توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

 پاورپوینت کامل حی بن یقظان (دائره‌المعارف‌بزرگ‌اسلامی) ۴۷ اسلاید در PowerPoint دارای ۴۷ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است

شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.

لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت کامل حی بن یقظان (دائره‌المعارف‌بزرگ‌اسلامی) ۴۷ اسلاید در PowerPoint،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

بخشی از متن پاورپوینت کامل حی بن یقظان (دائره‌المعارف‌بزرگ‌اسلامی) ۴۷ اسلاید در PowerPoint :

حی بن یقظان (دائره‌المعارف‌بزرگ‌اسلامی)

مقالات مرتبط: حی بن یقظان.

حَیِّ بْنِ یَقْظان، عنوان یکی از داستانهای تمثیلی شیخ الرئیس ابن‌سینا که در زمان کوتاه حبس در قلع فرجان، نزدیک همدان به زبان عربی نوشت. رسال حی بن یقظان داستان سفری معنوی و فکری و خیالی است که نفس ناطقه آدمی در پیش می‌گیرد و از عالم جسمانی، که عالم محسوس است، حرکت می‌کند و به عالم برین، که عالم عقلی است، عروج می‌کند؛ و در طی این سفر با حقایقی فلسفی آشنا می‌گردد. در سفر معنوی و فکری، نفس ناطقه به راهنما و مرشدی نیازمند است که در داستان حی بن یقظان به صورت پیرمردی دانا و و به زبان دینی «جبرئیل»، ظاهر می‌شود و مسافر را از کوه و دشت و خشکی و دریا عبور می‌دهد و در هر مرحله حقایقی را به وی تعلیم می‌دهد. این پیر راهنما نمودگار عقل فعال در فلسف سینوی است که عقل دهم است و در این رساله حی، یعنی زنده، نامیده می‌شود، و پدر او نیز که عقل نخستین یا صادر اول است، یقظان، یعنی بیدار، نام دارد. بنابراین، رسال حی بن یقظان بیانگر حقایقی است از زبان عقل فعال که به نفس ناطقه تعلیم داده شده است.

فهرست مندرجات

۱ – تمثیل فلسفی
۲ – سفر معنوی نفس
۳ – راهنما و مرشد نفس
۴ – شهرت و اهمیت رساله
۵ – جبرییل عقل
۶ – معرفی جبرییل
۷ – علم فراست
۸ – آموختن علم به تجرد
۹ – طهارت علمی و عملی
۱۰ – معرفی آسمان‌ها
۱۱ – معرفی مشرق
۱۲ – معرفی فرشتگان
۱۳ – قرب به حق
۱۴ – توجه و تقلید عارفان و حکمای ایرانی و غربی
۱۴.۱ – احمد غزالی
۱۴.۲ – شیخ اشراق
۱۴.۳ – اوحدالدین رازی
۱۴.۴ – ابن‌طفیل و دانیل دوفو
۱۵ – فهرست منابع
۱۶ – پانویس
۱۷ – منبع

۱ – تمثیل فلسفی

ابن‌سینا با اینکه فیلسوفی مشائی بود و آثار فلسفی خود را عمدتاً به مشرب ارسطو و ارسطوییان نوشته‌است، آثار کوتاهی نیز با عنوانهای سَلامان و اَبْسال و رساله الطیر و حی بن یقظان به سبک افلاطون و نوافلاطونیان تصنیف کرده است. این مطلب را ابن‌سبعین (د ۶۶۹ ق/ ۱۲۷۱ م) نیز یادآور شده است.

[۱] دانش‌پژوه، محمدتقی، «نظم ابن الهباریه، از حی بن یقظان»، ص۴۰۴.

این داستانها در حقیقت تمثیلهای فلسفی است و ابن‌سینا خواسته است با زبان رمز، آراء و اندیشه‌های فلسفی خود را در آنها بیان کند.

۲ – سفر معنوی نفس

رسال حی بن یقظان و رساله الطیر هر دو داستان سفری معنوی و فکری و خیالی است که نفس ناطقه آدمی در پیش می‌گیرد و از عالم جسمانی، که عالم محسوس است، حرکت می‌کند و به عالم برین، که عالم عقلی است، عروج می‌کند؛ و در طی این سفر با حقایقی فلسفی آشنا می‌گردد.

۳ – راهنما و مرشد نفس

در این سفر معنوی و باطنی مسافر تنها نیست. همان‌طور که در سفر ظاهری و جسمانی مسافر به راهنما و بلدی نیاز دارد، در سفر معنوی و فکری نیز نفس ناطقه به راهنما و مرشدی نیازمند است که در داستان حی بن یقظان به صورت پیرمردی دانا ظاهر می‌شود و مسافر را از کوه و دشت و خشکی و دریا عبور می‌دهد و در هر مرحله حقایقی را به وی تعلیم می‌دهد. این پیر راهنما نمودگار عقل فعال در فلسف سینوی است که عقل دهم است و در این رساله حی، یعنی زنده، نامیده می‌شود، و پدر او نیز که عقل نخستین یا صادر اول است، یقظان، یعنی بیدار، نام دارد. بنابراین، رسال حی بن یقظان بیانگر حقایقی است از زبان عقل فعال که به نفس ناطقه تعلیم داده شده است.

