مهسا فایل |
سایت دانلود فایل پاورپوینت کامل ابوبکر محمد بن داود ظاهری ۹۷ اسلاید در PowerPoint
در حال بارگذاری
توجه : این فایل به صورت فایل power point (پاور پوینت) ارائه میگردد
پاورپوینت کامل ابوبکر محمد بن داود ظاهری ۹۷ اسلاید در PowerPoint دارای ۹۷ اسلاید می باشد و دارای تنظیمات کامل در PowerPoint می باشد و آماده ارائه یا چاپ است
شما با استفاده ازاین پاورپوینت میتوانید یک ارائه بسیارعالی و با شکوهی داشته باشید و همه حاضرین با اشتیاق به مطالب شما گوش خواهند داد.
لطفا نگران مطالب داخل پاورپوینت نباشید، مطالب داخل اسلاید ها بسیار ساده و قابل درک برای شما می باشد، ما عالی بودن این فایل رو تضمین می کنیم.
توجه : در صورت مشاهده بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل می باشد و در فایل اصلی پاورپوینت کامل ابوبکر محمد بن داود ظاهری ۹۷ اسلاید در PowerPoint،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد
بخشی از متن پاورپوینت کامل ابوبکر محمد بن داود ظاهری ۹۷ اسلاید در PowerPoint :
محمد بن داود ظاهری
مقالات مرتبط: محمد بن داود ظاهری (دائرهالمعارفمؤلفاناسلامی).
اِبْنِ داوود، ابوبکر محمد بن داوود اصفهانی (۲۵۵-۲۹۷ق/۸۶۹ -۹۱۰م)، فقیه ظاهری، ادیب، شاعر و گردآورنده جُنگی از سرودههای عاشقانه.
فهرست مندرجات
۱ – زندگی
۲ – مقام فقهی
۳ – روش افتاء
۴ – تألیف کتاب الزهره
۴.۱ – انگیزه تألیف
۴.۲ – محتوای کتاب
۴.۳ – ویژگیهای کتاب
۵ – ویژگیهای شخصیتی
۶ – موضعگیری فقها
۷ – فتوای قتل حلاج
۸ – آثار
۹ – فهرست منابع
۱۰ – پانویس
۱۱ – منبع
۱ – زندگی
اِبْنِ داوود، ابوبکر محمد بن داوود اصفهانی در بغداد به دنیا آمد، اما نیاکان او در اصفهان میزیستهاند.
[۱] ابواسحاق شیرازی، ابراهیم، ج۱، ص۷۶، طبقات الفقها، بغداد، ۱۳۵۷ق.
آگاهی ما درباره زندگی او اندک است. از کودکی نزد پدر که خود بنیانگذار مکتب ظاهری در فقه است، به تحصیل پرداخت.
[۲] ابن کثیر، البدایه، ج۱۱، ص۱۱۰.
تیزهوشی او زبانزد مردم بود،
[۳] ذهبی، محمد، ج۱۳، ص۱۰۹، سیر اعلام النبلاء، به کوشش شعیب ارنؤوط، بیروت، ۱۴۰۴ق/۱۹۸۴م.
چنانکه گفتهاند در ۷ سالگی قرآن را حفظ داشت و در ۱۰ سالگی با ادیبان و شاعران همروزگارش گفت و شنود و مناظره آغاز کرد.
[۴] ذهبی، محمد، ج۱۳، ص۱۱۰، سیر اعلام النبلاء، به کوشش شعیب ارنؤوط، بیروت، ۱۴۰۴ق/۱۹۸۴م.
[۵] ابن فضلالله عمری، احمد، ج۶، ص۳۰۵، مسالک الابصار، به کوشش فؤادسزگین، فرانکفورت، ۱۴۰۸ق/ ۱۹۸۸م.
در فهم اخبار و احادیث نیز دارای بینش کافی بود، اما چندان به روایت حدیث نمیپرداخت. با اینهمه از پدرش و نیز تنی چند از محدثان روزگار خود احادیثی روایت کرده است.
[۶] ذهبی، محمد، ج۱۳، ص۱۰۹، سیر اعلام النبلاء، به کوشش شعیب ارنؤوط، بیروت، ۱۴۰۴ق/۱۹۸۴م.
وی با گروهی از ادیبان، شاعران و فقیهان روزگار خویش دوستی و همنشینی داشت که از آن میان دو نحوی بزرگ، نِفطویه و ثعلب، و نیز ابن رومی شاعر و قاضی ابوعمر یوسف و ابن سریج را میتوان نام برد.
