توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

 پاورپوینت کامل تبدل حج – عمره (دانشنامه‌حج) ۱۱۰ اسلاید در PowerPoint دارای ۱۱۰ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است

شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.

لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت کامل تبدل حج – عمره (دانشنامه‌حج) ۱۱۰ اسلاید در PowerPoint،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

---

بخشی از متن پاورپوینت کامل تبدل حج – عمره (دانشنامه‌حج) ۱۱۰ اسلاید در PowerPoint :

تبدل حج و عمره به همدیگر

تبدل حج و عمره به همدیگر یکی از اصطلاحات علم فقه می‌باشد. هر سه نوع حج یعنی تمتع، افراد و قران و دو نوع عمره یعنی عمره مفرده و عمره تمتع ممکن است به همدیگر تبدیل شوند مثلا حج تمتع گاهی به حج مفرده یا به عمره مفرده تبدیل می‌شود.
نظرات مهم فقهای شیعه و اهل سنت در صورت‌های مختلف این بحث در این مقاله ذکر شده است.

فهرست مندرجات

۱ – معنای لغوی و اصطلاحی
۲ – شکل‌های مختلف تبدل
۳ – احکام فقهی
۴ – مهم‌ترین مصداق‌ها
۴.۱ – تبدیل حج به عمره مفرده
۴.۲ – تبدیل عمره تمتع به حج افراد
۴.۳ – تبدیل حج افراد به عمره تمتع
۴.۴ – تبدیل حج قِران به عمره تمتع
۴.۵ – تبدیل عمره تمتع به حج قِران
۴.۶ – تبدیل حج افراد و قران به عمره مفرده
۴.۷ – تبدیل عمره مفرده به عمره تمتع
۴.۸ – اشتراط تبدیل حج به عمره
۴.۹ – تبدیل حج هنگام فراموشی نوع آن پس از احرام
۴.۱۰ – تبدیل حج مستحب به حج واجب
۵ – منابع
۶ – پانویس
۷ – منبع

۱ – معنای لغوی و اصطلاحی

تبدّل از ریشه «ب ـ د ـ ل» به معنای تبدیل شدن و تغییر یافتن است.

[۱] فراهیدی، خلیل بن احمد، العین، ج۸، ص۴۵.

[۲] جوهری، اسماعیل بن حماد، الصحاح، ج۴، ص۱۶۳۲.

[۳] ابن منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، ج۱۱، ص۴۸، «بدل».

مقصود از تبدل حج به عمره یا تبدل عمره به حج، تبدیل شدن هر یک از این دو عمل عبادی از یک‌گونه به گونه دیگر یا از حج به عمره یا بر عکس، پیش از پایان یافتن آن کار است.

[۴] خویی، سید ابوالقاسم، کتاب الحج، ج۵، ص۴۳۱.

در منابع فقهی، گاه با واژگانی همچون فسخ،

[۵] حلی، حسن بن یوسف، تذکره الفقهاء، ج۸، ص۳۹۲.

[۶] نووی، یحیی بن شرف، المجموع، ج۷، ص۱۶۶-۱۶۷.

[۷] عاملی، محمد بن مکی، الدروس الشرعیه، ج۱، ص۳۳۲.

عدول

[۸] رافعی، عبدالکریم بن محمد، فتح العزیز، ج۷، ص۶۲.

[۹] علامه حلی، قواعد الاحکام، ج۱، ص۳۹۹.

[۱۰] خویی، سید ابو القاسم، کتاب الحج، ج۲، ص۴۸.

و انقلاب

[۱۱] سرخسی، محمد بن احمد، المبسوط، ج۴، ص۱۷۵.

[۱۲] بهوتی، منصور بن یونس، کشاف القناع، ج۲، ص۵۲۳.

[۱۳] نجفی، محمدحسن، جواهر الکلام، ج۲۰، ص۱۱۵.

به این موضوع اشاره شده است.

