توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد

 پاورپوینت کامل بسیط الحقیقه (دانشنامه‌جهان‌اسلام) ۵۱ اسلاید در PowerPoint دارای ۵۱ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است

شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.

لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت کامل بسیط الحقیقه (دانشنامه‌جهان‌اسلام) ۵۱ اسلاید در PowerPoint،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

بخشی از متن پاورپوینت کامل بسیط الحقیقه (دانشنامه‌جهان‌اسلام) ۵۱ اسلاید در PowerPoint :

بسیط الحقیقه (دانشنامه‌جهان‌اسلام)

مقالات مرتبط: بسیط الحقیقه (مقالات مرتبط).

بسیط الحقیقه، یکی از قواعد فلسفه اسلامی است.

فهرست مندرجات

۱ – عبارت کامل بسیط الحقیقه
۲ – دیدگاه ملاصدرا درباره این قاعده
۳ – پیچیدگی مفاد قاعده بسیط الحقیقه
۴ – توجه عرفا به این قاعده
۵ – اقامه برهان بر این قاعده
۶ – معنای بسیط الحقیقه
۷ – مفاد قاعده بسیط الحقیقه
۸ – اثبات قاعده بسیط الحقیقه
۸.۱ – مثال
۸.۲ – بیان برهان به شکلی دیگر
۸.۳ – شبهه ترکیب شیء از حیث وجود و عدم
۸.۴ – پاسخ به شبهه
۸.۵ – شبهه صفات سلبی خداوند
۸.۶ – برهان ملاصدرا مطابق با مبانی عرفان
۸.۶.۱ – دیدگاه سبزواری و علامه
۹ – صدق مفاد قاعده بر صفات کمال
۱۰ – رابطه موضوع و محمول در این قاعده
۱۱ – کاربرد قاعده بسیط الحقیقه
۱۲ – فهرست منابع
۱۳ – پانویس
۱۴ – منبع

۱ – عبارت کامل بسیط الحقیقه

عبارت کامل آن «بسیط الحقیقه کلُالاشیاء و لیس بشی ءٍ منها» است، به معنای بسیط حقیقی همه اشیا است، در حالی که هیچ‌یک از اشیا نیست؛ یعنی واجد کمالات و جهات وجودی و خیر همه چیز، و فاقد نقایص و حدود و تعیّنات آنهاست.

۲ – دیدگاه ملاصدرا درباره این قاعده

ملاصدرا (صدرالدین شیرازی) این قاعده را از غوامض علوم الهی دانسته و درک حقیقت آن را جز برای کسانی که از جانب حق تعالی به سرچشمه علم و حکمت راه می‌یابند، آسان ندانسته است.

[۱] محمد بن ابراهیم صدرالدین شیرازی، الحکمه المتعالیه فی الاسفار العقلیه الاربعه، ج۶، ص۱۱۰، قم (تاریخ مقدمه ۱۳۸۷).

۳ – پیچیدگی مفاد قاعده بسیط الحقیقه

به نظر ملاصدرا،

[۲] محمد بن ابراهیم صدرالدین شیرازی، مفاتیح الغیب، ج۱، ص۵۷۵، چاپ محمد خواجوی، تهران ۱۳۶۳ ش.

پیچیدگی مفاد این قاعده به قدری است که روی زمین کسی نسبت به آن علم صحیح ندارد. چنانکه سبزواری در تعلیقه حکمه المتعالیه

[۳] محمد بن ابراهیم صدرالدین شیرازی، الحکمه المتعالیه فی الاسفار العقلیه الاربعه، ج۶، ص۱۱۱، قم (تاریخ مقدمه ۱۳۸۷).

نقل می‌کند، ملاصدرا این قاعده را از خصایص فکر خود دانسته که پیش از او کسی به آن دست نیافته مگر ارسطو که آن را به اجمال بیان کرده است.

۴ – توجه عرفا به این قاعده

عرفا نیز به مفاد این قاعده توجه داشته و آن را به عبارات مختلف از قبیل «شهود کثرت در وحدت» و «مشاهده مفصل در مجمل» بیان کرده اند.

[۴] محمد بن ابراهیم صدرالدین شیرازی، الحکمه المتعالیه فی الاسفار العقلیه الاربعه، ج۶، ص۱۱۱، قم (تاریخ مقدمه ۱۳۸۷).