[۷] خطیب بغدادی، احمد، ج۵، ص۲۵۷- ۲۵۸، تاریخ بغداد، قاهره، ۱۳۴۹ق.
[۸] ابن خلکان، وفیات، ج۱، ص۴۸.
[۹] ابن خلکان، وفیات، ج۴، ص۲۶۱.
و گرچه ابن سریج بارها درباره مسایل فقهی با وی به مباحثه و مناظره پرداخت و در رد نظریات او دست به تألیف زد
[۱۰] خطیب بغدادی، احمد، ج۵، ص۲۶۰، تاریخ بغداد، قاهره، ۱۳۴۹ق.
[۱۱] ابن خلکان، وفیات، ج۲، ص۶۶.
– چندانکه ابن فضلالله
[۱۲] ابن فضلالله عمری، احمد، ج۶، ص۳۰۹، مسالک الابصار، به کوشش فؤادسزگین، فرانکفورت، ۱۴۰۸ق/ ۱۹۸۸م.
این دو را دشمن یکدیگر میپنداشت – اما چنان پیوندی میان آنان استوار بود که چون ابن سریج خبر مرگ رقیب و دوستش ابن داوود را شنید، به سختی اندوهناک گردید و بنا به روایتی، به شبزندهداری پرداخت و مدتی به عزای وی نشست.
[۱۳] صفدی، خلیل، ج۳، ص۶۰، الوافی بالوفیات، به کوشش س ددرینگ، دمشق، ۱۹۵۳م.
[۱۴] ابن فضلالله عمری، احمد، ج۶، ص۳۱۱، مسالک الابصار، به کوشش فؤادسزگین، فرانکفورت، ۱۴۰۸ق/ ۱۹۸۸م.
نفطویه نیز پس از مرگ وی مدتی گوشهنشینی گزید و از معاشرت با مردم پرهیز کرد.
[۱۵] خوانساری، محمد باقر، ج۱، ص۱۵۴، روضات الجنات، تهران، ۱۳۸۲ق/۱۹۶۲م.
۲ – مقام فقهی
ابنداود در ۲۷۰ ق/ ۸۸۳ م، پس از مرگ پدر، به جای او نشست و به تدریس و افتاء پرداخت. این امر به سبب صغر سن وی پذیرفته نیامد؛ پس در پی آزمایش او برآمدند، اما او با هوشمندی و زیرکی ویژهای در این آزمون پیروز شد و بر مسند خویش بماند.
[۱۶] خطیب بغدادی، احمد، ج۵، ص۲۵۶، تاریخ بغداد، قاهره، ۱۳۴۹ق.
[۱۷] ابن جوزی، عبدالرحمان، ج۶، ص۹۳-۹۴، المنتظم، حیدرآباد دکن، ۱۳۵۷ق.
برخی از فقهای همروزگارش دانش فقهی او را ستودهاند و مسعودی
[۱۸] مسعودی، مروج الذهب، ج۸، ص۲۵۴، به کوشش باربیه دومنار، پاریس، ۱۸۷۱م.
و ابن ندیم
[۱۹] ابن ندیم، الفهرست، ج۱، ص ۲۷۲.
از وی به عنوان فقیهی یگانه و دانشمند یاد کردهاند.
به گفته ذهبی
[۲۰] ذهبی، محمد، ج۱۳، ص۱۱۰، سیر اعلام النبلاء، به کوشش شعیب ارنؤوط، بیروت، ۱۴۰۴ق/۱۹۸۴م.
۴۰۰ نفر در درس وی شرکت میجستهاند (گر چه این سخن درباره پدر او نیز گفته شده است).
[۲۱] ابواسحاق شیرازی، ابراهیم، ج۱، ص۷۶، طبقات الفقها، بغداد، ۱۳۵۷ق.
با اینهمه ابن سریج، پیشوای شافعیان، در دانش فقهی او به دیده تردید نگریسته و گفته است که او در مطالب کتاب الزهره که – چنانکه خواهیم گفت – سراسر در ستایش عشق است، چیرهدستتر و مشهورتر است تا در فقه!
ابن داوود در پاسخ، ضمن اینکه کتاب الزهره را یکی از امتیازات خویش دانسته، ابن سریج را به ناآگاهی درباره عشق و عدم درک آن کتاب متهم ساخته است.
[۲۲] خطیب بغدادی، احمد، ج۵، ص۲۶۱، تاریخ بغداد، قاهره، ۱۳۴۹ق.
[۲۳] ابن جوزی، عبدالرحمان، ج۶، ص۹۵، المنتظم، حیدرآباد دکن، ۱۳۵۷ق.