۲ – شکل‌های مختلف تبدل

تبدیل حج و عمره به یکدیگر یا تبدیل هر یک از آن دو از یک‌گونه به گونه دیگر، گاه به شکل غیر اختیاری و گاهی به صورت ارادی و اختیاری صورت می‌پذیرد و این‌، گاه واجب است و گاه غیر واجب. از جمله سبب‌های تبدّل حج و عمره، برتری یک‌گونه از مناسک بر دیگری و یا ضرورت است، مانند نرسیدن در هنگام مقرّر برای انجام دادن یک‌گونه از مناسک. از موارد مهم تبدّل حج و عمره، تبدیل شدن آن در حج نیابتی است. اگر کسی به نیابت از دیگری به حج یا عمره رود، نباید از نوع حجی که انجام آن برایش شرط شده، به گونه‌ای دیگر عدول کند، مگر این‌که حج او مستحب باشد و به گونه‌ای برتر از حج عدول کند.

[۱۴] رافعی، عبدالکریم بن محمد، فتح العزیز، ج۷، ص۶۰-۶۲.

[۱۵] حلی، جعفر بن حسن، المختصر النافع، ج۱، ص۷۷.

[۱۶] موسوی عاملی، سید محمد بن علی، مدارک الاحکام، ج۷، ص۱۲۰-۱۲۲.

اقسام مهم تبدّل عبارتند از: ۱. تبدیل حج به عمره مفرده. ۲. تبدیل عمره تمتع به حج افراد. ۳. تبدیل حج افراد به عمره تمتّع. ۴. تبدیل حج قران به عمره تمتّع. ۵. تبدیل عمره تمتع به حج قران. ۶. تبدیل حج افراد و قران به عمره مفرده. ۷. تبدیل عمره مفرده به عمره تمتّع. ۸. اشتراط تبدیل حج به عمره. ۹. تبدیل حج هنگام فراموشی نوع آن، پس از احرام. ۱۰. تبدیل حج مستحب به حج واجب.
بر پایه منابع تاریخی

[۱۷] ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۲، ص۷۰۲.

[۱۸] ابن کثیر، اسماعیل بن عمر، السیره النبویه، ج۴، ص۳۳۱.

و روایی،

[۱۹] بخاری، محمد بن اسماعیل، صحیح البخاری، ج۲، ص۱۴۱.

[۲۰] بخاری، محمد بن اسماعیل، صحیح البخاری، ج۲، ص۲۰۰.

[۲۱] قشیری نیشابوری، مسلم بن حجاج، صحیح مسلم، ج۴، ص۳۲.

[۲۲] شیخ صدوق، علل الشرائع، ج۲، ص۴۱۳.

پیامبر اکرم (صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم) در حجه الوداع به آن دسته از اصحاب که همراه خود قربانی نیاورده بودند، دستور فرمود که حج اِفراد خود را به عمره تمتع تبدیل کنند. برخی صحابه مانند عمر بن خطاب با این دستور مخالفت کردند.

[۲۳] راوندی، سعید بن عبدالله، فقه القرآن، ج۱، ص۲۶۶-۲۶۷.

[۲۴] فاضل مقداد، مقداد بن عبدالله، کنز العرفان، ج۱، ص۲۹۲-۲۹۵.

نیز آورده‌اند که امام حسین (علیه‌السلام) در هشتم ذی‌حجه سال ۶۰ق در مکه احرام حج خود را به عمره تبدیل کرد و با انجام دادن طواف و سعی و تقصیر، از احرام بیرون شد و حرکت به سوی عراق را آغاز کرد.

[۲۵] طبری، محمد بن جریر، تاریخ طبری، ج۸، ص۱۹۶.

[۲۶] شیخ مفید، الارشاد، ج۲، ص۶۷.

گاه نیز درگیری‌های ایام حج باعث ناتمام ماندن حج و بیرون آمدن حج‌گزاران از احرام حج با تبدیل حج به عمره شده است.

