توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

 پاورپوینت کامل سید مصطفی صفایی خوانساری ۱۲۰ اسلاید در PowerPoint دارای ۱۲۰ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است

شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.

لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت کامل سید مصطفی صفایی خوانساری ۱۲۰ اسلاید در PowerPoint،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

---

بخشی از متن پاورپوینت کامل سید مصطفی صفایی خوانساری ۱۲۰ اسلاید در PowerPoint :

پاورپوینت کامل سید مصطفی صفایی خوانساری ۱۲۰ اسلاید در PowerPoint

پاورپوینت کامل سید مصطفی صفایی خوانساری ۱۲۰ اسلاید در PowerPoint (1321-1413ق/۱۲۸۱-۱۳۷۱ش)، از علما و فقهای بزرگ شیعه در قرن چهاردهم و پانزدهم هجری قمری بود.
وی در خوانسار، قم و نجف تحصیل کرده و از اساتیدی چون والدش سید احمد صفایی خوانساری، شیخ عبدالکریم حائری یزدی، سید ابوالحسن اصفهانی، میرزا حسین نائینی، حاج آقا حسین قمی، آقازاده خراسانی، میرزا محمدصادق اصفهانی و آقا رضا مسجدشاهی اصفهانی، محمدعلی شاه آبادی، سید ابوالحسن رفیعی قزوینی و دیگران بهره علمی برد. وی پس از رحلت آیت‌ الله بروجردی، در ردیف مراجع تقلید قرار داشت. او در انتقال آیت الله بروجردی به قم نقش موثری ایفا نمود و از اصحاب خاص و از اعضای استفتاء ایشان بود. آیت الله خوانساری از شخصیت‌هاى علمی و صاحب‌نظر حوزه علمیه قم در زمینه علوم مختلف اسلامى و محل رجوع بسیاری از علما و مراجع برای حلّ مشکلات علمی بود. از ایشان خدمات فرهنگی و اجتماعی و تالیف چندین کتاب بر جای مانده است.

فهرست مندرجات

۱ – ولادت و خاندان
۲ – تجلیل آیت‌الله مرعشی از پدر خوانساری
۳ – تحصیلات
۳.۱ – در خوانسار
۳.۲ – در قم
۳.۳ – در نجف
۳.۴ – ادامه تحصیل در قم
۴ – آثار
۵ – ارتباط با آیت‌الله بروجردی
۵.۱ – چگونگی انتقال آیت‌الله بروجردی به قم
۵.۲ – نقش خوانساری در انتقال
۵.۳ – نقل احمد صفایی درباره انتقال
۵.۴ – خاطرات
۶ – مقام علمی
۷ – رابطه با امام خمینی
۸ – فضائل اخلاقی
۸.۱ – از نگاه آیت‌الله عراقی
۸.۲ – عکس‌العمل به توهین‌ها
۹ – ویژگی‌ها
۹.۱ – اهل مطالعه
۹.۲ – مهارت در رجال
۹.۳ – دارای کتابخانه شخصی
۹.۴ – روشنفکر
۹.۵ – کتاب‌شناس ماهر
۹.۶ – صاحب اجازه روایت
۹.۷ – اقامه نماز جماعت
۱۰ – خدمات فرهنگی و اجتماعی
۱۱ – فرزندان
۱۲ – در بستر بیماری و وفات
۱۲.۱ – تشییع جنازه
۱۲.۲ – قبر
۱۳ – پانویس
۱۴ – منبع

۱ – ولادت و خاندان

پاورپوینت کامل سید مصطفی صفایی خوانساری ۱۲۰ اسلاید در PowerPoint در ماه ربیع المولود سال ۱۳۲۱ق (۱۲۸۱ش) در خاندان خوانساری در شهرستان خوانسار، به دنیا آمد.
خاندان پدری آیت‌ الله پاورپوینت کامل سید مصطفی صفایی خوانساری ۱۲۰ اسلاید در PowerPoint (رحمه‌الله‌علیه) از سادات حسینی و از بزرگان علم و سیادت در عصر خود بودند و به سادات بزرگ مدینه انتساب داشتند.