یاقوت
[۲۴] یاقوت، ادبا، ج۱۸، ص۷۱-۷۲.
نیز به تفصیل درباره خطای آشکار ابن داوود در فهم قضیه اجماع از نظر طبری سخن گفته است.
۳ – روش افتاء
گزارشهایی که درباره فتواهای او در دست است، نشان میدهد که وی به پرسشهای جدی به گونهای رندانه و گاه طنزآمیز پاسخ میداده است،
[۲۵] خطیب بغدادی، احمد، ج۵، ص۲۵۶-۲۵۷، تاریخ بغداد، قاهره، ۱۳۴۹ق.
[۲۶] ابن فضلالله عمری، احمد، ج۶، ص۳۰۵-۳۰۶، مسالک الابصار، به کوشش فؤادسزگین، فرانکفورت، ۱۴۰۸ق/ ۱۹۸۸م.
اما آنگاه که پرسش، خود آمیخته با طنز بود او نیز ذوق و چیرهدستی ادبی خویش را بیپروا آشکار میساخت. (برای نمونه رجوع کنید به استفتای کتبی ابن رومی، که وی را به کنایه مفتی عراق خوانده است).
[۲۷] خطیب بغدادی، احمد، ج۵، ص۲۵۷، تاریخ بغداد، قاهره، ۱۳۴۹ق.
[۲۸] ابن خلکان، وفیات، ج۴، ص۲۶۱.
این پرسشها که غالباً از سوی ادیبان و شاعران مطرح میگردید، نشاندهنده آن است که آنان بیشتر دوست داشتند امور فقهی مربوط به او را با مطایبههای شاعرانه بیامیزند و بیشتر در وی به عنوان ادیب و شاعری عاشقپیشه بنگرند.
[۲۹] خطیب بغدادی، احمد، ج۵، ص۲۵۷، تاریخ بغداد، قاهره، ۱۳۴۹ق.
اگر چه وی در مذهب ظاهری آثاری تألیف کرد و گزارشهایی درباره نظرات او در این مذهب در دست است،
[۳۰] ابن فضلالله عمری، احمد، ج۶، ص۳۰۸، مسالک الابصار، به کوشش فؤادسزگین، فرانکفورت، ۱۴۰۸ق/ ۱۹۸۸م.
اما احتمالاً شهرت وی در فقه، بیشتر مرهون مقام پدر اوست که پس از مرگ جای خویش را به فرزند داد.
۴ – تألیف کتاب الزهره
۴.۱ – انگیزه تألیف
او، چنانکه خود گفته است، از هنگامی که به مکتبخانه وارد شد، دلمشغولی دیگری داشت و تا پایان عمر بر آن باقی ماند.
[۳۱] خطیب بغدادی، احمد، ج۵، ص۲۵۹، تاریخ بغداد، قاهره، ۱۳۴۹ق.
[۳۲] ابن جوزی، عبدالرحمان، ج۶، ص۹۴، المنتظم، حیدرآباد دکن، ۱۳۵۷ق.
[۳۳] ابن فضلالله عمری، احمد، ج۶، ص۳۰۷، مسالک الابصار، به کوشش فؤادسزگین، فرانکفورت، ۱۴۰۸ق/ ۱۹۸۸م.
گفتهاند که وی در جوانی به یکی از همسالان خویش به نام محمد بن جامع یا محمد بن زخرف دل بست و این دلباختگی او انگیزه نوشتن کتابی درباره آداب عشق گردید.
[۳۴] خطیب بغدادی، احمد، ج۵، ص۲۶۰، تاریخ بغداد، قاهره، ۱۳۴۹ق.
[۳۵] ابن جوزی، عبدالرحمان، ج۶، ص۹۴، المنتظم، حیدرآباد دکن، ۱۳۵۷ق.
[۳۶] ابن فضلالله عمری، احمد، ج۶، ص۳۱۰، مسالک الابصار، به کوشش فؤادسزگین، فرانکفورت، ۱۴۰۸ق/ ۱۹۸۸م.
این کتاب که الزهره نام گرفت و موجب شهرت فراوان ابن داوود گردید، نخستین اثری است که در آن درباره عشق از جنبههای گوناگون بحث شده است. ابن داوود خود از محمد بن جامع نام نبرده است، اما در مقدمه کتاب با عباراتی شورانگیز دوستی را مخاطب قرار داده است که کتاب به خاطر او تألیف گردیده است.