[۲۷] ابن اثیر، علی، الکامل، ج۱۱، ص۲۸۷-۲۸۸.

[۲۸] ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، ج۴۳، ص۴۱.

موضوع تبدّل حج و عمره در جوامع فقهی در ابواب حج یاد شده است.

[۲۹] حلی، حسن بن یوسف، تذکره الفقهاء، ج۸، ص۶۹.

[۳۰] حلی، حسن بن یوسف، تذکره الفقهاء، ج۸، ص۲۳۹.

[۳۱] حلی، حسن بن یوسف، تذکره الفقهاء، ج۸، ص۳۹۲.

[۳۲] نووی، یحیی بن شرف، المجموع، ج۷، ص۱۶۶-۱۶۷.

۳ – احکام فقهی

فقیهان امامی

[۳۳] شیخ طوسی، النهایه، ص۲۰۶.

[۳۴] عاملی، محمد بن مکی، اللمعه الدمشقیه، ص۵۶.

[۳۵] نجفی، محمدحسن، جواهر الکلام، ج۱۸، ص۱۰.

به پشتوانه آیه ۱۹۶سوره بقره

[۳۶] بقره/سوره۲، آیه۱۹۶.

و احادیث

[۳۷] شیخ طوسی، التهذیب الاحکام، ج۵، ص۲۹.

برآنند که کسی که نوعی از حج یا عمره بر او تعین یافته است، در اصل نمی‌تواند از آن‌گونه حج یا عمره عدول کند. فقیهان شافعی و مالکی و حنفی نیز به پشتوانه روایات

[۳۸] دازمی، عبدالله بن عبدالرحمن، سنن الدارمی، ج۲، ص۱۱۴۴.

[۳۹] ابن ماجه، محمد بن یزید، سنن ابن ماجه، ج۲، ص۹۹۴.

[۴۰] نسائی، احمد بن شعیب، سنن النسائی، ج۵، ص۱۷۹.

در وضع عادی تبدیل حج یا عمره را پس از احرام جایز ندانسته‌اند.

[۴۱] ابن عبدالبر، یوسف بن عبدالله، الاستذکار، ج۴، ص۹۵.

[۴۲] ابن عبدالبر، یوسف بن عبدالله، الاستذکار، ج۴ص۳۰۴.

[۴۳] نووی، یحیی بن شرف، المجموع، ج۷، ص۱۶۶.

[۴۴] نووی، یحیی بن شرف، المجموع، ج۷، ص۱۶۹.

[۴۵] ابن نجیم، زین‌الدین بن ابراهیم، البحر الرائق، ج۲، ص۵۸۵.

فقیهان حنبلی تبدیل حج به عمره تمتع را جایز دانسته‌اند؛ اما تبدیل عمره به حج را جایز نشمرده‌اند.

[۴۶] ابن قدامه مقدسی، عبدالله بن احمد، المغنی، ج۳، ص۴۱۷.

با وجود این، گاه تبدیل حج یا عمره به طور اختیاری یا از باب ضرورت تجویز شده است.

۴ – مهم‌ترین مصداق‌ها

مهم‌ترین مصداق‌های تبدل عبارتند از:

۴.۱ – تبدیل حج به عمره مفرده

فقیهان امامی،

[۴۷] شیخ طوسی، المبسوط، ج۱، ص۳۸۳-۳۸۴.

[۴۸] ابن ادریس حلی، محمد بن احمد، السرائر، ج۱، ص۶۱۹-۶۲۰.

[۴۹] نجفی، محمدحسن، جواهر الکلام، ج۱۹، ص۸۸.

حنبلی،

[۵۰] ابن قدامه مقدسی، عبدالله بن احمد، المغنی، ج۳، ص۵۵۰.

[۵۱] بهوتی، منصور بن یونس، کشاف القناع، ج۲، ص۵۲۸.

برخی فقیهان مالکی

[۵۲] حطاب رعینی، محمد بن محمد، مواهب الجلیل، ج۴، ص۳۰۰.