۲ – تجلیل آیت‌الله مرعشی از پدر خوانساری

آیت‌ الله نجفی مرعشی (رحمه‌الله‌علیه) در مقدمه کتاب «کشف الاستار عن وجه الکتب و الاسفار» از تالیفات آیت‌ الله سید احمد حسینی خوانساری (پدر آیت‌ الله پاورپوینت کامل سید مصطفی صفایی خوانساری ۱۲۰ اسلاید در PowerPoint) در تجلیل از وی می‌نویسد:
«علّامه فقیه، اصولی محدّث، مفسّر رجالی، ادیب زاهد، شیخنا فی الرّوایه، حاج سید احمد حسینی عبیدلی اعرجی خوانساری، مشهور به «صفایی» از بزرگان علم بود. پدران و اجداد او همه از سادات بلند مقام و شریف بوده و به سادات علمای مدینه منسوب بودند. او در سال ۱۲۹۱ق در خوانسار متولّد شد و در سال ۱۳۵۹ در ۶۸ سالگی در خوانسار دار دنیا را وداع گفت و مرقد او در همین شهر در جوار مسجدی است که خود او آن را ساخت، که در «محله پایتخت» خوانسار قرار دارد. او دارای فرزندانی بود که عالم جلیل متتّبع، آیت‌ الله حاج سید مصطفی حسینی صفایی خوانساری از مشهورترین و افضل و ارجمندترین آنها است که در قم سکونت دارد… آیت‌ الله سید احمد صفایی خوانساری (رحمه‌الله‌علیه) دارای تالیفات متعدّد بود.»
پس از ذکر پانزده نمونه از تالیفات وی، به‌طور ویژه به کتاب ارزشمند «کشف الاستار» توجه می‌کند و می‌نویسد:
«این کتاب بیانگر تعداد کتاب‌های شیعه امامیّه و معرّفی آنها است که آنها را بر اساس حروف تهجّی ضبط نموده و به راستی در موضوع خود، کتاب ارزشمند و جامع و جالب است.»

[۱] حسینی خوانساری، سید احمد، کشف الاستار عن وجه الکتب و الاستار، ج۱، ص۱۳، مؤسّسه آل البیت.

[۲] حسینی خوانساری، سید احمد، کشف الاستار عن وجه الکتب و الاستار، ج۱، ص۱۵، مؤسّسه آل البیت.

[۳] حسینی خوانساری، سید احمد، کشف الاستار عن وجه الکتب و الاستار، ج۱، ص۲۶، مؤسّسه آل البیت.

(این کتاب مانند کتاب «الذّریعه» حاج آقا بزرگ تهرانی (رحمه‌الله‌علیه) است و سال‌ها قبل از آن نوشته شده است هفت جلد از این کتاب زیر نظر موسّسه آل البیت چاپ شده و قرار است تعداد مجلّدات آن به بیش از ده جلد وزیری برسد متن کتاب به خط مؤلف آن مرحوم آیت‌ الله سید احمد صفایی است و به روشنی تبحّر و تتبّع مؤلّف را نشان می‌دهد و بیانگر آن است که مؤلّف، عالمی محقق و فقیهی رجالی و دارای اطلاعات فراگیر است، مزیّت «کشف الاستار» بر «الذّریعه» آن است که اشارات زیادی به شرح‌حال مؤلّفان و تاریخ تولد و وفات آن‌ها دارد، این کتاب حدود نود سال قبل در خوانسار به رغم نبودن امکانات، نوشته شد، همچنین مرحوم آیت‌ الله سید احمد صفایی از مشایخ اجازه روایتی مرحوم آیت‌ الله العظمی مرعشی نجفی بود.)

۳ – تحصیلات

سید مصطفی وقتی به سن تحصیل رسید، به مکتب رفت. سپس به تحصیل مقدمات علوم حوزوی روی آورد.

۳.۱ – در خوانسار

سید مصطفی در نوجوانی روانه مدرسه علمیه «مریم بیگم» خوانسار شد. مقدمات را در محضر دایی‌اش حجه الاسلام و المسلمین حاج سید علی رضوی خوانساری

[۴] نقل از دست نوشته آیت‌ الله زاده، آقای حاج سید احمد صفایی.

آموخت. سپس سطوح عالی را در محضر والدش آیت‌ الله حاج سید احمد صفایی خوانساری و شخصیت‌های علمی آن زمان خوانسار همچون آیات: آخوند محمد بیدهندی، مرحوم سید علی‌اکبر بیدهندی و مرحوم آقا میرزا محمود ابن الرّضا خوانساری فرا گرفت و دروس سطوح را به پایان رساند.