[۳۷] ابن داوود، محمد، ج۱، ص۱-۳، النصف الاول من کتاب الزهره، به کوشش لویس نیکل و ابراهیم عبدالفتاح طوقان، بیروت، ۱۳۵۱ق/۱۹۳۲م.
چه، این دوست از ابن داوود خواسته بوده است تا همدمی رازدار، دانا به شعر و ادب، آشنا به شعر شاعران رنجدیده و آگاه به رمز و راز عشق به وی بشناساند تا همسخن تنهایی او باشد.
وی حتی در اشعاری که خود برای آن دوست سروده است، به نام خویش اشارهای نکرده و آنها را فروتنانه به «بعض اهل هذا العصر» نسبت داده است.
[۳۸] مسعودی، مروج الذهب، ج۸، ص۲۵۵، به کوشش باربیه دومنار، پاریس، ۱۸۷۱م.
[۳۹] ابن داوود، محمد، النصف الاول من کتاب الزهره، به کوشش لویس نیکل و ابراهیم عبدالفتاح طوقان، بیروت، ۱۳۵۱ق/۱۹۳۲م.
۴.۲ – محتوای کتاب
کتاب در ۱۰۰ باب تألیف شده است که هر باب آن حدود ۱۰۰ بیت از اشعار شاعران عرب را در بردارد.
[۴۰] ابن داوود، محمد، ج۱، ص۴، النصف الاول من کتاب الزهره، به کوشش لویس نیکل و ابراهیم عبدالفتاح طوقان، بیروت، ۱۳۵۱ق/۱۹۳۲م.
در بخش نخست که ۵۰ باب از کتاب را تشکیل میدهد، ابن داوود به شرح ماهیت عشق، دلایل پیدایی آن، احوال عشاق پس از استوار شدن عشق و نیز به جدایی و بیوفایی معشوق پرداخته و گویی خواسته است نشان دهد که شور و محبت دو سویه تا کجا پیش میرود.
در پایان نیز به شرح چگونگی وفاداری عاشق و معشوق در زمان حیات و پس از مرگ هر یک از آن دو پرداخته است.
[۴۱] ابن داوود، محمد، ج۱، ص ۵، النصف الاول من کتاب الزهره، به کوشش لویس نیکل و ابراهیم عبدالفتاح طوقان، بیروت، ۱۳۵۱ق/۱۹۳۲م.
نخستین فصل کتاب با شرح نخستین دیدار عاشق و معشوق آغاز میگردد، زیرا چه بسا عشقی که بذر آن به دیداری و یا شنیدن سخنی از معشوق بارور گردد.
[۴۲] ابن داوود، محمد، ج۱، ص ۸، النصف الاول من کتاب الزهره، به کوشش لویس نیکل و ابراهیم عبدالفتاح طوقان، بیروت، ۱۳۵۱ق/۱۹۳۲م.
[۴۳] ابن داوود، محمد، ج۱، ص۱۴، النصف الاول من کتاب الزهره، به کوشش لویس نیکل و ابراهیم عبدالفتاح طوقان، بیروت، ۱۳۵۱ق/۱۹۳۲م.
چه، دیدار زیبارویان و نظر به آنان، به زعم وی مباح بوده است
[۴۴] خطیب بغدادی، احمد، ج۵، ص۲۶۲، تاریخ بغداد، قاهره، ۱۳۴۹ق.
و این عقیدهای است که او به سبب آن بارها مورد نکوهش ابن سریج قرار گرفته است.
[۴۵] ابن خلکان، وفیات، ج۴، ص۲۶۰.
اما آنکه دیدارهایش بسیار باشد، ناگزیر رنجی فزونتر خواهد برد.
[۴۶] ابن داوود، محمد، ج۱، ص۸، النصف الاول من کتاب الزهره، به کوشش لویس نیکل و ابراهیم عبدالفتاح طوقان، بیروت، ۱۳۵۱ق/۱۹۳۲م.
نخستین دیدار اگر به عشق بینجامد، عشق بر عقل پیروز میگردد، اما شوق رسیدن به معشوق «عقل و عشق» را اسیر خواهد ساخت.
[۴۷] ابن داوود، محمد، ج۱، ص۱۸، النصف الاول من کتاب الزهره، به کوشش لویس نیکل و ابراهیم عبدالفتاح طوقان، بیروت، ۱۳۵۱ق/۱۹۳۲م.
اگر عاشق خواهد که درد عشق را داروی خویش سازد، البته شفا نخواهد یافت.
[۴۸] ابن داوود، محمد، ج۱، ص۲۹، النصف الاول من کتاب الزهره، به کوشش لویس نیکل و ابراهیم عبدالفتاح طوقان، بیروت، ۱۳۵۱ق/۱۹۳۲م.