[۵۳] صاوی، احمد، بلغه السالک، ج۲، ص۱۳۱.

و‌ اندکی از حنفیان

[۵۴] سرخسی، محمد بن احمد، المبسوط، ج۴، ص۱۷۴-۱۷۵.

به پشتوانه احادیث

[۵۵] ترمذی، محمد بن عیسی، سنن الترمذی، ج۲، ص۱۸۸.

[۵۶] کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، ج۴، ص۴۷۵-۴۷۶.

[۵۷] شیخ طوسی، التهذیب الاحکام، ج۵، ص۲۹۴-۲۹۵.

برآنند که اگر کسی پس از احرام، به وقوف در عرفات و مشعر

[۵۸] عاملی، محمد بن مکی، الدروس الشرعیه، ج۱، ص۴۲۶.

[۵۹] بحرانی، یوسف بن احمد، الحدائق، ج۱۶، ص۴۶۱.

یا تنها به وقوف در عرفات

[۶۰] کاسانی، ابوبکر بن مسعود، بدائع الصنائع، ج۲، ص۱۲۶.

هنگام ویژه آن نرسد، باید حج خود را تبدیل به عمره مفرده کند و پس از طواف و سعی از احرام بیرون شود. در برابر، در باور فقیهان شافعی

[۶۱] نووی، یحیی بن شرف، المجموع، ج۸، ص۲۸۵-۲۸۷.

[۶۲] رافعی، عبدالکریم بن محمد، فتح العزیز، ج۸، ص۴۷-۵۲.

[۶۳] شربینی، محمد بن احمد، مغنی المحتاج، ج۱، ص۵۳۳.

و بر پایه دیدگاه مشهور حنفیان

[۶۴] سرخسی، محمد بن احمد، المبسوط، ج۴، ص۱۷۴-۱۷۵.

[۶۵] کاسانی، ابوبکر بن مسعود، بدائع الصنائع، ج۲، ص۲۲۰.

[۶۶] ابن نجیم، زین‌الدین بن ابراهیم، البحر الرائق، ج۳، ص۵۸.

و برخی فقیهان مالکی

[۶۷] حطاب رعینی، محمد بن محمد، مواهب الجلیل، ج۳، ص۲۰۲.

[۶۸] صاوی، احمد، بلغه السالک، ج۲، ص۸۴.

تحلل و بیرون آمدن از احرام با اعمال عمره (طواف، سعی و حلق) صورت می‌گیرد؛ ولی حج به عمره تبدیل نمی‌گردد.
نیز در باور فقیهان امامی، اگر محصور پس از فرستادن قربانی از بیماری بهبود یابد و با احتمال درک حج به حج‌گزاران بپیوندد، ولی به وقوف نرسد، در صورت ذبح نکردن قربانی ـ و در باور برخی، حتی در صورت ذبح قربانی‌

[۶۹] شهید ثانی، الروضه البهیه، ج۲، ص۳۷۰.

حج او به عمره مفرده تبدیل می‌شود.

[۷۰] خویی، سید ابو القاسم، کتاب الحج، ج۵، ص۴۵۵-۴۵۸.

[۷۱] شهید ثانی، الروضه البهیه، ج۱۰، ص۶۷۵.

[۷۲] وحید خراسانی، حسین، مناسک الحج، ص۱۸۸.

به باور شماری از فقیهان امامی، اگر وقوف در عرفات به مقتضای حکم قاضی اهل سنت در روزی انجام شود که در باور امامیان قطعاً روز عرفه نیست، در صورتی که امکان وقوف اضطراری در مزدلفه (هر چند ازآن‌رو که بر خلاف تقیه به شمار می‌رود) نباشد، حج تمتع به عمره مفرده تبدیل می‌شود.

[۷۳] خویی، ابو القاسم، کتاب الحج، ج۵، ص۱۵۲-۱۵۳.