۳.۲ – در قم

در شعبان المعظم ۱۳۴۰ق آیت‌ الله حائری یزدی از شهر اراک به قم مهاجرت کرد و به تاسیس و بازسازی حوزه علمیّه قم پرداخت. آیت‌ الله پاورپوینت کامل سید مصطفی صفایی خوانساری ۱۲۰ اسلاید در PowerPoint نیز در همین سال برای کسب فیض از محضر آیت‌ الله حائری، به قم هجرت کرد و چندین دوره در حوزه درس اصول و فقه ایشان شرکت جست، به طوری که در شمار خواص اصحاب آیت‌ الله حائری درآمد. وی در مجلس استفتای ایشان شرکت می‌کرد و بسیار از آیت‌ الله صفایی خوانساری شنیده می‌شد که می‌فرمود: «این فرع در محضر آیت‌ الله حاج شیخ عبدالکریم حائری (رحمه‌الله‌علیه) مطرح شد و ایشان چنین فرمودند.»
آیت‌ الله خوانساری مورد وثوق آیت‌ الله حائری بود، به طوری که وقتی اهالی محلّه چهل اختران قم از آیت‌ الله حائری تقاضا کردند یکی از علمای مورد اطمینان خویش را جهت اقامه نماز جماعت به آن محل بفرستد، این ماموریت را به مرحوم آیت‌ الله صفایی خوانساری محوّل کرد و ایشان حدود شصت سال در مسجد چهل اختران اقامه جماعت می‌کرد. آیت‌ الله خوانساری می‌فرمود:
«در دوران ستم‌شاهی رضاخان که مشکلات طاقت فرسایی در حوزه‌های علمیّه وجود داشت، شرایطی پیش آمد که مرحوم آیت‌ الله حائری نتوانست در یک ماه شهریه طلّاب را بپردازند. در آن موقع این جانب در مدرسه فیضیه حجره داشتم. یک شب دیدم در حجره به صدا درآمد، در را گشودم، دیدم آیت‌ الله حائری است. وارد شد، پنج تومان (به پول آن عصر) به من داد و فرمود: «آقای خوانساری! این ماه شهریه نداده‌ایم، ولی حساب شما با دیگران جدا است. شما طلبه فاضل هستید. این پول را بگیرید، ولی با دیگران صحبتی نفرمایید و رازداری کنید.»
یکی از نشانه‌های مورد وثوق بودن ایشان در محضر آیت‌ الله حائری، این بود که: در پاسخ به نامه مرحوم آیت‌ الله سید محمدتقی خوانساری (در گذشته سال ۱۳۷۱ق) در شان ایشان، چنین پاسخ نوشت:
«جناب مستطاب شریعتمداری، معظّم له (آقای پاورپوینت کامل سید مصطفی صفایی خوانساری ۱۲۰ اسلاید در PowerPoint) سال‌ها است که در این حوزه علمیّه قم اشتغال به تحصیل داشته و دارد و بحمدالله تعالی به مراتب عالیه نائل شده است و مقامات ایشان از حیث فضل، اجتهاد، تقوا و اخلاق محل شبهه نیست. کثَّرَ اللهُ اَمْثالَهُ»
الاحقر عبدالکریم حائری
آیت‌ الله حاج شیخ مجتبی اراکی در این‌باره می‌نویسد:
«به نظر این جانب، معظم له زینت‌بخش کرسی فقاهت و تدریس بودند. در جلسات بحث، روان‌بخش بود و در نشست‌های فقه و اصول، روح‌افزا. روزی به ایشان عرض کردم: در نظر دارید که مرحوم آیت‌ الله العظمی حائری، رّوَّحَ اللهُ رُوحَهُ وَ عَطّرَ اللهُ مَرْقَدَهُ، موقعی که شما اشکال داشتید و مطلب را طرح می‌کردید، با شما سر شوخی را باز می‌کردند؟»

۳.۳ – در نجف

آیت الله پاورپوینت کامل سید مصطفی صفایی خوانساری ۱۲۰ اسلاید در PowerPoint برای استفاده از محضر درس اساتید بزرگ نجف اشرف، به حوزه علمیّه نجف مسافرت کرد. حدود یک سال مقیم آن شهر شد و در فقه و اصول از محضر آیات عظام: سید ابوالحسن اصفهانی و میرزا حسین نائینی استفاده کرد و همچنین از محضر درس آیات عظام: حاج آقا حسین قمی، آقازاده خراسانی، میرزا محمدصادق اصفهانی و آقا رضا مسجدشاهی اصفهانی نیز بهره‌مند شد.