[۵] محمد بن ابراهیم عطار، منطق الطیر، ج۱، ص۸ ـ ۹، چاپ محمدجواد مشکور، تبریز (تاریخ مقدمه ۱۳۳۷ ش).

۵ – اقامه برهان بر این قاعده

اما اقامه برهان بر این قاعده و تحلیل صحیح منطقی و فلسفی آن در کتابهای عرفا یافت نمی‌شود. ازینرو، ابتکار بزرگ فلسفی ملاصدرا، در تنظیم و تنقیح و اقامه برهان بر این قاعده، نباید ناچیز انگاشته شود. پس از او ملامحسن فیض کاشانی،

[۶] محمد بن شاه مرتضی فیض کاشانی، اصول المعارف، ج۱، ص۳۱ ـ ۳۵، چاپ جلال الدین آشتیانی، قم ۱۳۶۲ ش.

ملاعلی نوری،

[۷] علی بن جمشید نوری، رساله بسیط الحقیقه و وحدت وجود، ج۱، ص۹ـ ۱۸، چاپ جلال الدین آشتیانی، (تهران) ۱۳۵۷ ش.

ملاهادی سبزواری

[۸] هادی بن مهدی سبزواری، شرح منظومه، ج۱، ص۱۷۱ـ۱۷۲، چاپ سنگی تهران ۱۲۹۸.

[۹] هادی بن مهدی سبزواری، شرح منظومه، ج۱، ص۳۰۹ـ۳۱۰، چاپ سنگی تهران ۱۲۹۸.

و دیگران در آثار خود از این قاعده سخن گفته اند.

۶ – معنای بسیط الحقیقه

کلید درک مفاد این قاعده، شناخت معنای بسیط الحقیقه است. بسیط حقیقی یا بسیط الحقیقه، چیزی است که اصلاً جزء نداشته باشد، نه ماده و صورت خارجی، نه جنس و فصل حقیقی یا اعتباری نه به طریق اُولی ” ـ جزء مقداری؛ و نیز مرکب از وجود و ماهیت نباشد.

[۱۰] ابن سینا، الاشارات و التنبیهات، ج۳، ص۵۴، مع الشرح لنصیرالدین طوسی و شرح الشرح لقطب الدین رازی، تهران ۱۴۰۳.

[۱۱] محمد بن ابراهیم صدرالدین شیرازی، الحکمه المتعالیه فی الاسفار العقلیه الاربعه، ج۵، ص۲۹۵ـ۳۴۲، قم (تاریخ مقدمه ۱۳۸۷).

[۱۲] برای توضیح بیش‌تر درباره معانی بسیط رجوع کنید به دانشنامه جهان اسلام، ذیل بسیط و مرکب.

۷ – مفاد قاعده بسیط الحقیقه

بنابر تعریف بسیط الحقیقه، در عالم ماهیات و ممکنات، اعم از این‌که جوهر باشند یا عرض، بسیط حقیقی وجود ندارد. زیرا اگر ممکن الوجود دارای ماده و صورت خارجی نباشد، دست کم از جنس و فصل اعتباری مبرّا نیست. بنابراین، بساطت حقیقی منحصر در حقیقت وجود بوده و این صرف هستی است که بسیط الحقیقه است.

۸ – اثبات قاعده بسیط الحقیقه

چون این قاعده از عمیق‌ترین مسائل نظری است، اثبات مفاد آن نیازمند برهان است. ملاصدرا در اثبات آن چنین استدلال کرده است : «هر بسیط الحقیقه‌ای تمام اشیاست مگر آنچه به نقص‌ها و نیستی‌ها تعلق دارد. اگر هویت بسیط حقیقی همه اشیا نباشد، لازم می‌آید که ذات بسیط از «بودِ شی ء» و «نبودِ شی ء دیگر» تحصّل یابد. در این صورت، ذات آن ـ ولو به حسب اعتبار و تحلیل عقلی ـ از دو حیثیت مختلف ترکیب یافته است. در حالی که ثابت شده که او بسیط الحقیقه است و این خلاف فرض است.