[۷۴] خویی، سید ابو القاسم، کتاب الحج، ج۵، ص۱۵۸.

[۷۵] فاضل لنکرانی، محمد، تفصیل الشریعه، ج۵، ص۱۰۷-۱۰۸.

[۷۶] طباطبایی، تقی، مصباح الناسک، ج۲، ص۲۵۳-۲۵۴.

در این صورت، حج‌گزار اگر در طول سال آینده استطاعت حج پیدا کند یا از پیش حج بر عهده او مستقر باشد، در سال بعد باید حج را به جا آورد.

[۷۷] خویی، سید ابو القاسم، کتاب الحج، ج۵، ص۱۵۸.

پشتوانه این سخن، افزون بر روایات عام دلالت‌گر بر تقیه،

[۷۸] برقی، احمد بن محمد، المحاسن، ج۱، ص۲۵۷.

[۷۹] کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، ج۲، ص۲۱۷.

[۸۰] مغربی، نعمان بن محمد، دعائم الاسلام، ج۱، ص۶۰.

حدیثی از امام صادق (علیه‌السلام)

[۸۱] شیخ طوسی، التهذیب الاحکام، ج۴، ص۳۱۷.

است.

۴.۲ – تبدیل عمره تمتع به حج افراد

بر پایه نظر مشهور فقیهان امامی، به پشتوانه احادیث

[۸۲] شیخ صدوق، من لا یحضره الفقیه، ج۲، ص۳۸۱.

[۸۳] شیخ طوسی، التهذیب الاحکام، ج۵، ص۳۹۰.

هرگاه کسانی که وظیفه آن‌ها حج تمتع است، به علت‌هایی مانند ضرورت یا امکان وقوع عادت ماهانه برای زنان، از نرسیدن به وقوف اختیاری در عرفات بیم داشته باشند، باید حج تمتع را به حج افراد تبدیل کنند و حج افراد به ‌جای آورند.

[۸۴] حلی، جعفر بن حسن، المختصر النافع، ص۷۹.

[۸۵] حلی، جعفر بن حسن، المعتبر، ج۲، ص۷۸۳.

[۸۶] حلی، جعفر بن حسن، المختصر النافع، ص۷۹.

[۸۷] حلی، جعفر بن حسن، المعتبر، ج۲، ص۷۸۸.

[۸۸] فاصل هندی، محمد بن حسن، کشف اللثام، ج۵، ص۲۷.

اگر حج یاد شده حجه الاسلام باشد، پس از حج افراد، عمره افراد نیز باید به ‌جای آورده شود.

[۸۹] محمودی، محمدرضا، مناسک حج (محشی)، ص۱۳۵.

[۹۰] امام خمینی، منتخب مناسک حج، ص۶۱.

‌ اندکی از فقیهان به پشتوانه برخی احادیث

[۹۱] کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، ج۴، ص۴۴۵-۴۴۶.

[۹۲] شیخ طوسی، التهذیب الاحکام، ج۵، ص۳۹۲.

در باره حائض به تبدیل عمره تمتع به حج افراد باور ندارند؛ بلکه پس از گزاردن سعی عمره تمتع و مناسک حج، انجام دادن قضای طواف را پس از پایان مناسک واجب شمرده‌اند.

[۹۳] حلبی، تقی‌الدین بن نجم‌الدین، الکافی فی الفقه، ص۲۱۸.

[۹۴] فاصل هندی، محمد بن حسن، کشف اللثام، ج۵، ص۳۱-۳۲.

در باره وجوب و جواز عدول ابتدایی از عمره تمتع به حج افراد برای کسانی که وظیفه‌شان تمتع بوده و پیش از آغاز مناسک عمره تمتع می‌دانند که به وقوف عرفات نمی‌رسند، در فقه امامی سخنان گوناگون به چشم می‌خورد. برخی آن را لازم و کفایت‌گر از حجه الاسلام

[۹۵] امام خمینی، مناسک حج، ص۲۲۲-۲۲۳.