۳.۴ – ادامه تحصیل در قم

پاورپوینت کامل سید مصطفی صفایی خوانساری ۱۲۰ اسلاید در PowerPoint بعد از تحصیل در نجف، به قم بازگشت و تا آخر عمر آیت‌ الله حائری (سال ۱۳۵۵ق) در محضر درس ایشان به تحصیل پرداخت.

[۵] شریف رازی، محمد، اقتباس از گنجینه دانشمندان، ج۲، ص۱۳۸.

آیت الله خوانساری در کنار تحصیل، به تدریس، مباحثه و تالیف پرداخت و همچنین برای تحصیل معارف عقلی و علم کلام، فلسفه و عرفان، مدّتی در حوزه درس عارف بزرگ، آیت‌ الله میرزا محمدعلی شاه آبادی (رحمه‌الله‌علیه) (وفات یافته سال ۱۳۶۳ق) و آیت‌ الله العظمی سید ابوالحسن رفیعی قزوینی (رحمه‌الله‌علیه) (وفات یافته سال ۱۳۹۵ق) شرکت کرد و از حکمت و عرفان آن دو بهره‌ای فراوان برد.
در مجموع می‌توان گفت: وی پس از رحلت آیت‌ الله بروجردی (رحمه‌الله‌علیه)، در ردیف مراجع تقلید قرار داشت. او بسیار «حاضر الذّهن» بود، به‌طوری‌که بعضی او را کتابخانه سیّار می‌خواندند. هر سؤال فقهی و اسلامی از او می‌شد، بی‌درنگ جواب کامل می‌داد. همچنین او را جامع معقول و منقول می‌خواندند که در موقعیّت خود، برازندگی آشکاری داشت.

۴ – آثار

قسمتی از تالیفات پاورپوینت کامل سید مصطفی صفایی خوانساری ۱۲۰ اسلاید در PowerPoint عبارتند از:
۱- الدّیانه الاسلامیّه (در اصول اعتقادات)؛
۲- تقریرات درس فقه و اصول آیت‌ الله العظمی شیخ عبدالکریم حائری؛
۳- الجواهر المودعه؛
۴- حواشی بر «درر الفوائد» آیت‌ الله حائری؛
۵- حواشی بر کتاب‌های: شرح لعمه، قوانین الاصول، کفایه الاصول، وسیله النّجاه مرحوم آیت‌ الله اصفهانی و مکاسب.

[۶] جابری انصاری، محمدحسن، تاریخ اصفهان، ج۲، ص۲۷۵.

۵ – ارتباط با آیت‌الله بروجردی

پاورپوینت کامل سید مصطفی صفایی خوانساری ۱۲۰ اسلاید در PowerPoint از اصحاب خاص آیت‌ الله بروجردی بود.

۵.۱ – چگونگی انتقال آیت‌الله بروجردی به قم

آیت‌ الله العظمی بروجردی (وفات یافته سال ۱۳۸۰ق) از علمای بزرگ اسلام و مراجع سترگ تشیّع، عمده تحصیلاتش در حوزه علمیّه اصفهان و نجف اشرف انجام گرفت. پس از نه سال توقّف در حوزه علمیّه نجف و کسب علم از محضر آخوند شیخ محمّدکاظم خراسانی (صاحب کفایه) و شریعت اصفهانی، در اواخر سال ۱۳۲۸ق برای دیدار بستگان به بروجرد بازگشت. در همان ایّام پدرش از دنیا رفت و دیگر نتوانست به نجف اشرف بازگردد. او مجتهد، فقیه بود، لذا در بدو ورود به بروجرد، مورد توجّه علما و بستگان طباطبایی و مردم بروجرد قرار گرفت و همین موضوع باعث شد این مجتهد، با اصرار علما و مردم، در بروجرد ماندگار شود.
وی پس از فوت مرحوم آیت‌ الله شیخ محمدحسین بروجردی، مرجع تقلید مردم بروجرد و اطراف آن شد و سی و سه سال در بروجرد اقامت گزید. در این مدّت به تدریس و تربیت شاگرد و خدمات اجتماعی پرداخت و آثار و برکات فراوانی در بروجرد و لرستان از خود بر جای گذاشت. تا این‌که در اواخر سال ۱۳۶۳ق برای مداوای بیماری خود در بیمارستان فیروزآبادی شهر ری بستری شد. در این مدّت جمعیّت بسیاری از عموم طبقات به عیادت او آمدند و علما، فضلا و مدرّسین برجسته قم ضمن عیادت، از وی خواستند پس از بهبودی، در قم اقامت گزیند و زعامت حوزه علمیّه قم را عهده‌دار شود. اصرار علما و مدرّسین و در راس آنها، آیت‌ الله العظمی حاج آقا روح الله خمینی (قدّس سرّه) باعث شد ایشان پس از استخاره به قم حرکت کند. وی در روز ۱۴ محرم سال ۱۳۶۴ق (مطابق با نهم دی ماه سال ۱۳۲۳ شمسی) در میان استقبال پرشور علما و مردم، وارد قم شد و تا آخر عمر، حدود پانزده سال، در قم به تدریس، رسیدگی به امودر و تصدّی مرجعیّت و زعامت پرداخت.