۸.۱ – مثال

برای مثال، اگر چیزی که فرض شده بسیط است «الف» باشد و «ب» نباشد، حیثیت «الف بودن» او عین حیثیت «ب نبودن» او نیست. زیرا لازم می‌آید که مفهوم «الف» و مفهوم «لیس ب» امر واحدی باشد؛ و لازم باطل است، چون محال است که وجود و عدم امر واحدی باشد، پس ملزوم هم باطل است. بنابر این ثابت می‌شود که بسیط حقیقی، همه اشیا است».

[۱۳] محمد بن ابراهیم صدرالدین شیرازی، الحکمه المتعالیه فی الاسفار العقلیه الاربعه، ج۶، ص۱۱۰ـ۱۱۲، قم (تاریخ مقدمه ۱۳۸۷).

به عبارت دیگر، «هر هویتی که سلب شی ء یا اشیائی از آن صحیح باشد، قهراً متحصّل از سلب و ایجاب است و چنین هویتی مرکب است. عکس نقیض این (قضیه) عبارت است از این‌که هر هویتی که بسیط الحقیقه است سلب شی ء یا اشیا از آن ممکن نیست، و به بیان دیگر بسیط الحقیقه کل الاشیاء».

[۱۴] تعلیقه طباطبائی، محمد بن ابراهیم صدرالدین شیرازی، ج۶، ص۱۱۰، الحکمه المتعالیه فی الاسفار العقلیه الاربعه، قم (تاریخ مقدمه ۱۳۸۷).

۸.۲ – بیان برهان به شکلی دیگر

ملاصدرا این برهان را به صورت دیگری نیز بیان کرده است: اگر بگوییم «انسان فرس نیست»، حیثیت فرس نبودن برای انسان از دو حالت بیرون نیست: ۱) حیثیت فرس نبودن عین حیثیت انسان بودن است؛ ۲) حیثیت فرس نبودن غیر حیثیت انسان بودن است. اگر حالت اول درست باشد، به این معنی که انسان از آن جهت که انسان است لافرس است، لازم می‌آید که هر گاه ماهیت انسان را تعقل کنیم، معنای «فرس نبودن» را نیز تعقل کنیم، در حالی که چنین نیست، زیرا تعقل ماهیت انسان، ملازم با تعقل «فرس نبودن» او نیست، چه رسد به این‌که تعقل انسان، عین تعقل «فرس نبودن» به شمار آید. بدین ترتیب، حالت دوم درست است، یعنی حیثیت فرس نبودن غیر حیثیت انسان بودن است؛ خواه این مغایرت به حسب خارج باشد ـ که ترکیب خارجی لازم می‌آید ـ و خواه مغایرت به حسب عقل باشد، که ترکیب عقلی لازم می‌آید. پس اگر شیئی دارای دو حیثیت وجدان و فقدان باشد، ناچار مرکب خواهد بود. منشأ این ترکیب، در حقیقت، نقص وجود است؛ زیرا حیثیت نقصان در هر ناقصی غیر از حیثیت وجود و فعلیت اوست. پس بسیط الحقیقه تمام اشیا است و چیزی از او سلب نمی‌شود مگر نقص‌ها، امکان‌ها و اَعدام.

[۱۵] محمد بن ابراهیم صدرالدین شیرازی، الحکمه المتعالیه فی الاسفار العقلیه الاربعه، ج۶، ص۱۱۲ـ۱۱۴، قم (تاریخ مقدمه ۱۳۸۷).

۸.۳ – شبهه ترکیب شیء از حیث وجود و عدم

در اینجا ممکن است اشکال شود که فقدان‌ها و نیستی‌ها، امور اعتباری محض‌اند که در واقع و نفس الامر نه بالذات تحقق دارند و نه بالعرض. پس چگونه می‌توان ادعا کرد که یک شی ء از دو حیثیت وجدان و فقدان مرکب است ؟

۸.۴ – پاسخ به

 اشتراک گذاری در شبکه های اجتماعی، به دوستانتان معرفی کنید.

  راهنمای خرید:

• همچنین لینک دانلود به ایمیل شما ارسال خواهد شد به همین دلیل ایمیل خود را به دقت وارد نمایید.
• ممکن است ایمیل ارسالی به پوشه اسپم یا Bulk ایمیل شما ارسال شده باشد.
• در صورتی که به هر دلیلی موفق به دانلود فایل مورد نظر نشدید با ما تماس بگیرید.