؛ گروهی جایز؛ و شماری ممنوع و غیر کفایت‌گر از حجه الاسلام دانسته‌اند.

[۹۶] محمودی، محمدرضا، مناسک حج (محشی)، ص۱۳۱، ۱۳۵.

[۹۷] میرزا جواد تبریزی، استفتائات جدید حج، ص۱۲۲-۱۲۳.

[۹۸] امام خمینی، منتخب مناسک حج، ص۲۲۱.

عدول از عمره تمتع به افراد در حج مستحب هم لازم است؛ ولی گزاردن عمره مفرده پس از آن، در باور بیشتر فقیهان واجب نیست

[۹۹] مکارم شیرازی، ناصر، مناسک جامع حج، ص۲۷۰.

[۱۰۰] مرتضوی، محمدحسن، توضیح المناسک، ص۲۲۵.

هرچند برخی آن را واجب شمرده‌اند.

[۱۰۱] شبیری زنجانی، سید موسی، مناسک الحج، ص۵۱.

در فرض تاخیر عمدی احرام عمره تمتع یا تاخیر عمدی مناسک آن بدان‌گونه که فرصت گزاردن مناسک حج تمتع از میان برود، نیز عدول از نیت عمره به حج افراد واجب است و احرام‌گزار باید پس از حج افراد، عمره مفرده و در سال بعد حج تمتع را به‌ جای آورد.

[۱۰۲] امام خمینی، مناسک حج، ص۲۲۲.

[۱۰۳] محمودی، محمدرضا، مناسک حج (محشی)، ص۱۳۵.

به فتوای برخی فقیهان امامی، اگر کسی طواف عمره تمتع را در حجه الاسلام از درون حجر اسماعیل انجام دهد و پس از تقصیر و بیرون آمدن از احرام، بطلان طواف عمره را دریابد، حج او به حج افراد تبدیل می‌شود و باید از آن پس، عمره مفرده و در سال بعد حج تمتع به‌ جای آورد.

[۱۰۴] گلپایگانی، محمدرضا، مجمع المسائل، ج۱، ص۴۸۰.

ترک عمدی تقصیر در عمره تمتع نیز از جمله موارد تبدیل عمره تمتع به حج افراد است.

[۱۰۵] زین الدین، محمدامین، کلمه التقوی، ج۳، ص۳۹۲.

[۱۰۶] مرتضوی، محمدحسن، توضیح المناسک، ص۲۲۶.

در باور مشهور امامیان، به پشتوانه احادیث

[۱۰۷] طوسی، محمد بن حسن، التهذیب الاحکام، ج۵، ص۹۰.

اگر تلبیه حج تمتع، به عمد پیش از تقصیر عمره تمتع گفته شود، عمره تمتع باطل و حج تمتع تبدیل به حج افراد می‌گردد.

[۱۰۸] طوسی، محمد بن حسن، المبسوط، ج۱، ص۳۱۶.

[۱۰۹] عاملی، محمد بن مکی، الدروس الشرعیه، ج۱، ص۳۳۳.

[۱۱۰] خویی، سید ابو القاسم، کتاب الحج، ج۵، ص۱۱۳.

در برابر، برخی به دلیل ممنوع بودن ادخال حج بر عمره پیش از تحلل از عمره، به این تبدّل باور ندارند. در باور آنان، احرام دوم (احرام حج تمتع) باطل است و عمره‌گزار باید دیگر بار برای حج تمتع محرم شود.

[۱۱۱] ابن ادریس حلی، محمد بن احمد، السرائر، ج۱، ص۵۸۰-۵۸۱.

[۱۱۲] حلی، حسن بن یوسف، تذکره الفقهاء، ج۸، ص۷۴.

[۱۱۳] مقدس اردبیلی، احمد بن محمد، مجمع الفائده، ج۶، ص۲۳۲-۲۳۳.