[۷] دوانی، علی، اقتباس از زندگی زعیم بزرگ آیت‌ الله بروجردی، ص۱۰۷ – ۱۰۱.

۵.۲ – نقش خوانساری در انتقال

یکی از بزرگان که برای آمدن آیت‌ الله العظمی بروجردی (رحمه‌الله‌علیه) به قم، تلاش و اصرار فراوانی داشت و نقش مؤثّری ایفا کرد، مرحوم آیت‌ الله پاورپوینت کامل سید مصطفی صفایی خوانساری ۱۲۰ اسلاید در PowerPoint (رحمه‌الله‌علیه) است. او از مریدان خاص آیت‌ الله بروجردی (رحمه‌الله‌علیه) بود و همواره در کنار استاد و تا آخر عمر استاد، در شمار اصحاب خاص و اعضای استفتای ایشان باقی ماند. پس از استقرار آیت‌ الله بروجردی (رحمه‌الله‌علیه) در قم، بستگان ایشان و بزرگان بروجرد به قم آمدند تا با اصرار، ایشان را به بروجرد برگردانند. آیت‌ الله صفایی خوانساری (رحمه‌الله‌علیه) در این‌باره می‌گوید:
«آنها آنقدر در مورد بازگشت آیت‌ الله بروجردی (رحمه‌الله‌علیه) به بروجرد، اصرار و پافشاری کردند، که آقای بروجردی ماخوذ به حیا شد و قول داد که برمی‌گردم. آنگاه با عدّه‌ای از بزرگان قم صحبت کرد که: «من نمی‌توانم روی اقوام و بنی اعمام خود را به زمین بزنم و من باید به بروجرد بازگردم» ولی آقایان از جمله حاج آقا روح الله (امام خمینی) سخن گفت و فرمود: «آقا باید بماند.»، و در عین‌حال تقریباً زمینه بازگشت آقا به بروجرد فراهم شد، من فکر کردم که اگر به طور جدّی جلو این کار را نگیریم، دیگر آقا می‌رود. من با خشونت و تندی گفتم: «هیچ راه ندارد که یک دریای بزرگ را شما در تنگ کوچک جا دهید. بروجرد گنجایش رشد آقا را ندارد، باید ایشان در حوزه علمیّه قم بماند.» همین سخن موجب شد که عدّه‌ای از بزرگان حوزه و مؤمنین، از این سخن حمایت کرده و از بازگشت آقا به بروجرد، جلوگیری نمودیم و سرانجام ایشان در قم اقامت نموده و وجود پربرکتش، منشا آثار و برکات بسیار، در ابعاد مختلف گردید.»

[۸] نقل از حجه الاسلام احمدرضا کشوری خوانساری.

