۳۶۲.

دارد. اسامی آنان بدین قرار است:
شیخ اعظم شیخ مرتضی انصاری؛
آیت الله شیخ محمد حسن نجفی؛
آیت الله شریف العلماء مازندرانی ؛ (لازم به ذکر است که مرحوم صدرالاسلام محمدامین امامی خویی، شریف العلماء را از مشایخ اجازه فاضل ایروانی یاد کرده که با محاسبه سال ولادت (۱۲۳۲ قمری) و تاریخ مهاجرت (۱۲۴۶ قمری) ایشان به عتبات عالیات و تاریخ وفات مرحوم شریف العلماء (۱۲۴۵ قمری) خیلی بعید به نظر می‌رسد چون که قبل ورود او به کربلاء شریف العلماء دارفانی را وداع گفته بود، مگر با این فرض قبول کنیم که او قبل از مهاجرت به عراق و در سنین نوجوانی از طریق نامه از ایشان اجازه دریافت داشته بود.)

[۵۴] مرآه الشرق، صدرالاسلام محمدامین امامی خویی، ج۲، ص۱۱۸۵.

آیت الله سید ابراهیم قزوینی (صاحب ضوابط)؛

[۵۵] مرآه الشرق، صدرالاسلام محمدامین امامی خویی، ج۲، ص۱۱۸۴.

آیت الله ملا عبدالکریم ایروانی ؛

[۵۶] الاجازه الاکبیره، سید شهاب الدین مرعشی نجفی، ص۱۵۵.

آیت الله میرزا جعفر طباطبایی حائری ؛

[۵۷] معارف الرجال، شیخ محمد حرزالدین، ج۲، ص۳۶۲.

خود معظم له نیز به برخی از علما و فضلای آن روز نیز اجازه نقل حدیث داده است. نام آنان چنین است:
سید احمد بن محمدباقر بهبهانی حائری؛

[۵۸] الاجازه الکبیره، سید شهاب الدین مرعشی نجفی، ص۲۲.

سید حسن صدر ؛

[۵۹] المسلسلات فی الاجازات، سید محمود مرعشی نجفی، ج۲، ص۱۰۳.

سید علی جزائری ؛

[۶۰] المسلسلات فی الاجازات، ج۲، ص۳۴۵.

شیخ علی محاویلی نجفی؛

[۶۱] الاجازه الکبیره، سید شهاب الدین مرعشی نجفی، ص۱۱۲.

شیخ محمدباقر بیرجندی قائنی خراسانی؛

[۶۲] المسلسلات فی الاجازات، ج۲، ص۹.

شیخ میرزا عبدالحسین مشکینی (مشهور به امام)؛

[۶۳] الاجازه الکبیره، سید شهاب الدین مرعشی نجفی، ص۷۶.

مولی محمدمهدی بنابی حائری؛

[۶۴] الاجازه الکبیره، سید شهاب الدین مرعشی نجفی، ص۲۱۵.

میرزا علی اکبر اردبیلی ؛

[۶۵] الاجازه الکبیره، سید شهاب الدین مرعشی نجفی، ص۱۱۴.

میرزا محمدباقر ایروانی نجفی؛

[۶۶] الاجازه الکبیره، سید شهاب الدین مرعشی نجفی، ص۳۱.

میرزا هدایت الله قزوینی شهیدی؛

[۶۷] المسلسلات فی الاجازات، ج۲، ص۴۲۹.

میرزا یحیی امام جمعه خوئی.

[۶۸] الاجازه الکبیره، سید شهاب الدین مرعشی نجفی، ص۲۴۰.

۴.۶ – مرجعیت

آیت الله فاضل ایروانی پس از ارتحال شیخ اعظم شیخ مرتضی انصاری و آیت‌الله سید حسین ترک کوه کمری به مرجعیت شیعه رسید و ریاست مذهبی بدو منتهی شد. ایشان در ایران، عراق، هند، ترکیه، روسیه، قفقاز شهرت تام داشته و مرجع تقلید اغلب شیعیان آن کشورها بود. اموال بسیاری به محضر او می‌رسید و او در ضروریات طلاب علوم دینی و دیگر مصارف شرعی صرف می‌کرد.

[۶۹] ریحانه الادب، اعتمادالسلطنه، ج۴، ص۲۷۸.

[۷۰] مرآه الشرق، صدرالاسلام امامی خویی، ج۲، ص۱۱۸۳.

مشهور است که آیت‌الله فاضل ایروانی اولین کسی است که شهریه داد. قبلا وجوه شرعی به صورت تقسیمی (شهریه حقوق ماهیانه‌ای است که مراجع تقلید برای اداره زندگی و تامین معیشت برای طلاب می‌دهند ولی تقسیمی هر چند وقت یک بار پرداخت می‌شود.) در بین طلاب بوده و نه به صورت شهریه و همه ماهه.

[۷۱] بلوغ الامانی، سید محمد تقی حشمت الواعظین طباطبایی قمی، ص۲۱۹.

۴.۷ – شاگردان محمد فاضل ایروانی

یکی از برنامه‌های منظم و دقیق معظم له که از سنین نوجوانی تا آخر عمر مبارکش ترک نگردید، تدریس دروس حوزوی است که بنا به اظهار خود ایشان قبل رسیدن به سن بلوغ در حوزه ی علمیه ی قزوین به تدریس لمعه اشتغال داشت

[۷۲] میراث اسلامی ایران (تذکره المعاصرین)، امین الشرع خویی، ج۸، ص۴۱۵.

و پس از عزیمت به عتبات عالیات در زمان استادش مرحوم شیخ مرتضی انصاری، محفل علمی داشت. پس از وفات استادش، مجلس درس ایشان یکی از دروس مهم حوزه ی علمیه ی نجف اشرف را تشکیل می‌داد. او اصول را شب‌ها در صحن مطهر امیرالمومنین علی علیه السلام، و صبح‌ها فقه را در مسجد شیخ طوسی ایراد می‌کرد و جمع کثیری از فضلا در آن شرکت می‌کردند.

[۷۳] مرآه الشرق، صدرالاسلام امامی خویی، ج۲، ص۱۱۸۳.

[۷۴] معارف الرجال، شیخ محمد حرزالدین، ج۲، ص۳۶۲.

آیت الله ملا علی واعظ خیابانی درباره ی احاطه ی ایشان بر مطلب و اطلاعات وافر ایشان می‌نویسد:
تبحر و احاطه و جامعیت این عالم یگانه و فاضل فرزانه در اطراف عالم و بسیط محیط معروف و مشهور بود و در مجلس درس همواره از دیگر علوم و فنون عنوان و استشهاد می‌فرمود و نظایر مطلب را بیان می‌نمود.
از نجف نوشته بودند که تحریر و تقریرات و ضبط بیانات آقای فاضل ایروانی به واسطه تنوع و توسع ممکن نیست.

[۷۵] علمای معاصرین، ملا علی واعظ خیابانی، ص۱۴۸.

۴.۷.۱ – اسامی برخی از شاگردا

 اشتراک گذاری در شبکه های اجتماعی، به دوستانتان معرفی کنید.

  راهنمای خرید:

• همچنین لینک دانلود به ایمیل شما ارسال خواهد شد به همین دلیل ایمیل خود را به دقت وارد نمایید.
• ممکن است ایمیل ارسالی به پوشه اسپم یا Bulk ایمیل شما ارسال شده باشد.
• در صورتی که به هر دلیلی موفق به دانلود فایل مورد نظر نشدید با ما تماس بگیرید.