شیخ طوسی به پشتوانه روایات باور دارد که در صورت «احصار» (بیمار شدن احرام‌گزار و ناتوانی او از گزاردن مناسک حج یا عمره)

[۱۱۴] شیخ طوسی، المبسوط، ج۱، ص۳۳۲.

[۱۱۵] ابن فهد حلی، احمد بن محمد، المهذب البارع، ج۱، ص۲۷۰.

[۱۱۶] ابن ادریس حلی، محمد بن احمد، السرائر، ج۱، ص۶۳۸.

یا «صدّ» (پیشگیری دشمن از ورود احرام‌گزار به مکه و یا جلوگیری از وقوف او در مشعر یا عرفات)

[۱۱۷] شیخ طوسی، المبسوط، ج۱، ص۳۳۲.

[۱۱۸] ابن فهد حلی، احمد بن محمد، المهذب البارع، ج۱، ص۲۷۰.

[۱۱۹] ابن ادریس حلی، محمد بن احمد، السرائر، ج۱، ص۶۴۱.

حج‌گزار حج خود را به عمره تبدیل می‌کند و با شرط‌هایی از احرام بیرون می‌شود.

۴.۳ – تبدیل حج افراد به عمره تمتع

فقیهان امامی به پشتوانه احادیث

[۱۲۰] کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، ج۴، ص۲۹۸.

[۱۲۱] شیخ طوسی، التهذیب الاحکام، ج۵، ص۸۹.

[۱۲۲] شیخ طوسی، الاستبصار، ج۲، ص۱۷۴.

تبدیل حج افراد به عمره تمتع و عدول از افراد به تمتع را جایز شمرده‌اند، مشروط بر آن‌که حج افراد برای حج‌گزار، حجه الاسلام یا واجب معین نباشد

[۱۲۳] حلی، جعفر بن حسن، المعتبر، ج۲، ص۷۸۹.

[۱۲۴] نجفی، محمدحسن، جواهر الکلام، ج۱۸، ص۷۱-۷۲.

[۱۲۵] خویی، سید ابو القاسم، کتاب الحج، ج۳، ص۲۷۷.

و نیز پس از طواف و سعی حج افراد، تلبیه گفته نشود.

[۱۲۶] طوسی، محمد بن حسن المبسوط، ج۱، ص۳۱۶.

[۱۲۷] عاملی، محمد بن مکی، اللمعه الدمشقیه، ص۶۶.

[۱۲۸] خویی، سید ابو القاسم، کتاب الحج، ج۳، ص۲۷۸.

شماری از فقیهان عدول را در حج واجب در صورت وجود ضرورت، مانند ترس از وجود دشمن یا وقوع عادت ماهانه، جایز شمرده‌اند.

[۱۲۹] عاملی، محمد بن مکی، الدروس الشرعیه، ج۱، ص۳۳۲.

‌ اندکی از فقیهان حکم حج قضاء را در این تبدیل مانند حج اداء می‌دانند.

[۱۳۰] عاملی، محمد بن مکی، الدروس الشرعیه، ج۱، ص۴۲۷.

حنبلیان به پشتوانه سخن پیامبر اکرم (صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم) در حجه الوداع در باره تبدیل حج همراهان از افراد به تمتع

[۱۳۱] قشیری نیشابوری، مسلم بن حجاج، صحیح مسلم، ج۴، ص۴۰.

[۱۳۲] ابن ماجه، محمد بن یزید، سنن ابن ماجه، ج۲، ص۱۰۲۴.

[۱۳۳] ابو داود، سلیمان بن اشعث، سنن ابی داود، ج۲، ص۱۵۳.

به استحباب این تبدیل به‌گونه مطلق باور دارند.

[۱۳۴] ابن قدامه مقدسی، عبدالله بن احمد، المغنی، ج۳، ص۲۵۲.

[۱۳۵] ابن قدامه مقدسی، عبدالله بن احمد، المغنی، ج۳، ص۴۱۷.

[۱۳۶] بهوتی