۵.۳ – نقل احمد صفایی درباره انتقال

آیت الله زاده، آقای حاج سید احمد صفایی همین مطلب را از پدرش چنین نقل می‌کند:
«یک روز حضرت امام خمینی (رحمه‌الله‌علیه) اینجانب را دیدند و فرمودند: «آقای خوانساری! این آقایان می‌خواهند آیت‌ الله بروجردی را برگردانند و ما نباید اجازه بدهیم چنین امری اتفاق بیفتد، زیرا حفظ حوزه بر ما واجب است.» لذا به پیشنهاد حضرت امام (قدّس سرّه)، جلسه‌ای در حضور مرحوم آیت‌ الله العظمی بروجردی (رحمه‌الله‌علیه) تشکیل گردید که در آن جلسه، حضرت امام و چندین نفر از علما و بزرگان حوزه و اینجانب حاضر بودیم. به آقای بروجردی عرض کردند که در حوزه علمیه قم بماند، فرمودند: «این آقایان آمده‌اند، باید برگردم.» در این لحظه من که دارای صراحت لهجه خاص خود بودم، به آقای بروجردی عرض کردم: «آقا! در بروجرد، چند نفر مجتهد تربیت کردید و یا خواهید فرمود؟ ولی در قم که بمانید، قادر خواهید بود دهها عالم و مجتهد تربیت نموده و از نابودی حوزه علمیّه جلوگیری کنید، بنابراین من حکم می‌کنم که ماندن شما در حوزه، واجب و بازگشت به بروجرد حرام است.» در این موقع، حضرت امام خمینی (رحمه‌الله‌علیه) فرمودند: «حکم حکم لازم الاجرا و اطاعت از آن، ضروری است.»، دیگران نیز همین جمله را تکرار نمودند. سرانجام آقای بروجردی قبول فرمودند که در قم بمانند. و بارها در مناسبت‌های مختلف می‌فرمودند: «به حکم آقای خوانساری، در قم ماندم.»

۵.۴ – خاطرات

نظر به این‌که آیت‌ الله صفایی خوانساری، در طول مدت اقامت پانزده ساله آیت‌ الله العظمی بروجردی (رحمه‌الله‌علیه) در قم، همواره با ایشان محشور بود و در خانه و محل درس و رفت و آمد و در جلسه استفتا و… از یاران خصوصی آقای بروجردی (رحمه‌الله‌علیه) به شمار می‌آمد، او خاطرات بسیاری از آن دوره داشت که همه آموزنده و عبرت‌انگیز است، از جمله ایشان نقل می‌کرد:
«روزی در محضر آیت‌ الله بروجردی (قدّس سرّه) نشسته بودم. عدّه‌ای از اصحاب ایشان از خدمات و کارهای آن بزرگوار، تعریف و تمجید می‌کردند. من ساکت بودم و چیزی نمی‌گفتم و اظهار نمی‌کردم. به من رو کرده و فرمودند: «شما چرا ساکت هستید»
عرض کردم، در روایت دارد: «اَخْلِصِ الْعَمَلَ فَاِنَّ النّاقِدَ بَصیرٌ بَصیرٌ» (عمل را خالص کن که سنجنده، تیزبین و عمیق‌نگر است.) (این عبارت، بخشی از حدیث قدسی است که تحت عنوان سوره ۲۵ تورات آمده است)

[۹] شیرازی، سید حسن، کلمه الله، ص۴۷۱.

تا این عبارت را (که حدیث قدسی و از جانب خدا است.) خواندم، اشک از دیدگانشان جاری شد و حالشان دگرگون گردید. به آقایان حاضر رو کرد و فرمود: «بله! اگر در قیامت شما باشید، مسئله حل است، ولی نه؛ «اَخْلِصِ الْعَمَلَ فَاِنَّ النّاقِدَ بَصیرٌ بَصیرٌ»؛ پس از آن، هرگاه به من برخورد می‌کردند، می‌فرمودند: «اَخْلِصِ الْعَمَلَ فَاِنَّ النّاقِدَ بَصیرٌ بَصیرٌ» و حالشان دگرگون می‌شد. آیت‌ الله بروجردی واقعاً به معاد باور داشت و به آن یقین کرده بود.»

[۱۰] مجلّه حوزه، ۷شماره ۴۳، ص۶۶.

خاطره دیگر این است که:
«آیت الله العظمی بروجردی (رحمه‌الله‌علیه) در شؤون درس و خدمات اجتماعی بسیار پرتلاش بود، از کار خسته نمی‌شد، همه ساعات روز و شب او، از آغاز روز تا پایان شب، به تلاش می‌گذشت. حدود شش ماه بین الطّلوعین به خدمتشان می‌رفتم، تا کتاب «فهرست منتخب الدّین» را حاشیه و مستدرک کنند. این کتاب مطابق فهرست شیخ طوسی، پیش رفته و در واقع متمّم آن است.»
ارتباط ایشان با علمای زمان خود، بسیار صمیمی بود. به آیات ثلاث (آیت الله حجّت، آیت‌ الله سید محمدتقی خوانساری و آیت الله سید صدرالدین صدر) بسیار احترام می‌گذاشت و در مسایل مهم با آن‌ها مشورت می‌کرد.
با امام خمینی (رحمه‌الله‌علیه) رابطه بسیار خوب و صمیمی داشت و در مواقع حسّاس با ایشان مشورت می‌کرد.