۴ – شهرت و اهمیت رساله

رسال حی بن یقظان از همان زمان ابن‌سینا مورد توجه واقع شد، به طوری که علاءالدوله کاکویه، حاکم اصفهان (د ۴۳۳ ق/ ۱۰۴۲ م) دستور داد تا یکی از شاگردان ابن‌سینا، احتمالاً ابوعبیدالله عبدالواحد جوزجانی، آن را به پارسی دری ترجمه و شرح کند.

[۲] ابن‌سینا، حی بن یقظان، ترجمه و شرح فارسی منسوب به جوزجانی، ص۲.

ابومنصور ابن زیله نیز آن را به عربی شرح کرده است

[۳] بیهقی، علی، تتمه صوان الحکمه، ص۹۲.

و به کمک این شرحها، به خصوص شرح جوزجانی است که می‌توان به معانی رمزی این اثر پی برد.

۵ – جبرییل عقل

در مقدم شرح جوزجانی آمده است که فهم یا اندریافتن هم علمها به واسط فرشته‌ای دانا صورت می‌گیرد که او همان «عقل فعال» است و به زبان دینی «جبرئیل» نامیده می‌شود. این فرشته مانند هم فرشتگان دیگر «دیرینه» است،

[۴] ابن‌سینا، حی بن یقظان، ترجمه و شرح فارسی منسوب به جوزجانی، ص۶-۷.

یعنی ورای زمان است و از این‌رو، گرد روزگار بر چهره‌اش نمی‌نشیند. وقتی راوی داستان، که سالک طریق حکمت و دانایی است، از شهر بیرون می‌رود و این فرشته را به صورت پیری زیبا و فرهمند می‌بیند، ملاحظه می‌کند که چهره‌ای جوان دارد و استخوانهایش سست نگشته، و اندامش تباه نشده است و «بر وی از پیری هیچ نشانی … ، جز شکوه پیران نیست».

[۵] ابن‌سینا، حی بن یقظان، ترجمه و شرح فارسی منسوب به جوزجانی، ص۳.

۶ – معرفی جبرییل

راوی، که خودِ ابن‌سینا یا نفس ناطق او ست، همراه با رفیقان خویش است و وقتی به نزدیک پیر می‌رسند، پیر به ایشان سلام می‌کند و خود را حی (زنده)، فرزند یقظان (بیدار)، معرفی می‌کند و می‌گوید: «شهر من بیت مقدّس است و پیش من سیاحت‌کردن است و گرد جهان گردیدن تا هم حالهای جهان بدانستم و روی من به سوی پدرم است و وی بیدار است و من هم علمها را از او آموخته‌ام».
جوزجانی حی و پدرش یقظان را به عنوان فرشتگان کروبی معرفی می‌کند و می‌گوید: وقتی این فرشته شهر خود را بیت مقدّس معرفی می‌کند به این معنی است که وی در جا و مکان نیست، بلکه ورای مکان است و سیاحت کردن وی به گرد جهان نیز به معنی آن است که وی به همه چیز دانا ست.

[۶] ابن‌سینا، حی بن یقظان، ترجمه و شرح فارسی منسوب به جوزجانی، ص۱۰.

۷ – علم فراست

میان قهرمان داستان و پیر جوان‌چهره سؤالها و جوابهایی رد و بدل می‌شود تا اینکه به علم فراست می‌رسند، علمی که «فاید وی به نقد است» و پیر در وصف آن می‌گوید: «این علم ترا پدید کند از هر کسی آنچه وی پنهان دارد از خوی خویش».

[۷] ابن‌سینا، حی بن یقظان، ترجمه و شرح فارسی منسوب به جوزجانی، ص۱۱-۱۲.

در واقع فراست روان‌شناسیِ دیگران است، علمی که با آن می‌توان به خلقیات اشخاص که ظاهر نمی‌شود، پی‌برد. پیر با همین روان‌شناسی یاران خود را به قهرمان داستان معرفی می‌کند. یکی را که پیش روی او ست، دروغ‌زن و بیهوده‌گوی معرفی می‌کند، دیگری را می‌گوید که آشفته‌حال است و مانند آتش است که در هیزم خشک افتاده‌باشد و یکی دیگر شهوت‌ران و حریص و بسیارخوار و جماع‌دوست است. اشار پیر به ۳ قو واهمه و غضبیه و شهویه است که به منزل قوای نفس‌اند و نفس نمی‌تواند تا زمانی که زنده است، از آنها جدا شود، ولی باید سعی‌کند بر آنها مسلط گردد.

۸ – آموختن علم به تجرد

یکی از ویژگیهای پیر این است که اهل سفر و سیاحت کردن است و قهرمان داستان نیز اولین چیزی که از پیر می‌خواهد، این است که او را راهنمایی کند تا بتواند به سیر و سیاحت بپردازد. مراد از سیاحت و جهانگردی در اینجا «جستن دانش و به دست آوردن حقیقت چیزها ست».

[۸] ابن‌سینا، حی بن یقظان، ترجمه و شرح فارسی منسوب به جوزجانی، ص۲۴-۲۶.

پیر که نمودگار عقل فعال است، به گرد جهان سفرها کرده، یعنی همه چیز را آموخته است و راه