درد عشق را باید با طبیب آن در میان نهاد،
[۴۹] ابن داوود، محمد، ج۱، ص۳۶، النصف الاول من کتاب الزهره، به کوشش لویس نیکل و ابراهیم عبدالفتاح طوقان، بیروت، ۱۳۵۱ق/۱۹۳۲م.
اما شکوه عشق چندان است که در برابر آن زبانِ فصیح ناتوان میگردد
[۵۰] ابن داوود، محمد، ج۱، ص۳۶، النصف الاول من کتاب الزهره، به کوشش لویس نیکل و ابراهیم عبدالفتاح طوقان، بیروت، ۱۳۵۱ق/۱۹۳۲م.
و سرسختی دلاوران به سستی میگراید.
[۵۱] ابن داوود، محمد، ج۱، ص۲۳، النصف الاول من کتاب الزهره، به کوشش لویس نیکل و ابراهیم عبدالفتاح طوقان، بیروت، ۱۳۵۱ق/۱۹۳۲م.
از این پس همه فصلهای کتاب به رمز و راز عشق و چگونگی رفتار عاشق در بلایی که در آن گرفتار آمده، اختصاص یافته است. بخش نخست کتاب با دو فصل درباره وفاداری عاشق و معشوق پایان مییابد.
[۵۲] ابن داوود، محمد، ج۱، ص۳۵۵، النصف الاول من کتاب الزهره، به کوشش لویس نیکل و ابراهیم عبدالفتاح طوقان، بیروت، ۱۳۵۱ق/۱۹۳۲م.
[۵۳] ابن داوود، محمد، ج۱، ص۳۶۱، النصف الاول من کتاب الزهره، به کوشش لویس نیکل و ابراهیم عبدالفتاح طوقان، بیروت، ۱۳۵۱ق/۱۹۳۲م.
در بخش دوم که در بر گیرنده ۵۰ فصل باقی مانده کتاب است، مؤلف به فنون گوناگون شعر پرداخته و به گفته خویش به انتخابی اندک از بسیار در موضوعی گسترده بسنده کرده است.
[۵۴] ابن داوود، محمد، ج۱، ص۴، النصف الاول من کتاب الزهره، به کوشش لویس نیکل و ابراهیم عبدالفتاح طوقان، بیروت، ۱۳۵۱ق/۱۹۳۲م.
ابن داوود در این کتاب سیری منظم و منطقی را دنبال کرده است، بدین گونه که در آغاز هر باب اصلی را مطرح ساخته و آنگاه به ترتیبی ویژه و با ذکر شواهد شعری به تفسیر و توجیه آن پرداخته است. به عنوان مثال در باب ۱۳ روی پوشیدن معشوق از عاشق را به دو گونه تقسیم کرده است:؛ یکی از سر اضطرار و یکی از سر اختیار. «حجاب اضطراری» آن است که بر معشوق تحمیل شده باشد، اما «حجاب اختیاری» را چند علت باشد که از آن جمله است آزمایش محبوب، برانگیختن عشق او و ….
[۵۵] ابن داوود، محمد، ج۱، ص۱۰۴-۱۱۱، النصف الاول من کتاب الزهره، به کوشش لویس نیکل و ابراهیم عبدالفتاح طوقان، بیروت، ۱۳۵۱ق/۱۹۳۲م.
(برای نمونههای دیگر به این منبع رجوع کنید).
[۵۶] ابن داوود، محمد، ج۱، ص ۱۸، النصف الاول من کتاب الزهره، به کوشش لویس نیکل و ابراهیم عبدالفتاح طوقان، بیروت، ۱۳۵۱ق/۱۹۳۲م.
[۵۷] ابن داوود، محمد، ج۱، ص ۵۹، جم، النصف الاول من کتاب الزهره، به کوشش لویس نیکل و ابراهیم عبدالفتاح طوقان، بیروت، ۱۳۵۱ق/۱۹۳۲م.
۴.۳ – ویژگیهای کتاب
کتاب الزهره از دیدگاههای گوناگون دارای اهمیت است. نخست آنکه ابن داوود عشق را از
- همچنین لینک دانلود به ایمیل شما ارسال خواهد شد به همین دلیل ایمیل خود را به دقت وارد نمایید.
- ممکن است ایمیل ارسالی به پوشه اسپم یا Bulk ایمیل شما ارسال شده باشد.
- در صورتی که به هر دلیلی موفق به دانلود فایل مورد نظر نشدید با ما تماس بگیرید.