[۱۱] مجلّه حوزه، ۷شماره ۴۳، ص۶۲- ۶۳.

[۱۲] بررسی و تحلیل از نهضت امام خمینی، ج۱، ص۱۰۱- ۱۰۲.

(در مورد مشورت آیت‌ الله العظمی بروجردی با امام خیمینی، مرحوم آیت‌ الله سید عباس مهری نقل می‌کند: روزی در محضر آقای بروجردی بودم نماینده‌ای از طرف دولت وقت آمد و می‌خواست در مورد موضوعی موافقت ایشان را جلب کند آقای بروجردی فرمود: «نظرم را بعد از مشاوره با بعضی از علما خواهم گفت» من در فکر بودم که آقای بروجردی با چه کسی مشورت می‌کند، دیری نپایید، دیدم امام خمینی به آن‌جا آمد و به اتّفاق آقای بروجردی به اطاق دربسته رفتند و به گفتگو نشستند ساعتی بعد آقای بروجردی نظر خود را به دولت ابلاغ فرمود.
در یکی از موارد صحبت تغییر یکی از مواد قانون اساسی بود دکتر اقبال (وزیر دولت وقت) برای جلب موافقت آقای بروجردی به محضر ایشان آمد بنا به درخواست آقای بروجردی، امام خمینی در آن جلسه شرکت کرد و با دکتر اقبال صحبت نمود و سرانجام قاطعانه به او فرمود: «ما به شما هرگز اجازه چنین تغییر و تبدیلی در قانون اساسی نمی‌دهیم، زیرا این‌گونه تغییر، افتتاحیه‌ای جهت دستبرد اساسی به قوانین موضوعه این کشور خواهد شد.»)

۶ – مقام علمی

آیت‌ الله صفایی خوانساری از معدود شخصیت‌های علمی حوزه علمیه قم بود که در زمینه علوم مختلف اسلامی صاحب‌نظر بود و با ذهن قوی و حافظه‌ای کم‌نظیر به بحث و بررسی پیرامون مسائل فقهی، حدیثی، کلامی، اصولی، تفسیری، فلسفی، تاریخ، رجال و درایه می‌پرداخت. از همین‌رو معمولاً شخصیت‌های برجسته علمی حوزه برای حلّ مشکلات علمی خویش به‌صورت حضوری، تلفنی یا کتبی به ایشان مراجعه و مشکل خود را حل می‌کردند که نمونه‌هایی از آن، در نامه‌های مکتوب به ایشان موجود است. از همین‌رو پس از فوت ایشان، بزرگان حوزه علمیّه قم ضمن حضور در بیت آن مرحوم، تاثّر عمیق خویش را به عناوین مختلف ابراز داشتند.
آیت‌ الله حسن‌زاده آملی ضمن حضور در بیت ایشان و اظهار همدردی با فرزندان آن مرحوم، فرمود: «مرحوم آیت‌ الله خوانساری برای ما یک محور بودند.»
آیت‌ الله سید محمدباقر ابطحی اصفهانی – که در جمع طلاب خوانساری و خانواده ایشان حضور یافته و شدیداً متاثّر بود. – پس از بیان خوابی که شب قبل از فوت آن مرحوم دیده بود، اظهار داشت: «مرحوم آقای خوانساری، مرجع عامه (عوام) نبودند، ولی «مرجع المحقّقین» بودند و منِ ابطحی تا دیروز اگر معضل و مشکل علمی داشتم، نگران نبودم و از ایشان سؤال می‌کردم، ولی با تاسف، امروز چنین فردی را سراغ ندارم که جامع علوم مختلف باشد.»
در رابطه با آیت‌ الله العظمی بروجردی (رحمه‌الله‌علیه)، مرحوم آیت‌ الله خوانساری از اصحاب خاص و از اعضای استفتا، و بسیار مورد علاقه ایشان بود. آیت‌ الله خوانساری مسؤولیت جلسه استفتائات آیت‌ الله بروجردی را نیز عهده دار بود. اعضای این جلسات، سه نفر از علمای بزرگ آن زمان بودند: ۱- آیت‌ الله حاج شیخ محمدعلی حائری